Wielka Rewolucja Francuska ,Okres Napoleoński
WIELKA REWOLUCJA FRANCUSKA (1789-1799)
Francja przed wybuchem rewolucji i Działalność Konstytuanty (1789-1791)
1756 - 1763-wojna siedmioletnia przegrana Francji z Anglią
1787 - zgromadzenie Notabli
1789:
- zwołanie Stanów Generalnych
– stan 3 przekształcił się w Zgromadznie Narodowe
– Zgromadznie Narodowe --> Konstytuanta
10-12 lipca – zamieszki na ulicach Paryża
14 lipiec – zdobycie Bastylii
4/5 sierpień – zniesienie przywilejów stanowych
26 sierpień – uchwalenie Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela
czerwiec 1790 – próba ucieczki króla z Paryża
3 wrzesień 1791 – uchwalenie tekstu konstytucji
14 wrzesień 1791- król podpisuje pierwszą konstytucję francuską
Władza:
-ustawodawcza-Zgromadzenie Prawodawcze wybierane co dwa lata
-wykonawcza-król i ministrowie odpowiedzialni przed Zgromadzeniem, prawo weta dla króla
-sądownicza-niezawisłe sądy
Konstytucja z 1791 roku wprowadziła we Francji monarchię konstytucyjną.
Francja republiką – dyktatura Jakobinów, wojna z I koalicją antyfrancuską (1793-1795)
1791 – Zgromadzenie Prawodawcze -Legislatywa
1792:
– wojna wypowiedziane Franciszkowi II, który sprzymierzył się z Prusami
– ustawa “Ojczyzna w niebezpieczeństwie”
– zdobycie pałacu Tuillerie (siedziba króla)
– obalenie monachii
– wprowadzenie republiki demokratycznej (Komuna Paryska)
– wygrane bitwy pod Valmy (z Prusami), pod Lille (z Austriakami)
wybranie Konwentu, zniesienie monarchii
1793:
ścięcie Ludwika XVI
I koalicja przeciwko Francji
utrata Bvelgii, ziem nadreńskich, Nicei, Sabaudii
w Wandei wybucha wojna domowa
Francja-głód, bieda, anarchia, bezrobocie
wybranie Komitetu Ocalenia Publicznego, do któego wszedł Dalton
przewrót Jakobiński, aresztowanie żyrondystów, początek dyktatury Jakobińskiej
uchwalenie nowej konstytucji roku I Republiki
Robesspierre wszedł do Komitetu Ocalenia Publicznego, sprawując faktycznie najwyższą władzę w sprawach wojen, zwalczania kontrrewolucji
powszechny terror dziełem Trybunału Rewolucyjnego
wprowadzenie nowego kalendarzazlikwidowane Klub Kordylierów
zgilotynowanie Dantona
Maksymilian Robesspierre dyktatorem
1794:
zajęcie Belgii
wkroczenie do Holandii
odsunięcie się od wojnu z Prus i innych państw
opanowanie ziem niemieckich na wschodnim brzegu Renu
1795:
powstanie Republiki Batawskiej
pokój z Prusami zawarty w Bazylei – rozpad I koalicji antyfrancuskiej
Konstytucja roku III (1795) – rządy Dyrektoriatu
1794- zdemaskowanie opozycji 9 thermidora-przewrót termidorański
-Robesspierre ścięty na gilotynie
-burżuazja ponownie przejmuje władzę
1794-1799 – rządy Dyrektorriatu:
-drożyzna
-głód
-demonstracje i rozruchy tłumione przez wojsko
1995 – Konwent uchwalił konstytucję termidorańską:
-ststem rządów zwany dyrektoriatem
-przywrócona Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela
Władza:
-ustawodawcza-parlament dwuizbowy złożony z Rady Pięciuset i Rady Starszych, każdy ma czynne prawo wybopcze kto skończył 21 lat,
-wykonawcza-pięciu Dyrektorów wybieranych na 5 lat z Rady Starszych
1795:
-zwycięstwa austriaków nad Renem
1796:
-otwarcie drugiego fronyu-we Włoszech
-wojskami dowodził Napoleon Bonaparte
-Francuzi wycofują się za Ren
