Demokracja
Historia:
*bezpośrednia: wywodzi się ze starożytnych Aten (ok. V w.p.n. e.) - odbywały się zebrania na Agorze, czyli głównym placu; w obradach udział mógł wziąć każdy wolny mężczyzna z rodziców ateńczyków po 25 roku życia
* pośrednia: zaczęła się w USA (1776-Deklaracja Niepodległości, 1787 ustanowienie niepodległości Stanów)
Cechy charakterystyczne:
* wolne wybory, które są: powszechne, tajne, proporcjonalne, bezpośrednia, równe
*bierne prawo wyborcze: możliwość kandydowania; czynne: możliwość głosowania
* trójpodział władzy
*szeroki zakres wolności
*gospodarka wolnorynkowa, sprywatyzowana
*wzajemna kontrola i uzupełnianie się organów władzy w państwie
*legalnie działająca opozycja
*społeczeństwo obywatelskie: wpływa aktywnie na losy państwa - bierze udział w wyborach, aktywnie sprzeciwia się władzy, dozwolone jest obywatelskie nieposłuszeństwo, np. strajki, odmowa płacenia nowych podatków (np. na wojsko)
*szanowania praw mniejszości
*niezawisłe i niezależne sądy
*własność prywatna
Zasady współczesnej demokracji w myśl konstytucji:
*suwerenność narodu - cała władza należy do obywateli
*reprezentacja - obywatele sprawują władzę pośrednio (poprzez partie) i bezpośrednio (przez referendum)
*poszanowanie praw mniejszości - mniejszości mają zagwarantowane prawa, a w przypadku ich nieprzestrzegania mogą zgłosić się do odpowiednich instytucji, a opinia publiczna i media mogą reagować
*państwo prawa i konstytucjonalizmu - obywatele mogą robić wszystko, czego prawo nie zabrania, instytucje to, na co prawo zezwala; wszystkie dokumenty międzynarodowe przed zatwierdzeniem muszą zostać sprawdzone, czy zgadzają się z zasadami konstytucji
*pluralizm - mnogość występowania instytucji w państwie, które są od siebie niezależne.