Zdrowa Żywność

To co jemy ma ogromy wpływ na nasze zdrowie. Nasze przyzwyczajenia żywieniowe nie zawsze odpowiadają potrzebom naszego organizmu. Najczęściej jemy szybko i "byle jak". Nie zwracamy uwagi na wartości odżywcze, jakie nam są potrzebne do prawidłowego rozwoju, a jakie dane produkty nam dostarczają. Jemy po prostu to, co lubimy. Ale czy to jest zdrowe?. Zdaniem żywieniowców, powinniśmy zwracać większą uwagę na to, co jemy. Żywić zdrowo powinniśmy się w każdym okresie życia.

PODSTAWOWE ZALECENIA ŻYWIENIOWE ZALECANE PRZEZ INSTYTUT ŻYWNOŚCI I ŻYWIENIA

1.Jedz regularnie co najmniej 3 posiłki dziennie. Każdy dzień rozpoczynaj od śniadania.
2.Twoje codzienne pożywienie powinno zawierać różnorodną żywność pochodzenia roślinnego i zwierzęcego.
3.Spożywaj codziennie produkty zbożowe oraz warzywa i owoce. Warzywa najlepiej jest jeść na surowo lub krótko gotowane.
4.Dwa a najlepiej trzy razy dziennie spożywaj mleko, biały ser lub jogurty o obniżonej zawartości tłuszczu.
5.Ograniczaj ilość spożywanego tłuszcz. Tłuszcze zwierzęce zastępuj olejami lub oliwą z oliwek.
6.Mięso i jego przetwory jedz w ilościach umiarkowanych dwa lub trzy razy w tygodniu. Wybieraj mięso chude. W pozostałe dni jadaj dania z ryb i roślin strączkowych (fasola, groch, soja).
7.Ograniczaj spożycie soli kuchennej. Jedna płaska łyżeczka soli dziennie dodawana do potraw powinna Ci wystarczyć.
8.Zachowaj umiar w jedzeniu cukru i słodyczy. Zamiast słodyczy jadaj więcej owoców i warzyw.
9.Bądź aktywny ruchowo. Pomoże Ci to utracić nadmiar dostarczanej z pożywienie energii (kalorii).
Pamiętaj, że ruch może często zastąpić lekarstwa, lecz żadne lekarstwo nie zastąpi ruchu!!!
Aby prawidłowo rozwijać się i być zdrowym, człowiek powinien spożywać w każdym dniu odpowiednią żywność. Powinna ona dostarczyć potrzebną ilość kalorii oraz zawierać ok. 60 różnych składników Zapotrzebowanie na energię (kalorie) zmienia się wraz z wiekiem. Ludzie młodzi i aktywnie pracujący potrzebują jej więcej. Ludzie w podeszłym wieku dużo mniej.

Zdaniem żywieniowców, do codziennego jadłospisu wybierać powinniśmy produkty niskokaloryczne, bogate w błonnik, witaminy i składniki mineralne. Powinniśmy zatem jeść dużo ciemnego pieczywa, warzyw i owoców, białego chudego sera oraz ryb. Spożywajmy więcej mleka o niskiej zawartości tłuszczów oraz niskotłuszczowych jogurtów i kefirów. Do podstawowych i niezbędnych dla człowieka SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH należą: białko, węglowodany, tłuszcze, witaminy, składniki mineralne, woda i błonnik.
Składniki Jednostki Grupy wiekowe
10-12 lat 13-15 lat
dziewczęta chłopcy dziewczęta chłopcy
Wartość energetyczna kcal 1750-2150 1900-2350 1950-2400 2200-2850
Białko ogółem g 75 75 85 95
Tłuszcze ogółem g 62-74 65-81 67-83 78-98
Węglowodany ogółem g 350-385 350-385 380-415 525-535
Wapń mg 1200 1200 1200 1200
Żelazo mg 16 14 17 15
Miedź mg 1,5-2 1,5-2 1,5-2 1,5-2
Cynk mg 13 16 13 16
Wit. A (równoważniki retinolu) ?g/j.m. 800 1000 800 1000
Tiamina (wit. B1) mg 1,3 1,5 1,5 1,7
Ryboflawina (wit.B2) mg 1,4 1,9 1,8 2,0
Niacyna (wit.PP) mg 18 20 20 22
Kwas L -askorbinowy (wit.C) mg 70 70 70 70



BIAŁKO

Jest jednym ze składników budujących mięśnie, kości, skórę oraz krew. Nie można go zastąpić żadnymi innymi składnikami odżywczymi. Występuje zarówno w produktach zwierzęcych, jak i roślinnych. Najwięcej białka znajduje się w mięsie, drobiu, rybach, jajkach, mleku, kefirach i serach. Wśród produktów roślinnych bogate w białko są: fasola, groch, soczewica, bób, soja i orzechy. Zdaniem żywieniowców, prawidłowe żywienie wymaga spożywania produktów zawierających białko zwierzęce i roślinne.

