Prawo pracy- notatki i ściągi
Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych
Prawo pracy ma charakter bezwzględnie obowiązujący.
Normy obowiązują w jedną stronę lub bezwzględnie w dwie strony. Normy obowiązujące bezwzględnie w jedną stronę są to takie, które obowiązują w jedną stronę; dwustronne- to takie, które obowiązują bezwzględnie w dwie strony.
Oznacza to:
Obowiązuje w jedną stronę - to co jest w przepisie to jest minimum tego co trzeba dać pracownikowi- minimum czyli w umowie o pracę lub regulaminie pracy, lub układzie zbiorowym pracy. Nie można od tej normy odstąpić, czyli nie można zaoferować mniej korzystniej niż zrobił to ustawodawca. Zawierając umowę o prace nie możemy się umówić na gorsze warunki, niż wynika to z kodeksu pracy, np. w kodeksie pracy jest powiedziane, że pracownik ma prawo do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, pracę w niedziele, wolno mu powiedzieć, że ma prawo do dodatków, prawo do wynagrodzenia za przestój. W umowie o pracę nie mogą strony zapisać, że pracownik rezygnuje z tego, że nie będzie otrzymywać dodatków za pracę nocną, pracę w niedzielę albo za czas przestoju. Taki zapis w umowie byłby nie ważny
Przepisy prawa pracy mają charakter bezwzględnie obowiązujący. Nie mogą pomniejszyć uprawnień ale strony mogą umówić się na coś więcej, zawsze można uprawnienia wynikające z kodeksu pracy powiększyć. Strony mogą umówić się na coś korzystniejszego niż wynika to z kodeksu pracy, np.-przy kontraktach- duże wynagrodzenie, samochód do użytku, mieszkanie.''
Są przepisy, które nie pozwalają pogorszyć ale i nie pozwalają na odstępstwa na korzyść pracownika, nie pozwalają zmienić kodeksu, np. gdy pracownik w sposób ciężki naruszy swe obowiązki pracodawca może zwolnić – jest to przepis ściśle, bezwzględnie obowiązujący -nie można się umówić, że w stosunku do danego pracownika nie zastosuje się tej metody, nie można się umówić, że wyłącza się odpowiedzialność materialną. Przepisy ściśle bezwzględnie obowiązujące są to takie przepisy, które nie pozwalają wyłączyć "nie korzystnych" przepisów, albo korzystnie uregulować. Tylko, wyłącznie, nie więcej- jeśli ustawodawca użyje takiego określenia, to znaczy, że jest to przepis, który nie pozwala go korzystnie uregulować. Urlop wypoczynkowy można dać pracownikowi dłuższy, wcześniej - to jest możliwe, natomiast nie można się umówić, że pracownik dostanie mniejszy urlop. Art. 52 kodeksu pracy - dyscyplinarne zwolnienie - tego nie można korzystnie uregulować.
Zbiorowe układy pracy regulują korzyści pracownikom Jednakże nie może być uregulowany na korzyść dla pracownika długość okresu urlopu macierzyńskiego, nie można powiedzieć, że urlop będzie dłuższy, natomiast może wypłacić wyższe wynagrodzenie za czas choroby. Wynagrodzenie za czas choroby wynosi 80% wynagrodzenia, w układzie zbiorowym lub umowie o prace mogą się umówić, że będzie otrzymywał 100% - wynagrodzenie pełne. Taką umowę można zawrzeć. Nie może pracodawca z pracownikiem się umówić, że on będzie miał 100% zasiłek Przepisy , normy obowiązują wszystkich ale mogą działać w różny sposób, mogą mieć różny zakres. W umowie o pracę pracownik musi mieć takie same prawa jakie wynikają z kodeksu pracy. Zawarta umowa o pracę nie może dać mniej korzystne warunki. Mogą być przepisy, które nie mogą być ani polepszone ani pogorszone w umowie, o pracę, nie można od danej treści odstąpić - to są dwustronne bezwzględne przepisy.
PRZEPISY JEDNOSTRONNE – obowiązuje zakaz w jedną stronę –zakazuje pogorszenie nie nakazuje poprawienia
PRZEPISY DWUSTRONNE - obowiązują ściśle bezwzględnie, ani pogorszyć, ani odejść na korzyść.
FUNKCJA OCHRONNA PRAWA PRACY
Funkcja ochronna prawa pracy polega na tym. że przepisy prawa pracy stwarzają taką tamę przeciwko- pogarszaniu sytuacji pracownika. Gdyby nie było prawa pracy to stosunek pracy
-regulowałby kodeks cywilny. Kodeks cywilny pozwala na bardzo dużą swobodę pracodawcy i stron zawierających umowę. Gdyby kodeks cywilny regulował stosunki pracy strony umawiały by się jak ma wyglądać stosunek pracy, byłoby tak jak przy „umowie zleceniu”. W tej chwili strony zawierając umowę zlecenie określają treść więzi, które ich łączą, co postanowią to będzie, co nie to nie będzie. Inaczej mówiąc, gdy zleceniobiorca nie zagwarantuje sobie prawa do urlopu to nie będzie go miał.
CHARAKTER PRZEPISOWY PRAWA PRACY
Przepisy prawa pracy mają charakter ochronny ustalają zakres praw i obowiązków pracownika, poziom od którego pracodawca nie może odstąpić zawierając umowę o pracę z pracownikiem. Nie wolno zawrzeć umowy o pracę na warunkach gorszych niż to wynika z kodeksu pracy. Można- w umowie o pracę napisać coś innego, ale może to być tylko korzystniejsze, można tylko poprawić sytuację pracownika niż wynika to z kodeksu pracy, czyli nie wolno zawrzeć umowy o pracę na warunkach gorszych niż to wynika z kodeksu pracy. Przy zawieraniu umowy o pracę możemy tylko napisać, że taka i taka osoba zobowiązuje się do pracy, na określonym stanowisku i u kogo i to wystarczy aby zawrzeć umowę o pracę , wszystko inne - cała treść stosunku pracy uregulowana jest w kodeksie pracy i innych przepisach np. gdy pracownik chce się uczyć ( a jest rozporządzenie, które mówi, że ma prawo dokształcać się ) i gdy pracownik uzyska skierowanie, a oznacza to uzgodnienie, to pracodawca, który się zgodził musi udzielić urlopu. W kodeksie pracy wszystko jest opisane, w umowie nie trzeba wszystkiego zapisywać.