Od układu pokarmowego do Układu oddechowego
Budowa Układu oddechowego
Drogi oddechowe
-jama nosowa, gardło, krtań, tchawica, oskrzela główne, PŁUCA.
Budowa płuc:
Pęcherzykowate narządy o płatowej budowie, dzielą się na płuco prawe( 3 płaty ) i lewe ( 2 płaty ). Do każdego z płuc dochodzi rozgałęzienie oskrzeli głównych, każde dzieli się na coraz drobniejsze i bardziej rozgałęzione oskrzeliki.
Wdech- skurczenie mięśni międzyżebrowych i przepony, następuje rozciągnięcie klatki, klatka pociąga za sobą płuca. W płucach tworzy się próżnia, która zasysa powietrze.
Wydech- Jest to akt bierny. Klatka wraca na swoje miejscy i wypycha powietrze.
Budowa Tchawicy – spłaszczona, sprężysta rura, wzmocniona chrząstkami.
Choroby układu oddechowego
a) choroby przenoszone drogą kropelkową
- zaraski znajdują się w nosie gardle i płucach. Zarażamy się przez kropelki śliny i śluzu. Choroby to: gruźlica, zapalenie płuc, grypa, angina, nieżyt oskrzeli.
b) Pylica- uznana za chorobę zawodową, spowodowaną długotrwałym wdychaniem pyłów, które niszczą płuca. Powodują liczne stany zapalne. Choroby to: pylica węglowa, pylica krzemowa, pylica bawełniana, pylica azbestowa.
c) astma – polega na zwierzeniu oskrzelików w Kutek Skórczów włókien mięśniowych w lub zwiększonego wydzielania śluzu. Czynniki wpływające na astmę : zanieczyszczenia, kurz, pyłki, sierść
d) Rak płuc
Układ pokarmowy
Otwór ustny- Jama ustna – gardło – przełyk – żołądek – jelito cienkie, grube – odbyt
Jelito cienkie – mierzy ok. 6 m, w dwunastnicy następuje proces trawienia. W jelicie czczym i krętym zachodzi proces wchłaniani, za pomocą kosmków, które wchłaniają pokarm i rozdzielają dalej.
Białka – zbudowane z kilkuset tysięcy aminokwasów( białka proste), natomiast białka złożone SA zbudowane z białek prostych i niebiałkowych elementów.
Tłuszcze – powstają poprzez połączenie glicerolu z kwasem tłuszczowym( tłuszcze proste). Ich funkcją jest utrzymanie zapasów energii.
Węglowodany – węglowodany proste zbudowane są z rybozy, glukozy oraz fruktozy. Cukry złożone składają się z większej ilości cząsteczek cukrów prostych. Funkcja : dostarczanie energii.
Witaminy – związki, których nasz organizm nie jest w stanie sam wyprodukować. Są one niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Witaminy dzielimy na:
- ROZPUSZCZALNE W TŁUSZCZACH( A , D , E , K )
- ROZPUSZCZALNE W WODZIE ( np. C, B2, B11 )
Awitaminoza – niedobór witamin w ciele człowieka
Hiperwitaminoza- nadmiar witamin w ciele człowieka
Rola wody – uzupełnia pokarm, uczestniczy w przebiegu metabolicznym, stanowi środek transportu, Stanowi płynne środowisko niezbędne do usuwania końcowych produktów przemiany materii. Woda stanowi średnio 60% masy dorosłego człowieka, w przypadku noworodka ok. 15% więcej.
Mikroelementy – pierwiastek który nie przekracza 100 mg w ciele. Np. żelazo (wpływa na transport tlenu. Występuje w enzymach tlenowych. Źródłem są mięso, żółtka jaj, orzechy).
Makroelementy – pierwiastki które przekraczają 100 mg w ciele. Np. wapń ( składnik kości. Podstawowe źródła to mleko i przetwory mleczne)