Bojowe Środki Zapalające
Bojowe Środki Zapalające. Wszystko w załączniku!
ADRIAN JASNY 1b LO CHOROBRY PSZCZYNA
I.POJĘCIE BOJOWYCH ŚRODKÓW ZAPALAJĄCYCH I ICH PODZIAŁ.
Bojowe środki zapalające, to związki chemiczne zdolne razić ludzi, przedmioty i inne materiały. Dzięki swym odpowiednim właściwościom wykorzystywane są na polu bitwy lub na ?tyłach? przeciwnika. Mają za zadanie likwidować lub też ranić wojska wroga albo jego dobra materialne. Dzieli się je na takie, które do spalania wymagają tlenu atmosferycznego (np. fosfor biały) i na takie, które go nie potrzebują (np. termit) oraz na ciecze i ciała stałe.
Podział środków zapalających ze względu na stan skupienia:
CIAŁA STAŁE CIECZE
sód i potas niezagęszczone mieszanki zapalające
magnez zagęszczone mieszanki zapalające
termit zagęszczone metalizowane mieszanki zapalające
elektron fosfor
metaliczne środki zapalające roztwory samozapalające
pirożele
II.KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA NIEKTÓRYCH Z B.Ś.Z.
a) Napalm.
Do najbardziej znanych bojowych środków zapalających należy napalm. Wyróżniamy kilka jego rodzajów:
NAPALM ?
Bez domieszek Asfalt, fosfor, glin, chloran potasu Stopy samozapalne Nadtlenek wodoru
Napalm zwykły Standard Napalm Supernapalm Deszcz napalmowy
Ten związek chemiczny składa się m.in. z soli organicznych otrzymywanych z glinu, kwasu naftenowego, palmitynowego i benzyny. Substancja ta dzięki swoim właściwościom ma zwiększoną przyczepność do podpalanych powierzchni, jest trudna do ugaszenia, może palić się na powierzchniach wilgotnych. Jednocześnie jest słabo przyczepna, trudniej wsiąka i gorzej się rozpryskuje. Temperatura spalania napalmu to ok. 1200oC. Podczas tego procesu wydziela się toksyczny dym podrażniający oczy i układ oddechowy. Napalm został po raz pierwszy użyty przez Amerykanów w II wojnie światowej na jednej z wysepek na Pacyfiku. Na masową skalę używany był w Korei, i wyjątkowo w Wietnamie. Zbiorniki z napalmem montuje się w bombach, miotaczach ognia i innego rodzaju pociskach. Po kontakcie z powietrzem potrafią same się zapalić. Poniżej przedstawiona jest budowa małej bomby napalmowej:
b) Pirożele.
Podobne do napalmu są pirożele. Mają niewiele różniący się skład chemiczny i właściwości fizyczne. Znajdują także podobne zastosowanie. Podczas ich produkcji do klasycznego napalmu dodaje się utleniacz. Najczęściej nim jest azotan potasu, bar, sproszkowany glin lub magnez. Palą się w o wiele wyższej temperaturze (ok. 1800oC) jasnym płomieniem.
c) Termit.
Kolejnym bojowym środkiem zapalającym jest termit. Jest to mieszanina złożona z glinu oraz tlenku żelaza. Występuje w postaci sproszkowanej. Ma to na celu otrzymanie jak najmniejszych drobin. Termit ulega gwałtownej reakcji podczas której wytwarzana jest duża ilość ciepła. Zapalony proszek aluminiowy szybko redukuje tlenki metali. Towarzyszy temu temperatura ok. 3527oC. W tejreakcji, wytwarzane jest intensywne światło. Produktem reakcji jest tlenek glinu oraz płynny metal. Termit wykorzystywany jest w granatach ręcznych i magnetycznych. Oto budowa przykładowego ręcznego termitowego granatu samozapalającego:
Granatu z ładunkiem termitowym używa się, gdy trzeba szybko zniszczyć jakiś obiekt. Sam termit nie pali się tak intensywnie. Potrzebny jest więc azotan baru. Termit został wynaleziony w 1893r. przez niemieckiego naukowca Hansa Goldschmidta. Początkowo używany był w przemyśle. Termit swój największy okres świetności przeżywał podczas II wojny światowej. Podczas inwazji w Normandii bardzo przydał się Aliantom. Zadaniem termitu było czynienie dział niezdolnymi do wystrzału. Za jego pomocą można było uszkodzić działo bez użycia materiałów wybuchowych, a więc bez głośnej eksplozji mogącej wzbudzić reakcję wroga. 2nd Rangers Batallion użył granatów termitowych by zniszczyć działa na Pointe du Hoc. Artylerii pozbywało się termitem na kilka sposobów. Wkładało się uzbrojony granat do zamka działa, co powodowało jego stopienie. Wrzucało się także granat przez lufę lub przymocowywało go przy mechanizmach obrotu i podniesienia lufy, co uniemożliwiało celowanie.
d) Biały fosfor.
