Ściąga z mikroekonomii

Ekonomia – jest nauka badającą, w jaki sposób ludzie wykorzystują ograniczone zasoby będące w ich dyspozycji, w celu zaspokojenia różnorodnych potrzeb materialnych i niematerialnych.
Ekonomia pozytywna – zajmuje się obiektywnym objaśnianiem reguł funkcjonowania gospodarki. Zajmuje się przedstawianiem rzeczywistości taka, jaka ona jest, a nie takiej, jaką powinna być. Zawarte problemy badawcze w ekonomii pozytywnej można ująć w pytaniach: jak jest? Dlaczego tak jest?
Ekonomia normatywna – zajmuje się sądami wartościującymi i zmierza do udzielenia odpowiedzi na pytania: jak powinno być? W jaki sposób i jakimi środkami można osiągnąć stan pożądany?
Gospodarowanie – dokonywanie wyborów ekonomicznych, podejmowanie decyzji, na co przeznaczyć rzadkie zasoby i jakie potrzeby zaspokoić. Konieczność gospodarowania wynika z nieograniczoności potrzeb i ograniczoności produkcyjnych.
Zasoby : *naturalne *ludzkie *kapitałowe
Koszt alternatywny – koszt utraconych korzyści, alternatywa, z której rezygnujemy dokonując wyboru, podejmując decyzje gospodarcze. Każda decyzja gospodarcza związana jest z ponoszeniem kosztu alternatywnego.
Mikroekonomia – bada funkcjonowanie i zachowanie pojedynczych podmiotów przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowego.
Makroekonomia – bada zjawiska związane z gospodarowaniem całego społeczeństwa.
Kombinacja dóbr osiągalnych w ramach posiadanych zasobów i technologii. Kombinacja znajdująca się na krzywej możliwości to komb. Efektywna.
Kombinacja nieosiągalna – kombinacja produkcji dóbr niemożliwa do osiągnięcia w ramach posiadanych zasobów i technologii.
Zwiększanie możliwości produkcji – droga intensywna – np. ulepszenie technologii
- droga ekspresywna – zwiększanie ilości dostępnych zasobów
Gospodarka rynkowa – jest jedna z wielu form życia społecznego w gosp. rynk. wyst. Dwa podmioty konsument i producent. Podejmują oni decyzje gospodarcze wytwarzają samodzielnie dobra niezbędne do zaspokojenia potrzeb.
Specjalizacja powoduje podział pracy i zasobów w skali, gosp. i w obr. Przedsiębiorstwa. Skutkiem specjalizacji jest wymiana bezpośrednia tzn. towar za towar i za pośrednictwem pieniądza.
Wymiana dochodzi do skutku, jeżeli sprzedawca zbywa towary, które nie są mu bezpośrednio potrzebne w zamian za ekwiwalent towar za pieniądz, który przynosi mu korzyść osobistą. Nabywca przekazuje sprzedawcy ekwiwalent towaru, który przyniesie mu korzyści osobiste. Nabywca i sprzedawca są zgodni, co do ilości ekwiwalentu towaru będącego przedmiotem wymiany. Nabywca jest w stanie uiścić ekwiwalent.
Rynek to najistotniejszy element gospodarki rynkowej. Pod pojęciem rynku rozumie się ogół usług wymiennych związanych z miejscem lub sytuacją, w której kupujący lub sprzedający wymieniają miedzy sobą określona wartość. Rynek to miejsce zorganizowane w sensie instytucjonalnym, gdzie dokonują się akty kupna lub sprzedaży określonych dóbr i usług, kapitału oraz pracy.
Producenci i konsumenci kontaktują się ze sobą za pośrednictwem rynku który dostarcza mu informacji o cenach relatywnych.
Ceny relatywne – informują producenta i konsumenta ile muszą poświęcić innego dobra przy ograniczoności swoich dochodów. Po to, aby kupić interesujący ich towar. Wzrost ceny relatywnych umożliwia producentowi osiągniecie większych zysków. (Ceteris paritus) i skłania do większej aktywności gospodarczej. Dla konsumenta natomiast wzrost ceny relatywnej oznacza, że utrzymanie konsumpcji na dotychczasowym poziomie wiąże się z przekroczeniem dochodu lub ograniczeniem konsumpcji danego dobra.
Mechanizm rynkowy to proces regulowania decyzji producentów producentów konsumentów. Dokonuje się on poprzez rynek niezależnie od woli poszczególnych podmiotów gospodarczych. Przy pozostałych czynnikach niezmienionych. Założenie to jest stosowane przy analizie relacji dwóch zmiennych oznacza niezmienność pozostałych czynników.
Popyt – to relacja miedzy cena dobra a jego ilością. Którą konsumenci są w stanie i są skłonni nabyć w danym czasie przy założeniu ceteris paritus.
Wielkość popytu – rozmiary popytu, konkretna ilość dobra, jakie chce i może nabyć konsument, przy określonej cenie.
Krzywa popytu – obrazuje zależność pomiędzy ceną dobra, a rozmiarami zapotrzebowania na dane dobro przy innych wart. nie zmienionych.
