Mózg
ŚRÓDMÓZGOWIE funkcja
-ośrodek rekcji wzrokowych i słuchowych
-reguluje rozkład napięcia mięśniowego (skurcz wszystkich mm wyprostnych ciała)
-wywiera wpływ na wzajemne ułożenie części ciała, postawę w zależności od siły ciężkości
-hamowanie ruchów mimowolnych
-regulacja snu i czuwania
KORA MÓZGOWA funkcja KRESOMÓZGOWIE
-płat czołowy-intelekt, kontrola ruchu
-płat skroniowy-percepcja,iterpretacja dźwięku
-płat ciemieniowy-percepcja czuciowa i interpretacja
-płat potyliczny-odbiór bodźców wzrokowych i interpretacja
MIĘDZYMÓZGOWIE funkcja
-Twór siatkowy- przewodzi impulsy przez całą sieć neuronów i synaps pomiędzy nimi. Wypustki neuronów tworu siatkowatego docierają do wszystkich pól kory mózgu oraz do ośrodków podkorowych kontrolujących czynności poszczególnych narządów i układów oraz do ośrodków motywacyjnych kierujących zachowaniem się człowieka.
-Układ limbiczny- bierze udział w regulacji zachowań emocjonalnych i popędu, istotny dla procesu zapamiętywania oraz motywacji danego osobnika, kontroluje ośrodek podwzgórza związane z aktywnością somatyczną autonomiczną i wewnątrzwydzielniczą, dzięki połączeniom z korą mózgu uczestniczy w procesie uczenia się i zapamiętywania.
-Wzgórze- ośrodek impulsów zmysłowych, ośrodek aktywności mięśni i gruczołów
-Podwzgórze- regulacja hormonalna pętli długich, ośrodek głodu, pragnienia, sytości, ośrodki termoregulacyjne, wpływ na czynności płciowe, wpływ na stany emocjonalne, wpływ na regulację snu.
MÓŻDŻEK funkcje
-optymalizacja i korekcja motoryki postawnej
-optymalizacja i korekcja motoryki gałek ocznych
-koordynacja motoryki postawnej i celu
-koordynacja wyrównania kierunku ruchu
-współudział w programowaniu ruchów dla motoryki celu
-zapewnienie zdolności wykonywania szybkiej, naprzemiennej akcji skurczowej mięsni ( hamowanie mięśni antagonistycznych)
-uaktualnienie śladów pamięciowych ruchów ( proprioreceptor skóry i mięśni)
-uaktualnienie ruchowego „banku pamięci”
RDZEŃ KRĘGOWY funkcja
-zaopatruje odpowiednie odcinki ciała w nerwy czuciowe, ruchowe, wydzielnicze i naczynioruchowe
-przewodzi impulsy z i do mózgu
-ośrodek ruchów przepony ( C3- C4)
-ośrodki ruchowe kończyn górnych ( C5- Th1)
-ośrodki mięśni klatki piersiowej, grzbietu i brzucha (Th)
-ośrodki ruchowe kończyn dolnych ( zgrubienie lędźwiowe)
-ośrodki autonomiczne
-ośrodek odruchów źrenicy (C7- Th2)
-ośrodek oddawania moczu i kału (S)
-ośrodki naczynioruchowe, wydzielnicze dla gruczołów potowych skóry (Th)
RDZEŃ PRZEDŁUŻONY funkcja
-oś. presyjny i depresyjny ( podniesienie/ obniżenie ciśnienia tętniczego krwi)
-oś. przyspieszający częstość oddechu
-oś. zwalniający częstość oddechu
-oś. pogłębiający oddechy
-oś. spełniający oddechy
-oś. naczynioruchowy
-oś. regulacji czynności serca ( zwalnia pracę)
-oś. regulujący przemianę materii
-odruchy opuszkowe
-odruch połykania
-odruch ssania
-odruch wymiotny
-odruch kichania
-odruch kaszlu
-odruch żucia
-odruch mrugania
-odruch wydzielania śliny
-odruch wydzielania soku żołądkowego i trzustkowego
-odruch wydzielania potu
KORA RUCHOWA
-zakręt przyśrodkowy pola czołowego
-część zakrętu czołowego górnego, środkowego, dolnego
-część płacika okołośrodkowego
Reprezentacja somatyczna w kolejności:
-najniżej- mm głowy
-wyżej- mm kończyny górnej i tułowia
-najwyżej- mm kończyny dolnej
KORA CZUCIOWA
-zakręt zaśrodkowy
-część płacika okołośrodkowego
-część zakrętu przedśrodkowego
-część zakrętu czołowego górnego, środkowego
-tylna część płata ciemieniowego ( ośrodek poznania przedmiotów przez dotyk)
POLA ASOCJACYJNE- WYŻSZE CZYNNOŚCI UKŁ NERWOWEGO
-czołowa okolica kojarzeniowa- zajmuje najbardziej ku przodowi położoną część płata czołowego i okolicę oczodołową kory mózgu. Związana jest z funkcję zapamiętywania, abstrakcyjnym myśleniem, przewidywaniem, planowaniem postępowania oraz hamowaniem popędów i emocji.
