Technologia odzieży

1.FUNKCJE ODZIEŻY

1.1 Podstawowe funkcje odzieży
-Funkcja ochronna
-Funkcja zdobnicza
-Funkcja wyróżniająca

Wymagania dotyczące odzieży

a)wymagania ogólne
-przeznaczenie odzieży
-wygląd odzieży
-trwałość
-właściwości użytkowe odzieży (komfort fizyczny i psychiczny przy różnorodnym wpływie środowiska)
-konserwacja

b)wymagania dotyczące właściwości użytkowych odzieży
-relacje między ciałem i odzieżą w różnych strefach klimatycznych i warunkach pogodowych

1.2 Funkcje użytkowe odzieży

a)izolacja i wymiana powietrza
-wymiana powietrza jest niezbędna do utrzymania równowagi między ciepłem i wilgocią w mikroklimacie tworzącym się między skórą a warstwą odzieży . Zależy od : budowy materiału, konserwacji odzieży oraz wentylacji .

b)wchłanianie wilgoci i jej transport
-odprowadzanie wilgoci odbywa się dzięki zdolności włókien do wchłanianie cieczy lub dzięki oddziaływaniu kapilarnemu między włóknami

c)wrażenie dotykowe
-odczucia wywoływane zetknięciem się skóry z materiałem mogą być przyjemne (odczucie miękkości, jedwabistości) lub nieprzyjemne , szczególnie wtedy gdy skóra jest mokra (odczucie gryzienie, klejenia się) Zależy głównie od grubości włókien i stopnia ich zwilgocenia.

1.3 Funkcje : ochronna i chroniąca

Wymagania względem odzieży ochronnej : powinna chronić człowieka, która ją nosi przed szkodliwymi wpływami różnych czynników. Jest to odzież chroniąca człowieka, która ją nosi i nie ogranicza jednocześnie jego ruchów.

Zastosowanie odzieży ochronnej i chroniącej
-deszcz, śnieg, wiatr : z tkanin impregnowanych i powlekanych, mikrowłókien, systemów membranowych.
-bardzo niska temperatura, śnieg, lód : z wielu powłok tekstylnych, watowana
-bardzo wysoka temperatura, płomienie, iskry : z wełny lub włókien chemicznych odpornych na spalanie w wyniku odpowiedniej obróbki lub z powłoką aluminiową.
-czynniki mechaniczne : skórzana lub ze specjalnych włókien
-dyn, trujące związki chemiczne, kwas : z powłoką gumową, ze specjalnymi włóknami
-kurz : ze specjalnych włókien
-woda, duże oziębienie organizmu : z włókien poliuretanowych
-promieniowanie : specjalne włókna chemiczne i skóry
-bakterie : o gładkiej powierzchni, łatwe do konserwacji
-prąd elektryczny : z tkanin z zawartością włókien stalowych

Funkcja odzieży ochronnej pod warunkami pogodowymi : przede wszystkim przed wiatrem, wilgocią i zimnem. Wyroby tekstylne zatrzymują krople wody pochodzące z zewnątrz i odprowadza pot na zewnątrz.

Konwencjonowalne materiały chroniące przed wpływami pogody : Loden (spilśniona, drapana tkanina wełniana) lub gęsto tkana, nieprzemakalna tkanina bawełniana, poliamidowa lub poliestrowa o zwykłej grubości (po dłuższym czasie zaczynają przemakać). Materiały powlekane są zupełnie na wiatr czy wodę, jednak nie przepuszczają potu za zew.
Nowoczesne materiały chroniące przed wpływem pogody
-powłoki mikroporowe: mikroporowe otwory na powierzchni
-membrany mikroporowate : cieniuteńkie folie z mikroskopijnymi porami. Laminuje się nimi materiały lub układa między warstwami
-membrany hydrofilowe (zdolna do przyłączenia cząsteczek wody) nasiąkają potem i przekazują cząsteczki pary na zew.
-tkaniny z mikrowłókien nieprzepuszczalne dla wody w wyniku specjalnej obróbki : gęsto tkane mikrowłókna pozostawiają w tk. Małe otworki, przez które przedostają się cząsteczki pary, natomiast nie przedostają się cząsteczki pary.

