Hałas
HAŁAS jest to dźwięk niepożądany lub szkodliwy dla zdrowia ludzkiego. Szkodliwość hałasu zależy od jego natężenia, częstotliwości, charakteru zmian w czasie, zawartości składowych niesłyszalnych oraz długotrwałości działania.
Hałas obecnie istnieje wszędzie. Atakuje nasze uszy w domu, w szkole, w pracy. Często jest składnikiem relaksu i wypoczynku !!!??? Głośna muzyka czy hałaśliwe zajęcia należą do elementów wypoczynku dużych grup ludzi.
Nikt chyba dzisiaj nie wątpi, że hałas jest szkodliwy. Hałas uszkadza słuch i może doprowadzić do jego utraty. Lecz hałas uszkadza nie tylko narząd słuchu. Stwierdzono, że pod wpływem hałasu następuje kurcz drobnych naczyń tętniczych, występują zmiany w funkcjonowaniu układu nerwowego, zmniejsza się funkcja ślinianek i błony śluzowej żołądka, występują zakłócenia wzroku np. upośledzenie rozróżniania barw i ograniczenie pola widzenia, obniża się precyzja ruchów, zmniejsza wydolność psychiczna i występuje szybciej zmęczenie.
Hałas jest także jedną z zasadniczych przyczyn zbyt wczesnego starzenia się, i to aż o 8-12 lat, oraz zwiększonej liczby zawałów serca. Szkodliwość działania hałasu na organizm człowieka objawia się również gorszą wydajnością nauki, trudnościami w skupieniu uwagi, zaburzeniami orientacji, drażliwością, podwyższeniem ciśnienia krwi, bólem i zawrotami głowy. U małych dzieci hałas budzi duży niepokój, niepewność, zagubienie, powoduje płacz.
Hałas w środowisku pracy jest jednym z najczęściej występujących czynników szkodliwych i uciążliwych. Instytut Medycyny Pracy szacuje, że w Polsce ponad 600 000 pracowników jest zatrudnionych w warunkach narażenia na nadmierny hałas. Corocznie odnotowywanych jest ponad 3000 nowych przypadków zawodowego uszkodzenia słuchu.
Najczęściej stosowaną miarą hałasu jest poziom dźwięku wyrażany w decybelach - dB. Hałas może być również jako każdy dźwięk niepożądany lub szkodliwy dla zdrowia ludzkiego.
Fizycznymi źródłami hałasu w środowisku są najczęściej:
- Maszyny, urządzenia i narzędzia (np. młoty pneumatyczne, sprężarki, wiertarki, szlifierki);
- część procesów technologicznych generujących hałasy aerodynamiczne (np. zrzuty pary pod ciśnieniem);
- pojazdy komunikacji drogowej, szynowej, lotniczej, wodnej;
- inne pojazdy (ciągniki rolnicze, maszyny budowlane itp.);
- urządzenia komunalne (windy, hydrofory, transformatory, pompy). Szkodliwość hałasu zależy od wielu czynników:
- natężenia
- zakresu częstotliwości
- charakteru zmian w czasie długotrwałości zmian w czasie
-wrażliwości osobniczej oraz innych jeszcze czynników.
Z punktu widzenia szkodliwości dla zdrowia hałasy można podzielić na:
• Hałasy o poziomie poniżej 35 dB nie są szkodliwe dla zdrowia, ale mogą być denerwujące np. szum wody, brzęk przekładanych naczyń lub narzędzi.
• Hałasy o poziomie od 35 do 70 dB wywierają ujemny wpływ na układ nerwowy człowieka. Pociąga to za sobą zmęczenie i spadek wydajności pracy. Może on obniżyć zrozumiałość mowy i utrudnić zasypianie i wypoczynek.
• Hałasy o poziomie od 70 dB do 85 dB trwające stale, mogą powodować zmniejszenie wydajności pracy, trwałe osłabienie słuchu, bóle głowy i ujemny wpływ na ustrój nerwowy człowieka.
• Hałasy o poziomie od 85 do 130 dB powodują liczne uszkodzenia słuchu i różne schorzenia, jak zaburzenia układu krążenia, nerwowego, równowagi i inne oraz uniemożliwiają zrozumiałość mowy nawet z odległości 0,5 metra.
• Hałasy o poziomie od 130 dB do 150 dB pobudzają do drgań niektóre wewnętrzne narządy ludzkiego ciała, powodując ich trwałe schorzenie, a niekiedy zupełne zniszczenie. Ludzie pracujący w takim hałasie mają z reguły poważnie osłabiony, a najczęściej uszkodzony słuch.
• Hałasy o poziomie powyżej 150 dB już po 5 minutach całkowicie paraliżują działanie organizmu, powodują mdłości, zaburzenia równowagi, uniemożliwiają wykonywanie skoordynowanych ruchów kończyn, zmieniają proporcje zawartości składników we krwi, wytwarzają u człowieka stany lękowe i depresyjne, powodują inne objawy chorób psychicznych. Wśród ludzi zatrudnionych w hałasie o tym poziomie (np. w hamowniach silników odrzutowych) aż 80 % zapada na nieuleczalne choroby.
