Kamienie milowe Technologii Informacyjnej

SPIS TREŚCI



1.KAMIENIE MILOWE W ROZWOJU TECHNOLOGI INFORMACYJNEJ
1.1 TRANZYSTOR.................................................................................................................................3
1.2 UKŁADY SCALONE.......................................................................................................................5
PRZEŁĄCZENIA..............................................................................................................5
WZMOCNIENIA...............................................................................................................5
PROSTOWANIE...............................................................................................................5
GENERACJA SYGNAŁU................................................................................................5
MIKROPROCESOR.........................................................................................................6
1.3 HIPERTEKST..................................................................................................................................7
1.4 KOMPUTER OSOBISTY PC.........................................................................................................9
PODSTAWOWE ELEMENTY BUDOWY KOMPUTERA.........................................9
· PROCESOR................................................................................................................9
· ZEGAREK ELEKTRONICZNY..............................................................................9
· PAMIĘĆ......................................................................................................................9
· MONITOR................................................................................................................10
· KLAWIATURA........................................................................................................10
· MYSZ.........................................................................................................................11
· DRUKARKI...............................................................................................................11
· SKANER....................................................................................................................12
· KARTA SIECIOWA................................................................................................12
· MODEM.....................................................................................................................12
· KARTA MUZYCZNA..............................................................................................12
1.5 SIEĆ INTERNET...........................................................................................................................13
DOSTĘP DO INTERNETU............................................................................................14
ZASIĘG INTERNETU....................................................................................................14
HISTORIA POWSTANIA SIECI..................................................................................15
BIBLIOGRAFIA..........................................................................................................................................16


1.1. Tranzystor

Tranzystor (transistor) - przyrząd półprzewodnikowy o trzech lub więcej zaciskach zdolny do wzmacniania mocy sygnałów elektrycznych

Pierwszy tranzystor, ostrzowy (o małych możliwościach zastosowań praktycznych), zbudowali w 1948 J. Bardeen i W.H. Brattain. Tranzystor bipolarny skonstruował w 1949 W.B. Shockley.
Wynalezienie tranzystora uważane jest za początek rewolucji elektronicznej XX w. Opracowanie w latach 60. metody fotograficznego maskowania i warstwowego trawienia, umożliwiającej miniaturyzację tranzystora, spowodowało znaczne potanienie produkcji i w konsekwencji masowe wytwarzanie tranzystorów oraz, zawierających ich setki, tysiące, a nawet miliony, układów scalonych.

Tranzystory występują jako pojedyncze elementy, ale również są częściami składowymi układów scalonych. Jako elementy pojedyncze (dyskretne) są produkowane do różnych zastosowań i o różnych wyselekcjonowanych własnościach.

Tranzystor malej mocy może mieć dobrane optymalnie parametry w celu otrzymania niskiego szumu i wysokiej częstotliwości granicznej. Tranzystor impulsowy musi być szybki i powinien mieć mały spadek napięcia w stanie załączenia. Tranzystor mocy, jak nazwa wskazuje, musi wytrzymywać duże moce często w połączeniu z innymi cechami, takimi jak duży prąd i wysokie napięcia przebicia złącz. Niektóre tranzystory, np. wysokich częstotliwości (HF) maja specjalna budowę z uwagi na spełniane funkcje np. duża liczba emiterów, dla uzyskania jednocześnie dużej mocy i wysokiej częstotliwości pracy.

Tranzystory wykonywane są wg różnych technologii.
Tranzystory bipolarne - są najczęściej spotykane. W najprostszym przybliżeniu można je przedstawić jako dwie diody połączone szeregowo. Mogą być skierowane w kierunku bazy (tranzystor PNP) albo w przeciwna strona (tranzystor NPN).

Tranzystory unipolarne - można podzielić na tranzystory JFET (junction-FET), czyli takie, w których wykorzystano efekt polowy typu złączowego i tranzystory MOSFET (Metal Oxide Semiconductor- FET). Zasada działania tranzystora JFET opiera się na wykorzystaniu, do zmiany szerokości kanału przewodzącego prąd elektryczny, modulacji szerokości warstwy zaporowej w funkcji przyłożonego napięcia. Posiadają bardzo wysoka rezystancje wejściowa i można je traktować jako sterowane napięciowo źródło prądowe. W tranzystorze MOSFET rezystancja wejściowa jest jeszcze wyższa a elektrodę sterującą można traktować jako odizolowana. Rezystancja wejściowa może mieć wartość co najmniej 100 MW. Pojemność wejściowa powoduje jednak, ze impedancja zmniejsza się ze wzrostem częstotliwości. MOSFET-y dużych mocy mogą mieć bardzo dużą pojemność wejściową w granicach od 400 do 500 pF co powoduje, ze odgrywają one małą rolę nawet w układach niskiej częstotliwości.

Zaleta tranzystorów polowych jest to, ze ujemny współczynnik temperaturowy może skompensować termiczny wzrost prądu w sposób liniowy.

