Rozmowa kwalifikacyjna
SWEN 2008
?Dobre przygotowanie do rozmowy kwalifikacyjnej to połowa sukcesu - to stwierdzenie banalne, ale prawdziwe.?
Na początek warto jest przejrzeć miejsca w których dobrze jest szukać pracy. Do takich źródeł informacji możemy zaliczyć:
- kontakty osobiste,
-bezpośrednie kontakty z pracodawcami
-Powiatowe Urzędy Pracy
-Ogłoszenia prasowe
-Książka telefoniczna regionu
-ośrodki poradnictwa zawodowego
-Panorama firm Twojego regionu
-Prywatne biura pośrednictwa pracy
-Prywatne placówki oświatowe
-Lokalne organizacje społeczne
-strony internetowe firm z branży która mnie interesuje
-czasopisma lub publikacje branżowe, zawodowe i związkowe
Ważną rzeczą przed dostaniem się na rozmowę kwalifikacyjna jest list motywacyjny o którym powinienem wspomnieć w tej pracy.
List taki możnaby określić jako przekonanie pracodawcy do zatrudnienia właśnie MNIE spośród wielu kandydatów. Zawiera informacje ? wybrane i wyeksponowane z CV, które z punktu widzenia pracy, o którą się staram, są najważniejsze. Oprócz jego odpowiedniej formy (adres, imię, nazwisko, dział, organ do którego pisze oraz o zwroty ?Szanowna Pani / Szanowny Panie?), należy pamiętać co trzeba w nim uwzględnić. Mianowicie dajemy do zrozumienia, że staramy się o pracę w firmie na konkretnym stanowisku, przedstawiamy swoje aspiracje, marzenia. Informujemy, że jesteśmy właściwą osobą na wymienione stanowisko, akcentując te fragmenty życiorysu, które potwierdzają, że jesteśmy odpowiednim kandydatem; wskazujemy swoje kwalifikacje, doświadczenie, cechy i umiejętności przydatne na tym stanowisku; podkreślamy motywację do pracy oraz chęć doskonalenia się; wyjaśniamy dlaczego zainteresowaliśmy się właśnie tym pracodawcą, zaznaczamy, że wybraliśmy go ze względu na działalność firmy. Informujemy o gotowości do odbycia rozmowy kwalifikacyjnej w celu uzupełnienie danych potrzebnych do oceny naszej kandydatury.
Myślę ze po obraniu celu, czyli firmy w której chciałbym pracować, kluczowym zagadnieniem będzie jakże cenna w dzisiejszych czasach Informacja- w tym przypadku na temat firmy i stanowiska o które będę się ubiegał.
Rozmowa z pracodawcą, zwana też rozmową kwalifikacyjną, przebiega na ogół według pewnych określonych zasad. Znając te zasady można się do niej przygotować.
Rozmowa kwalifikacyjna przebiega na ogół według określonego scenariusza, w którym można przewidzieć rodzaj i kolejność pytań zadawanych przez pracodawcę.
W czasie takiej rozmowy pracodawca: sprawdza dokładność życiorysu kandydata, ocenia przydatność kandydata na stanowisko pracy w chwili obecnej oraz w przyszłości, czy jest on "właściwym" kandydatem, który będzie "pasował" do charakteru pracy w firmie.
Przede wszystkim należy uświadomić sobie ze wezwanie na rozmowę kwalifikacyjną jest ostatnim i najważniejszym etapem w poszukiwaniu pracy i dlatego powinniśmy się do niej dobrze przygotować,
nawet jeżeli spotkanie nie zakończy się otrzymaniem pracy, zbliża nas do celu ponieważ rozmawiając z wieloma pracodawcami, osiągamy mistrzostwo i po kilku rozmowach będziemy w stanie odpowiedzieć niemalże na każde ich pytanie. Pracodawca, na którym zrobiliśmy dobre wrażenie, jest naszym potencjalnym "kontaktem" prowadzącym do innych pracodawców, otwieramy sobie tym samym szanse zatrudnienia w danej firmie w przyszłości. Na takim spotkaniu powinniśmy pokazać pracodawcy, że zależy nam na pracy u niego, okazując mu szacunek poprzez odpowiednie ubranie i uczesanie, a także przestrzeganie form grzecznościowych (punktualność, odpowiednie powitanie itp.).
