Podejmowanie działalności gospodarczej na własny rachunek.

Założenie firmy, to obecnie nie jest żaden problem. Jednak by zacząć działać i zarabiać pieniądze, po pierwsze nie trzeba się bać, mieć pomysł i znaleźć pieniądze na rozpoczęcie działalności. Pomysł na własny biznes jest wtedy najlepszy gdy uda nam się wejść w tzw. niszę rynkową. Oznacza to, że należy robić coś takiego, czego nie robią inni lub mieć zamiar robić to lepiej, sprawniej, taniej, a prognozowany popyt na to będzie w miarę duży.
Ludzie często nie chcą pójść na własny rachunek, bo uważają, że wszystko już wymyślono i trudno jest znaleźć swoje miejsce na rynku. Trzeba jednak być uważnym obserwatorem i słuchać tego co mówią inni i wyciągać z tego właściwe wnioski. Wyczucie rynku jest niezbędne do założenia i prowadzenia własnej firmy, a poznanie potrzeb ewentualnego klienta i dostosowanie się do niego jest podstawą sukcesu. Później należy dołączyć do tego reklamę i marketing, a sukces murowany.
Można zdecydować się na założenie firmy usługowej, handlowej lub produkcyjnej. Jednak coraz częściej więcej firm łączy produkcję z handlem, usługi z handlem lub wszystkie te trzy formy działalności razem. Wybór winien wynikać jednak z obserwacji tendencji panujących na rynku lokalnym, na którym chcemy podjąć naszą działalność gospodarczą. By to zrobić należy zorientować się ile firm w danej dziedzinie już działa (na wybranym terenie) i jakie są możliwości konkurowania z nimi. Jakie proponują usługi lub produkty (ich jakość, cena, obsługa itp.) i czy mają liczną grupę klientów. Ważne jest więc określeni i zestawienie podobieństw i różnic między moją firmą a firmami konkurencyjnymi. Należy też wziąć pod uwagę fakt, że konkurencja już działa i ma już swe miejsce na rynku. Wreszcie czy produkt (usługa), który będę oferował jest ludziom potrzebny stale czy tylko co pewien okres czasu. Ostatnim, ważnym elementem jest lokalizacja miejsca na rozwiniecie działalności. Uzależniona ona będzie od charakteru, rodzaju i rozmiaru działalności.

Gdzie szukać pieniędzy na start?
Możliwości jest dużo lecz stare przysłowie mówi – „mierz siły na zamiary”. Pożyczyć pieniądze jest stosunkowo łatwo lecz spłacać zaciągnięty dług jest znacznie trudniej.
Możemy zatem, poprzez bank:
1. Posiadając rachunek bankowy skorzystać z debetu, czyli ujemnego salda.
2. Wziąć kredyt na cele konsumpcyjne – łatwiej go dostać niż kredyt inwestycyjny, a często jest on nawet tańszy.
3. Wziąć pożyczkę w banku.
4. Wziąć kredyt inwestycyjny.
5. Wziąć kredyt z poręczeniem.

Ponadto można pożyczyć pieniądze od rodziny, krewnych lub znajomych. Zdecydowanie należy unikać pożyczek z różnego rodzaju firm i towarzystw finansowych.
Rząd i instytucje pozarządowe przygotowane są również do wspierania przedsiębiorczości obywateli w różnych formach finansowania.
Istniej możliwość uzyskania pożyczki w ramach programu „Pierwsza Praca”. Jednak warunkiem jej uzyskania jest wiek do 25 lat lub do 27 lat dla bezrobotnych absolwentów szkół wyższych.
Osoby, które mają więcej lat i co najmniej od roku znajdują się na liście bezrobotnych, mogą w urzędzie pracy złożyć wniosek o dotację z Funduszu Pracy.
We wniosku należy opisać na co zostaną przeznaczone pieniądze i na wezwanie urzędu udowodnić, że zostały wydane zgodnie z przeznaczeniem.
Fundusz Mikro, utworzony przez Polsko – Amerykański Fundusz Przedsiębiorczości dla wspierania małych firm, udziela pożyczek w wysokości od 1000 do 30.000 zł.
Kwota pożyczki i długość okresu spłaty jest dostosowana do celu wydatku i możliwości jej spłaty.
Osoby rozpoczynające własną działalność gospodarczą mają też możliwość skorzystania z funduszy Unii Europejskiej, w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR).
Skorzystanie z w/w form finansowania działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością sporządzenia biznes planu, a następnie przekonanie urzędników, że podejmowane przedsięwzięcie może być skuteczne i opłacalne.
Teraz droga do tego, by zostać swoim szefem stoi otworem.

