Podział kompetencji między UE a państwa.
1) kompetencje wyłączne Unii – tylko UE podejmuje decyzje, a państwa działają na podstawie ich dokonań
- wspólny rynek
- unia celna
- polityka pieniężna
- polityka handlowa
- prawo zawierania umów m. Narodami w/w zakresie
2) kompetencje dzielone/ pierwszeństwo Unii
- transport
- energia
- bezpieczeństwo publiczne
- ekologia
- polityka regionalna
3) kompetencje wspierające, koordynujące, uzupełniające – UE pełni role koordynacyjną wobec państw
- administracja
- edukacja
- kultura
- ochrona zdrowia
- polityka społeczna
Wzmocnienie demokratycznej legitymizacji
• rośnie rola PE – nowa procedura, bliska procedurze współdecydowania
• instytucjonalizacja partii politycznych na poziomie europejskim – partia jako część systemu
• obywatelska inicjatywa ustawodawcza – 1 milion obywateli może przełożyć Komisji Europejskiej projekt
• obowiązek prowadzenia dialogu z organizacjami obywatelskimi i Kościołami przez Komisję Europejska
• jawność obrad organów UE, zwłaszcza rady Ministrów
• wprowadzenie do procesów legislacyjnych parlamentów narodowych ( jest to rozszerzenie demokratycznego pola UE)
aby zamiast powoływania drugiej izby Parl., zaktywizować parlamenty narodowe
monitorowanie wczesne aktów prawnych, na bieżąco śledzą rozwój prawa europejskiego
zgoda na wszelkie zmiany formuły większości w radzie Ministrów, konsultacje – odejście od jednomyślności na rzecz większości w danej dziedzinie na prośbę państw, monitorowanie zasady subsydiarności
Jest to zbliżanie Europy do obywateli, łatwiej jest monitorować posłów krajowych a nie tych w Brukseli w PE.
Zmiany instytucjonalne
liczebność Parlamentu E. Max. 750
zmiana procedury decyzyjnej w PE
Rada Europy zinstytucjonalizowana w końcu
Rada Unii Europ. zmienia nazwę na Radę Ministrów
dot. Prezydencji – staje się ona zbiorową 3 państwa razem przez 18 miesięcy czyli byłe, obecne i przyszłe państwo prezydencji
powstanie Minister Spraw Zagranicznych u europejska służba dyplomatyczna
odejście od Nicei i tradycyjnego decydowania bo liczba głosów jest abstrakcyjna – niczego nie odzwierciedla, zastąpi ją liczba odniesiona do liczby ludności
odejście od zasady, ze każde państwo ma swego członka w Komisji, tylko 2/3 państw będzie mieć komisarza (18), rotacja na zasadach równości
Prawo wspólnotowe
- rozróżnienie i hierarchia
• akty legislacyjne tj. powszechnie obowiązujące i bezpośrednio stosowane
- ustawa europejska jako akt najwyższego rzędu, dziś rozporządzenie
- europejska ustawa ramowa – stosowana bezpośrednio w zakresie celów a nie środków, dziś dyrektywa
• akty nielegislacyjne
- Europ. Rozporządzenie – doprecyzowanie aktów legislacyjnych i traktatów
- Europejska decyzja – wiąże tyko jej adresatów
• akty wykonawcze
- decyzja wykonawcza, rozporządzenie wykonawcze
- oba służą koordynacji, ustalają jednolite warunki wykonywania aktów
• dokument niewiążące
- deklaracje, opinie