1.4 Ekologia w procesie produkcji odzieży i jej wykorzystaniu

Działania przyczyniające się do ochrony środowiska
-unikanie używania środków szkodliwych dla środowiska
-plany oszczędnościowe
-odzyskiwanie materiałów (recykling)

Bilans ekologiczny: śledzi zużycie surowców,, energii, środków chemicznych, wody itp. Podczas produkcji, eksploatacji i likwidacji produktu.
Powoduje m.in. obniżenie kosztów dzięki oszczędności materiałów i energii.

Ekologia proces produkcji odzieży : Aby uzyskać dobrej jakości włókna nawozi się włókna i skrapla rośliny środkami chem. Gleba i woda może uleć zatrucia. Podczas przędzenia, tkania lub dziania używa się ochronnych lub wygładzających środków chemicznych. Środki chemiczne są niezbędne podczas uszlachetniania surowców i materiałów chemicznych . Wiele procesów obciąża środowisko hałasem, zanieczyszczeniem powietrza, zużyciem wody, odpadami. Zużywa się dużej ilości energii. Odzież rozwozi się samochodami i samolotami . Do transportu zużywa się dużą ilość opakowań.





2. Produkcje odzieży

2.1 Zestawienie

Organizacja w przedsiębiorstwie oznacza osiągnięciem pewnych celów przez uporządkowane działanie.

2.2.1. Projekt, forma konstrukcyjna

Projektowanie – tworzenie projektu modelu odzieży. Wykonuje się szkic projekt, który następnie modeluje się na manekinie lub nowoczesną techniką na monitorze.

Forma konstrukcyjna- rysunek części powierzchni wyrobu odzieżowego służąca jako podstawa do wykonania odzieży . Wyznacza kształt wykrojów odzieżowych. Tworzy się w wyniku przenieniesienia wymiarów antropometrycznych na płaszczyznę

2.2.2. Stopniowanie szablonów

Stopniowanie szablonów polega na zwiększeniu lub zmniejszeniu rozmiaru wyjściowego.
-stopniowanie ręczne
-stopniowanie komputerowe (wydruk szablonów na ploterze)

2.2.3. Tworzenie układów szablonów

Celem tworzenia układów szablonów jest jak najmniejsze zużycie materiału przy możliwie najmniejszej ilości powstałych resztek. Budowa powierzchni materiału i jego wzór decyduje o kierunku, w którym układa się szablony.

-w dowolnym kierunku :materiały powstałe bezpośrednio z włókien o nieuporządkowanym układzie włókien np. flizelina
-układ w dwóch kierunkach : podszewka i materiały powlekane np. kreton
-tylko w jednym kierunku : o okrywie włókiennej, jednokierunkowych wzorach geometrycznych, dzianiny np. sztruks
Metody tworzenia układu szablonów

-ręczne przygotowanie układu szablonów:
-przygotowanie układu szablonów w miniaturze (texografia)
-komputerowe przygotowanie układu szablonów

2.2.4. Rodzaje układów szablonów

-układ asymetryczny : (prawą stroną do wew.)
-układ symetryczny : (prawą stroną w dół)
-układ pojedynczy
-układ łączny : taśmowy, jednopłaszczyznowy lub mieszany (największa oszczędność materiału)

2.2.5. Warstwowanie materiału

Podczas warstwowania odwija się materiał z beli, odcina żądaną długość i układa pocięte warstwy jedna na drugiej, tworząc nakład . Na górną warstwę materiału nanosi się układ szablonów.

Rodzaje nakładów
-pojedynczy: z poj. warstwy materiału np. do tworzenia wykrojów modelowych.
-wielokrotny: warstwy materiału o jednakowej szerokości układa się jedna na drugiej.
-stopniowy: warstwy materiału różnej szerokości okłada się jedna na drugiej np. do układów łączonych taśmowych.