WĘGLOWODANY

Są to składniki odżywcze, które dostarczają organizmowi energii. Większe ich ilości znajdują się w produktach pochodzenia roślinnego. Wyróżniamy węglowodany proste i złożone. Te pierwsze są łatwiej przyswajane przez organizm człowieka i szybciej spalane. Węglowodany to głównie skrobia i cukier, czyli sacharoza. Obecne są w produktach takich, jak: owoce, warzywa, pieczywo, kasze, płatki zbożowe, ryż, kukurydza i ziemniaki.

BŁONNIK

to inaczej WŁÓKNO POKARMOWE. Jest to naturalny składniki owoców, warzyw, nasion i zbóż. Ułatwia on trawienie, przez co spełnia bardzo ważną rolę w organizmie człowieka. Poza tym błonnik zwiększa objętość pokarmów, znosi uczucie głodu, wpływa na obniżenie poziomu cholesterolu we krwi. Najbogatsze w błonnik są produkty zbożowe, czyli chleb razowy, gruboziarniste kasze, płatki zbożowe i otręby. Błonnik znajdziemy także w roślinach strączkowych, warzywach liściastych, ziemniakach i owocach.
Ile należy jeść?

Im mniej jesz tym lepiej! Od umiarkowanego jedzenia nikt jeszcze nie umarł. Ludzie chorują i umierają z powodu przejedzenia. U większości osób żołądek jest rozciągnięty do nienaturalnych rozmiarów i dlatego jedzą 5 ? 10 krotnie więcej niż jest to potrzebne. Przyzwyczajenie do tego, że należy jeść dużo, to poważny błąd, wada, z którą człowiek powinien walczyć.
?Jeśli wstałeś od stołu z uczuciem głodu ? najadłeś się, jeśli czujesz ,że najadłeś się przy stole ? to znaczy, że się otrułeś?.

Zasady zdrowego odżywiania

1. Spożywajcie produkty wyhodowane w regionie, w którym mieszkacie.
2. Spożywajcie warzywa, owoce, orzechy ściśle według sezonu ich dojrzewania.
3. Każdy posiłek powinien zawierać surowe (latem), duszone lub kiszone warzywa (zimą).
4. Rezygnujcie ze spożywania pieczywa drożdżowego, jedzcie chleb pieczony z mąki gruboziarnistej.
5. Przygotowując posiłki nie łączcie białek z węglowodanami.
6. Dokładnie przeżuwajcie pokarm.
7. Przyrządzajcie posiłki bezpośrednio przed jedzeniem.
8. Nie odgrzewajcie wielokrotnie posiłków.
9. Zmniejszajcie spożywanie produktów sztucznych, rafinowanych i wędzonych.
10. Rezygnujcie w miarę możliwości z potraw gotowanych i konserwowych produktów.
11. Zmniejszajcie spożycie kawy i herbaty.
12. Dodawajcie do potraw: imbir, pieprz itd. (szczególnie zimą).
13. W porze letniej i jesiennej róbcie dzień ? truskawkowy?, ?czereśniowy?, ?jabłkowy?, ? arbuzowy? i nic więcej nie jedzcie.
14. Raz w tygodniu przeprowadzajcie ?post? 16 lub 24 godziny (w tym czasie pijcie tylko wodę).
15. Gdy pojawi się świeża marchew, buraki, jabłka, pijcie świeżo przygotowane soki.
16. Walczcie z zaparciami to ? to główny wróg zdrowia i główna przyczyna starzenia się.
17. Od poniedziałku do piątku odżywiajcie się skromnie.
18. Natomiast w sobotę i niedzielę róbcie sobie święto ?brzuszka? (jedzcie wszystko co chcecie). Nawet trucizna w niewielkiej ilości może być lekarstwem.