Każda rozmowa polega na dwukierunkowym przepływie informacji, gdzie obie strony zadają pytania i udzielają odpowiedzi.
Rozmowa kwalifikacyjna jest jednak szczególną formą rozmowy: uważa się, że pytania powinny zajmować 20% czasu rozmowy, a odpowiedzi 80%. W praktyce zdarza się, że pracodawca mówi więcej niż kandydat.
Wiedząc o tym, powinienem tak pokierować rozmową, aby powiedzieć o sobie jak najwięcej oraz powinienem przygotować sobie pytania, aby uzyskać jak najwięcej informacji o pracy.
Powinniśmy sobie uświadomić ze jedyny powód dla którego jesteśmy zaproszeni na rozmowę kwalifikacyjną jest taki ze pracodawca pragnie dowiedzieć się czegoś więcej na nasz temat, aby ustalić czy jesteśmy najlepszym kandydatem na dane stanowisko. Niektórzy kandydaci są przekonani, ze celem rozmowy jest zadawanie podchwytliwych pytań, lub stawianie ich w stresowej sytuacji. Tak naprawdę nie w tym rzecz, ponieważ żaden rozsądny pracodawca nie może sobie pozwolić na poświęcanie czasu i pieniędzy na tego rodzaju rozgrywki. Zapraszając nas na rozmowę pracodawca ma tylko jeden cel ? dowiedzieć się kim naprawdę jesteśmy i jak poradzilibyśmy sobie z określonymi sytuacjami charakterystycznymi dla danego stanowiska. Najważniejsza jest świadomość ze uczestniczę w rozmowie kwalifikacyjnej wyłącznie dlatego, ze moje pierwsze podejście- udane CV lub list motywacyjny ? na tyle zainteresowało pracodawcę, ze chciał lepiej mnie poznać, bo cokolwiek zrobiłem do tej pory odniosło pozytywny skutek.
Jak już dostaliśmy możliwość odbycia rozmowy należy dokładnie przejrzeć informacje, które są zawarte w Curriculum Vitae
Tak nienaturalna sytuacja którą jest taka rozmowa z obcą nam osobą niekoniecznie wyłoni najbardziej odpowiedniego kandydata, natomiast wyłoni tego który potrafi zabłysnąć i sprawić wrażenie osoby, która doskonale odnajdzie się w danej pracy.
Tak wiec uwzględniając błyskotliwość i pewność siebie należałoby zrobić krotki spis rzeczy które nas opisują by nie dać się zapędzić w kozi róg na pytaniach które dotyczą nas samych. Warto wiec zwrócić uwagę na:
-informacje dotyczące szkoły, zdanych egzaminów, doświadczenia zawodowego oraz szkoleń, które przeszliśmy . Chociaż informacje te zawarte już sa w życiorysie, pracodawca zapewne jeszcze raz poruszy ten temat.
- osiągnięcia oraz ważne funkcje, które sprawowaliśmy. Każde odpowiedzialne stanowisko, zarówno w miejscu pracy, jak i w klubie lub innej organizacji będzie przemawiało na nasza korzyść.
- hobby i zainteresowania. Dobrze jest sporządzić listę wszystkich swoich zainteresowań i być przygotowanym, że trzeba będzie na ten temat rozmawiać. Nie warto kłamać tylko po to, by mieć o czym mówić. Pytający również może okazać się zapalonym kibicem sportowym lub ogrodnikiem i kłamstwo wyjdzie na jaw.
- praca. Zastanówmy się dobrze dlaczego staramy się o przyjęcie do tej właśnie pracy. Dlaczego uważamy, że będziemy w niej dobrzy? Pytający na pewno o to zapyta, powinniśmy więc wcześniej przygotować sobie odpowiedź. Postarajmy się, by nie odniósł wrażenia, że wybraliśmy pierwszą-lepszą ofertę z gazety, nawet jeśli tak było.
- firma. Trzeba zebrać jak najwięcej informacji na temat firmy, w której chcemy się zatrudnić. Dzięki temu być może uda się przewidzieć przynajmniej część pytań, które zostaną zadane. Czym się firma zajmuje? Ilu zatrudnia pracowników? Czy praca odbywa się w systemie zmianowym? Czy dojazd z domu jest łatwy? Czy pracuje w niej ktoś ze znajomych? Jeśli tak, to co robi i czy odpowiada mu ta praca.
