Działalność gospodarcza i Formy prowadzenia działalnosci Gospodarczej

I Działalność gospodarcza

Działalność gospodarcza to forma aktywności przedsiębiorców działających na rynku.
Dokładniejsze definicje tego pojęcia występują w wielu ustawach, zwłaszcza w ustawach podatkowych, i różnią się między sobą; i tak:
a) Działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 2 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej jest "zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły".
b) Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych definiuje ją jako działalność zarobkową wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły, prowadzoną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w dalszej części tej ustawy.
c) W ustawie o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

II. Formy prowadzenia działalności gospodarczej:

a) Wpis ewidencji działalności gospodarczej

Przeznaczenie: Dla prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej w małym zakresie.
Założyciele: 1 osoba fizyczna.
Minimalny kapitał: Brak
Osobowość prawna: Brak osobowości prawnej; jest to osoba fizyczna będąca przedsiębiorcą.
Odpowiedzialność: Osobista, całym swoim majątkiem.
Opodatkowanie: PIT - podatek dochodowy od osób fizycznych.
Jak założyć: Dokonać wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, którą prowadzą wójt, burmistrz lub prezydent miasta.
Dodatkowe wymagania wobec inwestora zagranicznego: Międzynarodowe umowy o wzajemności, a w przypadku ich braku należy przedstawić zaświadczenie właściwego polskiego przedstawicielstwa za granicą stwierdzające, że w myśl zasady wzajemności polscy przedsiębiorcy są dopuszczeni do działalności w państwie, na którego terytorium cudzoziemiec ma stałe miejsce zamieszkania lub siedzibę.

b)spółka cywilna

Przeznaczenie: Dla prowadzenia działalności gospodarczej w mniejszym rozmiarze.
Założyciele: Minimalnie 2 osoby
Minimalny kapitał: Brak
Osobowość prawna: Brak osobowości prawnej, jest to spółka prawa cywilnego, przedsiębiorcą nie jest spółka tylko wspólnicy
Odpowiedzialność: Każdy wspólnik odpowiada solidarnie za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem
Opodatkowanie: PIT - podatek dochodowy od osób fizycznych
Jak założyć: Podpisać umowę spółki, która musi mieć formę pisemną. Następnie każdy wspólnik rejestruje się jako przedsiębiorca w ewidencji działalności gospodarczej.
Dodatkowe wymagania wobec inwestora zagranicznego: Międzynarodowe umowy o wzajemności, a w przypadku ich braku należy przedstawić zaświadczenie właściwego polskiego przedstawicielstwa za granicą stwierdzające, że w myśl zasady wzajemności polscy przedsiębiorcy są dopuszczeni do działalności w państwie, na którego terytorium cudzoziemiec ma stałe miejsce zamieszkania lub siedzibę.

c) Spółka Jawna

Przeznaczenie: Dla prowadzenia przedsiębiorstwa w większym rozmiarze.
Założyciele: Minimalnie 2 osoby fizyczne lub prawne.
Minimalny kapitał: Brak
Osobowość prawna: Brak osobowości prawnej, spółka osobowa.
Odpowiedzialność: Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką.
Opodatkowanie: PIT - podatek dochodowy od osób fizycznych lub CIT podatek dochodowy od osób prawnych; każdy ze wspólników opodatkowany jest oddzielnie.
Jak założyć: Podpisać umowę spółki, która musi mieć formę pisemną, po czym spółkę należy zarejestrować w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Dodatkowe wymagania wobec inwestora zagranicznego: Międzynarodowe umowy o wzajemności, a w przypadku ich braku należy przedstawić zaświadczenie właściwego polskiego przedstawicielstwa za granicą stwierdzające, że w myśl zasady wzajemności polscy przedsiębiorcy są dopuszczeni do działalności w państwie, na którego terytorium cudzoziemiec ma stałe miejsce zamieszkania lub siedzibę.

d) Spółka Komandytowa

Przeznaczenie: Dla prowadzenia przedsiębiorstwa pod własną firmą.
Założyciele: Minimalnie 2 osoby fizyczne lub prawne.
Minimalny kapitał: Brak
Osobowość prawna: Brak osobowości prawnej, spółka osobowa.
Odpowiedzialność: Wobec wierzycieli za zobowiązania spółki, co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona.
Opodatkowanie: PIT - podatek dochodowy od osób fizycznych lub CIT - podatek od osób prawnych; każdy ze wspólników opodatkowany jest oddzielnie.
Jak założyć: Podpisać umowę spółki w formie aktu notarialnego, po czym zarejestrować spółkę w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Dodatkowe wymagania wobec inwestora zagranicznego: Brak