Błędy powodujące nadwagę

1. Przyzwyczajenie do szybkiego jedzenia ? pośpiech podczas jedzenia, złe przeżuwanie pokarmu, zakłóca proces trawienia. Pokarm nie jest trawiony w całkowicie i odkłada się w postaci tłuszczu. Każdy kęs pokarmu powinien być przeżuty minimum 30 razy.
2. Przyzwyczajenie do picia w trakcie posiłku ? prowadzi do zaburzeń funkcjonowania układu pokarmowego i hormonalnego. Kto je w ten sposób, tyje nawet od wody. Proszę się przyzwyczaić do picia 20 minut przed i 1 godzinę po jedzeniu.
3. Przyzwyczajenie do jedzenia produktów mącznych i słodyczy ? skrobia, znajdująca się w produktach mącznych zakleja powierzchnię wchłaniającą przewodu pokarmowego powodując podobnie jak słodycze zwiększenie masy ciała.
4. Przyzwyczajenie do częstego jedzenia lub ciągłego żucia ? od ciągłego przeżuwania układ enzymatyczny zaczyna produkować coraz słabsze enzymy trawienne. Proces trawienny jest upośledzony, w rezultacie czego w organizmie zamiast wody i dwutlenku węgla powstaje tłuszcz, który gromadzi się w tkance tłuszczowej. Dotyczy to również tych, którzy ciągle żują gumę.
5. Przyzwyczajenie do niewłaściwego łączenia produktów ? do strawienia
różnych grup produktów wydzielane są różne enzymy. Nieprawidłowe łączenie produktów z czasem osłabia aparat enzymatyczny. Pokarm jest trawiony z trudem. Część pokarmu zaczyna gnić, a część ? organizm przekształca w tłuszcz.
6. Przyzwyczajenie do leżenia po jedzeniu ? zmiana pozycji pionowej na poziomą ?włącza? mechanizmy, które działają podczas snu i wtedy proces trawienia pokarmu przechodzi na ?drugi plan? Pokarm nie jest trawiony tylko zamieniany na tłuszcz. Po jedzeniu najlepiej pochodzić.
7. Przyzwyczajenie do siedzącego trybu życia ? w ciągu dnia każdy człowiek powinien aktywnie się ruszać i spalać energię zgromadzoną w tkance tłuszczowej.
8. Przyzwyczajenie do jedzenia w stanie podenerwowania - jeśli jesteście zdenerwowani to nigdy nie jedzcie, bo będziecie jeść bez umiaru. Wątroba w pierwszej kolejności reaguje na stres i przy tym następuje gwałtowne zwężenie dróg żółciowych. Żółć nie dociera do jelita cienkiego i pokarm nie będzie strawiony.
9. Przyzwyczajenie do jedzenia przed snem ? nocą organizm śpi. Wszystkie procesy skierowane są na regenerację komórek i odbudowanie sił. Energia ?uszła? z organów trawiennych. Nocny pokarm oprócz tłuszczu, kamieni w wątrobie i nerkach ? nic nie daje.
10. Przyzwyczajenie do jedzenia produktów rafinowanych i gotowanych ? produkty pozbawione są naturalnych witamin, mikro i makro ? elementów. Jedynie co organizm może z nich wziąć ? to puste kalorie, a one nie sycą. Stąd nawet przy obfitości pożywienia odczuwa się ciągle głód, który trzeba zaspokoić, a to oznacza, że trzeba znowu jeść. W rezultacie jemy 10 razy więcej niż powinniśmy.

Dlaczego diety są nieskuteczne?

