Budowa, rodzaje i pielęgnacja włosów.

Włosy to zrogowaciały twór naskórka , obficie występują na głowie , pod pachami i w okolicy łonowej . W innych częściach ciała włosy są słabiej rozwinięte , często w postaci meszku . Część włosa występująca nad powierzchnią naskórka nazywa się łodygą , natomiast część znajdująca się poniżej powierzchni nabłonka korzeniem . Część dolna korzenia jest kolbowato rozszerzona i nazywa się opuszką .W opuszce znajdują się komórki macierzy a w śród nich melanocyty , a w opuszkę włosa pukla się brodawka . Włos składa się z warstwy rdzennej , korowej i osłonki włosa ( pochewki ) . Korzeń włosa otacza łączno tkankowa torebka do której przyczepiony jest mięsień przywłosowy , a drugi jego koniec przyczepia się do tkanki łącznej skóry .

Rys. budowy włosa

Włosy w ciągu życia ulegają ciągłemu wypadaniu i odnowie dla każdego włosa indywidualnie , okres od początku tworzenia się włosa aż do stanu spoczynku i uformowania się nowego nazywamy cyklem włosowym -> w różnych okolicach skory jest różny a składają się na niego okresy :
1. Anagen – wzrost włosa ( od 2 do 6 lat )
2. Katagen – faza przejściowa , w tym czasie opuszka włosa staje się mniejsza ; szczególnie macierz ( 3 tygodnie )
3. Teogen – okres spoczynkowy ( do 6 miesięcy ) i pod koniec tego okresu włos wypada a w mieszku włosowym tworzy się nowa opuszka i nowy włos .
W ciągu doby tracimy od 80 do 100 włosów .
Nadmierne wypadanie włosów nazywamy łysieniem. Łysienie przejściowe występuje np. po porodzie , po zaprzestaniu stosowania leków antykoncepcyjnych , po ciężkiej chorobie i stresie a przyczyną jest zwiększenie liczby włosów przechodzących w faze spoczynku . Gruczoły wydzielania wewnętrznego mają wpływ na włosy . Niedoczynność tarczycy powoduje że włosy są matowe , kruche i łamliwe a w nadczynności jedwabiste i cienkie .Na wzrost i wygląd włosów ma wpływ ogólny stan zdrowia i odżywienia jak i odpowiednia pielęgnacja . Pod względem chemicznym włos składa się z keratyny która jest białkiem oraz substancji nie organicznych takich jak : siarka , potas , żelazo , miedź , mangan , fosfor i wapń Barwa włosa zależy od ilości i aktywności melanocytów w opuszce włosa ,zanik barwników powoduje siwienie .