Tranzystory polowe występują jako dwa odmienne typy: z kanałem zubożanym (depletion mode) i wzbogacanym (enhancement mode). Typ z kanałem wzbogacanym nie przewodzi prądu dopóki nie zostanie przyłożone napięcie na bramkę. Typ zubożający przewodzi prąd dopóki napięcie bramki wynosi zero. Żeby zmienić ten stan należy przyłożyć napięcie dodatnie, jeżeli tranzystor polowy jest tranzystorem typu p lub ujemne jeżeli jest typu n.

Diody dwubazowe, nazywane również tranzystorami jednozłączowymi, są trójelektrodowymi elementami przełączającymi, działającymi na zasadzie modulacji rezystywności półprzewodnika. Uproszczona strukturę fizyczna diody dwubazowej możną opisać następująco: jest to blok półprzewodnika typy n wyposażony w wyprowadzenia baz na obu końcach (B1 i B2) i zawierająca złącze p-n miedzy obszarami baz. Niewielki obszar typu p pełni role emitera. Odległość miedzy baza B1 a złączem emiterowym wynosi ok. 0,5-0,7 odległości miedzy bazowej. Gdy przyłożymy napięcie do wyprowadzeń obu baz, potencjał emitera będzie proporcjonalny do odległości wyprowadzeń bazowych. Do czasu gdy napięcie miedzy emiterem i baza B1 będzie poniżej potencjału bloku w punkcie emitera, złącze p-n będzie spolaryzowane zaporowo. Gdy przekroczy ten potencjał, wówczas rezystancja bloku zmniejszy się, ponieważ emiter przyciągnie cześć elektronów, które napłyną z bazy B1. To z kolei spowoduje zmniejszenie napięcia miedzy B1 i emiterem i wzrost prądu emitera. W efekcie powstaje charakterystyka o ujemnej rezystancji. Diody o podwójnych bazach stosuje się np. w generatorach impulsowych i układach sterowania tyrystorami
.





1.2. Układy scalone

Współczesna technologia elektronowa pozwala na wykonywanie obwodów, w których tysiące elementów elektronicznych mieszczą się na pojedynczej płytce krzemowej mniejszej od paznokcia. Płytka stanowiąca podłoże półprzewodnikowe, jest specjalnie obrobiona, dzięki czemu niektóre jej części staja się tranzystorami, diodami, kondensatorami, rezystorami bądź stanowią doprowadzenia prądu. W ten sposób powstaje obwód scalony, w skrócie IC (intergrated circuit). Ma on rozliczne zastosowania. Może być umieszczony na zegarku elektronicznym, można go wykorzystać jako wzmacniacz w radiu lub "mózg" w kalkulatorze. Najdoskonalszym rodzajem obwodu scalonego jest mikroprocesor. Stanowi on podstawowa część każdego komputera. Może sterować silnikiem samochodu, kierować pociągiem, a także czuwać nad lotem samolotu bądź kontrolować ruchy robota. Całość obwodu mieści się w obudowie, z której odstają metalowe "nóżki" łączące obwód scalony z pozostałymi obwodami. Obwody elektroniczne, w których mogą znajdować się układy scalone, spełniają cztery podstawowe funkcje.

Przełączanie
W niektórych obwodach słabe sygnały elektryczne włączają i wyłączają inne obwody elektroniczne. Działają one na zasadzie automatycznie otwieranych drzwi. Kiedy ktoś zbliża się do nich, czujnik podczerwieni wysyła sygnał do obwodu elektronicznego włączając silnik, który otwiera drzwi.

Wzmacnianie
Stosowane jest dla zwiększenia amplitudy sygnału. Sygnały docierające do anteny radiowej są bardzo słabe. Dlatego radioodbiornik wyposażony jest w wzmacniacz, dzięki któremu staja się one silniejsze i mogą pobudzać głośnik, z którego słyszymy dźwięk.

Prostowanie
Istnieją dwa zasadnicze rodzaje prądu elektrycznego. Prąd z baterii na przykład jest prądem stałym ( DC - direct current) i zawsze płynie w tym samym kierunku. Prąd z sieci zasilającej jest prądem zmiennym ( AC - alternating current) i płynie w obu kierunkach: na przemian, okresowo. Obwody prostownicze są podobne do drzwi obrotowych. Pozwalają na przepływ prądu tylko w jednym kierunku, czyli zamieniają (prostują) prąd zmienny na stały. Przenośne radia zasilane z baterii mogą być również zasilane z sieci prądu zmiennego, jeżeli włączymy je przez prostownik.

Generacja sygnału
W wielu układach elektronicznych potrzebne są przebiegi zmienne o różnych częstotliwościach. Wytwarzają je obwody zwane generatorami. Generatorów używa się na przykład w nadajnikach radiowych i telewizyjnych, gdzie wytwarza się tak zwane fale nośne pozwalające na przesyłanie sygnału akustycznego lub wizyjnego na duże odległości.




