Klasyfikacja organów administracyjnych
NAJBARDZIEJ CZYTELNYM PODZIAŁEM JEST PODZIAŁ NA:
1. Naczelne Organy Administracji Rządowej.
2. Centralne Organy Administracji Rządowej.
3. Organy Administracji Rządowej w Województwie.
4. Samorząd terytorialny (województwa, powiaty, gminy).
WYRÓŻNIAMY INNY PODZIAŁ ORGANÓW ADMINISTRACJI, POLEGA ON NA KLASYFIKACJI ORGANÓW:
1. Ze względu na charakter wykonywanych zadań:
- organy Administracji Rządowej,
- organy Administracji Samorządowej.
2. Ze względu na sposób powoływania organu:
- powoływane w drodze nominacji (wojewoda),
- powoływane w drodze wyborów (zarząd powiatu).
3. Ze względu na skład osobowy:
- jednoosobowe (premier, wojewoda),
- kolegialne (wieloosobowe, Rada Ministrów, Rada Gminy)
4. Ze względu na sposób podporządkowania:
- podległe hierarchicznie (wojewoda),
- zdecentralizowane (samorząd terytorialny)
NACZELNE ORGANY ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ
1. PREZYDENT RP ? jest najwyższym przedstawicielem państwa, stoi on na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz nienaruszalności jego terytorium. Swoje zadania wykonuje na zasadach określonych w KONSTYTUCJI i USTAWACH.
Są to zadania z zakresu:
? stosunków zagranicznych:
- reprezentuje państwo na zewnątrz,
- podpisuje wymawia umowy międzynarodowe,
- mianuje i odwołuje przedstawicieli RP w innych państwach.
? Z zakresu prawodawstwa nadzwyczajnego:
- zarządza powszechną albo częściową mobilizacją i użycie siły zbrojnej,
- może wprowadzić stan wojenny lub wyjątkowy,
- wydaje rozporządzenia z mocą ustawy.
? W zakresie prawodawstwa zwyczajnego:
- wydaje ROZPORZĄDZENIA i ZARZĄDZENIA
- występuje z inicjatywą ustawodawczą.
? W zakresie uprawnień personalnych:
- desygnuje i powołuje premiera,
- przyjmuje decyzje RADY MINISTRÓW,
- powołuje sędziów, prezesa sądu najwyższego, prezesa trybunału konstytucyjnego, członków Rady Polityki Pieniężnej oraz członków KRR i TV
- występuje z wnioskiem o powołanie prezesa Narodowego Banku Polskiego
- na czas wojny mianuje Naczelnego Doradcę sił zbrojnych,
- nadaje stopnie wojskowe.
? W zakresie uprawnień administracyjno ? organizacyjnych:
- zarządza wybory do parlamentu,
- zwołuje pierwsze posiedzenie nowo wybranego parlamentu,
- zarządza ogólnonarodowe referendum,
- nadaje ordery i odznaczenia,
- nadaje obywatelstwo polskie i wyraża zgodę na jego zrzeczenie się,
- stosuje prawo łaski,
- wręcza nominacje profesorskie.
2. RADA MINISTRÓW:
- zapewnia wykonanie ustaw,
- zapewnia bezpieczeństwo zew. i wewnętrzne państwa oraz porządek publiczny,
- zawiera umowy międzynarodowe,
- sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie obronności kraju oraz określa corocznie liczbę obywateli powoływanych do czynnej służby wojskowej,
- wydaje rozporządzenia.
WEWNĘTRZNYMI ORGANAMI RADY MINISTRÓW SĄ:
- stałe komitety jako organy pomocnicze i opiniodawcze,
- rady i zespoły,
- komisje wspólne Rady Ministrów i innych instytucji oraz środowisk pozarządowych,
STAŁYMI KOMIETETAMI RADY MINISTRÓW SĄ:
- komitet ekonomiczny Rady Ministrów,
- komitet społeczny,
- komitet spraw obronnych,
Obsługę Rady Ministrów zapewniają Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.