Popyt rynkowy – to suma wielkości zapotrzebowania na dobro lub usługi zgłaszanego w danym czasie przez wszystkich konsumentów występujących na danym rynku dobra lub usługi
Prawo popytu – wraz ze wzrostem ceny produktu zmniejsza się wielkość popytu na dany produkt(cena) wraz ze spadkiem ceny produktu zwiększa się wielkość popytu na dany produkt
Determinanty popytu(czynniki które wpływają na popyt) – d. cenowe – cena
- d. pozacenowe – dochód kupujących *gusty i preferencje *ceny innych dóbr *przewidywania dotyczące cen reatywnych *oczekiwania dotyczące zmiany dochodów
Zmiana wlk. popytu zwiazana jest z determinantami cenowymi obrazuje ona zmiany wywołana wzrostem lub spadkiem ceny. Graficznym obrazem omawianej sytuacji jest ruch wzdłuż krzywej popytu. Natomiast zmiana popytu związana jest z determinantami pozacenowymi, obrazuje tym samym zmiany wywołane przez te czynniki. (Ceteris paritus przy zachowaniu) graficznym obrazem zmiany popytu jest przesuniecie się całej krzywej popytu w prawo – wzrost popytu – lewo – spadek popytu.
Podaż – to relacja pomiędzy ilością dóbr(usług) dostarczanych na rynek a ich cenami w określonym czasie.
Wielkość podaży – to konkretna ilość dóbr i usług, jakie producent jest w stanie wyprodukować i zaoferować do sprzedaży po konkretnej cenie.
Krzywa podaży – obrazuje zależność pomiędzy ceną a ilością oferowanego dobra. Przy innych wartościach nie zmienionych.
Podaż rynkowa – suma ilości oferowanego dobra lub usługi w określonym czasie przez wszystkich producentów występujących na danym rynku dobra lub usługi
Prawo podaży – wraz ze wzrostem ceny danego produktu zwiększa się wielkość jego podaży. Wraz ze spadkiem ceny danego produktu zmniejsza się wielkość jego podaży.
Determinanty podaży: *cenowe – cena *det. Pozacenowe – cena czynników produkcji, koszty produkcji, przewidywania cen relatywnych, technologia, liczba producentów producentów branży, podatki, substybia, realizowane inwestycje, rozmiary importu i eksportu, sezonowość produkcji, czynniki losowe.
Dobra – efekt działalności gospodarczej człowieka
Dobra wolne – nie są efektem pracy człowieka
Dobra ekonomiczne(rzadkie) – wytwarzane w procesie produkcyjnym
Dobro niższego rzędu to dobro na które popyt rośnie w wyniku spadku dochodu
Dobro normalne – dobro na które popyt rośnie w wyniku wzrostu dochodu.
Dobra komplementarne – to dobra których konsumpcja odbywa się łącznie i tylko wtedy ma sens. Spadek ceny jednego z dóbr komplementarnych powoduje wzrost popytu na drugie dobro.
Dobro substytucyjne – to dobra których konsumpcja może odbywać się wzajemnie. Wzrost ceny jednego z dóbr subst. Powoduje wzrost popytu na inne dobro substytucyjne.
Nierównowaga rynkowa ta sytuacja polega na wytraceniu rynku z równowagi prowadzi do powstania nadwyżki rynkowej lub niedoboru rynkowego. Nadwyżka rynkowa to wlk. o którą wlk. podaży przewyższa wlk. Popytu dla danej ceny CP.
Niedobór rynkowy – wlk popytu przewyższa wlk podaży dla danej CP. Na rynku na którym występuje niedobór lub nadwyżka rynkowa istnieje potrzeba ingerencji rządu. W sytuacji nadwyżki rynkowej rząd będzie darzył do równowagi poprzez obniżkę ceny. W takiej sytuacji rząd może ustalić ceny minimalne.
Cena minimalna – cena dobra poniżej której nie może być ono sprzedawane. Chronią one producenta.
Cena minimalna wyższa od ceny równoważn. Rynek zachęca producentów do zwiększenia podaży co prowadzi do wzrostu jej wlk do poziomu Qs. Równocześnie zniechęca konsumentów do konsumpcji co prowadzi do zmniejszenia wielkości popytu do poziomu Qd w konsekwencji pojawia się nadwyżka podaży wielkości Qs – Qp
W sytuacji niedoboru rynkowego rynek dąży do osiągnięcia równowagi poprzez wzrost cen. Rząd może ograniczyć ten wzrost i wprowadzić ceny maksymalne.
Cena maksymalna to cena po wyżej której nie może być dane dobro sprzedawane. Ceny maksymalne są wprowadzane przez rząd w celu ochrony konsumentów.
Cena maks niższa od ceny równowagi rynkowej zniecheca producentów do sprzedaży zatem prowadzi do zmniejszenia wlk podaży do poziomu Qs. Jednocześnie zacheca ona konsumentów do konsumpcji. Prowadzi to do zwiększenia wlk popytu do poziomu Qd w konsekwencji pojawia się na rynku nadwyżka popytu wlk Qd – Qs
Elastyczność to miernik (określający) umożliwiający określenie rozmiarów zmian spadku i wzrostu popytu lub podaży w efekcie zmiany ceny dochodów, ceny innych dóbr. W zależności od tego, jakie czynniki maja wpływ na zmiany popytu. Cenowa plast. Popytu definiuje się jako stosunek procentowy zmiany wlk popytu na dane dobro do %zmiany jako ceny. Wskaźnik plast. Punktowej stosuje się gzy zmiany cen są niewielkie. Obliczany jest dla konkret pkt na krzywej popytu. Wskaźnik plast. Łukowej dotyczy dużych zmian cen i oblicza się do dla konkret odcinka