Świadomość prawna i kultura prawna w Polsce

Jesteśmy częścią społeczeństwa i musimy przestrzegać reguł . Wiele reguł przyswajamy sobie nie zauważając tego , obserwując innych dopasowujemy nasze po-stępowanie do ich postępowania . Współcześnie autorytetem jest państwo , a reguły to prawo . Prawo jest jednym z regulatorów życia społecznego zorganizowanej wspólnoty. Zaspokaja potrzebę porządku społecznego , wyraża ich interesy , zapewnia przestrze-ganie społecznie uznanych wartości . Nie można poznać działania społeczeństwa bez znajomości obowiązującego w nim prawa . Chcąc być świadomym i aktywnym oby-watelem trzeba znać prawo .
Świadomość prawna jest częścią świadomości społecznej . Na świadomość spo-łeczną składają się : poglądy filozoficzne , polityczne , religijne oraz inne występujące w społeczeństwie . W skład świadomości prawnej wchodzą : znajomość prawa i jego zasad , ocena prawa i zachowań regulowanych przez prawo , postawa wobec prawa oraz jakim powinno być by było sprawiedliwe . Przedmiotem świadomości prawnej są normy prawne lub zespoły norm . Podmiotem są członkowie określonych grup społecznych . Dla podniesienia świadomości prawnej społeczeństwa ma upowszechnianie zasad , norm prawa . Świadomość prawną tworzą wyobrażenia o tym co sprawiedliwe a co nie , wchodzi ona w skład moralności . Wpływ na siebie wzajemnie ma prawo i świadomość prawna . Państwo i jego organy muszą być zainteresowane edukacją prawną społeczeństwa , nie może być rozbieżności między prawem a świadomością . Obserwując ludzi można dojść do wniosku , że kierują się nie tylko prawem . Czynnikami kształtującymi są normy obyczajowe , towarzyskie i inne . Normy moralne odgrywają ważną rolę , wśród nich są takie , które ukształtowało pokolenie rodziców i nasze pokolenie . Na świadomość moralną i normy moralne mają wpływ czynniki społeczno - ekonomiczne oraz wychowanie , rodzinne , stosunki w szkole , poziom umysłowy , wrażliwość uczuciowa .
Niestety świadomość prawna naszych rodaków nie jest na zbyt wysokim pozio-mie . Czynnikiem utrudniającym znajomość prawa jest częstotliwość zmian przepisów prawnych . Wynosimy ją z domu rodzinnego i ze szkoły . Dziecko mające rodziców prawników jest bardziej świadome swoich praw ,w szkole natomiast nie zawsze program nauczania obejmuje wszystkie wiadomości o prawie . Większość dzieci dowiaduje się z filmów lub od kolegów . W dużej mierze nie wiedzą , że za przeklinanie , posiadanie najmniejszej ilości narkotyków , bicie kolegi można stanąć przed sądem dla nieletnich.
Utarł się stereotyp ,że skoro wszyscy tak robią to pewnie tak można .
W Polsce zdarza się iż nieprzestrzeganie prawa jest tolerowane przez rodaków chociaż-by w takim przypadku jak jazda rowerem lub samochodem pod wpływem alkoholu , często można usłyszeć „ nic nie zobaczą , nie poczują ”. Większość stara się nie zauważać zjawiska sprzedaży alkoholu nieletnim . Są ostrzeżenia , kary a w życiu codziennym nikt prawie ich nie przestrzega . Również nie świadczy o nas najlepiej przestrzeganie przepisów drogowych , wiemy , że grozi mandat stoją znaki drogowe ale jednak prze-ścigają się kierowcy w łamaniu przepisów .