e) Spółka Komandytowo-akcyjna

Przeznaczenie: Dla prowadzenia działalności gospodarczej w dużym rozmiarze (np. duże firmy rodzinne).
Założyciele: Minimalnie 2 osoby fizyczne lub prawne.
Minimalny kapitał: 50,000 PLN
Osobowość prawna: Brak osobowości prawnej, spółka osobowa.
Odpowiedzialność: Wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem, który nie odpowiada za zobowiązania spółki.
Opodatkowanie: PIT - podatek dochodowy od osób fizycznych lub CIT - podatek dochodowy od osób prawnych; każdy ze wspólników opodatkowany jest oddzielnie.
Jak założyć: Wszyscy komplementariusze podpisują statut, który musi mieć formę aktu notarialnego, po czym spółkę należy zarejestrować w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Dodatkowe wymagania wobec inwestora zagranicznego: Międzynarodowe umowy o wzajemności, a w przypadku ich braku należy przedstawić zaświadczenie właściwego polskiego przedstawicielstwa za granicą stwierdzające, że w myśl zasady wzajemności polscy przedsiębiorcy są dopuszczeni do działalności w państwie, na którego terytorium cudzoziemiec ma stałe miejsce zamieszkania lub siedzibę.

f) Spółka Partnerska

Przeznaczenie: W celu wykonywania wolnego zawodu przez wspólników (partnerów) w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą.
Założyciele: Minimalnie 2 osoby fizyczne, które muszą mieć uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu.
Minimalny kapitał: Brak
Osobowość prawna: Brak osobowości prawnej, spółka osobowa.
Odpowiedzialność: Partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działania lub zaniechania osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki; umowa spółki może przewidywać, że jeden albo większa liczba partnerów godzą się na ponoszenie odpowiedzialności tak jak wspólnik spółki jawnej.
Opodatkowanie: PIT - podatek dochodowy od osób fizycznych.
Jak założyć: Wymagane podpisanie umowy spółki, która musi mieć formę aktu notarialnego, po czym spółkę należy zarejestrować w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Dodatkowe wymagania wobec inwestora zagranicznego: Międzynarodowe umowy o wzajemności, a w przypadku ich braku należy przedstawić zaświadczenie właściwego polskiego przedstawicielstwa za granicą stwierdzające, że w myśl zasady wzajemności polscy przedsiębiorcy są dopuszczeni do działalności w państwie, na którego terytorium cudzioziemiec ma stałe miejsce zamieszkania lub siedzibę.

g) Spółka z ograniczona odpowiedzialnością

Przeznaczenie: Dla prowadzenia działalności gospodarczej, a także dla każdego innego prawnie dopuszczalnego celu.
Założyciele: Jedna lub więcej osób fizycznych lub prawnych. Spółka z o. o. nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z o. o.
Minimalny kapitał: 50 000 PLN
Osobowość prawna: Spółka z ograniczona odpowiedzialnością jest osobą prawną.
Odpowiedzialność: Odpowiedzialność spółki do wysokości kapitału
Odpowiedzialność
Partnerów: Wspólnicy nie są odpowiedzialni za zobowiązania spółki.
Opodatkowanie: CIT ? podatek dochodowy od osób prawnych.
Jak założyć: Szczegółowe opracowanie poniżej.
Dodatkowe wymagania wobec inwestora zagranicznego: Brak

h) Spółka akcyjna

Założyciele: Jedna lub więcej osób; wyjątek: spółka akcyjna nie może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
Minimalny kapitał: 500,000 PLN
Osobowość prawna: Spółka akcyjna jest osobą prawną.
Odpowiedzialność: Odpowiada spółka do wysokości kapitału akcyjnego; akcjonariusze nie są odpowiedzialni za zobowiązania spółki.
Opodatkowanie: CIT ? podatek dochodowy od osób prawnych
Jak założyć: Kroki jakie trzeba wykonać aby założyć spółkę akcyjną są podobne jak w wypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jednakże ze względu na złożony charakter zalecamy skorzystanie z usług kancelarii prawnej
Dodatkowe wymagania wobec inwestora zagranicznego: Brak