PREZES RADY MINISTRÓW ? reprezentuje on Radę Ministrów, kieruje jej pracownikami oraz kontroluje pracę Ministrów, ponadto:
- wydaje rozporządzenia,
- - powołuje i odwołuje wojewodów,
- sprawuje nadzór nad jednostkami samorządu terytorialnego oraz nad wojewodami,
- jej służbowym zwierzchnikiem pracowników administracji rządowej,
- powołuje i odwołuje szafa kancelarii prezesa Rady Ministrów.
MINISTROWIE ? kierują określonymi działami administracji rządowej.
Minister jest członkiem Rady Ministrów a jednocześnie jednoosobowym organem administracji rządowej. Wydaje on rozporządzenia w celu wykonywania ustaw. Jest on zobowiązany do opracowywania polityki rządu w odniesieniu do resortu , którym kieruje. Wykonuje on swoje zadania przy pomocy, sekretarza i podsekretarzy stanu oraz gabinetu politycznego. Urzędem , który obsługuje ministra jest Ministerstwo.
CENTRALNE ORGANY ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ:
Tworzone są w ramach oznaczonego działu administracji na podstawie ustaw, są to samodzielne organy a podstawowym kryterium odróżniającym centralne organy od naczelnych jest to że kierownicy tych organów nie wchodzą w skład Rady Ministrów.
Nadzór nad centralnymi organami sprawują poszczególni Ministrowie.
I tak np. poszczególnym ministrom odpowiadają:
- Ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych ? Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej (podlega ministrowi głównemu).
- - Ministrowi właściwemu ds. budownictwa podlega główny inspektor nadzoru budowlanego.
TERENOWE ORGANY ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ
Organem zespolonej administracji rządowej w województwie jest wojewoda, natomiast w zakresie wydawania indywidualnych aktów administracyjnych, kierownik zespolonej służby lub inspekcji.
Organizację administracji zespolonej określa statut urzędu wojewódzkiego, nadany przez wojewodę.
Statut określa - w szczególności nazwę i siedzibę urzędu,
- nazwy stanowisk dyrektorów wydziału,
- nazwy wydziałów i innych komórek organizacyjnych oraz zakresy ich działania,
- skład kolegium wojewody i tryb jego pracy.
WOJEWODA ? jest on powoływany i odwoływany przez premiera na wniosek właściwego ministra ds. administracji publicznej.
Wojewoda jest:
- przedstawicielem rządu w województwie,
- zwierzchnikiem zespolonej administracji rządowej,
- organem nadzoru nad jednostkami samorządu terytorialnego,
- reprezentantem Skarbu Państwa.
Jako przedstawiciel rządu odpowiada on za wykonywanie polityki rządu na obszarze województwa a w szczególności:
- kontroluje wykonywanie przez organy jednostek samorządu terytorialnego zadań z zakresu administracji rządowej,
- dostosowuje do miejscowych warunków cele polityki rządów,
- zapewnia współdziałanie jednostek administracji rządowej i samorządowej,
- reprezentuje rząd na uroczystościach państwowych,
- przedstawia projekty dokumentów rządowych w sprawach dotyczących województwa.
-
DO ORGANÓW ADMINISTRACJI ZESPOLONEJ W WOJEWÓDZTWIE NALEŻA:
- Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej,
- Wojewódzki konserwator zabytków,
- Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska,
- Wojewódzki lekarz weterynarii.
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ ? są to terenowe organy administracji rządowej podporządkowane właściwemu ministrowi. Do organów tych należą:
- dowódcy okrętów wojskowych,
- wojskowi komendanci uzupełnień,
- Izby Skarbowe,
- Urzędy Skarbowe,
- Dyrektorzy Urzędów Statystycznych.
Do obowiązków tych organów należy:
- uzgadnianie z wojewodą projektów aktów prawa miejscowego stanowionych przez te organy,
- składanie wojewodzie rocznych informacji o swojej działalności,
- zapewnienie zgodności swoich działań z poleceniami wojewody.