-skroniowa okolica kojarzeniowa- znajduje się w części przedniej płata skroniowego. Jest magazynem trwale zapamiętywanych wrażeń zmysłowych.
-potyliczno- skroniowo- ciemieniowa okolica kojarzenia- obejmuje pogranicze tych trzech płatów. Znajduje się tu nadrzędny ośrodek mowy w dominującej półkuli mózgu.
UKŁAD POZAPIRAMIDOWY
-Struktury: - jądro ogoniaste, jądro soczewkowate- składające się ze skorupy i gałki bladej, jądro brzuszne przednio- boczne wzgórza, jądro niskowzgórzowe, istotę czarną, jądro czerwienne
-Czynność: Zasadniczą funkcją układu pozapiramidowego jest współdziałanie z wyzwoleniem ruchów dowolnych i regulowanie napięcia mięśni szkieletowych. Funkcje te układ spełnia dzięki: - zwrotnej projekcji dającej odrzut impulsów z jąder podkorowych z powrotem do kory mózgu – impulsacji bezpośredniej biegnącej poprzez drogi pozapiramidowe od jąder podkorowych do jąder ruchowych rdzenia kręgowego.impulsacji wysyłanej przez jądra podkorowe do jąder ruchowych rdzenia kręgowego za pośrednictwem neuronów tworu siatkowatego pnia mózgu i rdzenia kręgowego.
UKŁ AUTONOMICZNY= WEGETATYWNY
-cz.wspolczulna:
*odrebne nerwy
*wl.przedzwojaowe krotsze
*przedzwojowe / zwojowe 1:2
*zakonczenia zazwojowe adrenergiczne
-cz.przywspolczulna:
*sklad inych nerwow
*przedzwojowe / zwojowe 1:15 (nawet 1:32)
*zakonczenia zwoloje cholinergiczne
ANTAGONIZM CZ UKŁ AUTONOMICZNEGO ukł nerwowy autonomiczny doprowadza do unerwianych narządów bodźce, które osłabiają lub wzmacniają przemianę materii, napięcie oraz czynności automatyczne tkanek i narządów. Wpływ nn współczulnych i przywspółczulnych na unerwiane narządy nie jest jednakowy. W wielu wypadkach nn współczulne działją pobudzająco a nn przywspółczulne hamująco.
UKŁAD AUTONOMICZNY CZĘŚĆ WSPÓŁCZULNA CZ. PRZYWSPÓŁCZULNA
SERCE· ukł przewodzący - częstość skurczów - przewodnictwo· m sercowy- siła skurczów· naczynia wieńcowe- przepływ krwi PrzyspieszaPrzyspiesza Zwiększazmniejsza ZwalniaZwalniaZmniejszazwiększa
NACZYNIA KRWIONOŚNE· skóry i błon śluzowych· mięśni szkieletowych· mózgu· płuc· narządów jamy brzusznej ZwężaZwężaNieznacznie zwężaZwężazwęża RozszerzaRozszerzaRozszerzaRozszerzazwęża
OSKRZELA· m oskrzelowy rozkurcza kurczy
PODZIAŁ POD KĄTEM ANATOMiCZNYM:
Rodzaje wl.w nn.rdzeniowych i czaszkowych
1.Aferentne:
-somatyczne
*ogolne: przewodzenie czucia z receptorow skory i mm.
*specjalne: przewodzenie impulsacji wzrokowej i sluchowej
-trzewne
*ogolne: czucie trzewne
*specjalne: czucie smaku i zapachu
2.Eferentne:
-somatyczne
*ogolne: aksony nn.ruchowych biegnace do mm.szkieletowych
*specjalne: wl.eferentne do oka i ucha
-trzewne
*ogolne: neurony ruchowe uk.autonomicznego
*specjalne: neurony ruchowe do mm.pochodzacych z rozwoju embrionalnego z segmentu szkieletowego.
UKŁAD ADRENERGICZNY – układ ten składa się z receptorów L1; L2 oraz b1; b2, które działają przy współudziale głównie noradrenaliny. Układ poprzez te receptory spełnia takie funkcje jak:
-zwiększanie w kom stężenia inozytolotrifosforanu oraz diacyloglicerolu
-hamowanie prądu jonów potasowych
-hamowanie tworzenia się w kom cyklicznego adenozynofosforanu (cAMP) i jednoczesne otwieranie kanałów dla odkomórkowego prądu jonów potasowych i zamykanie kanałów dla dokomórkowego prądu jonów wapniowych
-ma działanie metabolitotropowe – w wyniku aktywacji adenylocyklazy
-działanie modulujące na przewodnictwo noradrenergiczne
UKŁAD CHOLINERGICZNY – tworzą go takie receptory jak: receptor nikotynowy i receptory muskarynowe. Przy udziale tych receptorów układ pełni funkcję:
-konformacja białka
-aktywacja acetyloholiny
-uwalnianie się z wewnętrznej pow błony kom do cytoplazmy inozytalotrifosforanu i diacyloglicerolu
-zamykanie kanałów dla dokomórkowego prądu jonów wapniowych
-działanie jako modulator
UKŁAD PIRAMIDOWY –ośrodki kontrolujące ruchy dowolne i postawę ciała: -kora mózgu, -jądra podkorowe mózgu, -móżdżek.