Większość z tych, którzy walczą z nadwagą przeważnie wybiera 3 kierunki:
1. Środki odchudzające.
2. Diety niskokaloryczne.
3. Obciążenia fizyczne.
Spróbujmy przeanalizować każdy z nich:
1. Środki odchudzające ? efekt spożywania środków farmaceutycznych, które pomagają zrzucić zbędne kilogramy jest tymczasowy i po 2/3 miesiącach waga ciała wraca do poprzedniej. Szkody jakie wyrządzają organizmowi te preparaty trudno opisać. Odwadniając organizm, preparaty odchudzające zagęszczają krew, zmieniają jej i środowisko wewnętrzne organizmu na kwasowe (szkodliwe). Dlatego każdy powinien znaleźć dla siebie indywidualny sposób podtrzymywania właściwej formy, która powinna opierać się nie na preparatach chemicznych, lecz na cechach fizjologicznych organizmu. Tracąc zbędne kilogramy mamy zyskać zdrowie, a nie choroby.
2. Diety niskokaloryczne prowadzą do tego, że zaczynają działać mechanizmy obronne: nie mając wystarczającego pożywienia, organizm zaczyna rozkładać tłuszcz na procesy fizjologiczne. W tym procesie powstaje woda, która wydalana jest z organizmu. Człowiek nie chudnie a usycha. Pojawiają się bóle głowy, wątroby, żołądka. Odczuwa się ciągłe męczące uczucie głodu. Osłabienie organizmu zmusza nas do przerwania diety.
3 Obciążenia fizyczne ? typu aerobic ,doprowadza nieprzygotowany organizm do rozgrzania i zwiększenia krwiobiegu . Złogi znajdujące się w jelitach i naczyniach krwionośnych zaczynają ?kwaśnieć?, pojawia się nadmierna ilość toksyn, która w krwiobiegu jest roznoszona po całym ciele doprowadzając do zatrucia. Pojawiają się silne bóle głowy i stany depresyjne

Racjonalne odżywianie

Już od ponad 2000 lat człowiek zdaje sobie sprawę, że należy dbać o zrównoważoną dietę, zawierającą prawidłowe ilości i rodzaje wszystkich rodzajów pokarmu. Potoczne twierdzenie: ,, Jesteś tym, co jesz?? wcale nie jest dalekie od prawdy. Ludzkie ciało jest zbudowane z komórek potrzebujących do życia i wzrostu składników odżywczych, których źródłem jest spożywany pokarm. Dlatego to, jak wyglądamy oraz jakie jest nasze samopoczucie i zdrowie, zależy od codziennej diety. Kłopoty z zaplanowaniem diety polegają na tym, że chociaż można określić ogólny jej zarys, zawsze trzeba ją dopasować do indywidualnych potrzeb. Wiek, tryb życia, a nawet takie czynniki jak klimat mogą wpłynąć na rodzaj i ilość składników odżywczych potrzebnych człowiekowi w danym czasie. Nie ulega natomiast wątpliwości, że zawsze bardzo ważne jest spożywanie pełnowartościowych, pożywnych potraw, jeśli chcemy być zdrowi. Odnosi się to w szczególności do dzieci i młodzieży, których ciała rosną i rozwijają się.
Dieta- termin pochodzi od greckiego słowa diaitia, które oznacza sposób życia, a w szczególności sposób odżywiania się i najróżniejsze metody służące redukowaniu wagi można już liczyć na tysiące, co świadczy o tym jak skomplikowanym i trudnym problemem jest odchudzanie. Właściwa dieta to taka, która w pełni zaspokaja potrzeby żywieniowe osoby, która ją stosuje. To dieta, która dostarcza odpowiedniej ilości energii oraz wszystkich składników pokarmowych, a więc białek, tłuszczów, węglowodanów, witamin i minerałów. Ponieważ jednak znacznie różnimy się między sobą (płcią, wiekiem, masą ciała, aktywnością fizyczną, stanem zdrowia itp.) nasze potrzeby żywieniowe również nie są takie same. Np. kobiety potrzebują znacznie więcej żelaza i wapnia niż mężczyźni, a osobie pracującej fizycznie potrzeba jest więcej energii niż osobie o siedzącym trybie życia. Podczas wysiłku fizycznego gwałtownie rośnie zapotrzebowanie na energię. Spożywane tłuszcze powinny być głównie pochodzenia roślinnego (oleje). Bezpośrednio po wysiłku mamy niski poziom glukozy we krwi. Dlatego należy w miarę szybko spożyć lekkostrawny posiłek będący dobrym źródłem prostych węglowodanów. Może to być na przykład mus mleczno-owocowy, który dostarczy nam również białka.
Naczelną zasadą każdej diety powinno być urozmaicenie. Nie ma jednego, idealnego produktu, który zawierałby wszystkie składniki pokarmowe w optymalnych dla nas proporcjach. Kiedy regularnie trenujemy powinniśmy stosować odpowiednią ku temu dietę. Żywność osób uprawiających rekreacyjnie sport powinna mieć wysoką wartość odżywczą, to znaczy powinna dostarczać odpowiedniej ilości energii, białka, węglowodanów, witamin i minerałów; bardzo ważna jest również odpowiednia ilość płynów.
Odżywianie, to inaczej zaopatrywanie organizmu żywego we wszystkie elementy niezbędne do prawidłowego rozwoju. Są to elementy budulcowe, energetyczne oraz biorące udział w skomplikowanych procesach przemiany materii jak witaminy, enzymy, związki chemiczne i nieorganiczne oraz pierwiastki. Prawidłowe odżywanie polegałoby więc na dowozie odpowiednich ilości tych elementów i w odpowiednich proporcjach każdego dnia i przez całe życie. Aby dostarczyć do organizmu wszystkie niezbędne elementy człowiek powinien zjadać dziennie kilkanaście kg bardzo urozmaiconego pożywienia, co w praktyce jest nierealne.
Aby się upewnić, że spożywamy wszystkie niezbędne dla zdrowia składniki odżywcze zapoznajmy się z piramidą zdrowia jako z podstawą wiedzy o prawidłowym odżywianiu. Jedzmy rekomendowaną ilość każdej z pięciu głównych grup produktów. Jeśli unikamy wszystkich pokarmów z jakiejś grupy, szukajmy wskazówek jak uzupełnić niedobory.
]
Zasada PIRAMIDY ŻYWIENIOWEJ jest prosta - wszystkie produkty spożywcze są podzielone na kilka grup. U podstawy piramidy znajdują się produkty, które powinny stanowić podstawę naszej diety( np. kasza, ryż makaron oraz warzywa). Im bliżej wierzchołka, tym mniej produktów z danej grupy powinniśmy spożywać. Najmniej, bo raz w tygodniu powinniśmy jeść słodycze, tłuste mięso czy boczek.