Biały fosfor to odmiana alotropowa fosforu. Jest białą, woskowatą, lepką substancją silnie trującą. Już 0,1g potrafi zabić dorosłego człowieka. Biały fosfor trzeba przechowywać w wodzie lub nafcie, gdyż w kontakcie z tlenem jest bardzo aktywny i może dojść do niekontrolowanego samozapłonu. Ta substancja jest trudna do ugaszenia. Nie wolno jej gasić wodą. Podczas palenia się rozgrzewa się do temperatury 1300oC. Wydziela także żrący dym. Powstaje w re-akcji kondensacji fosforanu wapnia, koksu i piasku. Gotowy biały fosfor montuje się w specjalnych ołówkach, piórach, jajkach, cygarach, bombach zapalających, rakietach i pociskach artyleryjskich. Oto budowa jednego z nich:
1- ZAPALNIK
2-SPŁONKA
3-MATERIAŁ WYBUCHOWY
4-SKORUPA POCISKU
5-ŁADUNEK ZAPALAJĄCY
Służą one do wywoływania pożarów nie raz całych miast. Zostało tak zniszczone w czasie II wojny światowej Tokyo z racji tego, że w znacznej mierze było skonstruowane z drewna. W bardziej bliższych nam czasach biały fosfor został wykorzystany w Wojnach w Zatoce Perskiej. Najbardziej poszkodowana wtedy została ludność Faludży.
III. BOJOWE ŚRODKI ZAPALAJĄCE, A ORGANIZMY ŻYWE.
a1) Rażenie ludzi: oparzenia.
W wyniku działalności bojowych środków zapalających na człowieku, na jego skórze powstają oparzenia. Wyróżniamy cztery stopnie oparzeń:
1-ego stopnia: przekrwienie skóry i obrzęk
2-ego stopnia: pęcherze
3-ego stopnia: oparzenie skóry właściwej
4-ego stopnia: porażenie głębszych tkanek, np. kości, mięsni.
Kiedy w takim wypadku zniszczona zostanie ok. 1/10 skóry to można już mówić o chorobie oparzeniowej. Podczas jej występowania następują trzy etapy:
1:wstrząsu
2:toksemii ostrej
3:toksemii septycznej
W przypadku oparzenia skóry należy zażywać antybiotyki, środki przeciwbólowe, witaminy i stosować pełnokaloryczną dietę.
a2) Rażenie ludzi: porażenie psychiczne.
Porażenia psychiczne wywołane działaniem bojowych środków zapalających spowodowane są użyciem tego typu broni z zaskoczenia i na dużą skalę. Ludzki organizm skonstruowany jest tak, aby reagować na bodźce. Gdy silne przeżycia trwają długo doprowadzają do trwałego urazu psychicznego. Żołnierze lub też cywile widząc działanie miotacza ognia mogą popaść w panikę lub obłęd. Tak też się stało w czasie I-szej Wojny Światowej, gdy Niemcy w 1915r. w Verdun użyli owej broni. Anglicy oszaleli i uciekli zostawiając za sobą broń. Było to przełomowe wydarzenie w wykorzystywaniu bojowych środków zapalających.
a3) Rażenie roślinności.
Podczas korzystania z bojowych środków zapalających roślinnośc narażona jest na pożar. Dochodzi do niego szczególnie w suchych miejscach, takich jak np. pole uprawne. Należy zachowac wyjątkową ostrożność, gdyż ogień przy silnym wietrze rozprzestrzenia się na inne rośliny.
IV. ETYCZNE SPOJRZENIE NA STOSOWANIE BOJOWYCH ŚRODKÓW ZAPALAJĄCYCH.
Nie ulega wątpliwości, że takie środki jak napalm sprawiają ból u innych ludzi. Mimo to do dzisiaj nie podjęto odpowiednich kroków mających zaradzić temu działaniu. Już w latach międzywojennych Brytyjczycy chcieli zakazu używania tej broni, lecz konferencja Ligi Narodów zakończyła się fiaskiem. W czasie wojny w Wietnamie utworzono deklarację radziecko-wietnamską, mówiącą o tym, iż nie należy stosować bojowych środków zapalających. Był to jedynie papierek nie obciążający innych państw za użycie tego typu broni. W 1981r. 36 państw, w tym Polska zobowiązało się do ograniczenia stosowania bojowych środków zapalających. Także i tym razem dokument okazał się bezużyteczny, gdyż różne kraje inaczej go interpretują.
ŹRÓDŁA:
1. Jan Pięta Broń masowego rażenia i konwencjonalna. Temat 4: Broń zapalająca, Warszawa 2006r.
2. Nowa encyklopedia powszechna PWN, Warszawa 1996r.
3. Encyklopedia PWN. Historia. Wiek XIX i XX, Warszawa 2002r.
4. Portal internetowy Wikipedia.pl