Mikroprocesor (angielskie microprocessor), procesor wykonany w technologii LSI (mikroprocesor 8-bitowe), VLSI (mikroprocesor 16-bitowe i 32-bitowe) lub ULSI (mikroprocesor 64-bitowe).
Układ, który dokonał rewolucji w informatyce, powstał trochę na zasadzie nieudanego produktu ubocznego.
Pierwszy mikroprocesorem Intel 4004 (USA) z trudem znajdował zastosowania w wąskim gronie amatorów komputeryzacji i nie wróżono mu dalekiej przyszłości. Przodującymi producentami typowych mikroprocesorów są firmy: Intel, Motorola, MOS Technology oraz liczne zakłady dalekowschodnie, a przemysł mikroprocesorów stanowi istotną gałąź produkcji krajów rozwiniętych.

Mikroprocesory tradycyjnie dzielone są na dwie główne grupy. Procesory i mikrokomputery jednoukładowe (one chip procesor). Mikrokomputer jednoukładowy ma zintegrowane w jednym układzie scalonym zarówno procesor jak i pamięć oraz układy peryferyjne.

W wyniku ciągłego rozwoju, mikrokomputery jednoukładowe maja coraz więcej pamięci typu RAM, ROM lub EPROM ( lub EEPROM). Nowsze typy przystosowane są do programowania w języku wysokiego poziomu, takim jak C, Pascal i Forth.

Procesory rozwijają się w dwóch kierunkach. Pierwszy stanowią procesory o złożonej liście rozkazów - CISC, drugim są procesory o zredukowanej liście rozkazów - RISC. Dominująca role odgrywały długo, powstałe wcześniej procesory CISC (Complex Instruction Set Computer). Procesory RISC (Reduced Instruction Set Computer) używane są najczęściej w stacjach roboczych i w bardzo szybkim sprzęcie współpracującym z komputerami. Współczesne typy procesorów CISC przejęły cały szereg właściwości, które poprzednio można było odnaleźć jedynie w procesorach RISC, np. przetwarzanie potokowe, oddzielne szyny danych i rozkazów (architektura typu Harvard), pamięć cache itd.

Przykładami procesorów RISC są: MIPS R4000, Sun SParc, DEC Alpha, AMD 29000, Intel i960 i Power PC 601. Power PC jest wynikiem trwającej od niedawna współpracy miedzy firma mi Motorola, IBM i Apple. Typowe procesory CISC to: seria układów 80x86 firmy Intel, seria 680x0 Motoroli oraz będące w zasadzie kopiami serii 80x86, procesory firm AMD i Cyrix. Procesory Pentium i przyszłe P6 firmy Intel, maja wiele wspólnych cech z procesorami RISC.

0 wyborze procesora do konkretnej aplikacji decyduje nie tylko najlepsza wydajność przetwarzania danych. Dla pewnych zastosowań decydującym kryterium może być koszt, dla innych - pobór prądu. Bardzo ważnym jest również istnienie systemów uruchomieniowych, które zawierają emulatory i oprogramowanie dla procesorów lub mikrokomputerów jednoukładowych.


1.3. Hipertekst

Hipertekst to dane przechowywane jako sieć dokumentów połączonych odsyłaczami. Dokumenty mogą zawierać teksty, obrazy, dźwięki, animacje, filmy wideo i inne postaci danych. Pojęcie hipertekstu wprowadził Ted Nelson w 1965 roku. Jednak już dwadzieścia lat wcześniej Vannevar Bush przedstawił pomysł urządzenia mikrofilmowego wykorzystującego ideę hipertekstu, które nazwał memexem. Ted Nelson od ponad 30 lat pracuje nad systemem hipertekstowym Xanadu. Opublikował listę wymagań dla implementacji Xanadu, z których część spełnia HyperWave, dawniej znany jako Hyper-G, wykonany na Politechnice w Grazu (Austria).
Najbardziej popularnym systemem hipertekstowym jest WWW (World Wide Web - Sieć Ogólnoświatowa). Powstał on w 1990 roku w Europejskim Ośrodku Badań Jądrowych CERN położonym koło Genewy (Szwajcaria). Obecnie WWW to zbiór dziesiątków tysięcy serwerów w wielu krajach położonych w wielu krajach połączonych siecią odsyłaczy.
Każdy serwer udostępnia wszystkim lub tylko wybranym użytkownikom dokumenty zawierające różnorodne informacje ze swojej bazy. Z sieci WWW korzystają miliony użytkowników wyposażonych w programy klienta WWW nazywane przeglądarkami (ang. browser). Do najpopularniejszych przeglądarek WWW możemy zaliczyć Netscape Navigatora i Microsoft Explorer.
Dokument HTML jest interpretowany przez przeglądarkę i wyświetlany na ekranie komputera. W pojawiającym się tekście mogą występować odsyłacze (ang. link) do innych dokumentów (lub innych miejsc w tym samym dokumencie), np.:
Polska - państwo w Europie Środkowej, stolica Warszawa, inne miasta główne to Łódź, Kraków i Wrocław.
Wyróżnione przez podkreślenie słowa: Europa, Warszawa, Łódź, Kraków i Wrocław to odsyłacze do danych w sieci, na tym samym lub innych serwerach WWW. Jeśli najechać kursorem myszki na jedno z podkreślonych słów i nacisnąć lewy przycisk myszki, to na ekranie ukaże się informacja na wskazany temat, np. o Wrocławiu. Odsyłacz może wskazywać nie tylko dokument w HTML, ale również np. plik w archiwum ftp, konto dostępne dla usługi telnet lub grupę w nowościach sieciowych. Każdy taki dokument lub usługa w sieci ma swój adres, tzw. URL (ang. Uniform Resource Locator - jednolity adres zasobu) - stanowi on wygodny i coraz popularniejszy sposób wskazywania lokalizacji zasobów Internetu. Koncepcja adresów URL powstała w ramach projektu WWW. Niektóre z adresów zaczynają się od napisu http:// i są to strony WWW dostępne przy użyciu przeglądarki np. Internet Explorer.
URL składa się z nazwy usługi, dwukropka i części specyficznej dla danej usługi. Dla WWW używa się nazwy protokołu, a więc http, inne często używane usługi to: ftp, gopher, news i telnet. Część charakterystyczna ma składnię: //adres_serwera:numer_portu/ścieżka
Oto przykłady adresów URL:
http://www.wsh-kielce.edu.pl - strona tytułowa serwera WWW,
http://www.wsh-kielce.edu.pl/~kamera/index.html - dokument na serwerze WWW,
ftp://ftp.wsh-kielce.edu.pl - kartoteka główna serwera ftp,
news:pl.gazety.donosy - grupa nowości sieciowych.
mailto:[email protected] - adres poczty elektronicznej

