Ściąga renesans
Horacjanizm-tendencja poet.,odwoł.do tw.Horacego,temat trwałości i nieśmiertelności poety.Powr.do mot.mitolog. Polski przedst. np.J.Kochanowski,L.Staff.
Petrarkizm-tenden.lit., zapocz. przez Francesco Petrarkę, poezja miłosna, sonety (cykl sonetów do Laury). Kształt.wzór poezji miłosnej. Petrarkowskie rozdarcie-niepewność,mot.walki z samym sobą i światem, parad.życia i śmierci. w Pol.-M.Sęp-Szarzyński.
Cyceronianizm-renesansowa retoryka, naślad.stylu Cycerona. Jasność,bogactwo,rozmaitość,związek ozdobnego mówienia z mądrym myśleniem. w trenach Kochanowskiego-polemika z Cyceronem.
Antropocentryzm-wyznacz.światopogl.renesans.-człowiek w centr.wszechświata, wynika z makro i mikro kosmosu. Na podst.żywiołów-temperam.człow. Pozycja człow.wobec Boga,śmierci,przyroda,obyczaje,kultura, Boh. ziemianie,dworzanie, poeci.
Reformacja-ruch rel-społ. 1517 M.Luter-95 tez w Wittemberdze.Cuius regio,eius regio-czyj kraj tego religia.
Dignitas humana-godn.ludzka. zw.z ideol.platońską.potwierdzenie godn. i wielkości człowieka, homo sum humani nihil a me alienuj esse puto.
Humanizm-prąd, wyzn.śwtologlądu renesans.mieści się w nim teoria antropocent. Poeta doctus. Humaniści-filologowie, psycholodzy/moraliści, teolodzy.
Neoplatonizm florencki- odw.się do plat. hierarchii bytu, zawiera-antropocen.,humanizm, dignitas humana. Najwybitniejszy neoplat-Marsilio Ficino i Giovanni Pico Della Midandola.
Sonet-kunsztowna forma wypowiedzi, powst.w renesansie.14 wersów, dwa 4wiersze, dwa tercyny. Dante Alighieri, Kochanowski.
Fraszka-utwór wierszowany, liryczny,satyryczny,często na anegdocie,posiada puentę, różnorodność, varietas-dł./krót., różne temat.
Tren-liryka funeralna, treno-płaczę,żałuję. Tw. gat-Symonides z Keos.Sławi zasługi,wspomina zmarłego,wyr.żal.
Kazanie-typ oracji rel, ma na celu eksplikację słów ewang. odczyt.na nabożeństwie.Lit.dydakt. Twórca-Piotr Skarga,kaz.polit, oracja-retoryka-persuasio.
Traktat Polit.-gat,publicyst. sugestie cd,uzdrow. syt. w państwie. O obyczajach, prawach, wojnie, kościele, szkole.
Lit.ziemianska- opis życia ziemianina.Trad. wsi spokojnej, zbliżenie do kultury, muzyki,pieśni, obyczajów, obrzędów. Stylizacje językowe.Pochwała natury.M.Rej, J.Kochanowski.
Sielanka realist.-utw.zw. z twr.ziemiańską, temat zw. ze wsią,często dot. miłości. Szymon Szymonowic. Idylla-idealizowanie życia na wsi, realistyczna-trud pracy na polskiej wsi