Ze względu na rodzaj włosy możemy podzielić na :
Normalne –mają zdrowy i naturalny wygląd , nie były poddawane zabiegom koloryzacji , ondulacji i rozjaśniania , są sprężyste , elastyczne i puszyste , z jedwabistym połyskiem . Z reguły nie sprawiają wielu problemów i nie wymagają specjalnej regeneracji . Zazwyczaj wymagają mycia dwa , trzy razy w tygodniu i stosowania lekkich odżywek.
Pielęgnacja polega na utrzymaniu ich w dobrej kondycji oraz ochronie przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi ( latem słońce , wiatr , zimą przesuszone i gorące powietrze w zamkniętych pomieszczeniach ) . ważne jest mycie odpowiednimi szamponami – utrzymującymi naturalną wilgotność ( z zawartością witamin lub ekstraktu z alg morskich ) , nadającymi połysk .
Jeżeli jednak włosy normalne są długie to najprawdopodobniej ich końce wymagają specjalnego traktowania , tak jak włosy suche.
Suche – w dotyku są szorstkie , sztywne , nie mają połysku , są pozbawione elastyczności , łamliwe , kruche , trudne do układania , często się elektryzują . Przyczyną jest zbyt mała aktywność gruczołów łojowych i przesuszenie skóry głowy . Suchość włosów może być uwarunkowana genetycznie lub wynikać z niewłaściwej pielęgnacji i upiększania –zbyt częste mycie w nieodpowiedni sposób , mycie nieodpowiednim szamponem , zbyt rzadkie stosowanie odżywek , suszenie włosów gorącym powietrzem , częste wystawianie na działanie słońca lub niewłaściwie przeprowadzone zabiegi trwałej ondulacji , rozjaśniania czy farbowania .
Zbyt mała ilość sebum na powierzchni włosów powoduje , że łatwo ulegają przesuszeniu , a ich powierzchnia jest szorstka , trudna do rozczesywania i nieprzyjemna w dotyku . Szorstkie włosy są również bardziej podatne na uszkodzenia podczas układania . Dlatego bardzo ważne jest wygładzenie powierzchni takich włosów oraz ich ochrona przed dalszym przesuszeniem i uszkodzeniami . Niezbędne jest stosowanie szamponów i odżywek o działaniu regenerującym i nawilżającym . Składnikami zapewniającymi im działanie regenerujące i nawilżające mogą być np. prowitamina B5 i proteiny . Po myciu włosów zawsze powinna być stosowana odżywka . Szczególnie godne polecenia są intensywne odżywki – maski , stosowane w formie kilkuminutowych kompresów , przykrytych folią lub ręcznikiem . Ich działanie znakomicie uzupełniają preparaty pozostawione na włosach , nie wymagające spłukiwania .
Przetłuszczające się : tłuste , pozlepiane w pasma , z charakterystycznym połyskiem , często z łupieżem . Wyglądają bardzo nieestetycznie , szybko tracą ładny i świeży wygląd (nawet po jednym dniu ) , a ułożona fryzura jest mało trwała . Przyczyną jest wzmożona aktywność gruczołów łojowych , czyli łojotok skóry głowy . Gruczoły produkują zbyt wiele sebum , które pokrywa włosy tłustą warstewką. W efekcie włosy mają tłusty wygląd , przyciągają brud i kurz , ale są bardziej odporne na uszkodzenia i utratę wilgoci oraz mniej podatne na zabiegi trwałej ondulacji czy farbowania . Zalegający na włosach łój jest doskonałą pożywką dla różnych mikroorganizmów . Dlatego w szczególnych przypadkach może pojawić się świąd lub łupież skóry głowy .
Przyczyną wzmożonej aktywności gruczołów łojowych mogą być zarówno czynniki wewnętrzne – uwarunkowania genetyczne , aktualny stan zdrowia , wiek – okres pokwitania , dojrzewania , wewnętrzne predyspozycje organizmu , niewłaściwa dieta , jak i czynniki zewnętrzne czyli nieprawidłowa pielęgnacja , niedostateczna higiena , zbyt intensywne szczotkowanie , mycie włosów w zbyt gorącej wodzie i suszenie gorącym powietrzem, noszenie nieprzewiewnych okryć głowy i źle dobrane kosmetyki do tego typu skóry i włosów.
Włosy przetłuszczające wymagają częstego , nawet codziennego mycia , które pozwoli na oczyszczenie włosów z nadmiaru łoju . Najlepsze dla włosów przetłuszczających są szampony zawierające substancje o działaniu przeciw łojotokowym oraz działające antyseptycznie , ściągająco , przeciw bakteryjnie i łagodząco . Do takich składników należą wyciągi ziołowe (np. z pokrzywy , łopianu , aloesu , czarnej rzepy ) oraz biosiarka i alantoina
Włosy po zabiegach chemicznych często są określane mianem włosów zniszczonych . Swoim wyglądem przypominają włosy suche - są matowe , łamliwe i kruche , rozdwojone , szorstkie w dotyku , sztywne , splątane i trudne do rozczesania . Wymagają również bardzo troskliwej pielęgnacji . Inna jest jednak przyczyna ich kiepskiej kondycji . Takie włosy mamy zniszczone zazwyczaj „na własną prośbę”- jest to skutek zbyt często lub nieprawidłowo przeprowadzonych zabiegów trwałej ondulacji , rozjaśniania i koloryzacji , zaniedbywana pielęgnacja , suszenia włosów gorącym powietrzem , czy wreszcie niszczenia nadmiernym i zbyt silnym szczotkowaniem i tapirowaniem . Nawet jeżeli włosy były poddane tylko jeden raz zabiegowi trwałej , rozjaśniania czy koloryzacji , który nie spowodował widocznego ich osłabienia , są bardziej podatne na różne uszkodzenia powinny być pielęgnowane w specjalny sposób .
W pielęgnacji włosów zniszczonych ważne jest stosowanie szamponów i odżywek regenerujących zniszczenia w strukturze włosów , regulujących wilgotność w ich wnętrzu , wygładzających powierzchnie włosa oraz ułatwiających rozczesywanie . receptury używanych preparatów powinny zawierać substancje aktywne : proteiny i keratynę , witaminy oraz specjalne polimery . Podobnie , jak przy włosach suchych , ważne jest regularne stosowanie intensywnych odżywek – masek i odżywek pozostawionych na włosach bez spłukiwania .
Często spotykanym problemem są włosy poddawane zabiegom chemicznym , czyli wymagające intensywnej pielęgnacji i ochrony , z jednocześnie przetłuszczającą się skórą głowy . Takie włosy należy pielęgnować umiejętnie odpowiednio dobranymi kosmetykami – skórę głowy i włosy myć szamponem do włosów przetłuszczających się lub normalnych , a po umyciu na same końcówki nakładać odżywki regeneracyjne .
Łupież jest często spotykanym schorzeniem , polegającym na nadmiernym łuszczeniu się zrogowaciałych komórek skóry głowy . Przyczyną powstawania łupieżu jest mikro organizm (grzyb) Pityrosporium ovale , który występuje również u osób zdrowych , ale w znacznie mniejszej ilości . Czynnikami które sprzyjają rozwojowi łupieżu są : wzmożony łojotok , stres , nieprawidłowe odżywianie , niektóre leki , brak higieny oraz stosowanie zbyt drażniących lub złej jakości kosmetyków do włosów .
Skuteczną pielęgnacje zapewniają szampony przeciwłupieżowe o potwierdzonych aplikacyjnie efektach . Szampony te zawierają substancje o działaniu przeciwgrzybiczym , przeciwbakteryjnym i przeciwłojotokowym takie , jak pirytionian cynku , oktopirox , undecylinę i kwas salicylowy . Warunkiem pozbycia się łupieżu jest regularne stosowanie szamponu przeciwłupieżowego przez okres przynajmniej kilku tygodni .Działanie szamponu może być uzupełniane stosowaniem toników zawierających składniki o działaniu wspomagającym .


Włos zdrowy Włos lekko uszkodzony Włos mocno zniszczony Zniszczona końcówka

Pielęgnacja włosów jest nieodzowna , przede wszystkim ze względu na konieczność zmycia kurzu i brudu oraz stale wydzielanego łoju .