Przeglądarki są z reguły programami uniwersalnymi, umożliwiającymi dostęp nie tylko do serwerów WWW, ale także do innych typów serwerów, np. gopher, ftp, nowości sieciowe, jak również lokalnych plików użytkownika. Użytkownik zamiast uczyć się korzystania z kilku różnych programów, może używać uniwersalnego graficznego programu klienta, np. Netscape Navigator lub MS Internet Explorer.
Hipertekst jest bardzo silną koncepcją, która rewolucjonizuje sposób poruszania się po sieci. Do zalet Pajęczyny można zaliczyć:
· dostępność w formie graficznej - projektanci protokołów transportowych dla hipertekstu przewidzieli nadejście multimedialnej rewolucji. Koncepcja WWW została w ten sposób rozbudowana o możliwość operowania na danych graficznych, takich jak obrazki, przyciski, różne rodzaje czcionek, przełączniki, pola kontrolne i wiele innych. Jeżeli tylko użytkownik dysponuje dobrym klientem WWW, to serwis ten staje się prawdziwą ucztą dla oka.
· nieliniowość - niektóre usługi, jak np. gopher, wymagają od użytkownika przejścia przez wiele poziomów menu, by dotrzeć do właściwej informacji. Podobnie serwisy FTP udostępniają dane, ułożone w hierarchicznej strukturze katalogowej. Natomiast dokumenty serwisu WWW pozwalają bezpośrednio wybrać miejsce, do którego chcielibyśmy się przenieść.
· interakcyjność - nie sprowadza się do nieustannego wybierania rozmaitych opcji z menu. Wiele wyrafinowanych dokumentów hipertekstowych pozwala wprowadzać tekst, wypełniać formularze, wybierać różne opcje, uruchamiać programy, odtwarzać dźwięki, a nawet malować obrazki. Jest to duży krok naprzód w stosunku do tradycyjnych form pracy w Internecie: znajdź-to-przegraj-to-przeczytaj-to.
· www jest narzędziem bardzo uniwersalnym - połączenie hipertekstowe nie jest ograniczone tylko do tekstu. Słowa kluczowe i frazy kluczowe w dokumentach hipertekstowych mogą prowadzić do sesji telnetu, do sesji FTP, do gopherowych menu, do poszukiwań w bazie Archie, do poszukiwań przy pomocy narzędzi Veronica, do grup dyskusyjnych Usenet, telekonferencji.
Wzrost zainteresowania Internetem spowodował w roku 1996 197-procentowy wzrost ruchu na serwerach gopherowych oraz 110-procentowy wzrost ruchu w sieci NSF-net. Są to stosunkowo duże liczby, lecz prawdziwą sensacją jest to, że: w 1993 roku, ruch w WWW zanotował wzrost o 443,931 procent! Główną przyczyną tego zjawiska jest wykorzystywane środowisko graficzne w serwisie WWW oraz przejrzystość i intuicyjność w pracy z Pajęczyną


1.4. Komputer osobisty PC

Komputer jest to urządzenie o bardzo skomplikowanej budowie.
W komputerze można wyróżnić kilka grup części i urządzeń:
· Jednostka podstawowa, która zapewnia działanie komputera. W jej skład wchodzą m. in. Procesor (jednostka centralna), pamięć i zegar sterujący działaniem komputera.
· Podstawowe urządzenia do komunikacji użytkownika z komputerem: monitor, mysz, klawiatura.
· Urządzenia dodatkowe i peryferyjne: dodatkowe pamięci (dyski, dyskietki), drukarki, karty rozszerzeń, karta sieciowa, modem, skaner itd.

