Płazińce - podsumowanie

BUDOWA
Można u nich wyróżnic przód, tył, stronę brzuszną i grzbietową. Tasiemce sa podzielone na segmenty tzw. proglodydami. Maja różne urządzenia czepne(przyssawki, bruzdy przylgowe, haki, kolce) zapobiegające wypłukaniu z ciała żywiciela. U przywr i tasiemca narządy czepne są z przodu ciała. Ciało płazińców jest pokryte jednowarstwowym nabłonkiem ektodermalnym. U wirków jest on orzęsniony, u przywr, skrzelowców i tasiemców komórki nabłonka nie mają rzęsek i zlewają się w jednolitą warstwę, czyli syncytium. Nabłonek pasożytów jest tez pokryty oskórkiem, u przywr i tasiemców chroni przed strawieniem przez enzymy gospodarza. Pod nabłonkiem są mięśnie gładkie pochodzenia mezodarmalnego, u wirków tworzące kilka warstw, a pasożytów do pojedynczych włókien. Nabłonek z mięśniami tworzy wór powłokowo-mięsniowy. Płazińce nie maja trwałych elementów szkieletowych więc ta powłoka nadaje im kształt. Wewnętrzna jama ciała między worem a jelitem wypełniona jest tkanką złożoną z różnokształtnych komórek połączonych wypustkami. Prymitywna forma tkanki łącznej-parenchyma. Służy do gromadzenia substancji odżywczych oraz bierze udział w rozprowadzaniu ich po całym ciele.

UKŁAD POKARMOWY:
U częsci wirków rozpoczyna się otworem gębowym położonym po brzusznej stronie ciała. Za otworem->gardziel-może zostać wynicowana na zewnątrz w postaci rurki. Służy niektórym wirkom do polowania. Za gardzielą->jelito-jest ślepo zakończone, bez otworu odbytowego, niestrawione resztki sa wydalane przez otwór gębowy. U przywr i skrzelowców układ pokarmowy jest podobny do wirków. Tasiemce nie mają tego układu, ponieważ żyją w jelicie-są w strawionym pokarmie i mogą chłonąć całą powierzchnią ciała.

UKŁAD ODDECHOWY:
Zapotrzebowanie na tlen zaspokojane jest przez wymianę gazową bezpośrednio przez powierzchnie ciała. Płazińce-brak ukłądu oddechowego. U pasożytów wewnętrznych-mają utrudniony dostęp do tlenu, procesem dostarczania energii jest oddychanie beztlenowe.

UKŁAD KRĄZENIA:
U płazińców-brak. Substancje odżywcze są przenoszone za pośrednictwem płynu wypełniającego przestrzenie międzykomórkowe w parenchymie. Transport ułatwia rozgałęzione jelito.

UKŁAD NERWOWY:
U płazińców ma prosta budowę, parzydełkowce-dwa zwoje nerwowe położone w przedniej części ciała. Od zwojów odchodzą pnie nerwowe do przedniej i tylnej części ciała połączone poprzecznymi spoidłami. U wolno żyjących wirków najsilniej rozwinięte są pnie położone po brzusznej stronie ciała. Dobrze wykształcone narządy zmysłów: receptory chemiczne, dotykowe i proste oczka. Morskie wirki mają statocysty. Słabo rozwinięty układ nerwowy jest spowodowany trybem zycia. Pozbawione narządów zmysłów. Występuja tylko komórki czuciowe i receptory chemiczne.

UKŁAD WYDALNICZY:
U płazińców ma postać kanalików rozmieszczonych w parenchymie, zakończonych komórkami o specjalnej budowie. Mają liczne gwiaździste wypustki oraz ruchliwy pęczek zlepionych rzęsek przypominający płomyk świecy-komórki płomykowe. Układ wydalniczy zamkniety od strony jamy ciała nazywamy układem protonefrydialnym. Główną funkcją układu jest osmoregulacja. Świadczy o tym brak układu wydalniczego. Kanały wydalnicze tworzą 2 podłużne ciągi uchodzące na zewn. jednym lub kilkoma otworami.

ROZMNAŻANIE SIĘ I ROZWÓJ PŁAZIŃCÓW
Płazińce-obojnaki-kazdy osobnik ma komplet narządów rozrodczych męskich i żeńskich. Najczęściej zapłodnienie jest krzyżowe-polega na wymianie gamet męskich przystępującymi do rozrodu. Liczba jaj produkowanych jest różna. Rozwój płazińców jest zróżnicowany. Wirki nie mają larw-rozwój prosty, z jaj wylęgają się osobniki podobne do form dorosłych. Przywry, wnętrzniaki i tasiemce-rozwój złożony.

