Praca z rodziną z alkoholem

Wałbrzych 2009

Problem dotyczy Ani Kamińskiej, lat 14.

Ania Kamińska, lat 14 jest uczennicą gimnazjum. Mieszka wraz z babcią i bratem w Bydgoszczy, w spokojnej okolicy . Sytuacja w rodzinie dziewczynki wygląda następująco: rodzice bez praw rodzicielskich (alkoholicy). Sytuacja prawna unormowana. Babcia zajmuje się dziewczynką od sześciu lat. Ania jest osobą zadbaną, prawidłowo rozwiniętą fizycznie i psychicznie. Mieszka z babcią i bratem w dwupokojowym mieszkaniu, nie posiada własnego pokoju.

1. Dane środowiskowe.

a) szkoła.

Ania jest dzieckiem mało zdolnym, ma bardzo duże trudności w nauce, spowodowane początkowo nie chęcią do babci a następnie niekorzystnym wpływem środowiska. Dziecko dość wrażliwe, ale bierne i podporządkowane. Nie przejawia zainteresowania nauką, ale wynika to głównie z ograniczonych zdolności dziecka. Mimo braków postępu w nauce dziewczynka otrzymała promocje z klasy do klasy. Po pewnym czasie zwiększyły się wagary dziewczynki na lekcjach, z uczniami ze starszych klas. Ania zaczęła palić papierosy. Na wszelkie pytania dotyczące nauki Ania reagowała śmiechem i wzruszała ramionami. Mimo kilkakrotnie dawanej jej szansy, nie zdołała się poprawić z żadnego z przedmiotów – zaległości było zbyt dużo. W tej chwili dziewczynka powtarza drugą klasę gimnazjum i dzięki pracy pedagoga szkolnego uczęszcza na zajęcia szkolne. Widać również poprawę w zachowaniu dziecka szczególnie na zajęciach szkolnych.

b) rodzina.

Jak już wcześniej wspomniałam rodzice Ani zostali pozbawieni praw rodzicielskich ze względu na alkoholizm. Babcia zajmuje się nią, jest osobą spokojną, ale niewykształconą, skończyła zaledwie Szkołę Podstawową. Nigdy nie wyszła za mąż, pracuje jako pomoc kuchenna w szpitalu. Stosunek Ani do babci jest często agresywny, jest nieposłuszna i próbuje kwestionować jej polecenia czy prośby. Ania ma młodszego brata – Krystiana (lat 8), z którym często się bije, po czym oboje chodzą podrapani, ich ciała są pełne siniaków. Przez swoje problemy Ania nie cieszy się zbytnio akceptacją ze strony kolegów, chociaż zmienili oni stosunek do niej po rozmowach z panią pedagog. Tak jak każde dziecko miewa okresy wyraźnej niechęci do współpracy, jest osobą, która utrzymuje bliskie kontakty z jedną, dwiema osobami. Jeżeli chodzi o te osoby, zawsze dotrzymuje obietnicy.
Ania czasami buntuje się przeciwko wychowywaniu jej przez babcię , ale jednocześnie zdaje sobie sprawę, że tylko ona jest najbliższa z rodziny i może zapewnić jej „normalną” sytuację. Babcia dba o ubiór dziecka i Ania przynosi do szkoły zawsze drugie śniadanie.

2. Formy pomocy dydaktyczno-wychowawczej.

W szkole nauczyciele i pedagog szkoły wykazali się dużym zainteresowaniem uczennicy. Dzięki temu rówieśnicy nie wpłynęli aż tak bardzo na los dziewczynki. Mimo trudnej sytuacji rodzinnej dziewczynki, widać sporo pozytywnych efektów pracy nad nimi. Dużą rolę odegrał tutaj pedagog szkolny, który od wielu miesięcy wnikliwie bada sytuacje rodzinną Anny oraz próbuje jej stworzyć jak najlepsze warunki do pracy szkolnej, babcia nie daje rady przerabiać z Anią wszystkich lekcji, dziewczynka często chodzi do pedagoga szkolnego i tam z jego pomocą odrabia lekcje. Warto również wspomnieć, że Ania ma obniżone wymagania szkolne, a więc wymaga się od niej opanowania tylko minimum programowego. W chwili obecnej sytuacja uczennicy wydaje się być ustabilizowana. Podjęto wiele pracy, aby pomóc tej dziewczynce i wydaje się, że bardzo dużo zależy od niej samej, czy należycie wykorzysta pomoc, która została jej udzielona. Prowadzone są również zajęcia przez pedagoga, które mają na celu wzmocnienie jej woli i charakteru. Efekty tej pracy zaczynają być widoczne, ale potrzebne jest jeszcze wiele czasu i wiele pracy, aby można było mówić o sukcesie pedagogicznym.