Podstawowe elementy budujące komputer:

Procesor to bardzo złożony układ elektroniczny, stanowiący główną część komputera. Procesor, zwany również centralną jednostką komputera, jest odpowiedzialny za realizację jego najważniejszych funkcji. W skład procesora wchodzą:
Ø jednostka wykonująca działania arytmetyczne i logiczne,
Ø jednostka sterująca innymi urządzeniami i niewielka pamięć podręczna,
Pełna centralna jednostka komputera, zamknięta w pojedynczym układzie scalonym.
Pierwszy mikroprocesor stworzyła firma Intel w 1971 roku, obecnie największy producent mikroprocesorów, wykorzystywanych głównie w komputerach IBM PC. Procesory do komputerów Macintosh produkuje firma Motorola.
Pojawienie się mikroprocesora wywołało rewolucyjne zmiany niemal we wszystkich urządzeniach. Obecnie występują one w urządzeniach gospodarstwa domowego (np. w pralkach, kuchenkach), w aparaturze dźwiękowej, w pojazdach itp.

Zegarek elektroniczny umieszczony w komputerze, podtrzymywany bateryjką. Odmierza rzeczywisty czas i datę na potrzeby użytkownika, systemu operacyjnego i programów. Użytkownik może korzystać z niego jak z normalnego zegarka z datownikiem. W systemie Windows aktualna godzina może być przez cały czas wyświetlana na ekranie. System operacyjny opatruje czasem i datą większość swoich operacji wykonywanych na plikach - jedną z cech plików jest czas ostatniej aktualizacji. Inne programy korzystają z zegara, by np. wykonywać składowanie wyników pracy co pewien określony odstęp czasu.
Niestety, z zegara korzystają również niektóre wirusy komputerowe i uruchamiają się w określony dzień.
Dużo emocji i niepokojów wzbudził moment zmiany daty z 1999 roku na 2000. Obawiano się tzw. bomby (pluskwy) milenijnej, która miała sparaliżować życie ludzi, instytucji, państw. Był to tzw. problem Y2K (ang. Year 2000). Nie wszystkie bowiem komputery i ich oprogramowanie były przygotowane na zmianę daty, która w komputerach jest wyświetlana w postaci dwóch ostatnich cyfr. Przypuszczano, że rok 00 będzie traktowany przez komputery jako wcześniejszy niż rok 99. Kłopoty, jakie się pojawiły w związku z tym, miały jednak bardzo ograniczony zasięg i wystąpiły na niewielką skalę.

Pamięć najważniejsza obok procesora podstawowa część komputera, w której są przechowywane dane i programy.
Pamięć, z którą współpracuje procesor można podzielić na pamięć wewnętrzną i pamięć zewnętrzną. Z pamięcią wewnętrzną procesor kontaktuje się bezpośrednio posługując się jej adresami, inna jej nazwa to pamięć bezpośredniego dostępu. Do niej należą: pamięć tylko do odczytu (np. ROM) i pamięć do odczytu i zapisu (np. RAM). Pamięć do odczytu jest nieulotna, tj. jej zawartość nie znika wraz z wyłączeniem komputera, a pamięć do odczytu i zapisu jest ulotna. Pamięć zewnętrzna, zwana również pamięcią pomocniczą, jest nieulotna. Przechowywane są w niej programy i dane, które nie są wykorzystywane w danej chwili.
Główną rolę w komputerze odgrywa pamięć operacyjna, z którą bezpośrednio współpracuje procesor. Przechowywany w niej jest wykonywany program (lub jego część) i przetwarzane przez program dane. Pamięć operacyjna jest ulotną pamięcią bezpośredniego dostępu.
Pamięć wewnętrzna komputera jest utworzona z układów scalonych w postaci kości, a pamięć zewnętrzna znajduje się na dyskach, taśmach, płytach CD.
Warto wiedzieć, jaką pojemność mają obecnie różne rodzaje pamięci w komputerach IBM PC:
· pamięć operacyjna - 8, 16, 32, 64, 128 MB;
· dysk twardy - 2, 4.5, 6 GB;
· dyskietka - 1.44 MB;
· płyta CD-ROM - 650 MB;
· płyta DVD - 2,3 GB, 4,6 GB;
· taśma strimera - 20 MB, 40 MB.

Monitor Podstawowe urządzenie wyjściowe komputera. Jego pracą steruje karta grafiki, która określa rozdzielczość ekranu monitora, mającą zasadniczy wpływ na jakość wyświetlanego obrazu. Im większa jest rozdzielczość, czyli im więcej pikseli mieści się na ekranie, tym lepiej można oddać subtelności obrazu. W komputerach przenośnych monitor jest nieodłączną ich częścią. Jego ekran jest wyświetlaczem ciekłokrystalicznym (LCD), który jest lżejszy od normalnego monitora i pobiera mniej energii, co ma istotne znaczenie podczas zasilania komputera z baterii.