10 zasad zdrowego odżywiania:

1. Spożywaj różnorodne pokarmy
2. Oprzyj swoje posiłki o dużą ilość jedzenia bogatego w węglowodany
3. Spożywaj więcej owoców i warzyw
4. Utrzymuj prawidłową wagę ciała i zachowuj dobre samopoczucie
5. Jedz umiarkowane porcje - zredukuj, nie eliminuj jedzenia
6. Spożywaj posiłki regularnie
7. Pij dużą ilość płynów
8. Ruszaj się
9. Zacznij teraz, i wprowadzaj stopniowe modyfikacje w twoim stylu życia
10. Zapamiętaj - nie ma "dobrego" lub "złego" jedzenia, jest tylko dobra lub zła dieta.
Człowiek prowadzący przeciętny tryb życia powinien jeść mniej tłuszczu i cukru, a więcej naturalnych produktów skrobiowych, jak ziarna, warzywa i owoce. Osoba dorosła może sprostać tym wymaganiom, jeśli jej codzienna dieta zawiera: co najmniej dwie porcje warzyw, jedną porcję ziemniaków, dwie porcje świeżych owoców, chleb, zwłaszcza razowy, chude mięso, ryba w miejsce niektórych potraw mięsnych, zastąpienie potraw smażonych opiekanymi na ruszcie, picie odtłuszczonego mleka, zmniejszenie ilości soli. Wymagania te podlegają modyfikacji z zależności od charakteru wykonywanej pracy i ćwiczeń fizycznych. Dzieci potrzebują więcej pokarmów białkowych niż dorośli.
Cel odżywiania jest wspólny dla wszystkich, niezależnie od wieku okoliczności: codzienne dostarczenie organizmowi wymaganej ilości kalorii, by utrzymać go w zdrowiu i zapewnić potrzebną energię. Ważne jest, by źródłem kalorii były białka, węglowodany i tłuszcze w odpowiednim stosunku. Zalecane proporcje to 44% węglowodanów, 14% białka i 42% tłuszczu. W okresie wzrost ilość białka powinno się zwiększyć kosztem węglowodorów.
Praktyczne konsekwencje podanej reguły nie tak łatwo ustalić. W związku z tym najważniejszą sprawą jest jedzenie różnorodnych potraw: spożywanie pokarmów świeżych, naturalnych i unikanie dużych ilości produktów przetworzonych, słodyczy, chipsów i słodzone napojów.
To, kiedy jemy, jest niemal również ważne jak to, co jemy, zwłaszcza w latach intensywnego wzrostu. Posiłki powinno się jadać w regularnych odstępach, a bardzo ważne dla zdrowia jest zjedzenie pożywnego śniadania. Pomiędzy posiłkami najlepiej zjeść przekąskę z owoców. Każdy powinien oprzeć się pokusie spożycia słodkich potraw i napojów, kiedy poczuje ssanie w żołądku między posiłkami.

