Kozacy, Powstanie Chmielnickiego 1648-1654
KOZACY
-nazywano ich Zaporożcami był to ufortyfikowany obóz zw. Siczą
byli podporządkowani dowódcom- atamanom
-zajmowali się kupiectwem, handlem
-próbowali powiększyć rejestr
POWSTANIE CHMIELNICKIEGO 1648-1654
-konflikt religijny Polak-katolik
-konflikt narodowy Polak-Ukrainiec
-niezadowolenie społeczno-ekonomiczne
-osobisty konflikt chmielnickiego z czaplińskim
PRZEBIEG
-sojusz z chanem tatarskim
-1648 pokonanie wojsk koronnych, dow.Stefan Potocki nad Żółtymi wodami i Korsuniem.
-1648 wojska polskie poniosły haniebna porażkę pod Piławcami
-otoczenie Jana Kazimierza Wazy:
*Jeremi Wiśniowiecki chciał stulmienia rozruchów siła
*Jerzy Ossoliński i Adam Kisiel – rokowań i ugody z Chmielnickim
-1649 siły Wiśniowieckiego zostały oblężone przez powstańców w twierdzy Zbaraż, a odsiecz Jana Kazimierza otoczyły siły kozackie pod Zborowem
-ugoda z Chmielnickim
-1651 zwycięstwo RP w bitwie pod Beresteczkiem
-ugoda króla w Białej Cerkwii-gorsze warunki
-1652 pod Batohem –RP klęska, Kozacy wymordowali polskich jeńców
-1653 Żwaniec zdrada Tatarów, ugoda zborowska
-1654 ugoda w Perejasławiu ,poselstwo
rosyjskie z rada kozacka o zjednoczeniu
Ukrainy z państwem rosyjskim
- przymierze Tatarów z RP w obawie przed
wzmocnieniem Rosji
WOJNY Z ROSJA
-atak Rosji-zajęcie Smoleńską, Białorusi z Mińskiem, cześć Litwy z Wilnem i Grodnem
-kozacy otaczają Lwów, zajęli Lublin doszły do Wisły
-Rozejm w Niemierzy z państwem
polsko-litewkim
-Chmielnicki dążył do porozumienia z Szwedami i Siedmiogrodzianami(rozbiór)
-Jan(Iwan)Wyhowski zawarł ugodę z RP w 1658 w Hadziaczu. Przewidziała utworzenie Rzeczypospolitej Trojga Narodów
-ferment wśród chłopstwa, Wyhowski został obalony
-szereg zwycięstw RP pod Połonką i
Cudnowem 1660 (odzys.Wilno)
-Rozejm w Andruszowie 1667 podział Ukrainy, Rosja otrzymała : z.smoleńską,
siewierską, czernihowską, Dzikie Pola
-Pokój w Moskwie 1686 przez wysłannika
króla Jana III Sobieskiego, wojewodę Mikołaja
Grzymułtowskiego: początek rosyjskiej ekspansjina zachód, utrata pozycji mocarstwa RP