Zanotowanie odpowiedzi na powyższe pytania zabiera tylko kilka minut, a jest doskonałym sposobem przygotowania się do ważnej rozmowy kwalifikacyjnej.
Klasyczna rozmowa kwalifikacyjna składa się z siedmiu punktów:
1. CECHY FIZYCZNE
Jakie są wymagania dotyczące ogólnego stanu zdrowia, siły fizycznej, witalności, wzroku, słuchu, mowy, wyglądu, wieku, itp.?
2. KWALIFIKACJE
Jakie są wymagania dotyczące wykształcenia, wiedzy technicznej, specjalistycznego przygotowania i praktyki zawodowej?
3. INTELIGENCJA
W jakim stopniu wymagana jest umiejętność logicznego myślenia oraz łatwość uczenia się?
4. SZCZEGÓLNE ZDOLNOŚCI
Czy wymagane są, a jeśli tak, to jakie, szczególne zdolności - np. zdolności techniczne, łatwość posługiwania się liczbami, łatwość wyrażania swoich myśli, zdolności twórcze, zamiłowanie do pracy z ludźmi.?
5. ZAINTERESOWANIA
Czy jakieś ogólne zainteresowania np. majsterkowaniem, sportem, działalnością artystyczną, pracą społeczną itp. mogą ułatwić otrzymanie pracy?
6. CECHY CHARAKTERU
Czy wymagana jest umiejętność pracy w zespole, przejawianie inicjatywy, umiejętność samodzielnej pracy, branie na siebie odpowiedzialności, odporność na stres, upór, wywieranie wpływu na innych?
7. WYMOGI DODATKOWE
Na jakie dodatkowe okoliczności muszę zwrócić uwagę - np. dojazd do domu, opieka nad dziećmi, konieczność pracy po godzinach, praca małżonka itp.
To wszystko to ogólnie przyjęte standardy, które jak będziemy znać to zapewni nam to większą swobodę podczas rozmowy i poczucie większej kontroli sytuacji co będzie naszym znaczącym atutem.
Dobre opracowanie poszczególnych punktów pozwoli nam uniknąć najczęściej popełnianych błędów takich jak :
- brak pełnej lub sensownej odpowiedzi na zadane pytanie (odpowiedzi zbyt lakoniczne lub Malo treściowe
-brak wyrażenia entuzjazmu i zapału do danej pracy
-brak precyzji w prezentowaniu własnych umiejętności i uzdolnień ? wypowiedzi mało konkretne lub przesadnie skromne
-używanie pretensjonalnych sformułowań lub żargonu zamiast naturalnego języka
-nieumiejętność wykazania ze rozważyło się wszystkie aspekty tego stanowiska
-niechlujny wygląd i zbyt luźne podejście do danego stanowiska
Należy pamiętać ze kandydaci poszukiwani przez większość pracodawców powinni być elastyczni, mieć przyjazne i pomocnicze podejście do klientów i pracowników, dobrze czuć się w zespole oraz wykazywać gotowość do brania odpowiedzialności za prace zespołu i za wdrażanie nowych projektów. Jeśli potrafimy przedstawić ze nadal się szkolimy to na pewno zdobędziemy uznanie w oczach pracodawcy, ponieważ świadczy to o umiejętności radzenia sobie z nowymi wyzwaniami.
Uważam ze bardzo ważną umiejętnością jest tez sformułowanie pytań do pracodawcy. Często pada pytanie: "a czy pan ma jakieś pytania do mnie?". I tu często zapada nieprzyjemna cisza. Widać, że kandydatowi jest tak naprawdę wszystko jedno, będzie się zastanawiał jak już dostanie tą pracę. Słabo... Ale jakie pytania będą na miejscu? Na pewno wiarygodnie brzmi ciekawość o własne stanowisko. Zapytać więc trzeba przede wszystkim (o ile nie było to jasno wyjaśnione np. w ogłoszeniu) czy jest to nowe stanowisko, czy już ktoś na nim był przed tobą. Jeśli był to co się z nim stało: awansował, przesunięto go gdzie indziej czy też po okresie próbnym pożegnał się z firmą. Jaka by nie była odpowiedź, dość naturalną kontynuacją jest pytanie o oczekiwania firmy związane z tym stanowiskiem. Dlaczego? Każda firma tworząc stanowisko oczekuje dostarczenia jakichś konkretnych, mierzalnych rezultatów od człowieka, który ma na nim pracować. Jeśli stanowisko jest nowe to oczekiwania powinny być jasno określone, choć można się liczyć z ich weryfikacją w trakcie pracy.