Skutki złego odżywiania:

- Choroby układu krążenia (nadciśnienie tętnicze; miażdżyca i jej powikłania np. udar mózgu i niedokrwienna choroba serca z zawałem włącznie)
- Nowotwory
- Cukrzyca insulino niezależna
- Nienowotworowe choroby jelita grubego
- Kamica żółciowa
- Próchnica zębów
- Osteoporoza
- Otyłość
- Bulimia, anoreksja
Otyłość - czyli nadmierne nagromadzenie tłuszczu w ciele zwiększa ryzyko utraty zdrowia i wiąże się ze zwiększonym zagrożeniem występowania chorób serca, nadciśnienia tętniczego, miażdżycy, cukrzycy, kamicy pęcherzyka żółciowego, zmian zwyrodnieniowych układu kostno-stawowego a nawet niektórymi rodzajami nowotworów. Z badań przeprowadzonych w Polsce wynika, że nadwaga i otyłość dotyczy 65% mężczyzn i kobiet w wieku 35-65 lat. Jest zatem istotnym problemem zdrowotnym i społecznym.

ANOREKSJA

Polega na chorobliwym głodzeniu się, zagrażającym zdrowiu i żuciu. Chorują na nią nastolatki i młode kobiety. 10 procent chorych umiera z wycieńczenia.
Zdaniem psychiatrów u podłożu choroby leża problemy emocjonalny. Młody człowiek jest główną przyczyną, że nadwaga jest główną przyczyną wszystkich jego problemów. Zaczyna się więc forsowne odchudzanie, które początkowo przebiega prawidłowo, z czasem jednak zaczyna przebierać chorobliwy wymiar. Cechą charakterystyczną anoreksji jest to, że chory przestaje w sposób realny oceniać swoje ciało ? skrajnie wychudzony uważa się za osobę grubą i nadal dokłada starań, by odchudzić się jeszcze bardziej. W rezultacie prawie przestaje jeść. Osoba chora na anoreksję nie zdaje sobie sprawy ze swojego stanu, najbliżsi natomiast łatwo mogą się zorientować, kiedy konieczna jest interwencja lekarza. Jeśli dziewczyna o szczupłej figurze ciągle się odchudza, nie chce jadać posiłków wraz z rodziną, sama przyrządza sobie potrawy, jest to wyrażny sygnał ostrzegawczy. Osłabiona nie zaprzestaje uprawiać forsownych ćwiczeń gimnastycznych. Zmienia się jej wygląd: staje się płaska jak deska, przestają jej rosną piersi. Na policzkach, przedramionach, nogach, szyi pojawia się delikatny meszek. Wycieńczony organizm powoli redukuje swe funkcje ? przestają funkcjonować jajniki, zanika miesiączka.

BULIMIA

Bulimikami są osoby (również mężczyźni) cierpiące na brak miłości, nadmiar stresów, często samotne. Jedzenie daje im poczucie bezpieczeństwa, pomaga rozwiązać problemy. Bulimia może też być następstwem anoreksji. Bulimicy w napadach głodu mogą pochłonąć każdą ilość jedzenia. Zjadają po kryjomu w kuchni resztki z talerzy po gościach i domownikach, a nawet ? w skrajnych przypadkach penetrują śmietniki. Jednorazowo są wstanie zjeść 10 tys kcal. Nie ma znaczenia smak potrawy ? kiełbasę zagryzają ciastkami, po orzeszkach rzucają sie na porcję śledzia w śmietanie. W chwili opamiętania przychodzi poczucie wstydu i lęk, by nie utyć. Chorzy starają się za wszelką cenę pozbyć jedzenia ? wywołują wymioty, łykają środki przeczyszczające i moczopędne, próbują narzucić sobie drakońskie diety. Prowadzi to do odwodnienia organizmu, zaburzeń pracy serca i nerek, chronicznych zaparć, skoków wagi, a w skrajnych przypadkach do ostrej niewydolności krążenia i śmierci.

JAK POMÓC

Zarówno w anoreksji, jak i bulimii niezbędne jest więc pomoc psychiatry, a często leczenie szpitalne. Polega ono na psychoterapii i przyjmowaniu leków przeciwdepresyjnych, a także kontrolowaniu jedzenia i zwyczajów żywieniowych. Można zgłosić się do ośrodków terapeutycznych, prowadzonych przez psychologów, albo szukać wsparcia w grupach samopomocowych.