Jak zarejestrować działalność gospodarczą?
Każda osoba fizyczna, pragnąca rozpocząć działalność gospodarczą na własny rachunek, musi tą działalność zarejestrować.
Nie wymaga rejestracji działalność wytwórcza która przez ustawę nie została uznana za działalność gospodarczą. Dotyczy to rolnictwa, hodowli zwierząt, ogrodnictwa i warzywnictwa, rybactwa śródlądowego a także działalności agroturystycznej.

Krok pierwszy – rejestracja.
Udajemy się do wydziału ewidencji działalności gospodarczej urzędu gminy gdzie pobieramy do wypełnienia formularz wpisu. We wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej podajemy następujące dane:
- imię i nazwisko, PESEL, oraz nazwę, pod którą będzie działała firma
- miejsce zamieszkania i adres, a jeżeli działalność wykonywana będzie poza miejscem zamieszkania, to wskazanie tego miejsca
- przedmiot działalności gospodarczej, którą zamierza się wykonywać.
Przedmiot określamy symbolem PKD (Polska Klasyfikacja Działalności). Istniej możliwość jednorazowego określenia sześciu rodzajów działalności, gdyż późniejsze dopisanie każdej następnej będzie kosztować 50 zł.
- datę faktycznego rozpoczęcia działalności. Należy wybrać w miarę bezpieczny (odległy) termin, by zdążyć z załatwieniem wszystkich formalności.
Wypełniony formularz wniosku wraz z dowodem wpłaty wpisowego (obecnie 100zł.) składamy do rejestracji w wydziale ewidencji.
W terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia zgłoszenia, urząd wyda zaświadczenie o wpisie do działalności gospodarczej. Będzie ono potrzebne do uzyskania numeru REGON i NIP oraz przy zawieraniu umowy rachunku bankowego czy innych umów.

Krok drugi – uzyskanie numeru REGON.
Udajemy się do wojewódzkiego urzędu statystycznego (po uzyskaniu zaświadczenia o działalności gospodarczej) gdzie na formularzu RG-1 składamy wniosek o nadanie numeru REGON (czyli dziewięciocyfrowego, niepowtarzalnego numeru w rejestrze podmiotów prowadzonych w celach statystycznych). Pod nadanym numerem statystycznym firma zostanie wpisana do Krajowego Rejestru Urzędów Podmiotów Gospodarki Narodowej. Zaświadczenie o nadaniu numeru REGON powinniśmy otrzymać od ręki lub w terminie do 7 dni od daty złożenia wniosku. Za uzyskanie numeru nie wnosi się żadnej opłaty.

Krok trzeci – urząd skarbowy (złożenie NIP)
Jeśli posiadamy już NIP, w terminie nie późniejszym niż 14 dni od daty rejestracji firmy, idziemy do swojego urzędu skarbowego i wypełniamy druk NIP-1. W ten sposób informujemy fiskusa, że zamierzamy prowadzić firmę i nasz prywatny NIP staje się NIP-em firmowym. Natomiast jeśli nie posiadamy NIP-u, wypełniamy w tym samym urzędzie druk NIP-4(wniosek o przyznanie numeru). Potrzebny nam będzie do tego dowód osobisty, wpis do ewidencji, zaświadczenie o nadaniu numeru REGON.

Krok czwarty – rejestracja w urzędzie skarbowym
Rejestrując firmę w urzędzie skarbowym należy wcześniej zastanowić się jaką wybrać formę płacenia podatku dochodowego. Do wyboru są trzy formy.
Karta podatkowa – przeznaczona jest dla drobnej działalności usługowej, handlowej, gastronomicznej. Skarbówka ustala wtedy stałą, miesięczną opłatę niezależną od dochodu. Wada-trzeba płacić podatek nawet wtedy gdy się nic nie zarobi.
Ryczałt ewidencjonowany – polega na dokładnym ewidencjonowaniu przychodów
i obliczenia od nich podatku oraz zbieraniu faktur. Podstawowa wada, to płacenie podatku od każdego przychodu, nawet jeżeli nie jest on większy od kosztów.
Księga przychodów i rozchodów – czasochłonna ale bezpieczna. Podatek płaci się od dochodu (przychód minus koszty), a nie od przychodu jak w przypadku ryczałtu.
Trzeba jednak prowadzić całą księgowość. Podatek zaczynamy dopiero płacić od tego miesiąca w którym dochód przekroczy kwotę wolną od podatku (w tym roku 2790 zł).
Poza tym jeśli zamierzamy być płatnikiem VAT-u to wypełniamy druk VAT-R. Ponadto, należy skarbówce podać czy będziemy sami prowadzić rachunkowość, czy też zlecimy jej prowadzenie innej firmie.