-zwycięstwon Napoleona w walkach z Piemontem
-pokój w Paryżu
-Nicea i Sabaudia przyłączone do Francji
-zwycięstwa w bitwach pod Piacenzą i Lodią
wkroczenie do Państwa Kościelnego i zawieszenie broni
-zwycięstwa nad Austirą w bitwach pod Arcole i Rivoli
1797:
-wstępne warunki pokoju w Leoben
-wkroczenie Francuzów do Wenecji, powstanie republiki
-połączenie republiki Lomabardziej i Cispadańskiej w Republikę Cisalpińską
-pokój francusko-austraicki w Campo Formio:
-Franciszek II zrzekł się praw do Belgii, Lombardii, terenów Rzeszy na zachód od Renu, uzyskał Wenecję
1798:
-wkroczenie wojsk do Rzymu, usunięcie papieża-powstanie republiki
powstanie w Szwajcarii-wkroczenie wojsk francuskich, referendum ludowe, wprowadzenie konstytucji centralizującej państwo i nową nazwę – Republika Helwecka
-opanowanie Malty
-wkorczenie do Kairu, przegrana pod Abukirem
marsza na Palestynę, pokonanie armii tureckiej
-II Koalicja antyfrancuska (anglia, Turcja, Królewstwo Neapolu+Austria, Rosja)
-zwycięstwa koalicji we Włoszech
-przegrane walki koalicji a Holandii, Szwajcarii
-car rosyjski Paweł I wycofuje swoje wojska
Zamach stanu Napoleona Bonapartego – Konsulat
-skomplikowana sytuacja wewnętrzna Dyrektoriatu (burzenie się ludu przeciwko podatkom i poborowi do wojska, chaos w kraju)
1799:
przybycie z Egiptu do Francji Napoleona
-marsz Napoleona na Paryż
zebranie się ciał prawodawczych w mSaint-Cloud pod Paryżem
-likwidacja Rady Pięciuset
-powołanie przez Radę Starszych komisję trzech Konsulów, jednym z nich został Napoleon Bonaparte
-konstytucja Konsulatu (1799) oddawała pełnię władzy w ręce konsulów, pierwszym wybranym na 10 lat miał być Bonaparte
-przejęcie władzy przez Bonapartego=koniec rewwolucji francuskiej
OKRES NAPOLEOŃSKI
Francja Napoleona Bonapartego
1800:
-powstanie Banku Francji
-przywrócenie dawnych tytułów szlacheckich
-ustanowienie orderu Legii Honorowej
-reformy aministracji i sądownictwa
-system centralistyczny
1801:
-Napoleon Bonaparte podpisuje w Paryżu Konkordat ze Stolicą Apostolską
-przwyrócono kult religijny i swobodę wyznania
-ogłoszenie kodeksu cywilnego zwanego Kodeksem Napoleona
-równość obywateli wobec prawa, wolność osobista, wolność sumienia
świeckość państwa, prawo własności
1804:
-Napoleon Bonaparte koronuje się na cesarza Francuzów - katedra Notre Dame
-Franiszek II Habsburg likwiduje Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego, koronuje się na dziedzicznego cesarza Austrii
1810-reforma szkolna we Francji
Hegemonia Francji w Europie w latach 1799-1807
1800:
-Rosja wycofuje się z II koalicji
-bitwa pod Marengo (F-A) wygrana Francji
-generał Moreau pokonuje Austrię w bitwie pod Hochstadt
-Moreau wygrywa bitwę pod Hohenlinden
1801:
-pokój francusko-austriacki w Luneville
-powtórzenie warunków z Campo Forio
-przywrócono Republikę Cisalpińską
-w Toskanii utworzono Królewstwo Etruri
-Napoleon Bonaparte prezydentem Republiki Włoskiej
1802:
-pokój francusko-angielski w Ambiens
-Piemont, Parma, Elba wcielone do Francji
-uzależniono Szwajcarię-głównie od Rzeszy Niemieckiej
1804:
-III koalicja antyfrancuska (z inspiracji Adama Czartoryskiego-Rosja)
-w koialicji: Anglia, Królestwo Neapolu, Austira, Szwecja
-z Francją: jesj sojusznicy + Hiszpania