i) Oddział

Przedsiębiorcy zagraniczni mogą dla wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tworzyć oddziały z siedzibą na jej terytorium. Uprawnienia przedsiębiorców zagranicznych uzależnione są od faktu czy umowy międzynarodowe zapewniają polskim przedsiębiorcom analogiczne uprawnienia za granicą (zasada wzajemności), jak również od tego czy umowy międzynarodowe ratyfikowane przez Polskę nie stanowią inaczej.
1. Przedmiot działalności
Przedsiębiorcy zagraniczni tworzący oddział mogą prowadzić działalność gospodarczą wyłącznie w zakresie przedmiotu działalności przedsiębiorcy zagranicznego. Przedmiot działalności gospodarczej oddziału nie musi być natomiast tak szeroki, jak przedmiot działalności przedsiębiorcy zagranicznego za granicą. Może obejmować niektóre jego fragmenty.
2. Wpis do rejestru przedsiębiorców
Oddział może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców. Przedsiębiorca zagraniczny, w celu uzyskania wpisu do rejestru przedsiębiorców, niezależnie od obowiązków określonych w przepisach o Krajowym Rejestrze Sądowym, zobowiązany jest:
? do podania imienia i nazwiska oraz adresu osoby upoważnionej w oddziale polskim do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego,
? do dołączenia poświadczonego notarialnie wzoru podpisu osoby upoważnionej w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego,
? do dołączenia zaświadczenia właściwego polskiego przedstawicielstwa za granicą stwierdzającego, że w myśl zasady wzajemności polscy przedsiębiorcy są dopuszczeni do działalności w państwie, na którego terytorium ma stałe miejsce zamieszkania lub siedzibę osoba zagraniczna, na takich samych zasadach, jak przedsiębiorcy mający miejsce pobytu stałego lub siedzibę w tym państwie; zaświadczenie takie nie jest wymagane jeżeli między Polską, a tym państwem obowiązuje umowa zawierająca zasadę wzajemności, bądź też wtedy, gdy umowy międzynarodowe ratyfikowane przez Polskę stanowią inaczej,
? w przypadku gdy działa na podstawie aktu założycielskiego, umowy lub statutu - do złożenia takiego dokumentu do akt rejestrowych oddziału wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski; natomiast w przypadku gdy przedsiębiorca zagraniczny utworzył na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej więcej niż jeden oddział, złożenie tych dokumentów może nastąpić w aktach jednego z oddziałów, z tym że w aktach rejestrowych pozostałych oddziałów należy wskazać ten oddział, w którym złożono wskazane dokumenty, wraz z oznaczeniem sądu, w którym znajdują się akta i numeru oddziału w rejestrze,
? w przypadku, gdy istnieje lub wykonuje działalność na podstawie wpisu do rejestru - do złożenia do akt rejestrowych oddziału odpisu z tego rejestru wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski,
? jeżeli jest spółką i nie podlega prawu jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej - do złożenia oświadczenia o tym jaka część kapitału zakładowego (akcyjnego) została wpłacona, jeżeli prawo miejsca siedziby spółki zezwala na częściowe wniesienie kapitału.
3. Obowiązki oddziału
Oddział jest zobowiązany:
? używać nazwy przedsiębiorcy zagranicznego w języku państwa jego siedziby wraz z przetłumaczoną na język polski nazwą formy prawnej przedsiębiorcy oraz dodaniem oddział w Polsce,
? prowadzić oddzielną rachunkowość w języku polskim zgodnie z przepisami o rachunkowości.
Wymienione powyżej obowiązki odpowiadają obowiązkom spoczywającym na polskich przedsiębiorcach. W kwestii prowadzenia rachunkowości dopuszczalne jest prowadzenie rachunkowości według wymagań prawa państwa przedsiębiorcy i na potrzeby tego państwa. Zgodnie z prawem polskim istnieje jednak obowiązek prowadzenia oddzielnej rachunkowości oddziału zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości.

j) Przedstawicielstwo

1. Definicja
Przedsiębiorcy zagraniczni mogą tworzyć przedstawicielstwa z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, gdy działalność podmiotu zagranicznego na obszarze Polski miałaby być prowadzona bezpośrednio w jego imieniu i na jego rzecz, stanowiąc zawsze immanentny element szerszej struktury organizacyjno-prawnej i funkcjonalnej tego podmiotu. Przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą będzie w tej sytuacji sam podmiot zagraniczny.Przedstawicielstwo przedsiębiorcy zagranicznego jest prawnie niesamodzielną, podporządkowaną w całym zakresie swojej działalności jednostką organizacyjną, prowadzącą działalność wyłącznie w zakresie reklamy i promocji w imieniu i na rzecz przedsiębiorcy zagranicznego. Działalność reklamowa i promocyjna jest elementem działalności gospodarczej przedsiębiorcy zagranicznego. Przedstawicielstwo nie jest również jednostką samodzielną pod względem majątkowym. Nawet jeśli przedsiębiorca dokonał wyodrębnienia majątkowego jest to tylko wyodrębnienie techniczno-organizacyjne.Utworzenie przedstawicielstwa wymaga wpisu do ewidencji przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych prowadzonej przez ministra właściwego do spraw gospodarki.
2. Wniosek o wpis do ewidencji
Wniosek o wpis do ewidencji sporządzony zostać powinien w języku polskim i zawierać:
? nazwę, siedzibę i formę prawną przedsiębiorcy zagranicznego tworzącego przedstawicielstwo,
? wysokość kapitału lub innych funduszy założycielskich przedsiębiorcy zagranicznego tworzącego przedstawicielstwo,
? przedmiot działalności gospodarczej przedsiębiorcy zagranicznego tworzącego przedstawicielstwo,
? imię, nazwisko oraz adres w Polsce osoby upoważnionej w przedstawicielstwie do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego,
? adres przedstawicielstwa w Polsce.
Do wniosku, o którym mowa powyżej, dołączyć należy:
? akt założycielski (umowę, statut) przedsiębiorcy zagranicznego,
? wypis z rejestru handlowego lub jego odpowiednika,
? oświadczenie przedsiębiorcy zagranicznego o ustanowieniu przedstawicielstwa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
? oświadczenie przedsiębiorcy zagranicznego będącego spółką, jaka część kapitału zakładowego (akcyjnego) została wpłacona, jeżeli prawo miejsca siedziby spółki zezwala na częściowe wniesienie kapitału.
Wymienione dokumenty sporządzone w języku obcym należy złożyć wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski.Wśród dokumentów dołączanych do wniosku jednym z najważniejszych jest akt założycielski przedsiębiorcy zagranicznego. Jest to akt utworzenia, zawiązania lub powołania przedsiębiorcy. Charakter tego typu aktów może być różny w zależności od poszczególnych zagranicznych systemów prawnych. Chodzi tutaj w szczególności o różnorodność organizacyjno-prawnych form, które dla prowadzenia działalności gospodarczej przyjmują przedsiębiorcy. Kluczowe znaczenie będą tutaj miały spółki prawa handlowego.