Jak już wspomniałem rozmowa kwalifikacyjna jest formą rozmowy czyli komunikowania się i aby nie być całkowicie zdominowanym podczas jej przebiegu lub wywoływać niepożądane emocje u drugiego rozmówcy jest niezbędnym posiadanie pewnych podstaw z zakresu komunikacji werbalnej i niewerbalnej.
Komunikacja niewerbalna to "język ciała". Bardzo istotne są w niej takie czynniki, jak:
? przestrzeń społeczna (dystans) - według teoretyków istnieją 4 rodzaje dystansu (intymny, osobisty, społeczny i publiczny) - jest to wyraz uczuć lub władzy, choć różni się w zależności od wzorców kulturowych. Moim zdaniem dystans intymny i osobisty należałoby wykluczyc przy tego typu rozmowach jakim jest kwalifikacja.
? symbole - również podkreślają dystans, władzę, zajmowane stanowisko ? tu nie należy zapominać kto jest gospodarzem a kto gościem bo może być to odebrane za arogancje lub zbyt dużą pewność siebie
? wyraz twarzy, mimika
? kontakt wzrokowy - regulacja rozmowy ? zainteresowanie, nawiązanie, podtrzymanie komunikacji; zmiany wielkości źrenic ? uwaga wzrokowa
Niewerbalnymi sygnałami z których może nie którzy nie zdaja sobie sprawy a nasz przyszły pracodawca (jeśli jest w tym kierunku przeszkolony) rozpoznałby od razu, mogą być skrzyżowane ramiona (czasem także nogi), pochylona sylwetka. Taką pozycję przyjmują często osoby, które mało się znają i czują się ze sobą niepewnie. Niezadowolenie manifestuje się najczęściej następująco: ściągnięte brwi, zaciśnięte usta i szczęki, pochylona głowa, spojrzenie skierowane w dół lub znad pochylonej głowy na rozmówcę, ciało lekko odchylone do tyłu. Ten język ciała może nas całkiem nieświadomie zdradzić lub nawet zniechęcić drugiego rozmówce. Jest oczywistym ze na tle nerwów i stresu związanego z rozmowa kwalifikacyjna jest trudne do opracowania perfekcyjnej gry naszego ciała. Warto jednak pamiętać o takich rzeczach i wykorzystać ta wiedze w jak najkorzystniejszy dla nas sposób, poprzez pozytywna mimikę twarzy jak np. uśmiech
Komunikacja werbalna to przekazywanie informacji za pomocą wyrazów. Dużą rolę odgrywają tu takie czynniki, jak:
? akcent (badania dowiodły, że jest ważniejszy niż treść wiadomości!)
? stopień płynności mowy (świadczy o naszej kompetencji i odpowiedzialności)
zawartość (treść) wypowiedzi; jest uzależniona od władzy oraz związków międzyludzkich, uzależnionych od przyjętego systemu kulturowego. W naszym przypadku będzie świadczyć o naszej elokwencji czy umiejętnościach w nawiązywaniu kontaktów.
Podsumowując to wszystko chciałbym jeszcze raz podkreślić ze przygotowania do rozmowy kwalifikującej w sprawie pracy to tez praca, którą im lepiej wykonamy tym większe szanse będziemy mieli na to że zostaniemy przyjęci na upragnione stanowisko.
Reasumując najważniejsze punkty należy przed każda rozmowa poświęcić trochę czasu na przemyślenie swojej przeszłości zawodowej w świetle swoich mocnych stron, pamiętając ze lepiej jest popierać wypowiedzi na swój temat odpowiednimi przykładami.
Warto zawsze na chwile wczuć się w role pracodawcy żeby skutecznie podejść do rozmowy.
Świadectwem naszego zainteresowania będzie zebranie informacji na temat naszej przyszłej firmy co może być czasochłonne, dlatego należy to wykonać odpowiednio wcześnie.
Łącząc całą tą wiedzę z umiejętnościami dobrej komunikacji powinniśmy być raczej spokojni o przebieg naszej rekrutacji, mając tylko nadzieje że inna osoba nie wykonała całej tej pracy lepiej od nas.