Typy reakcji chemicznych 1. Reakcje syntezy Synteza jest reakcją, w której z dwu lub więcej substancji prostszych powstaje jedna substancja złożona o odmiennych właściwościach chemicznych i fizycznych. A + B ---> AB 2. Reakcje analizy Analiza (rozkład) jest reakcją, w której z jednej substancji złożonej powstają dwie lub kilka substancji prostszych , różniących się od substratu właściwościami fizycznymi i chemicznymi. AB ---> A + B 3. Reakcje wymiany - wymiana pojedyncza (reakcja wypierania) jest reakcją, w której z jednego związku chemicznego i jednego pierwiastka powstaje inny związek chemiczny i inny, mniej aktywny pierwiastek A + BC ---> AC + B - wymiana podwójna jest reakcją, w której biorą udział dwa związki chemiczne i jako produkty powstają nowe dwa związki AB + CD ---> AD + BC Podział reakcji chemicznych 1. Reakcje przebiegające bez wymiany elektronów, polegają głównie na wymianie protonów między cząsteczkami: a) reakcje zobojętnienia, b) reakcje kwasów i zasad z amfoterami, c) reakcje kwasów i zasad z solami, d) reakcje soli z solami, e) reakcje jonów z wodą. 2. Reakcje oksydacyjno-redukcyjne (redoks), związane z przeniesieniem elektronów od jednego reagenta do drugiego, powodujące zmianę stopni utlenienia reagujących atomów lub jonów. Utlenianie (dezelektronacja) jest procesem polegającym na utracie elektronów przez obojętne atomy, cząsteczki lub jony, w którym następuje podwyższenie stopnia utlenienia reduktora. Redukcja (elektronacja) jest procesem polegającym na pobieraniu elektronów przez atomy lub jony, w którym następuje obniżenie stopnia utlenienia utleniacza. Utleniacz (dezelektronator) jest substancją ulegającą redukcji, pobierającą elektrony od substancji utlenionej i obniżającą swój stopień utlenienia. Reduktor (elektronator) jest substancją ulegającą utlenieniu, oddającą elektrony substancji redukowanej i podwyższającą swój stopień utlenienia. W dowolnej reakcji redoks liczba elektronów przyłączonych przez utleniacz równa jest liczbie elektronów oddanych przez reduktor. Stopnie utlenienia Stopnie utlenienia pierwiastka wchodzącego w skład określonego związku to liczba dodatnich lub ujemnych ładunków elementarnych, jakie zyskałby atom, gdyby wszystkie wiązania w cząsteczce były jonowe. Zasady oznaczenia stopnia utlenienia: 1. Stopień utlenienia pierwiastka w stanie wolnym równy jest zero. 2. Stopień utlenienia pierwiastka w postaci jonu prostego równa się jego elektrowartościowości (wartościowości jonu). 3. Suma stopnia utlenienia wszystkich atomów wchodzących w skład jonu złożonego równa jest ładunkowi jonu. 4. Suma stopnia utleniania wszystkich atomów wchodzących w skład cząsteczki obojetnej wynosi zero. 5. Fluor we wszystkich swych połączeniach występuje na -1 stopniu utlenienia. 6. Tlen w połączeniach ma stopień utlenienia -2. Wyjątki stanowią: fluorek tlenu OF2, w którym tlen ma stopień utlenienia +2, ponadtlenki np. KO2, w których stopień utlenienia tlenu wynosi -1/2 i nadtlenki np. H2O2, Na2O2, BaO2, w których wynosi -1. Nadtlenek wodoru (H2O2) w reakcjach chemicznych może pełnić rolę utleniacza lub reduktora. Jako utleniacz pobiera 2 e i tworzy H2O. H2O2 - 2e + 2H+ ---> 2 H2O Jako reduktor traci 2e i powstaje O2. H2O2 + 2e ---> 2 H+ + O2 7. Wodór przyjmuje w swych związkach stopień utlenianie równy +1, z wyjątkiem wodorków litowców i berylowców, gdzie stopień utlenienia wynosi -1. 8. Stopień utlenienia litowców równy jest +1, a berylowców +2, (metale przyjmują dodatnie stopnie utlenienia). Utleniacze i reduktory Do substancji ulegających redukcji czyli utleniaczy należą: 1. pierwiastki najbardziej elektroujemne (np. F2, Cl2, Br2, J2, O2). 2. jony metali na wyższym stopniu utlenienia, jony metali szlachetnych i jon wodorowy (np. Fe3+, Cu2+, Ag+, H+) 3. związki chemiczne, w których pewne pierwiastki występują na najwyższych stopniach utlenienia Nadmanganian potasu (KMnO4) w zależności od środowiska może ulegać redukcji do różnych stopni utlenienia. Wiąże się to także ze zmianą zabarwienia roztworu. Do substancji ulegających utlenieniu, czyli reduktorów należą: 1. pierwiastki najbardziej elektrododatnie (np. Na, K, Mg, Ca, Al); 2. niemetale (np. C, N, S, H); 3. jony metali i niemetali na niższym stopniu utlenienia (np. Fe2+, Sn2+, S2-); 4. związki chemiczne, które posiadają atomy metali i niemetali na niższym stopniu utlenienia (np. SbCl2, FeCl2, CO, NaNO2, aldehydy); 5. jony ujemne fluorowców, dla których rosną zdolności redukcyjne wraz ze wzrostem mas atomowych (np. Cl-, Br-, J-).
Reakcja syntezy czyli łączenia- w tej reakcji pierwiastki łączą się tworząc związki chemiczne. np: 2Cu+S=Cu2S Reakcja analizy czyli rozpadu- związek chemiczny rozpada się na pierwiastki z jakich powstał. np: 2Cl2O=2Cl2+O2 Reakcja wymiany- w tej reakcji pierwiastki wymieniają w związkach danymi pierwiastkami. np: 2Fe2O3+3C=Fe+3CO2
60 PKT. Jak ktos na to odpowie to kox :D 1. Wymień po trzy przykłady mieszanin, pierwiastków i związków chemicznych. 2. Czym różni się mieszanina jednorodna od niejednorodnej? Podaj po jednym przykładzie obu typów mieszanin. 3. Wymień właściwości fizyc
60 PKT. Jak ktos na to odpowie to kox :D 1. Wymień po trzy przykłady mieszanin, pierwiastków i związków chemicznych. 2. Czym różni się mieszanina jednorodna od niejednorodnej? Podaj po jednym przykładzie obu typów mieszanin. 3. Wymień ...
Biomedyka-pytania i odpowiedzi egzaminacyjne
1. Wyjaśnij pojęcie rozwoju ontogenetycznego.
Rozwój ontogenetyczny to proces rozwoju organizmu od momentu zapłodnienia komórki jajowej przez plemnik do chwili śmierci osobnika. Stanowi on łańcuch kolejno po sobie następujących ogniw p...
Psychologia - pytania i odpowiedzi
1. JAKIE METODY BADAŃ STOSOWANE SĄ W PSYCHOLOGII?
I. Eksperyment – oznacza, że badacz rozmyślnie izoluje i zmienia jeden czynnik zw. Zmienną niezależną tak by móc zmierzyć lub zaobserwować wpływ tej zmiany na inny czynnik – z...
Biologia egzamin ustny II semestr
BIOLOGIA II SEMESTR
1.BUDOWA NEURONU PYT 46
Neuron jest podstawową jednostką układu nerwowego. Różni sie od innych komórek zdolnością przekazywania informacji. Uklad nerwowy człowieka składa się z okolo 100 miliardów neuronów. ...