Postać materiału : zależy od rodzaju materiału, zastosowania oraz środków transportu, którymi dysponuje dany zakład. Wpływa na rodzaj zastosowanego i układu szablonów i sposobu warstwowania.
-rozłożony
-podwójnie złożony
-w kształcie rękawa
-ułożony zygzakowo
-zwinięty w belę
-zwinięty w rolkę

Sposoby warstwowania materiału
-prawą stroną do prawej
-prawą stroną do lewej
-zygzakowe

Warstwowanie i krojenia : nakład materiału dzieli się na mniejsze segmenty przy użyciu krajarki z nożem pionowym. Następnie zaznacza się położenie kieszeni i końcówki zaszewek i następuje dokładnie wycinanie za pomocą noża taśmowego.

Warstwowanie
-ręczne : gdy nakład jest krótki lub przy częstych zmianach gatunku i koloru materiału.
-za pomocą wózka: o dużych długościach i szerokościach
-maszynowe: największa wydajność pracy.

2.2.6. Krojenie

Krojenie oznacza wycinanie elementów wyrobu z materiału wg szablonów.

-elektryczne nożyce tarczowe: do krojenia z warstw pojedynczych i do dzielenia materiału podczas warstwowania o grubości do 10 mm
-nóż tarczowy: do wykrojów o prostych lub lekko zaokrąglonych konturach o grubości do 150 mm
-krajarka z nożem pionowym: porusza się w dół i górę wykrojony części są jednakowe, ponieważ wszystkie warstwy są wycinane jednakowo o grubości do 300 mm
-krajarka z nożem taśmowym: nakład prowadzi się ręcznie. Przesuwanie materiału ułatwia poduszka pneumatyczna wytwarzana pod nakładem materiału. Warstwy łączy się klamrami. Nakład o grubości do 300 mm
-prasa: przt krojeniu skór, materiałów powlekanych i laminatów oraz przy krojeniu części odzieży produkowanej przez dłuższy czas np. odzieży roboczej .
-automat wykrawający


2.2.7. Znakowanie

Część wykroju oznacza się punktami technologicznymi zaznaczanymi wewnątrz lub na brzegach wykroju. Punkty technologiczne ułatwiają obróbkę w szwalni. Po zszyciu punkty nie mogą być widoczne.

-przyrząd z zimną igłą wiertniczą
-przyrząd z nagrzewaną igłą wiertniczą
- przyrząd z igłą wiertniczą wprowadzającą farbę
-płyty sygnałowe

-urządzenia do naciskania na ciepło brzegów wykrojów
-urządzenia do znakowania nicią

Przygotowanie wykrojów do szycia: numeruje się je, oznacza etykietami, zaznacza położenie kieszeni, przyporządkowuje się im dodatki i sortuje. Na etykietach zaznacza się kolejny numer zlecenia, rozmiar wyrobu i oznaczenia ewidencyjne.

2.2.8. Przyrządy do mierzenia i rysowania

-ekierki: w dziale przygotowania produkcji w krojowni
-ekierka krawiecka: w krojowni do zaznaczania łukowych linii
-linijka krawiecka: do mierzenia krótkich odcinków i nanoszenia zaznaczeń
-taśma centymetrowa: do sprawdzenia okrągłych wymiarów ciała
-radełko: przenoszenia linii cięć i linii konstrukcyjnych na papier
-mydełko krawieckie: do zaznaczania linii cięć, znaków korekcyjnych i do wykonywania oznaczeń wykonywanych na górnej warstwie materiału
-sztyfty: do nanoszenia oznaczeń na prawej stronie materiału np. oznaczenia miejsca położenia kieszeni
-przyrządy do wyrównywania brzegów : do wyrównywania brzegów spódnic, odmierzając jednakową odległość od podłoża




2.2.9. Przyrządy do szycia ręcznego

Igła: ucho, trzon, ostrze.

-igła do szycia
-igły hafciarskie
-igły do cerowania
-szpilki stalowe
-szpilki ze stalową główką
-naparstek z wierzchołkiem zamkniętym
-naparstek z wierzchołkiem otwartym

2.2.10. Przyrządy do krojenia materiału

Nożyce: ostrze z krawędzią, tarcza, śrubka lub nit, pierścienie, uchwyt
rodzaj narzędzia służącego do przecinania i rozcinania różnych materiałów przy użyciu małej siły.

