"Antygona" jako tragedia antyczna.
TRAGEDIA jest gatunkiem dramatu obejmującym utwory,w których akcja zbudowana jest wokół nieprzezwyciężalnego konfliktu miedzy wybitną jednostką i jej dążeniami a siłami wyższymi.Wybitna jednostka,czyli bohater utworu musi przegrac,z góry jest skazana na klęske.Każdy krok,każda decyzja jedynie przyśpiesza ostateczną,finalną katastrofę.
1.W tragedii antycznej nie ma podziału na akty i sceny.Zastosowano podział na:
I PROLOG - ekspozycja,przedstawienie dramatu.Rozmowa Antygony i Ismeny o śmierci braci Eteoklesa i Polinejkesa oraz o zakazie grzebania ciała Polinejkesa jako zdrajcy Teb.Prośba Antygony o pomoc w urządzaniu bratu pogrzebu,kłótnia sióstr.
II PARODOS - pieśń wejściowa chóru.Dotyczy opisu bitwy o Teby i opis śmierci dwóch braci Eteoklesa i Polinejkesa.
EPEJSODION - części mówione przez aktorów przeplatane pieśniami chóru
I EPEJSODION - Kreon oficjalnie ogłasza rozkaz,aby zbezcześcic ciało Polinejkesa pozostawiając je na pastwe zwierząt i ptactwa.Przybywa strażnik z wiadomością, że ktoś dokonał symbolicznego pochówku ciała.Rozkaz odszukania i ukarania śmiercią winowajcy.
I STASIMON - pochwała rozumu.Myśl o dobrych (służą państwu) i złych obywatelach (zdradzają je).
II EPEJSODION - opowieść strażnika o pochwyceniu Antygony ,która ponownie próbowała pogrzebać pilnowane tym razem przez straż zwłoki.Gniew króla,wydanie wyroku śmierci na obie siostry.
II STASIMON - pieśń o klątwie,która ciąży nad całym Edypem.
III EPEJSODION - rozmowa Hajmona z Kreonem,rozpacz królewicza,upór Kreona.Grożba samobójstwa Hajmona.
III STASIMON - pieśń o potędze ludzkiej miłości.
IV EPEJSODION - kommos-lament Antygony prowadzonej na śmierć,ma zostać żywcem zamurowana.
IV STASIMON - wspomnienie postaci,które zginęły podobnie jak Antygona:Danae zamkniętej w wieży,Likurga zamkniętego w skale.
V EPEJSODION - upór Kreona zaczyna słabnąć,postanawia naprawić wyrządzone zło.
III EXODOS - Kreon osobiście grzebie zwłoki Polinejkesa i podąża na miejsce egzekucji Antygony,na wieść o jej śmierci ukochany Antygony-Hajmon popełnia samobójstwo.Euredyka (żona Kreona) widząc Kreona niosącego ciało syna także odbiera sobie życie przeklinając i nazywając Kreona dzieciobójcą.
2.Antygona" Sofoklesa zachowuje zasady trzech jedności:
-jedność miejsca - wszystkie zdarzenia rozgrywają się przed pałacem króla Teb, a wieści z pałacu przynosi posłaniec.
-jedność- akcji - pojawia sie tylko jeden wątek.Konflikt dwóch równorzędnych racji między Antygoną i Kreonem,dobrem państwa i dobrem jednostki,prawem ziemskim i prawem boskim,prawdą serca i prawdą rozumu
-jedność czasu - polega na tym,że akcja obejmuje 24 godziny,od wschodu do zachodu słońca
3.Bohaterowie wywodzą się z rodów królewskich.
4.Brak scen zbiorowych-na scenie występuje maksymalnie trzech aktorów
5.O wydarzeniach rozgrywających się poza sceną informuje nas straznik
6.W roli komentatora występuje chór,który wprowadza w akcję,komentuje,snuje refleksje
7.Utwór kończy sie katastrofą (smierć Antygony,Hajmona,Euredyki)
8.Konflikt tragiczny-konflikt Antygony i Kreona.Każdy z nich ma własne racje od których uparcie nie odstępuje,nie ma szans na kompromis.Antygona pragnie godnie pochować swojego brata na co nie godzi sie Kreon,gdyż uznał go za zdrajce.
9.Nad bohaterami ciąży fatum
10.Mitologiczna motywacja wydarzeń (mit o królu Edypie)