Stowarzyszenie Producentów Żywności Metodami Ekologicznymi EKOLAND
Powstało z idei, by produkować ? nie niszcząc ziemi, żywić ? nie szkodząc konsumentom. To hasło EKOLAND przełożył na bardzo konkretne zadanie: zorganizowanie systemu rolnictwa ekologicznego w Polsce, czyli opracowanie programu kryteria produkcji ? inspekcja gospodarstw ? atestacja produktów. Program ten został oparty na standardach Międzynarodowej Federacji Rolnictwa Ekologicznego ? IFOAM.
Pionierem inicjatyw alternatywnych w rolnictwie w Polsce był hrabia Stanisław Karłowski, który w roku 1931 wprowadził metodę biodynamiczną w swym majątku w Szelejewie k./Gostynina, liczącym 1760 hektarów. Ów senator II Rzeczypospolitej popularyzował rolnictwo biodynamiczne ? wywodzące się ze światopoglądu antropozoficznego ? przez 10 lat (organizując szkolenia, wdając broszury własnego autorstwa) do momentu aresztowania i rozstrzelania przez niemieckich nazistów. W roku 1960 metodę biodynamiczną zaczął praktykować na małym (3 ha) gospodarstwie w Nakle n/Notecią inż. Julian Osetek (1908 ? 1998), także z pobudek ideowych.
Jednak powszechne zainteresowanie alternatywnym rolnictwem pojawiło się dopiero w latach 1980 ? 1981. Julian Osetek wystąpił w 1981 z pierwszym publicznym wykładem w SGGW w Warszawie, gdzie przedstawił ideę rolnictwa biodynamicznego. Dziennikarze, korzystając z rozluźnionej cenzury, odważyli się także na krytykę rolnictwa degradującego środowisko przyrodnicze i obniżającego jakość produktów rolniczych, zanikającą etykę zawodu rolnika i kulturę wiejską. Odnaleziono rodzimy przykład alternatywny, biodynamiczne gospodarstwo inż. J. Osetka, który umiejętnie wykorzystał aktywność mediów, by rozbudzić publiczne zainteresowanie hasłem ?rolnictwo biodynamiczne?. Zafascynowało ono prof. Mieczysława Górnego z SGGW, ekologa gleby, który w metodzie biodynamicznej znalazł praktyczne zastosowanie swej wiedzy teoretycznej. Dzięki niestrudzonej działalności upowszechnionej obu popularyzatorów, metoda biodynamiczna stała się w Polsce w latach 80 synonimem ekologicznej alternatywy w rolnictwie.
Powstanie ruchu eko?rolniczego datuje się w zasadzie od kursu rolnictwa biodynamicznego, który w styczniu 1984 r. w Warszawie przeprowadził dr Christian von Wistinghausen z niemieckiego Związku ?DEMETER?. Następne kursy, prowadzone przez niemieckich antropozofów (luty 1985 ? Jachranka k. Warszawy, luty 1987 ? Chełm Lubelski, lipiec 1988 ? Przysiek k. Torunia) przyczyniły się do zintegrowania uczestników wokół idei ?produkować ? nie niszcząc ziemi, żywić ? nie szkodząc konsumentom?. *1
Podczas piątego kursu w lutym 1989 w Przysieku k. Torunia ok. 100 rolników, przy wsparciu 3 naukowców z uczelni rolniczych z Warszawy i Lublina oraz 3 instruktorów miejscowej służby rolnej, zdecydowało się utworzyć organizację. Zjazd Założycielski odbył się w dniu 1 kwietnia 1989 roku w auli Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Zatwierdzono wówczas projekt statutu Stowarzyszenia producentów Żywności Metodami Ekologicznymi i przyjęto nazwę EKOLAND. W dniu 1.09.1989 r. Stowarzyszenie uzyskało rejestrację sądową. Data ta jest podwójnie ważna dla polskiego ruchu rolnictwa ekologicznego: w tym samym dniu rozpoczęło się w Tarnowie spotkanie działaczy nurtu ?eko-agro? z ówczesnego bloku wschodniego. Oprócz Polaków-gospodarzy udział w spotkaniu wzięli pionierzy z Węgier, ówczesnej Czechosłowacji, ówczesnej NRD, oraz ówczesnej radzieckiej Republiki Litewskiej. Spotkanie, zainicjowane przez Międzynarodową Federację Rolnictwa Ekologicznego (IFOAM), przekształciło się w I Konferencję Regionalną IFOAM ? Europa Środkowowschodnia.
