Poglądy Izabeli Łęckiej na temat arystokracji.

Utwór Bolesława Prusa pt. „Lalka” powstał w okresie zwanym pozytywizmem, była to epoka pomiędzy romantyzmem a modernizmem. Nazwa ‘pozytywizm’ była jednocześnie terminem określającym nurt światopoglądowo-filozoficzny charakterystyczny dla drugiej połowy XIX w. W tej powieści występuje wiele wątków, między innymi jest podział społeczeństwa na arystokrację i margines społeczny, do którego zaliczają się Żydzi i proletariat miejski. Główni bohaterowie „Lalki” to Stanisław Wokulski i Izabela Łęcka. Wokulski wywodził się z biedoty, jednak wyjechał za granicę i zgromadził majątek, który pozwolił mu zbliżyć się do arystokratów, przy czym także do swej ukochanej Izabeli. Panna Łęcka była typową arystokratką. Reprezentowała romantyczne założenia, które w powieści są negowane i krytykowane.
Z rozmowy Izabeli ze Stanisławem, znajdującej się w tomie II, rozdziale V Łęcka określa dokładnie swe poglądy na temat warstwy społecznej, w której się wychowała, i w której żyje. Uważa Wokulskiego za wroga arystokracji, gdyż zauważa u niego brak respektu i zachwytu wobec tej klasy. Stanisław ukazuje swoje stanowisko: nie pochwala tego, iż arystokracja nie kala się pracą, a żyje na koszt innych, jak pasożyt w społeczeństwie. Izabela nie podziela zdania swego rozmówcy. Według niej arystokracja jest elementem niezbędnym na świecie. Styl życia, który prowadzi jest wzorem dla stanów niższych, dzięki nim niziny mogą się cywilizować, zmieniać, a co za tym idzie: ewoluować i stawać się lepszymi. Powołuje się na liberałów, od których dowiedziała się, iż klasy wyższe, które zajmują się „pielęgnowaniem nauki, sztuki i wykwintnych obyczajów” są, a przynajmniej powinny być wzorem, a poza tym siłą prowadzącą ich do „szlachetnych czynów”. Jako przykład podaje Anglików czy Francuzów, którzy, jeśli wyjdą z biedy i „awansują” w społeczeństwie, od razu urządzają dom, gdzie wszystko będzie na pokaz, zaprojektowane po to, by wzbudzać zachwyt, a nawet zazdrość innych. Poza tym „nowy” arystokrata musi wkupić się w łaski innych ze swej kasty i starać się o szacunek oraz poważanie w społeczeństwie. Łęcka wywyższa, a wręcz gloryfikuje swą warstwę społeczną, nazywa ją „dobrą rasą”. Jest to określenie, które wskazuje na to, że Izabela uosabia moralną nicość, nie okazuje współczucia biednym i nie stara się zrozumieć ich życia. Jest wyzuta z jakichkolwiek pozytywnych uczuć do proletariatu. Wreszcie przyznaje Wokulskiemu po części rację, iż niektórzy przedstawiciele jej społeczności mogą przesadzać z próżniactwem i nieróbstwem. Jednak wg niej zachowują się tak, ponieważ nie mają powodów do działania. Jeśli takowa się pojawi wykazują się nadzwyczajną energią działania, kreatywnością i inteligencją, a przede wszystkim zachowują szczególną dla nich szlachetność. Na koniec Łęcka dodaje komentarz do osoby Wokulskiego, który usłyszała od księcia. Mówi on o tym, że Wokulski urodził się szlachcicem i dlatego udało mu się awansować w społeczeństwie. Stanisław neguje jej wypowiedź, podkreślając, że to wszystko, co arystokracja uważa za szlachetne dała mu tylko i wyłącznie ciężka praca.
Z interpretacji rozmowy Stanisława Wokulskiego i Izabeli Łęckiej dowiadujemy się cech charakterystycznych dla sposobu myślenia arystokratów. Sama bohaterka jest typową arystokratką. Popsuta, płytka pozorantka, która uważa, że jest kimś lepszym od innych ma prawo się wywyższać i gardzić biednymi. Klasa, z której się wywodzi jest w jej oczach wręcz „najlepszą rasą”, wywyższa ją i gloryfikuje.