Moim zdaniem Ani problemy można utożsamić ze skalą Lesława Pytki:

1. nieprzystosowanie rówieśnicze - przez swoje problemy Ania nie jest akceptowana przez swoich znajomych. Tak jak każde dziecko miewa okresy wyraźnej niechęci do współpracy; jest osobą, która utrzymuje bliskie kontakty z jedną, dwiema osobami. Jeżeli chodzi o te osoby, zawsze dotrzymuje obietnicy.

2. nieprzystosowanie rodzinne - Anna wychowuje się bez rodziców. Babcię i brata traktuje jako rodzinę ale nie ufa im w pełni. Nie zbytnio przejmuje się obowiązkami domowymi, często nie ma jej w domu. Miedzy domownikami dochodzi do częstych sprzeczek, nawet bójek z bratem.

3. nasilenie zachowań antyspołecznych - Ania nigdy nie uciekała z domu, nie kradła, ale był czas, że paliła papierosy, możliwe, że już z tym skończyła.

4. kumulacja niekorzystnych czynników biopsychicznych - U dziewczynki występuje duża nadpobudliwość, nie potrafi spokojnie usiedzieć na miejscu; przekłada z nogi na nogę itp. Nie ma problemu z dysleksją i dysgrafią, ma bardzo ubogi zasób słownictwa ale mówi wyraźnie i czysto.


5. nieprzystosowanie szkolne.

Ania systematycznie uczęszcza do szkoły, mimo wszystko powtarzała klasę. Wzrasta u niej zainteresowanie szkołą i przedmiotami. Nie wagaruje.


WNIOSKI

Ania czternastoletnia dziewczynka jest dzieckiem mało uzdolnionym, ale bardzo wrażliwym. Zwróciła na siebie uwagę, gdy jej oceny były coraz gorsze, przestała chodzić do szkoły, zaczęła palić papierosy. Jeszcze jednym powodem dla którego Ania zaczęła zaniedbywać naukę, była sytuacja domowa. Rodzice niezajmujący się dzieckiem, a babcia, która wychowuje dziewczynkę nie miała zbyt dużego wpływu na jej wychowanie, gdyż ta buntowała się i nie stosowała się do zaleceń babci. W grupie rówieśników czuła się doceniona i zauważona, nie musiała się uczyć, nikt jej nie przepytywał i nie czuła się gorsza od innych. Grupa ta dawała jaj bezpieczeństwo i właśnie w niej czuła się dowartościowana i zauważona.
W końcu zwrócił ktoś uwagę na Anie z grona dorosłych. Zaczęli się nią interesować nauczyciele a w końcu pedagog. Należało się nią zająć, gdyż pozostawienie jej samej sobie doprowadziłoby do tragicznych skutków. Można przypuszczać, że nie skończyłaby szkoły, a w najgorszym przypadku związałaby się ze światem przestępczym. U dziewczynki występuje nadpobudliwość, nie potrafi usiedzieć w jednym miejscu chociaż chwili spokoju. Nie ma problemu z dysleksją i dysgrafią, ma dość ubogi zasób słownictwa ale mówi wyraźnie i czysto.

Tak, więc nasza bohaterka ma wiele do zawdzięczenia osobom ze środowiska szkolnego jak i rodzinnego, za to, że w czas udało im się wyciągnąć ją na prostą drogę.


Literatura:
1. Lesław Pytka - Pedagogika resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia teoretyczne, diagnostyczne i metodyczne, Warszawa, 2005r.
2. Przemyślenia własne