Kultura życia publicznego
Kultura- to całokształt material i duchow dorobku ludzkości przekazanego z pokolenia na pokol.
Kultura materialna- nie należy do niej zaliczać materiał przedmiotów, będących wytworem człowieka (np. meble, samochody, sprzęt gosp.dom, itp.) lub obiektem jego kulturowych zachowań oraz wytworów natury (np. Giewont, Wisła dąb Bartek, itp.), wszelkie wytwory człowieka, technika, umiejętności praktyczne.
Kultura duchowa- obejmuje wytwory, które bezpośrednio nie mają zastosowania praktycznego; religia wiedza, literatura i wszelkiego rodzaju piśmiennictwo, sztuka, w tym: sztuki plastyczne, teatr, muzyka, film, a także wszystko co należy do wytworów umysłu, np. filozofia;
Kultura społeczna- obejmuje m.in. normy i wzory postępowania, prawo, a także zwyczaje oraz zasady określające stosunki międzyludzkie. Zaliczamy do niej normy, regulujące np. sposoby witania się, zasady dobierania stroju w zależności od okazji, formy wypełniania obowiązków religijnych, sposoby pełnienia roli ucznia. Obejmuje również wzory zachowań czyli wszystkie reguły i sposoby działania człowieka w zbiorowości, regulujące wszystkie dziedziny życia społecznego; wierzenia, normy moralne, ideologia, uczestnictwo w życiu kulturalnym;
Dziedzictwo kulturalne- wytwory kultury, które zostały przekazane następnym pokoleniom; jest zazwyczaj zbiorem wartości i symboli, z którymi jednostkę łączą mocne więzy uczuciowe np. obraz Matki boskiej Częstochowskiej
Kultura zbiorowości- to ogół wytworów, wartości i sposobów zachowania się, przyjętych przez zbiorowość i będących wyznacznikiem postępowania uznawanego za obowiązkowe.
Hierarchia wartości- określa m.in. sposoby zaspokajania potrzeb i interesów jednostki.
Wzory postępowania- są one czynnikiem, który ujednolica zachowanie członków danej zbiorowości, dzięki czemu postępowanie innych ludzi jest zrozumiałe dla otoczenia.
Komercjalizacja- oparcie działalności np. artystycznej na zasadach handlowych.
Kultura masowa-kultura adresowana do wielkiej grupy odbiorców za pośrednictwem technicznych środków przekazu. PLUS:Odbiorcami tych treści mogą więc być wszyscy użytkownicy mediów, ludzie o bardzo zróżnicowanym poziomie wykształcenia, odmiennych potrzebach intelektualnych i różnej przynależności społecznej.; komercjalizacja- sprawia że twórcy różnymi sposobami starają zachęcić ludzi do uczestnictwa w szeroko rozumianej kulturze; coraz częściej sięga do wytworów kultury elitarnej wyższej, słynne dzieła malarstwa, dostępne w oryginale jedynie w Luwrze można teraz mieć w postaci reprodukcji, plakatów, albumów, koszulek; dzięki odtwarzaczom laserowym można posłuchać muzyki wielkich klasyków i to w najlepszym wykonaniu bez potrzeby pójścia do filharmonii Minus: z powodu tak niesprecyzowanego określenia adresata twórcy kul.masowj często rezygnują z podejmowania trudnych i poważnych problemów na rzecz rozrywki i relaks nieskomplikowana forma zamiast wartości artystycznych, schlebianie przeciętnym gustom, epatowanie przemocą i erotyką ; komercjalizacja- która sprawia ze zysk często staje się ważniejszy od wartości artystycznych czy intelektualnych; uczniowie często rezygnują z przeczytania książki ponieważ są adaptacj filmowe
Plusy: postęp naukowo- techniczny, udoskonalenie techniki druku pozwoliło zwiększyć nakłady książek, pojawiły się także wysokonakładowe dzienniki i tygodniki; książki i czasopisma stały się dużo tańsze; rozwój nowych technik informacyjnych- radia, telewizji, Internetu- kultura stałą się dostępna dla wszystkich; upowszechnienie oświaty; wzrost zamożności społeczeństwa i poszerzenia strefy czasu wolnego a w efekcie do wzrostu konsumpcji w dziedzinie kultury
Kultura narodowa- to zespół norm, wartości, symboli, dzieł sztuki i wierzeń charakterystycznych dla danej zbiorowości narodowej, wyrosłych z jej doświadczeń historycznych i tradycji; kształtuje poczucie zbiorowej tożsamości; nabiera szczególnego znaczenia w sytuacjach zagroż. czy utraty przez państwo niepodległości;K.N. charakteryzuje zarazem trwałość i zmienność. Rozwi się bowiem również dzięki wpływom innych kręg. kulturo.
