Klimat Polski i jego cechy
Polska leży w strefie klimatu umiarkowanego ciepłego, przejściowego miedzy morskim a kontynentalnym.
Klimat Polski jest wynikiem działania czynników:
meteorologicznych
- rodzaje mas powietrza występujących na danym obszarze
- rozkład frontów atmosferycznych w różnych porach roku
- rozmieszczenie głównych, niżowych i wyżowych, ośrodków barycznych
niemeteorologiczne
- szerokość geograficzna (wysokość Słońca nad horyzontem w różnych porach roku)
- odległość od większych zbiorników wodnych
- ukształtowanie powierzchni 9wysokość nad poziomem morza, formy rzeźby)
- charakter podłoża – powierzchni czynnej (rodzaj szaty roślinnej: lasy, łąki; wody powierzchniowe: jeziora, rzeki; pokrywa śnieżna)
Spośród wszystkich czynników najważniejsze jest oddziaływanie zbiorników wodnych (Ocean Atlantycki) i obszaru lądowego (Europa Wschodnia, Azja).
Masy powietrza kształtujące klimat Polski:
- polarnomorski z nad Północnego Atlantyku, będący pod wpływem niżu
islandzkiego, LATO – zachmurzenie, ochłodzenie, wzrost wilgotności
ZIMA – ocieplenie, odwilż, mgły.
- polarnokontynentalne z nad Europy Wschodniej i Azji, przeważający zimą,
ZIMA – mroźna, LATO – upalne. Pogoda sucha.
- zwrotnikowo-kontynentalny, będący pod wpływem wyżu Azji Mniejszej
i Afryki. Decyduje o pogodzie latem i wczesną jesienią.
- zwrotnikowe-morskie, będące pod wpływem stałego wyżu azorskiego.
LATO – gorąco i burze, ZIMA – odwilż
- arktyczne, będące pod wpływem wyżu okołobiegunowego znad Morza Barentsa i Nowej Ziemi. Działa zimą i wiosną. ZIMA – mroźno, opady, WIOSNA – przymrozki.
WIATR.
W Polsce przeważa wiatr z kierunku zachodniego – 60%.
Wiatry wschodnie wieją głównie zimą. Wiatry lokalne: wybrzeże Bałtyku
(bryza lądowa i morska) i góry (wiatry górsko-dolinne np. halny).
TEMPERATURA.
Zależy od:
- wysokość Słońca nad horyzontem
- ukształtowanie powierzchni
- wysokość nad poziomem morza (temperatura wzrasta 0.6 na 100 metrów)
- rodzaj mas powietrza
W zimie układ średnich temperatur powietrza jest zbliżony do południkowego. Średnia temperatura wzrasta w kierunku zachodnim.
W lecie układ średnich temperatur powierza jest zbliżony do równoleżnikowego. Wpływ na to ma równoleżnikowy układ krain geograficznych Polski, wysokość nad poziomem morza, promieniowanie słoneczne właściwe tym szerokością.
Średnia temperatura roczna Polski: 7 – 8
Najniższa śr. temperatura: Pojezierze Suwalskie 6 ( 180 dni okresu wegetacyjnego ).
Najwyższa śr. temperatura: Nizina Śląska, Pogórze Karpackie – powyżej 8
( 220 dni okresu wegetacyjnego )
OPADY.
Zależą od:
- wysokość nad poziomem morza
- ukształtowanie powierzchni
- odległość od morza i oceanu
Średnia roczna suma opadów: 600 mm – 2/3 letnie, 30% zimowe
Najmniejsze opady: Kujawy, Wielkopolska, Nizina Mazowiecka – 450-550 mm
Są to obszary cienia opadowego, wzniesienia morenowe odbierają deszcze.
Największe opady roczne: Sudety, Karpaty – ponad 1000 mm, Tatry – 1700 mm
Najwięcej opadów w miesiącach letnich.
Ze względu na temperatury i opady wyróżnia się sześć pór roku