PRZEGLĄD SYSTEMATYCZNY PŁAZIŃCÓW
Wirki-płazińce wolno żyjące, ciało spłaszczone i wydłużone (5mm-50 cm). Nabłonek pokryty rzęskami usprawniającymi poruszanie sie. Rabdiatamy -między komórkami nabłonka, służą do obrony. Są drapieżnikami. Zazwyczaj żyją w wodach słonych, czasem słodkich i w wilgotnej glebie. Ich podział oparty jest na budowie gardzieli i liczbie rozgałęzień jelita. (wirki bezjelitowe, prostojelitowe, trójjelitowe tzw wypławki oraz wielojelitowe). W Polsce: bezjelitowe i wirki. Przywry wnętrzaniaki-pasożyty wewnetrzne kręgowców o ciele nieczłonowanym i listkowatym. Charakteryzuje je złożony cykl rozwojowyz conajmniej 2 żywicielami-jednym zazwyczaj mięczak. Przedstawicielem przywr jest motylica wątrobowa-pasożyt ssaków roślinożernych i człowieka. Postać dorosła-w wątrobie powodując jej uszkodzenia, rozwój larw w ciele ślimaka. Innym pasożytem jest przywra krwi-dojrzała postać zyje w naczyniach krwionośnych jamy brzusznej człowieka. Jest ona rozdzielnopłciowa, występuje dymorfizm płciowy. Samica jest długa, walcowata i przebywa w rynience utworzonej przez krótszego, za to szerszego samca. Żywiciel pośredni-ślimaki. Jej cerkarie nie czekają na zjedzenie, potrafią aktywnie wnikac przez skórę do tkanek i naczyń krwionośnych człowieka. Przywra krwi jest przyczyną stanów zapalnych.Tasiemce-pasożyty wewnętrzne, w postaci dorosłej żyjące najczęściej w jelitach kręgowców, choroby wywoływane: tasiemczyce. Ciało jest wydłużone, utworzone z połączonych segmentów tzw członami inaczej proglotydami. Człony są zróżnicowane wiekowo. Przypomina to proces stabilizacji ciało tasiemca nazywa się strobilą. Wypłukaniu tasiemca zapobiegają narządy czepne(przyssawki, bruzdy przylgowe, wieńce haczyków) -skoleks i główka. Tasiemce sa obojniakami. W każdym członie rozwijają się narządy męskie i żeńskie. Najkorzystniejsze zapłodnienie jest między 2 członami różnych tasiemców. Rozwój taseimców jest złożony.

CYKL ROZWOJOWY BRUZDOGŁOWCA SZEROKIEGO: z jaja wydalonego z kałem do wody wylęga sie swobodnie pływająca, orzęsiona larwa-koracidium. Gdy zostanie zjedzona przez 1 zywiciela pośredniego-skorupiaka, przekształca się w procerkloid. Gdy zostanie zjedzony skorupiak-przez rybę, w mięśniach procerkoid przekształca się w plerocerkoid. Gdy rybę zje zywiciel ostateczny w jego jelitach larwa przeobraża się w dorosłego tasiemca.

CYKL ROZWOJOWY TASIEMCA NIEUZBROJONEGO:pasożytuje w jelicie człowieka, nie ma stadium swobodnie pływającej larwy. tylko 1 żywiciel pośredni. Wypełnione jajami człony usunięte wraz z kałem muszą być zjedzone przez żywiciela pośredniego -bydło. W jelicie krowy wylega się kulista onkosfera. Larwa przedostaje się przez ścianki jelita do naczyń krwionośnych i z krwią wędruje do mięśni-przekształca się w wągra. Ma kształt pęcherzyka -cysticerkusem. Żywiciel ostateczny--człowiek(zjadanie surowego mięsa z wągrami.)

CYKL ROZWOJOWY TASIEMCA UZBROJONEGO:-żywiciel pośredni-świnia. Człowiek-zywiciel ostateczny-zarazić się moze przez zjedzenie niedosmażonego lub nieugotowanego miesa. Człowiek moze się stać żywicielem pośrednim.

TASIEMIEC BABLOWIEC: -zyje w jelicie psa, wilka, rzedziej lisa. Żywiciele pośredni są przeżuwacze: świnie, rzadziej konie. Zarazić moze się człowiek niedbający o higienę w kontaktach z psami. Z jaja wylega się onkosfera, która przedostaje sie do wątroby i płuc i przekształca się w wągra. Człowiek chory na tasiemczycę odczuwa bóle brzucha, nudności, osłabienie. Bruzdogłowiec ma zapotrzebowanie na witaminę B12-niedobory w organiźmie powoduje anemie. Gdy człowiek jest żywicielem pośrednim skutki obecności larw są poważniejsze . Wagry osadzają się w mięśniach-powodują bóle i upośledzenie ich czynności.