Co to jest trembecki libertynizm ?

Trembecki Stanisław • ur. 1739 • zm. 1812 • Stanisław Trembecki urodził się ok. 1739 roku, najprawdopodobniej w Jastrzębnikach (w dawnym powiecie wiślickim). Uczył się najpierw w Nowym Korczynie, a w latach 1753–1757 w krakowskich Szkołach Nowodworskich (do ukończenia zabrakło przyszłemu poecie semestru dialektyki). W 1758 ojciec przekazał mu majątek Chmielów; zaczął się też dla Trembeckiego okres kawalerskich szaleństw, miłosnych awantur, pojedynków i prób szczęścia w grach hazardowych. Po śmierci ojca w 1765 (lub 1766) Trembecki zapożyczył się, zastawił odziedziczone dobra i wyjechał do Francji. Powrócił do kraju w połowie 1768 r. Rok później ponownie wyjechał za granicę: podróż trwała cztery lata, w sierpniu 1772 r. przywiózł z niej Trembecki, oprócz długów, ogromny, liczący blisko 2500 tomów księgozbiór. Z podróżą tą wiązały się także pewne polityczne akcenty. Zdobywszy mianowicie zaufanie Pawła Mostowskiego, ówczesnego marszałka konfederacji barskiej, otrzymał Trembecki do spełnienia sekretną misję w Paryżu. Zdradził jednak konfederatów przekazując tajne pisma bratu Stanisława Augusta w Wiedniu i tym samym deklarując się jako zwolennik polityki króla. Na początku 1773 r. osiadł w Warszawie. W lipcu tegoż roku otrzymał tytuł szambelana królewskiego wraz z należną tej funkcji pensją; stał się też z tą chwilą dworskim poetą (przy czym stosunki z królem nie układały się idyllicznie z powodu niezbyt przykładnego życia i cholerycznego temperamentu nowo mianowanego dworzanina). W 1781 r. uzyskał od monarchy order św. Stanisława. W 1782 planował, nękany nieustannymi kłopotami finansowymi, zostać księdzem, nie uzyskał jednak zgody – jako libertyn i hazardzista – księcia prymasa Michała Poniatowskiego (naówczas koadiutora biskupa krakowskiego). Sporo też w latach osiemdziesiątych podróżował po kraju i zagranicy. W okresie Targowicy pełnił funkcję cenzora dzieł, pism i sztuk dramatycznych pisanych w obcych językach. Podczas insurekcji 1794 r. stał przy królu. Towarzyszył też Stanisławowi Augustowi po abdykacji: przebywał z monarchą w Grodnie, jechał z królem przez Wilno do Petersburga. W 1800 został powołany na członka warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Po śmierci Poniatowskiego (1798) i cara Pawła I (1801) zajął się poetą książę Adam Jerzy Czartoryski, spłacając długi Trembeckiego i zapraszając go do Granowa na Ukrainie. Około 1804 r. przeniósł się stamtąd autor Sofiówki do pobliskiego Tulczyna, rezydencji Stanisława Szczęsnego Potockiego. Po śmierci protektora w 1805 r., schorowany, zaniedbany i opuszczony, dożywa w Tulczynie (zamienionym przez magnackiego potomka w szulernię i pijacki zajazd) swych dni. Umiera 12 grudnia 1812 r. W dziesiątą rocznicę zgonu wystawiono poecie w tulczyńskim parku pomnik (stał tam do 1901 r.). Jest Trembecki autorem licznych utworów okolicznościowych, politycznych ód i listów poetyckich, wierszy libertyńskich, drobnych utworów salonowej poezji, anakreontyków, poetyckich komplementów, wierszy rokokowych, epigramatów i nagrobków. Ma w swoim dorobku przekład Syna marnotrawnego Woltera oraz parafrazy i tłumaczenia drobnych utworów bądź fragmentów większych dzieł Horacego, Metastasia, pani de Staël, Szekspira, Tassa, Wergiliusza. Niewątpliwym arcydziełem klasycystycznej poezji opisowej jest powstała w 1804 r. Sofiówka. Nieco mniejszą rangę mają dwa inne "poematy ogrodowe”: Powązki (powst. 1774; poetyckie opisanie podwarszawskiej siedziby księżnej Izabeli Czartoryskiej) oraz Polanka (powst. 1779; opis wiejskiej posiadłości synowca Stanisława Augusta). Na uwagę zasługuje także bajkopisarski dorobek Trembeckiego (bardzo twórczo potrafiącego korzystać z wzorów La Fontaine’a), dorobek skromny ilościowo, ale przynoszący prawdziwe arcydzieła i gatunku, i w ogóle sztuki poetyckiej (np. Opuchły, Wilk i baranek, Koń i wilk, Pani i dziewki, Lis kusy, Myszka, kot i kogut, Gołąbki, Pszczoły).

Swoiste cechy oświeceniowej poezji religijnej

Druga połowa wieku XVIII stanowi w dziejach Polski okres obfitujący w wydarzenia niezwykle dramatyczne. Były to bowiem czasy wielkich przeobrażeń gospodarczych, społecznych, politycznych i kulturalnych, które jednak nie uchroniły kraju przed...

Poeci o wielu obliczach: klasycyzm, rokoko, sentymentalizm w ich twórczości.

Literatura polskiego oświecenia rozwijała się w trzech głównych, współistniejących ze sobą nurtach: klasycyzmie, rokoku i sentymentalizmie. Mieczysław Klimowicz przyjmuje, że wszystkie one rozwinęły się w przeciągu 22 lat, między 176...

Oświecenie

Pod koniec XVII wieku w Europie, a konkretnie we Francji rozpoczął się ruch umysłowy, nazwany oświeceniem. Oświecenie było epoką rozumu. Jak sama nazwa wskazuje ówcześni myśliciele pragnęli oświecić światłem rozum. Ludzie wieku świa...

Oświecenie - skrypt.

OŚWIECENIE:
1. Ogólne wiadomości o epoce
A) ramy czasowe
a) Europa: ok. 1680 r. – XVIII w.
b) Polska: lata 40. XVIII w. – 20. XIX w.
B) „oświecenie” – drogą do przebudowy starego świata miało być szerzenie wiedz...

Oświecenie.

Geneza nazwy-wykorzystuje termin światła-oświecenie,samoświadomość myślicieli. Nazywano tę epokę także wiekiem filozofów i rozumu.Termin oświecenie powstał w Niemczech.Nowy prąd szybko objął Francję,Anglię i pozostałe kraje Europy...