Po zarejestrowaniu Stowarzyszenie EKOLAND uzyskało członkostwo w IFOAM (jako druga w regionie, po węgierskiej ?Biokulturze?) i rozpoczęło działalność upowszechnioną, której celem było stworzenie rolnictwa ekologicznego w Polsce. Kryteria oraz koncepcja atestacji gospodarstw ekologicznych i ich produktów wywodzą się z ?Założeń rolnictwa ekologicznego IFOAM?. Ich przekład na język polski został wydany przez Stowarzyszenie w lutym 1990 r. (następnie w 1992 r.), a kolejna edycja, uzupełniona kryteriami przetwórstwa ? w lutym 1993 roku.
Własne kryteria rolnictwa ekologicznego Stowarzyszenia EKOLAND zostały opublikowane dopiero w styczniu 1994 roku. Jednak inspekcja i atestacja gospodarstw miały miejsce od roku 1990. Zasady gospodarowania i kontroli gospodarstw były wszak znane: prezentowane na licznych seminariach, kursach i szkoleniach, organizowane na terenie całego kraju. Pierwszą inspekcję przeprowadziło w 1990 roku pięciu rolników ekologicznych ? zarazem instruktorów służby rolnej. Obecnie prowadzą je wyspecjalizowane niezależne jednostki kontrolne AGRO BIO TEST i BIOEKSTERT.
Stowarzyszenie EKOLAND może poszczycić się wprowadzeniem rolnictwa ekologicznego ? jako zbioru kryteriów i jako systemu organizacyjnego ? do życia publicznego w Polsce. Sukces ten nie byłby możliwy wyłącznie ze środków własnych, pochodzących ze składek członkowskich czy świadczonych usług, gdyż polskich gospodarstw nie stać na finansowanie całego szeroko zakrojonego programu. Nawet działalność kluczowa dla wizerunku Stowarzyszenia: inspekcja i atestacja gospodarstw, były prowadzone po kosztach własnych, nierzadko bez wynagrodzenia wykonawców. Pomocnym rozwiązaniem było więc uzyskanie funduszy na projekty, dotyczące upowszechniania, szkolenia i wydawnictw, realizowane we współpracy z niemieckimi fundacjami Heinricha Boella z Kolonii oraz Leben und Umwelt z Dolnej Saksonii.
Środki te pozwoliły na utrzymanie, przy udziale instytucji krajowych, 9 ośrodków informacyjnych a także na uruchomienie ośrodka dokumentacyjnego. Organizowane były kursy i szkolenie dla rolników zainteresowanych ekologicznym sposobem gospodarowania. Pod znakiem EKOLAND-u ukazało się dotąd 20 pozycji wydawniczych z zakresu rolnictwa ekologicznego. Dzięki tym projektom EKOLAND uzyskał wsparcie finansowe dla realizacji ważnych celów statutowych, składających się na promocję eko-rolnictwa. Stowarzyszenie EKOLAND liczy obecnie ok. 600 członków, łączność między nimi zapewniał początkowo biuletyn informacyjny ?Ekoland? (3 numery rocznie) a od 1996 r. ? kwartalnik ?Ekoland?. Handel produktami eko-rolniczymi rozpoczął się w 1991 r. od sprzedaży kiermaszowej w Warszawie a potem w innych miastach. Wkrótce produkty atestowane wprowadziło do sprzedaży kilka sklepów zielarskich i z żywnością dietetyczną, a potem ? zwykłe sklepy spożywcze a od kilku już lat także niektóre supermarkety. Obecnie produkty z atestem ekologicznym są sprzedawane w Polsce przez ponad 100 sklepów w tym kilkanaście wyspecjalizowanych. Warto odnotować jest, że ich liczba z roku na rok stale rośnie.
Istnieje też kilka niedużych hurtowni, rozprowadzających głównie produkty zbożowe, przetwory owocowe i warzywne, a także produkty importowane np. oleje, przyprawy czy glony jadalne. Produkty świeże: warzywa, owoce, sery, jaja ? są dostarczane do sklepów bezpośrednio przez rolników. Większość płodów z atestowanych gospodarstw jest jednak sprzedawana bezpośrednio przez rolników: stałym klientom przyjeżdżającym do gospodarstwa, na lokalnych targowiskach lub bezpośrednio do domów konsumentów.