3. Wpis do ewidencji
Utworzenie przedstawicielstwa wymaga wpisu do ewidencji przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych, prowadzonej przez ministra właściwego do spraw gospodarki (obecnie Ministra Gospodarki i Pracy). Minister dokonuje wpisu po zasięgnięciu opinii ministra właściwego ze względu na przedmiot wykonywanej działalności przedsiębiorcy zagranicznego na podstawie złożonego wniosku i zgodnie z jego treścią. Wydaje się zaświadczenie o dokonaniu wpisu przedstawicielstwa do ewidencji. Powinno ono zawierać dane zawarte we wniosku o wpis do ewidencji, a także numer wpisu do ewidencji i jego datę. W przypadku, gdy zaświadczenie zawiera wady merytoryczne lub formalne albo nie zawiera treści odpowiadających wpisowi, przedsiębiorcy zagranicznemu przysługuje wniosek o jego sprostowanie.Minister właściwy do spraw gospodarki, po zasięgnięciu opinii ministra właściwego ze względu na przedmiot prowadzonej działalności przedsiębiorcy zagranicznego, odmawia w drodze decyzji wpisu do ewidencji, jeżeli:
? utworzenie przedstawicielstwa zagrażałoby bezpieczeństwu i obronności państwa lub ochronie tajemnicy państwowej albo innemu ważnemu interesowi publicznemu,
? wniosek o wpis do ewidencji dotyczy działalności wykraczającej poza prowadzenie działalności w zakresie reklamy i promocji przedsiębiorcy zagranicznego albo zawiera braki, które nie zostały usunięte w wyznaczonym terminie, a także gdy do wniosku nie zostały dołączone wymagane dokumenty.


4. Obowiązki przedstawicielstwa
Przedstawicielstwo jest zobowiązane:
? używać nazwy przedsiębiorcy zagranicznego w języku państwa jego siedziby wraz z przetłumaczoną na język polski nazwą formy prawnej przedsiębiorcy oraz dodaniem wyrazów przedstawicielstwo w Polsce,
? prowadzić oddzielną rachunkowość zgodnie z przepisami o rachunkowości,
? zgłaszać ministrowi właściwemu do spraw gospodarki wszelkie zmiany stanu faktycznego i prawnego odnośnie danych zawartych we wniosku oraz w oświadczeniu przedsiębiorcy zagranicznego będącego spółką, jaka część kapitału zakładowego (akcyjnego) została wpłacona, a także o rozpoczęciu likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego i jej ukończeniu, jak również o utracie przez przedsiębiorcę zagranicznego prawa wykonywania działalności gospodarczej lub rozporządzania swoim majątkiem w terminie 14 dni od dnia wystąpienia tych zdarzeń.
5. Zakaz wykonywania działalności przez przedstawicielstwo
Minister Gospodarki wydaje decyzję o zakazie wykonywania działalności przez przedstawicielstwo w przypadku, gdy:
? przedstawicielstwo rażąco narusza prawo polskie lub nie wykonuje swoich obowiązków zgodnie z przepisami ustawy,
? nastąpiło otwarcie likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, który utworzył przedstawicielstwo, lub przedsiębiorca ten utracił prawo wykonywania działalności gospodarczej lub rozporządzania swoim majątkiem,
? działalność przedsiębiorcy zagranicznego lub przedstawicielstwa zagraża bezpieczeństwu i obronności państwa, ochronie tajemnicy państwowej lub innemu ważnemu interesowi publicznemu.