Kultura prawna określa jaką sferę życia społecznego , prywatnego reguluje prawo . Można ją zdefiniować jako przejawiające się w społeczeństwie , indywidualne , zbiorowe postawy wobec prawa , konkretnych norm prawnych . Można również określić jako nawyki i wartości związanych z akceptacją , krytyką , oceną , realizacją obowią-zującego prawa . Kultura prawna podlega ocenie wszystkich adresatów norm , w przy-padku osób fizycznych , jednostek organizacyjnych , organów państwa . W szczególno-ści we wspólnocie prawniczej , przekonań jakie powinno być prawo i czemu ma służyć , jak ma być stworzone , interpretowane i stosowane . Jest zbiorem podzielanych przekonań normatywnych . Kultura prawna spełnia podstawowe funkcje :
• Funkcje naprawczą - jeżeli prawodawca stanowi nowe normy prawne a nie uchyli norm poprzednich , regulujących tę samą sprawę .Jej reguł nie zmienia się , a eliminuje błędy aby system prawa kierował ludzkim postępowaniem .
• Funkcja ochronna - podejmując decyzje prawotwórcze , wybierane są cele a potem działania do ich realizacji . Kultura prawna wskazuje standardy , gdzie władza nie może naruszać . Pełnią rolę wzorca a zarazem kryteriów osądu treści i sposobu w jaki jest tworzone .
Kultura prawna kształtuje sposób, w jaki się zachowujemy, komunikujemy, jak traktu-jemy innych, wskazuje na poziom kultury, a tym samym bezpośrednio wpływa na jakość stosunków międzyludzkich., idei politycznych z nauką prawa oraz orzecznictwem są-dowym . Niektóre zasady nawet oczywiste bywają formułowane w aktach prawnych. Takie , które nie zostały wyrażone w ustawach prawnicy jednomyślnie uważają za wiążące , są i takie normy , które zamieszczone w konstytucjach obowiązują , nie są akceptowane .Wpływa na sposób interpretowania i stosowania aktów prawodawczych . Siła oddziaływania na tworzenie i stosowanie prawa zależy od edukacji , na ile przy-swoi społeczeństwo i będzie gotowe by kierować się nimi oraz ich egzekwowania .
Kultura prawna kształtuje się przez wieki i jest częścią kultury narodu Polacy niestety mają tendencję łamania prawa , początków łamania prawa można szukać gdy szlachcic mógł zablokować wszystkie ustawy kierując się osobistym interesem lub był przekupiony .
Kultura prawna powinna podpowiadać , że by oceniać człowieka musimy mieć podstawy , konieczne jest konkretne wskazanie zachowań , które mogłyby podważyć wiarygodność osoby . Kultura posłów nie jest na najwyższym poziomie , oskarżają siebie , powołują komisje śledcze w demokratycznym państwie prawa po to, by pogrążać nielubiane partie polityczne, powinny powstawać po to, by dociekać prawdy. Niestety o braku kultury prawnej można mówić na wszystkich szczeblach władzy . Również i nie-którzy lekarze pozbawieni są kultury wypisując leki uzgodnione z firmą farmaceutyczną. Uwaga ta ma odniesienie do wszystkich instytucji i osób posługujących się prawem. Przy-toczyć można też ostatnio nagłośnioną sprawę dopalaczy . Brakiem kultury wykazali się sprzedawcy którzy łamali plomby zamkniętych sklepów .
Nie można się uważać za człowieka kulturalnego, jeżeli jest się pozbawionym kultury prawnej. Jedno z drugiego wynika


ZAKOŃCZENIE

Kultura prawna wpływa na interpretowanie aktów prawodawczych , reguluje praktykę prawniczą . Siła oddziaływania na praktykę stosowania prawa zależy od pro-cesu edukacyjnego .Wskazuje prawodawcy cele prawa , pełni funkcję naprawczą . Do-starcza kryteriów oceny norm . Zasady i reguły , które się składają chronią wartości jak : pewność , jawność zaufanie między prawodawcą a adresatem norm . Kształtuje się w dialogu myśli filozoficznej i nauką prawną . Nie można jej utożsamiać z prawem.
Kultura osobista powinna wynikać z kultury prawnej , powinny się nawzajem uzupełniać .