Globalizacja- jest w dziedzinie kultury nieuchronna; Minus: polska kinematografia niegdyś rozpoznawalna na całym świecie powoli upodabnia się do masowych produkcji amerykańskich; zanik takich cech jak ofiarność, romantyczność i katolickość pod wpływem postaw konsumpcyjnych jego ujemną stronę stanowi uleganie wpływom kultury masowej, która nie podnosi naszego poziomu intelektualnego i etycznego, zanik kultury i tradycji narodowej; należy wiec nie izolując się od wpływów obcych, rozwijać rodzima twórczość np. Muzyka młodzieżowa wzorowana na folklorze. Plusy: postęp naukowo- techniczny, zwłaszcza dotyczący środków masowego przekazu(telewizja satelitarna, Internet) sprawia że bez trudu odbywa się błyskawiczny przepływ informacji, wartości oraz wzorców i norm postępowania;
Kultura medialna- opiera się na przekazie audiowizualnym; pierwszoplanową rolę odgrywa w niej obraz (stąd często mówi się również o kulturze obrazkowej) i dźwięk, które oddziałują przede wszystkim na sferę emocjonalną odbiorcy. Człowiek epoki kultury medialnej odrzuca ideologie oraz zinstytucjonalizowane i zbiurokratyzowane zbiorowości społeczne, bliższe są mu małe grupy społeczne, które zapewniają odpowiedni klimat emocjonalny, takie jak np. charyzmatyczne grupy religijne (neokatechumenat), ale także sekty religijne i subkultury młodzieżowe.
Kultura alternatywna- nie walczy z tradycyjną kulturą; oznacza przede wszystkim odmienne spojrzenie na sztukę, muzykę, medycynę, sposób odżywiania się i niemal wszystkie dziedziny życia np. przejęte z medycyny dalekiego Wschodu niekonwencjonalne metody leczenia tj. akupresura; do K.A zaliczamy ruchy społeczne, ekologiczne, pacyfistyczne czy feministyczne; jej przejawy np. dieta wegetariańska; przejaw w teatrze to krakowski Teatr Cricot 2 Tadeusza Kantora; w muzyce klasycznej były to kompozycje kakofoniczne oparte na dysharmonii i dysonansie; w malarstwie sztuka abstrakcyjna; nową forma stał się happening którego przykładem w Polsce jest działalność w latach 80 tzw. Pomarańczowej Alternatywie
Kontrkultura- jest spontanicznym ruchem, najczęściej związanym z nieformalnymi grupami rówieśniczymi, odrzucającymi system wartości, normy oraz wzorce zachowania obowiązujące w danym społeczeństwie; ruchy K zaczęły powstawać w latach 50, głównie jako protest przeciw materialnym zdobyczom cywilizacji i postawom konsumpcyjnym; współcześnie najaktywniejszą K jest powstały pod koniec lat 50 ruch Nowa Era- jego przejawy widoczne są w muzyce popularnej, w sztuce, w ruchach ekologicznych itp. Ruch krytycznie odnosi się do konsumpcyjnego stylu życia oraz nadmiernego uzależnienia jednostki od społeczeństwa
Starożytna Grecja- tradycyjne igrzyska olimpijskie (rzut dyskiem, rzut oszczepem, biegi i zapasy); St. G-to idea państwa demokratyczn; współczesna nauka, zwłaszcza zmysł krytycznej oceny zjawisk i rzeczy, nawiązuje do greckiej filozofii; grekom zawdzięczamy teatr i podst gatunki dramatu- komedie tragedię; mitol grecka jest ważnym źródłem symboli dla literat i sztuki.
St. Rzym- dla Europy wzorzec organizacji państwowej opartej na prawie stanowionym. Prawo rzymskie jeden z najważniejszych przedmiotów na studiach prawniczych; organizacja administracji i armii były dla Europy wzorem do naśladowania. RZ byli świetnymi inżynierami i budowniczymi; współczesne budownictwo drogowe, architektura i inżynieria sanitarna wiele im zawdzięcza; dzięki Rzymianom większość narodów Europy posługuje się tym samym pismem; łacina przez stulecia była jęz. Uniwersalnym Europ, umożliwiając jej integrację kulturową.
Judeochrześcijański- judaizm i chrześcijaństwo wniosło duży wkład w rozwój idei praw jednostki; obie religie podkreślały szczególna pozycję człowieka; Talmud, Tora, Stary i Nowy Testament zawierają prawa, których podstawą jest godność człowieka. Biblia stanowi do dziś źródło inspiracji dla literatury i sztuki; Kościół katolicki przyczynił się do rozwoju szkolnictwa; średniowieczne zakony, a zwłaszcza cystersi, odegrali istotną rolę w integracji kultury europejski
Celtycko- germański- z niego Europa wzięła sagi i legendy; z tego wywodzi się etos rycerski, a także poezja erotyczna; budowniczych pochodzących z germańskich plemion Gotów uznaje się za twórców stylu gotyckiego w archit.;
Europocentryzm- postrzeganie człowieka, społeczeństwa, tradycji oraz kultury jedynie z europejskiej perspektywy; Arabom- system dziesiętny i cyfry; Babilon, Egipt- sztukę uprawy roślin i hodowlę zwierząt