-bitwa pod Trafalgarwygrana przez okręty brytyjskie Horacego Nolana
1805:
-wygrane Napoleona pod Ulm, Austerlitz na morawach (bitwa 3 cesarzy-Aleksander I rosyjski, Franciszek I austriacki, Napoleon I francuski)
-pokój w Preszburgu z Austrią:
-Wenecja, Istria, Dalmacja wcielone do Francji
1806:
-książęta niemieccy utworzyli Związek Reński (Napoleon I jako protektor)
-Król pruski Fryderyk Wilhelm III w sojuszu z Anglią-IV KOALICJA
-bitwy pood Jeną i Auerstadt z Prusami wygrane przez Francję
-Jena (Napoleon), Auerstadt (marszałek Davout)
-dekret o ustanowieniu blokady kontynentalnej dla Anglii podpisany w Berlinie przez Napoleona
-wojska Napoleona wkraczają na tereny Polski
1807:
-bitwa pod Iławą Pruską – nierozstrzygnięta
-zwycięstwo Napoleona pod Frydlandem
-pokój francusko-rosyjski w Tylży i francusko-pruski dwa dni później
-Prusy utraciły ziemie na zachód od Łaby
-powstało Krolestwo Westfalii rpzekazane Hieronimowi Bonaparte
-z ziem polskich zagarniętych przez Prusy w drugim rozbiorze utworzono Ks. Warszawskie z królem saskim Fryderykiem Augustem I jako władcą
-rozpad IV koalicji antyfrancuskiej
Europa w dobie hegemonii Francji (1809-1912)
1808:
-spotkanie Napoleona I z Aleksanderm I
-blokada Kontynentalna Wielkiej Brytanii
-na tronie Hiszpanii brat Napoleona – Józef )król Neapolu)
-wygrana Hiszpanii z Francją w bitwie nad Guadalkiwir
-wygrana Francji w bitwie pod Samossierą
1809:
-V koalicja antyfrancuska
-Austria, Anglia, Portugalia. Hiszpania
-zwycieśtwo Napoleona w bitwie pod Wagram
-pokój w Schonbrunn
-Austira straciła na rzecz Francji Triest, Istrię, Krainę, Salzburg do Bawarii, obwód Tarnopolski do Aleksandra I, ziemie zabrane przy III rozbiorze przez Austrię do Ks. Warszawskiego, Austria państwem satelickim Francji
-małżeństwo Napoleona I z Marią Luizą (córka Franciszka I austriackiego)
-państwo kościelne, Holandia włączone do Francji
-Napoleon zwierzchnikiem Związku Reńskiego
Wojna z Rosją i upadek Napoleona
1812:
-wybuch drugiej wojny polskiej
-bitwa pod Smoleńskiem
-wygrana Napoleona w bitwie pod Borodino z Rosją
-Rosjanie dowodzeni przez Michała Kutuzowa
-bitwa nad Berezyną (Napoleon omal nie zginął)
1813:
-wkroczenie Rosjan na ziemie Ks. Warszawskiego
-VI koalicja
-Rosja, Prusy, Austria, Szwecja, Wielka Brytania
-bitwa pod Lutzen
-bitwa pod Dreznem
-bitwa pod Lipskiem:
-”bitwa narodów”
-klęska Napoleona
-kres Ks. Warszawskiego i koniec hegemonii Francji w Europie
-śmierć Poniatowskiego w Elsterze
-Francja traci Włochy, Holandię i prawie wszystkie nabytki Napoleońskie
1814:
-wkroczenie wojsk prusko-rosyjskich do Paryża
-senat francuski ogłasza detronizację Napoleona
-ugoda w Fontaineblau z Napoleonem I:
-utrzymał tytuł cesarski
-otrzymał wyspę Elbę i wysoką pensję roczną
żona Maria otrzymała Parmę, Napoleon I wyjechał z Francji
-pokój paryski-Francja powróciła do granic z 1792 roku
1815:
-Napoleon przybywa do Marsylii
-ogłosił powstanie liberalnej monarchii konstytucyjnej
-pokonał w bitwie pod Ligny (Belgia) wojska pruskie von Bluchera
-przegrana Francji w bitwie pod Waterlooz wojskami prusko-angielskimi Wellingtona
-Napoleon bez tytułu cesarskiego, wywieziony jako więzień na wyspę Św. Heleny, gdzie zmarł