-nożyce do cięcia papieru: do cięcia papieru w linii prostej
-nożyce ręczne: do różnych prac dzięki łatwości ich używania
-nożyce o drobnych ząbkach: nadają się do cięcia pojedynczych warstw
-nożyce szablonowe: do wycinania szablonów odzieżowych z grubej tektury, kartonu lub plastiku
nożyce ząbkowane: zapobiegają strzępieniu się obciętych brzegów lub do ozdabiania.
-nożyce do wycinania dziurek na guziki: do wycinania krótkich odcinków, nie naruszając przy tym brzegów materiału
-nożyczki hafciarskie: łatwiej jest nimi rozcinać krótkie, cienkie nitki
-nożyce z jednym uchwytem: łatwość używania przy odcinaniu nitek

2.3.1. Rodzaje maszyn szwalniczych

- maszyna płaska , podstawową maszyną szwalniczą jest używana jest do różnych prac szwalniczych, ścieg stębnowy dwunitkowy, ścieg łańcuszkowy


-maszyna z podwyższoną podstawą: gdy konieczne jest użycie prowadników i innych aparatów pomocniczych, ścieg stębnowy dwunitkowy, ścieg łańcuszkowy
-maszyna słupkowa: ułatwia zszycie małych zagięć i zaokrągleń, wszywania rękawów i obróbkę grubych materiałów, ścieg stębnowy dwunitkowy, ścieg łańcuszkowy
-maszyny ramieniowe: do wykończenia materiałów w farmie rękawa lub z szycia nogawek, ścieg stębnowy dwunitkowy, ścieg łańcuszkowy
-maszyna blokowa: do obróbki brzegu materiałów , ścieg łańcuszkowy i łańcuszkowy obrzucający.

2.3.2. Rodzaje szwów maszynowych

-Klasa 100 Ścieg łańcuszkowy prosty, jednonitkowy: głównie do fastrygowania brzegów odzieży. Prawa i lewa strona szwu różnią się między sobą.
-Klasa 200 Ścieg stębnowy prosty jednonitkowy : szczególnie do zszywania brzegów materiału.
-Klasa 300 Ścieg stębnowy dwunitkowy: ścieg uniwersalny. Prawa i lewa strona wygląda tak samo.
-Klasa 400 Ścieg łańcuszkowy dwunitkowy: elastyczny ścieg połączeniowy do szycia dzianin i gładkich szwów np. bocznych
-Klasa 500 Ścieg łańcuszkowy obrzucający: chroni brzeg tkaniny lub łączy je
-Klasa 600 Ścieg łańcuszkowy pokrywający trzynitkowy: zastosowanie w szwach płaskich, przede wszystkim podczas obróbki dzianin

2.3.5. Igły maszynowe

Zadanie igły: igła przeprowadza nić przez warstwy materiału i tworzy pętlę. Dobór określonej igły zależy od rodzaju i struktury przeszywanego materiału, zastosowanych nici, rodzaju szwów i ściegów.

Ostrza igły: mogą być umieszczone centralnie lub decentrycznie

a)ostrza okrągłe
*ostrza zwykłe:
-wąskie: przecinają nitki tkanin. Do szycia krytego i do obróbki gęstych tkanin z cienkich nitek. Nie nadaje się do obróbki dzianin.
-normalne: odsuwa nitki materiału, nie uszkadzając ich. Jest lekko zaokrąglone i najbardziej uniwersalne.
-stożkowe: tępe zaokrąglone ostrze, stosuje się najczęściej w guzikarkach.
*ostrza kuliste
-małe ostrze : do obróbki dzianin, aby nie uszkodzić materiału
-średnie i duże: do obróbki materiałów z domieszką włókien poliuretanowych i gumy. Nitki materiału zostają przesunięte na boki.

b)ostrze okrągłe
-ostre lewostronne: i spiczaste: do obróbki skóry, folii, materiałów powlekanych i laminowanych.

2.3.6. Transporter materiału

Transporter materiału polega na okresowym przesuwaniu materiału w przerwie między wykonywaniem kolejnych wiązań ściegu . Przesuwanie materiału odbywa się wówczas, gdy igła znajduje się ponad materiałem.