Krok piąty – wyrobienie pieczątki
Pieczątka firmowa potrzebna jest przy zakładaniu konta bankowego. Powinna zawierać takie dane jak: pełna nazwa firmy i jej adres, REGON i numer NIP.

Krok szósty – założenie konta bankowego
By prowadzić firmę należy posiadać konto bankowe, ponieważ podatki i składki na ubezpieczenie płaci się w formie bezgotówkowej (przelewem). Zgodnie z prawem bankowym nie można wykorzystywać swojego prywatnego konta bankowego do prowadzenia działalności gospodarczej. W banku przedstawiamy: dowód osobisty, zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej (kopia i oryginał), zaświadczenie o nadanym numerze REGON i NIP (kopia i oryginał) oraz pieczątkę firmową.
O wybranym banku i numerze konta, informujemy urząd skarbowy na formularzu NIP-B.

Krok siódmy – wizyta w ZUS
W ciągu 7 dni od rozpoczęcia działalności gospodarczej, należy zgłosić się do właściwego terytorialnie oddziału ZUS. Tam wypełniamy i składamy formularz ZUS ZFA, czyli zgłoszenie płatnika składek. Musimy do niego dołączyć kopię o nadaniu numeru REGON. Jeśli zgłaszamy płacenie składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, to wypełniamy formularz ZUS ZUA, a jeżeli tylko na ubezpieczenie zdrowotne, to formularz ZUS ZZA. Moment złożenia wniosku jest momentem rejestracji.
Za każdy miesiąc działalności, w terminie do 10 dnia następnego miesiąca należy przesłać do ZUS deklaracje rozliczeniową ZUS DRA.
Podstawą do obliczenia składek na ZUS jest 60 % przeciętnej płacy brutto ogłoszonej przez GUS. Aktualnie jest to 2405,46 zł. a więc podstawą do obliczenia składek jest kwota 1443,28 zł. Co miesiąc musimy zatem odprowadzić do ZUS-u:
a) 19,52 % podstawy na ubezpieczenie emerytalne (281,73 zł.)
b) 13 % podstawy na ubezpieczenie rentowe (187,63zł.)
c) 2,35 % podstawy na ubezpieczenie chorobowe (35,36 zł.)
d) od 0,97 % do 3,86 % na ubezpieczenie wypadkowe (14,00 zł.– 56,71 zł.)
e) 2,45 % podstawy na fundusz pracy (35,36 zł.)
f) 8,5 % podstawy przeciętnej miesięcznej płacy tj. od kwoty 1910,99 zł. (162,43 zł.)
Wynika z tego, że w tym roku do 10 każdego miesiąca musimy do ZUS wpłacić kwotę w wysokości 716,51 zł.
W przypadku podjęcia działalności na etat, to jest na tzw. samozatrudnienie opłacamy tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Rejestracja firmy zajmuję przeciętnie około miesiąca, a koszty tego przedsięwzięcia nie powinny przekroczyć kwoty 300 zł..
Jeżeli z jakiś powodów nie zdecydujemy się rozpocząć działalności w zadeklarowanym terminie, to należy pamiętać o następujących, ważnych czynnościach. Po pierwsze, dopóki nie zlikwidujemy firmy musimy rozliczać się z podatku (mimo braku przychodów) w urzędzie skarbowym, wypełniając PIT.
Po drugie, jeśli nie wyrejestrujemy firmy w ZUS-ie, to nadal musimy opłacać składkę na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
Wniosek o zawieszeniu działalności gospodarczej składamy również w swoim urzędzie skarbowym.

Gdzie szukać pomocy.
Pomoc można uzyskać w wielu miejscach ale podstawowym miejscem są urzędy pracy oraz gminne centra informacji. Informację o instytucjach świadczących usługi w zakresie poradnictwa związanego z rozpoczęciem własnej działalności gospodarczej można znaleźć również w internecie. Ponadto, wsparcie doradcze uzyska się w punkcie konsultacyjnym Polskiej Agencji Rozwoju Prezdsiębiorczości.