CIEKAWOSTKA
Często lekceważy się szkodliwy wpływ hałasu, na jaki narażone są małe dzieci. Badania wykazują, że przyczyną uszkodzeń słuchu mogą być nawet "hałaśliwe zabawki", powszechnie dostępne w handlu.
Natężenie dźwięku występujące w różnych sytuacjach i jego wpływ :
• 10 dB oddech, szept- znużenie hałasem u najwrażliwszych,
• 20 dB szum liści- znużenie hałasem u najwrażliwszych,
• 35 dB cicha muzyka- znużenie hałasem u najwrażliwszych,
• 45 dB rozmowa - znużenie hałasem u najwrażliwszych,
• 50 dB nowoczesny samochód - zakłócenie odbioru mowy,
• 55 dB suszarka dobrej jakości - zaburzenia snu,
• 60 dB odkurzacz dobrej jakości - skurcz naczyń krwionośnych,
• 75 dB nowoczesny samochód małolitrażowy - narastanie wrogości i agresji,
• 80 dB klakson - narastanie wrogości i agresji,
• 85 dB uszkodzony kran, wnętrze typowego samochodu na polskich drogach - poziom szkodliwy dla zdrowia,
• 90 dB przerwa w szkole - zakłócenie systemu nerwowego,
• 95 dB odkurzacz typowy - zakłócenie systemu nerwowego,
• 110 dB trzaskające drzwi windy - zakłócenie systemu nerwowego,
• 120 dB silnik samolotowy - zakłócenie systemu nerwowego,
• 130-160 dB wybuch petardy - granica bólu.
Działania dotyczące ochrony środowiska przed hałasem i wibracjami
W Polsce i wielu innych krajach świata uznano hałas za jeden z przejawów zanieczyszczenia środowiska naturalnego. Doceniając zagrożenia powodowane hałasem, wprowadza się przepisy i normy prawne mające na celu zapobieganie narastaniu tego zjawiska.
Program działań dotyczących ochrony środowiska przed hałasem i wibracjami jest w Polsce realizowany w skromnym zakresie, ze względu na niewielkie środki przeznaczane na te cele, szczególnie zmniejszone w ostatnich latach. Istotne osiągnięcia w tej dziedzinie mają zatem swoje źródło w badaniach przeprowadzonych w latach 1986-1990. Pozwoliły one na opracowanie zbioru skomputeryzowanych instrukcji, umożliwiających podjęcie kontroli stanu akustycznego środowiska, przystąpienie przez Państwową Inspekcję Ochrony Środowiska do wprowadzenia systemu ewidencji hałaśliwych obiektów w środowisku. Możliwa stała się nowelizacja ustaw i przepisów wykonawczych dotyczących ochrony środowiska przed hałasem i wibracjami. Wykonywane są również liczne oceny obiektów szczególnie uciążliwych dla środowiska, pomiary kontrolne, mapy akustyczne terenów wokół lotnisk i całych miast.
1.Społeczne i zdrowotne skutki oddziaływania hałasu i wibracji wyrażają się :
a) szkodliwym działaniem tych zanieczyszczeń na zdrowie ludności;
b) obniżeniem sprawności i chęci działania oraz wydajności pracy;
c) negatywnym wpływem na możliwość komunikowania się;
d) utrudnianiem odbioru sygnałów optycznych;
e) obniżeniem sprawności nauczania;
f) powodowaniem lokalnych napięć i kłótni między ludźmi;
g) zwiększeniem negatywnych uwarunkowań w pracy i komunikacji, powodujących wypadki;
h) rosnącymi liczbami zachorowań na głuchotę zawodową i chorobę wibracyjną.
2.Hałas i wibracje powodują pogorszenie jakości środowiska przyrodniczego, a w konsekwencji :
a) utratę przez środowisko naturalne istotnej wartości, jaką jest cisza;
b) zmniejszenie (lub utratę) wartości terenów rekreacyjnych lub leczniczych;
d) zmianę zachowań ptaków i innych zwierząt (stany lękowe, zmiana siedlisk, zmniejszenie liczby składanych jaj, spadek mleczności zwierząt i inne).
3.Hałas i wibracje powodują ujemne skutki gospodarcze, takie jak :
a) szybsze zużywanie się środków produkcji i transportu;
b) pogorszenie jakości i przydatności terenów zagrożonych nadmiernym hałasem oraz zmniejszenie przydatności obiektów położonych na tych terenach;
c) absencję chorobową spowodowaną hałasem i wibracjami, z czym są związane koszty leczenia, przechodzenia na renty inwalidzkie, utrata pracowników;
d) pogorszenie jakości wyrobów (niezawodności, trwałości);
e) utrudnienia w eksporcie wyrobów nie spełniających światowych wymagań ochrony przed hałasem i wibracjami.