Klawiatura zewnętrzne, wejściowe urządzenie komputera, umożliwiające wprowadzanie za pomocą naciskania klawiszy liter, cyfr i innych znaków oraz uruchamianie programów.
W klawiaturze można wyróżnić grupy klawiszy funkcyjnych (od F1 do F12) i sterujących kursorem (klawisze ze strzałkami) oraz klawiaturę numeryczną.
Najpopularniejsza klawiatura zawiera 101 znaków w układzie, który nazywany jest QWERTY od kolejności liter w pierwszym rządku.
Niektóre klawisze mają w programach specjalne przeznaczenie:
Alt - klawisz stosowany na ogół w operacjach klawiszowych z innymi klawiszami z literami; prawy klawisz Alt służy do otrzymywania polskich liter.
Backspace - klawisz cofania, cofa kursor tekstowy i jednocześnie wymazuje znak stojący w tekście bezpośrednio przed nim.
Break - klawisz powodujący zawieszenie pracy programu.
Caps Lock - naciśnięcie tego klawisza powoduje zmianę trybu pracy klawiatury - wszystkie wpisywane litery są albo wielkie, albo na powrót małe.
Ctrl (Control) - klawisz występujący często w operacjach klawiszowych z innymi klawiszami, np. jednoczesne naciśnięcie klawiszy Ctrl+Alt+Del powoduje ponowne uruchomienie komputera - tę operację stosuje się często w przypadku zawieszenia komputera przez program.
Delete, Del - klawisze kasowania, ich naciśnięcie powoduje skasowanie zaznaczonego obiektu lub usunięcie znaku, który znajduje się bezpośrednio po kursorze tekstowym.
End - klawisz powodujący w edytorze tekstu przesunięcie kursora na koniec wiersza.
Enter - klawisz akceptacji, służy do zatwierdzania podjętych w programach decyzji lub wyborów; w edytorach tekstu służy do zakończenia akapitu.
Esc (Escape) - klawisz rezygnacji, jego naciśnięcie powoduje zakończenie działania programu lub rozpoczętej akcji (w środowisku Windows podobne działanie ma kombinacja klawiszy Alt(lewy)+F4).
Home - klawisz powodujący w edytorze tekstu przesunięcie kursora na początek wiersza.
Insert, Ins - tryb wstawiania znaku.
Num Lock - klawisz służący przełączaniu klawiatury numerycznej między cyframi i strzałkami.
Page Down, PgDn; Page Up, PgUp - klawisze powodujące przesunięcie kursora na koniec lub na początek strony.
Print Screen (PrtSc) - naciśnięcie tego klawisza powoduje przeniesienie obrazu z ekranu do schowka.
Shift - klawisz przytrzymany podczas naciskania klawiszy z literami powoduje wpisywanie wielkich liter.
Tab - klawisz służący np. do zaznaczania wcięć w tekście, z lewej i prawej strony.

Mysz zewnętrzne urządzenie komputera wyposażone najczęściej w dwa przyciski, lewy i prawy. Poruszanie myszą po gładkiej powierzchni powoduje ruch wskaźnika myszy znajdującego się na ekranie monitora. Można nim wskazać obiekt na ekranie (np. opcje z menu), kliknąć jednokrotnie lub dwukrotnie lewym lub prawym przyciskiem, albo przeciągnąć wskaźnik z wciśniętym przyciskiem. Te operacje wskaźnikiem służą m.in. do wybierania obiektów na ekranie, otwierania okien i zmieniania ich wielkości, przenoszenia obiektów, uruchamiania programów, wykonywania różnych funkcji w programach.
Mysz optyczna zamiast kulki jest wyposażona w czujniki, które przenoszą jej ruch odbywający się na specjalnej podkładce.
Odmianą myszy jest tzw. kula lub kulka zwana również odwróconą myszą, stosowana głównie w komputerach przenośnych.

Drukarki zewnętrzne urządzenie komputera, służące do drukowania na papierze lub na folii tekstu lub grafiki, w szczególności tego, co jest widoczne na ekranie. Druk może być czarno-biały lub kolorowy. W środowisku Windows drukowanie następuje zwykle po naciśnięciu wskaźnikiem myszy przycisku, na którym znajduje się ikona drukarki. Przed drukowaniem, po naciśnięciu przycisku Podgląd można się upewnić, jaką postać ma dokument przeznaczony do drukowania.
Jakość druku zależy od sposobu drukowania, a ten z kolei zależy od użytej w drukarce techniki drukowania. Najczęściej spotykane są drukarki: rozetkowa, igłowa, atramentowa i laserowa. Najlepszą jakość druku uzyskuje się na drukarkach laserowych. Są one także najszybsze. W eksploatacji natomiast drukarki laserowe są najdroższe i koszt ich zakupu jest również najwyższy.
Starszy model drukarki to drukarka wierszowa, która służy głównie do drukowania całych wierszy wypełnionych znakami.
Drukowaniem w komputerze zajmuje się specjalny program, tzw. spooler, który przejmuje od programów pliki wraz z poleceniami ich drukowania. Program ten umożliwia dalszą prace komputera, niezależnie od przebiegu drukowania.
Drukarki można podzielić na uderzeniowe (np. rozetkowe, igłowe, wierszowe, które drukują przez uderzenie w papier poprzez taśmę, oraz nieuderzeniowe (np. atramentowe, laserowe), w których żaden element mechaniczny nie uderza w papier. Drukarki uderzeniowe są stosowane w sytuacjach, gdy potrzebny jest dokument z kopią (np. rachunek w sklepie lub w banku).
Można klasyfikować drukarki również pod względem minimalnej jednostki wydruku na znakowe, wierszowe i stronicowe, ale najpopularniejsze obecnie drukarki atramentowe i laserowe nie mieszczą się w tej klasyfikacji.

