Romantyzm w Europie i na świecie
1. RAMY CHRONOLOGICZNE EPOKI:
a) Europa - od początku XIX w. ( Wielka Rewolucja Francuska ) do lat 40-stych XIXw. ( Wiosna Ludów )
b) Polska - rok 1822 ( wydanie pierwszego tomiku poezji Adama Mickiewicza " Ballady i romanse " ) do roku 1863 ( Wybuch powstania styczniowego i jego klęska ).
2. POCHODZENIE NAZWY:
Pochodzi od słowa ' romanus ' - rzymski, ponieważ w średniowieczu języki narodów tubylczych były pomieszane z łaciną nazwano je romańskimi, a utwory tych ludów romansami.
3. BOHATER ROMANTYCZNY:
To przede wszystkim wybitny indywidualista, tajemniczy, wrażliwy, skłucony ze światem, nie zrozumiany przez otoczenie, zapatrzony w sibie. Bohater przeżywa nieszczęsliwa milość - zostaje odtrącony przez ukochoną z powodu konwenansów, różnic stanowych. Cierpi z powodu miłości. Zazwyczaj to poeta, wieszcz.
4. FILOZOFIA:
Głosiła, że nie można poznać świata za pomocą rozumu lecz wyobraźni, intuicji, przeczucia. Filozofowie romantyzmu twierdzili, że świat ma naturę duchową ( stawiali ducha przed materią ). W przypadku tworzenia poezji najważniejsza była wyobraźnia, a poezja byłą wynikiem geniuszu człowieka.
5. NAJWAŻNIEJSZE NAZWISKA FILOZOFÓW:
Fichte, Hegel, Schelling, J.M Wroński, August Cieszkowski.
6. NAJBARDZIEJ CHARAKTERYSTYCZNE CECHY, ZWIĄZANE Z ROMANTYZMEM I ROMANTYCZNYMI ZJAWISKAMI:
# Przekładanie uczucia => intuicja i wiary nad rozum; sprzeciw wobec oświeconego racjonalizmu.
# Protest => wobec klasycyzmu i harmonii.
# Indywidualizm
# Bunt => przeciw kanonom i konwencją
# Tajemniczość
# Umiłowanie wolności => ( walka narodowo-wyzwoleńcza )
# Fascynacja => żywiołowością natury
# Historycyzm => gotyzm dażył do przywrócenia rangii i znaczenia utworom i budowlą pochodzącym ześredniowiecza.
# Oriętalizm => częste nawiazania są do legend, podań, standardowych mitów i baśni folkizm.
# Mistycyzm => to kierunek religijno-filozoficzny zakładający możliwość bezpośredniej łączności z Bogiem
# Bajronizm => prąd społeczno-kulturowy, pojęcie opisuje pewną postawę wewnętrzny model zachowania ( taki buntownik )
7. SIŁA NAPĘDOWA ROMANTYZMU
Tęsknota za rajskim światem, poszukiwany poza nudną codziennością, poczucia beznadzieji, specyficzne wyobcowanie spośród tłumu ' szarych zjadachy chleba ' , dążenie do spełnienia się w poszukiwaniu ideałów, głównie idealnej miłości.
8. GATUNKI LITERACKIE ROMANTYZMU
ballada, dramat, pamiętnik, poemat, powieść poetycka, powieść, historyozna, psalm, sonet, wiersz.