Tales z Miletu i jego wkład w rozwój matematyki

Tales z Miletu
(ok.620- ok.540 p.n.e.)

Grecki filozof i matematyk, prawdopodobnie pierwszy uczony i filozof europejski. Jeden z twórców jońskiej filozofii przyrody. Urodził się w Milecie (miasto greckie na wybrzeżu Azji Mniejszej). Potrafił praktycznie wykorzystać swoją wiedzę matematyczną i astronomiczną. Korzystał także z nauk uczonych egipskich i holenderskich. Przepowiedział zaćmienie Słońca 28 maja 585 roku p.n.e. Prawdopodobnie był autorem żeglarskiej mapy gwiazd. Na podstawie obserwacji ciał niebieskich potrafił podobno przewidzieć wielki zbiór oliwek. Odbył liczne podróże handlowe, najczęściej do Egiptu. Na podstawie długości rzucanego cienia obliczył wysokość piramidy, badał istotę zjawiska magnesu, stwierdził, że średnica dzieli okrąg na 2 połowy oraz że kąty przy podstawie trójkąta równoramiennego są równe. Był inicjatorem związku miast jońskich z siedzibą w Teos. Jako filozof pierwszy sformułował pytanie dotyczące początku wszechrzeczy. Wyjaśnień praw przyrody poszukiwał w samej przyrodzie. Tales sądził, że pierwotną postacią świata i jego właściwością naturalną jest woda. Twierdzenie to wysnuł na podstawie obserwacji, że woda pod wpływem temperatury zmienia się zarówno w ciało stałe – lód, jak i w ciało lotne – parę. Ponadto zauważył, że pożywienie wszystkich istot jest wilgotne. Tales uznawany był powszechnie za jednego z siedmiu mędrców, a dowodem tego stało się powiedzenie,,To istny Tales”.

Talesowi z Miletu przypisuje się wiele twierdzeń z geometrii:
- Średnica dzieli okrąg na połowy
-dwa kąty przy podstawie trójkąta równoramiennego są równe
- jeżeli dwie linie proste przecinają się, przeciwległe kąty są równe,
- kąt wpisany w półkole jest kątem prostym,
- trójkąt jest określony, jeżeli dana jest jego podstawa i kąty przy podstawie.



Twierdzenie Talesa
Jeżeli ramiona kąta przetniemy dwiema (kilkoma) prostymi równoległymi, to odcinki wyznaczone przez te proste na jednym ramieniu kąta, są proporcjonalne do odpowiednich odcinków na drugim ramieniu kąta.

Twierdzenie odwrotne do twierdzenia Talesa Jeżeli odcinki wyznaczone przez proste na jednym ramieniu kąta, są proporcjonalne do odpowiednich odcinków wyznaczonych przez te proste na drugim ramieniu kąta, to proste są równoległe.