Skaner urządzenie wejściowe komputera, które służy do zamiany obrazu na postać elektroniczną. Tym obrazem może być zarówno ilustracja, jak i tekst. W tym drugim przypadku jest stosowane specjalne oprogramowanie OCR, które umożliwia odczytanie obrazu jako tekstu.
Skanery mogą być ręczne lub stołowe.
Są powszechnie stosowane w poligrafii do przenoszenia obrazów i tekstu do komputera.

Karta sieciowa karta rozszerzająca, przez którą komputer łączy się z siecią lokalną lub rozległą.

Modem urządzenie służące do przetwarzania danych z komputera (cyfrowych) na dane, które mogą być przesłane linią telefoniczną (analogowych), łączem radiowym lub satelitarnym, i odwrotnie. Dane wysyłane przez modem są odbierane przez modem. Modem może być urządzeniem zewnętrznym komputera lub może mieć postać karty rozszerzającej. W tej drugiej postaci modem występuje często jako faksmodem.
Szybkość przesyłania danych wynosi w niektórych modemach 56 Kbps.

Karta muzyczna karta rozszerzająca, umożliwiająca operacje na plikach zawierających dźwięki, odtwarzanie ich i nagrywanie. Współpracuje również z urządzeniami zewnętrznymi, które służą do tworzenia i przetwarzania muzyki.
Najpopularniejszą kartą dźwiękową jest SoundBlaster.


1.5. Sieć INTERNET

Internet jest siecią łącząca ponad 20000 publicznych i prywatnych sieci na świecie. Początki Internetu sięgają lat 60-tych. Wtedy to w USA rozpoczęto prace nad zdefiniowaniem i połączeniem czterech pierwszych węzłów. Prace te były sponsorowane przez Agencję ds. Zaawansowanych Przedsięwzięć Badawczych Departamentu Obrony USA (Advanced Research Projects Agency of the US Departament of Defence). Stworzona wówczas sieć nazywała się ARPANET. W połowie lat 70-tych ukształtował się protokół komunikacyjny TCP/IP, który wkrótce stał się standardem komunikacyjnym używanym w sporej już podówczas sieci. Jednym z czynników, które wzmogły jego popularność, było zaimplementowanie zestawu protokołów TCP/IP do wersji BSD systemu operacyjnego UNIX, używanej w większości amerykańskich uczelni. W 1983 roku powstał właściwy Internet, gdy organizacyjnie oddzielono sieć militarną (MILNET) od pozostałych (ARPANET, później NSFNET). NSFnet fundacji National Science Foundation zawierała szkielet Internetu oraz kilka międzysieciowych łączy, które w oryginalnych planach miały połączyć lokalne sieci uniwersytetów. Sieć połączeń rozciągnęła się poza Amerykę Północną, sięgając do Europy, Japonii, Australii i Ameryki Południowej.
Struktura Internetu jest hierarchiczna. Zgodnie ze swą nazwą Internet jest zespołem połączonych sieci, z których każda może być podzielona na podsieci. Podsieci stanowią sieci lokalne. Przesyłanie informacji pomiędzy sieciami zapewniają routery.
Nie istnieją żadne centralne władze zarządzające Internetem, który w dzisiejszych czasach sięga do najdalszych zakątków ziemi. W sumie do internetowej rodziny należy około 160 krajów, wśród których znajdują się wszystkie państwa o rozwiniętej gospodarce oraz cała Europa (za wyjątkiem pogrążonego w wojnie regionu bałkańskiego i niewielkiej liczby państw z Afryki i Azji). Załączona mapka pozwala zorientować się w skali rozpowszechnienia Internetu i innych sieci połączonych z nim przez komputery komunikacyjne (gateways). Połączenie z tą siecią daje szerokie możliwości. Zasięg poczty elektronicznej w nieinternetowych sieciach jest zwykle ograniczony do jednego pokoju, departamentu czy firmy - internetowy e-mail ma zasięg światowy. Poprzez pocztę elektroniczną Internetu możemy korespondować zarówno ze współpracownikami jak i biznesowymi partnerami, ze znajomymi, z dowolnym innym użytkownikiem sieci, gdziekolwiek na świecie.

Narzędzia takie, jak serwery anonimowego ftp, serwery gopher'a, Wide Area Information Servers (WAIS), umożliwiają dostęp do ogromnych ilości publicznych danych znajdujących się w sieci. Pozwala to przeglądać i sprowadzać najróżniejsze dokumenty, obrazki graficzne, kody źródłowe i inne bezpłatne informacje, jak na przykład zbiory Library of Congress USA. W sieci istnieje ponad 2000 grup dyskusyjnych obsługiwanych przez Usenet lub Netnews. Ich tematy pokrywają praktycznie wszystkie dziedziny życia od biznesu i tematyki technicznej po kulturę czy problemy socjalne. Grupy dyskusyjne są zwykle otwarte dla wszystkich użytkowników sieci. Subskrypcja biuletynów, list dyskusyjnych i news'ów pozwala organizacjom na komunikowanie się z obecnymi i potencjalnymi klientami. Reklamy produktów, artykuły prasowe, techniczne informacje, serwisy online i odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania w różnych dziedzinach, to typy komunikacji dostępnej poprzez Internet.

