Przedmiot i zakres działalności przedsiębiorstwa handlowego

Przedsiębiorstwo- to wyodrębniona pod względem ekonomicznym i prawnym jednostka gospodarcza, która samodzielnie prowadzi działalności i podejmuje ryzyko tej działalności po to, aby osiągnąć zysk.

Przedmiotem działania przedsiębiorstwa handlowego jest systematyczna wymiana produktów dokonywana przez wyspecjalizowane w tym zakresie instytucje czyli handel. Prowadzenie wymiany oznacza wykonywanie wielu różnorodnych czynności, takich jak: skup produktów od rolników, działalność hurtowa czy sprzedaż towarów konsumentom. Te różnorodne czynności mogą być wykonywane albo przez jedno przedsiębiorstwo albo też dzielone między wyspecjalizowane przedsiębiorstwa, np. w sprzedaży hurtowej. Przy założeniu że przedsiębiorstwo handlowe specjalizuje się w określonych grupach czynności. Można wyróżnić przedsiębiorstwa skupu, hurtowe i detaliczne.
Przedsiębiorstwa skupu – prowadzą skup produktów od ludności. Z reguły zajmują się skupem produktów rolniczych i leśnych. Zgromadzone w ten sposób produkty sprzedawane są przedsiębiorstwom hurtowym, detalicznym, eksporterom bądź też indywidualnym konsumentom. Przedsiębiorstwa skupu zaopatrują także przedsiębiorstwa przetwórstwa spożywczego w owoce i warzywa.
Przedsiębiorstwa hurtowe – są pośrednikiem między producentami i importerami z jednej strony, a handlem detalicznym z drugiej strony. Przedsiębiorstwa te charakteryzują się tym, że zakupują duże ilości towarów od producentów czy importerów po czym sprzedają je przedsiębiorstwom detalicznym w ilościach mniejszych od zakupionych, ale o bardziej zróżnicowanym asortymencie.
Przedsiębiorstwa detaliczne – zaopatrują konsumentów w towary, oferując w bardziej dogodnym miejscu ( nie zawsze w punkcie sprzedaży detalicznej ) towary o zróżnicowanym asortymencie; to jest od różnych producentów, w różnych odmianach, rozmiarach, fasonach czy gatunkach.

Uzupełnieniem działalności handlowej jest działalność gastronomiczna i usługowa:
Przedsiębiorstwa gastronomiczne – oferują konsumentom posiłki, które z reguły wcześniej przygotowywane są w danym zakładzie gastronomicznym.
Przedsiębiorstwa usługowe – zajmują się instalowaniem, konserwacją i naprawami przedmiotów trwałego użytku. Dysponują one wyodrębnionymi placówkami usługowymi lub też świadczą usługi w wydzielonych częściach punktów sprzedaży detalicznej.

Zakres działania przedsiębiorstwa handlowego dotyczy:
- asortymentu oferowanych towarów
- poziomem obsługi konsumentów
Przedsiębiorstwa samodzielnie kształtują asortyment kierując się opłacalnością i oczekiwaniami konsumentów co do doboru asortymentu. Dobierając zestaw oferowanych towarów przedsiębiorstwa handlowe starają się, żeby w ich ofercie znalazły się towary których opłacalność sprzedaży jest duża, należy jednak pamiętać, że niektóre towary mają charakter komplementarny, co oznacza, że konsumenci chcą nabywać je łącznie i wtedy muszą one znaleźć się w ofercie sklepu, mimo ze ich sprzedaż nie zawsze jest opłacalna.
Biorąc pod uwagę asortyment oferowanych towarów wyróżnia się:
przedsiębiorstwa uniwersalne – oferują najszerszy zakres sprzedawanych towarów, np. domy towarowe, hale targowe
przedsiębiorstwa wielobranżowe – zaspokajają kilka potrzeb, ma węższy asortyment od przedsiębiorstwa uniwersalnego a szerszy od branżowego
przedsiębiorstwa branżowe – oferują towary zaspakajające określoną potrzebę, np. potrzebę jedzenia, ubierania się
przedsiębiorstwa specjalistyczne – oferują wąski asortyment towarów, np. koszule, płyty, ciastka, itp.

Drugim kryterium zakresu działania przedsiębiorstwa handlowego jest zakres i poziom obsługi konsumentów, czyli jakość oferowanych towarów i związane z nią ceny, miejsce w którym znajduje się podmiot gospodarczy, urządzenie i wystrój punktów sprzedaży detalicznej. Ponieważ, jedni wolą dokonywać zakupów w centrum miasta w dobrze wyposażonych sklepach, gdzie towary są wysokiej jakości, w dużym wyborze, wyprodukowane przez znanych producentów; natomiast inni rezygnują z atrakcyjnych warunków na rzecz niższych cen czy udzielonych rabatów. Przedsiębiorstwa dokonują więc wyboru nie tylko w zakresie asortymentu sprzedawanych towarów, lecz także warunków w jakich będą sprzedawane. Oznacza to, że przed podjęciem decyzji o wyborze zakresu działania niezbędne jest ustalenie grupy klientów, do których przedsiębiorstwo kieruje swoją ofertę.