DOSTĘP DO INTERNETU.

Wbrew pozorom Internet nie jest zaludniony jedynie przez fanów komputerów, lecz jest interesujący naprawdę dla każdego - niezależnie od wykształcenia czy wieku. Sieć może być wykorzystywana zarówno do celów zawodowych, jak i prywatnych. Zastosowania zawodowe mogą rozpocząć się już w szkole (choćby w celu przygotowania referatu). Na uniwersytetach korzystanie z Internetu stało się już codziennością. Można tu wymienić takie działania jak badania naukowe, wymiana fachowych informacji i rozpowszechnianie publikacji. Jednak również nienaukowe grupy zawodowe zaczynają doceniać zalety Internetu - wyobraźmy sobie np. maklera giełdowego, który nie tracąc czasu może śledzić aktualne zmiany kursów akcji na wszystkich giełdach na świecie, lub ogrodnika na bieżąco korzystającego z porad na temat uprawy rzadkiej rośliny znajdujących się w bogatej botanicznej bazie danych.
Również nieograniczone są możliwości wykorzystania Internetu do celów prywatnych. Istnieją grupy dyskusyjne dla miłośników wszystkich możliwych dyscyplin sportowych, seriali telewizyjnych, muzyki itd. Istnieje możliwość wymiany poglądów na tematy społeczne i polityczne. Poza tym wraz z innymi uczestnikami można brać udział w tradycyjnych lub nowoczesnych grach, angażujących niekiedy setki obcych sobie ludzi, konkurujących ze sobą (często w bardzo bogatych i złożonych) grach przygodowych typu MUD (Multi User Dungeon).
W każdym przypadku i dla każdego, kto w jakikolwiek sposób pracuje z komputerem, Internet stanowi przebogate i niewyczerpane źródło wszelkiego rodzaju informacji.

ZASIĘG INTERNETU.

Według przeprowadzonych badań na początku 1995 roku do Internetu było podłączonych 5,85 mln komputerów (hostów). Przyjmując, iż z każdego hosta korzysta średnio dziesięć osób, można oszacować liczbę użytkowników na około 50 milionów. Jednak nawet ta niemała liczba z pewnością już stała się nieaktualna, gdyż jak do tej pory, każdego roku przyrost liczby hostów (a co za tym idzie użytkowników) był niemal dwukrotny. Ilustruje to niżej zaprezentowany diagram, przedstawiający liczbę hostów w latach 1989-1994 (wg. stanu na październik każdego roku).



HISTORIA POWSTANIA SIECI-

1940 Vanevar Busch rozważa pomysł komputera MEMEXZ który miał byś potężną maszyną mogącą zapisać ogromną ilość danych, w której miały być trasy łączące poszczególne porcje informacji
1965 wprowadzenie pojęcia Hipertekstu przez Teda Nelsena
1969 Narodziny internetu w postaci ARPANET( Advenced Research Project Agency Network). Ten fizyczny system transmisji danych i protokołów telekomunikacyjnych rozszerzył możliwości wymiany danych w Departamencie Obrony Stanów Zjednoczonych. Z definicji była to sieć redundantna i zdecentralizowana, ponieważ miała przetrwać zniszczenia wywołane atakami atomowymi.
1979 pojawiają się firmy oferujące ciekawą gamę usług będących początkiem późniejszych usług internetowych
1981 Ted Nelson używa w swojej książce terminu Hipertekst do opisu pomysły utworzenia jednego globalnego dokumentu, którego części składowe byłyby rozmieszczone na różnych serwerach na całej ziemi. Pojęcia łącza, hiperłącza, linku, hiperlinku i wiele innych powstały na podstawie tego właśnie pomysłu.
1983 Sieć wojskowa oddziela się od ARPANET-u i staje się niezależną siecią o nazwie MILNET
1989 opublikowanie "Information Management: A Proposal"przez Tima Barnesa-Lee który położył fundamenty pod system sieci World Wide Web
1990 powstanie pierwszej przeglądarki WWW

Bibliografia:

· Ewa Gurbiel, Grażyna Hardt – Olejniczak, Ewa Kołczyk, Helena Krupicka, Maciej Sysło: „INFORMATYKA Podręcznik dla ucznia gimnazjum.”
· Szkolny Leksykon Informatyczny
· S. Januszewski, H. Świątek, K. Zymmer „Półprzewodnikowe przyrządy mocy. Właściwości i zastosowania”
· Wielka Encyklopedia PWN
· O. Limann, H. Pełka „Elektronika bez wielkich problemów. Automatyka. Technika cyfrowa. Wzmacniacze operacyjne”
· A. Skorupski „Podstawy budowy i działania komputerów„