Kryzys Państwa Polskiego w XVII i XVIII wieku
I. Na podstawie źródła A:
1.Określ sytułację w sejmie polskim w II połowie XVII wieku.
Sytułacja w sejmie polskim w II połowie XVII wieku była napięta, senatorzy kłócili się dochodziło do zwad oraz sprzeczek.
2.Określ, czyje interesy zdecydowały o zastosowaniu liberum veto.
Wykorzystaj również wiedzę pozaźródłową.
Liberum veto zastosowano dla interesów Hetmana Litewskiego.
II.Na podstawie źródła B:
3.Jak autor źródła ocenia politykę Czartoryskich?
Autor źródła ocenił źle politykę Czartoryskich po obaleniu z tronu Augusta, osadził swojego syna Adama Czartoryskiego,
który to dążył do zrywania sejmów przez podstawione osoby.
4.Wymień działania posłów prowadzące do zrywania sejmów.
Do zrywania sejmów wykorzystywano ludzi podstawionych nie zawsze wykształconych zrywając sejm z byle powodu,
szukano pretekstu wmawiano, że jest przekupstwo, że rząd powinien być wolny, że nie dba o dobro publiczne.
Posłowie, którzy zrywają sejmy, nie dostają dużych pieniędzy, ale mają wpływowych magmatów którzy ich popierają.
5.Przedstaw stosunek autora tekstu do króla.
6.Jakie cechy posłów akcentuje Jędrzej Kitowicz?
Jędrzej Kitowicz akcentuje na posłów, że są to ludzie bez rozumni, bez wykształcenia, poprostu ciemni i zacofani nie
znający się na dobrze publicznym.
III. Na podstawie źródła C i wiedzy pozaźródłowej:
7.Jakie obozy działały w czasie sejmu elekcyjnego w 1697?
W 1697 roku przy zakończeniu elekcji były dwa obozy Niemiecki i Francuski.
8.Przedstaw zasady, które decydowały o wyborze króla.
O wyborze króla decydowała zmiana wyznania wiary. Fryderyk nowy elekt za namową Stanisława Jabłonowskiego wojewody
ruskiego zmienił wiarę na katolicką i został mianowany nowym elektem Augustem.
9.W jaki sposób wydarzenia na sejmach elekcyjnych wpływały na funkcjowanie państwa?
Sprzeciwiając się prymas, hetmanowi i robiąc na złość jeden drugiemu mordowano osoby w domach na ulicach w namiotach.
Co bardzo źle wpływała na funkcjonowanie państwa.
IV.Na podstawie źródła D:
10.Przedstaw cele rosyjskiej polityki w Polsce.
Rosja chciała zerwać sejm Grodzieński, wystąpić przeciwko królowi nie żałując pieniędzy ani trudu nie chciano aby nastąpił
pokój, chciano wziąść nową konfederację, która miała być użyteczna do celów aby trzyma swoje wojska w Polsce, zmusić
króla aby nie występował przeciwko nim.
11.Wskaż metody, którymi Rosja chciała osiągnąć swoje cele.
Metod, którymi Rosja chciała osiągnąć swoje cele jest wiele, np: król August chce zapewnić tron synowi i dąży do
samowładztwa, że chce podnieść Turków przeciwko J.C Mości, obiecane Turkom cesje terytolialne kosztem Rzeczpospolitej
oraz pieniądze i protekcję cesarską.
V.Na podstawie źródła E:
12.Przedstaw działania, które musiał poczynić przedstawiciel obcego państwa, aby doprowadzić do zerwania sejmu.
Trzeba mieć za sobą grupę wpływowych magnatów, którzy by poparli posła. Magnaci którzy są posłami udają, że nie zrywają sejmu,
bo wtedy odsunięto by ich od Łask dworcu. Trzeba znaleść ubogich szlachciców, których trzeba opłacać.
13.Jaki jest stosunek Polaków do państwa?
Polacy powinni myśleć o interesach ojczyzny i zająć się stosunkami za granicą, poniewaź istnieją obawy zagrożenia.
14.Jakie zagrożenia zewnętrzne wskazuje autor?
Autor wspomina o zagrożeniach i niebezpieczeństwie w jakim znajduje się Polska, ponieważ sąsiedcy władcy jak dwór wiedeński,
Rosja, Prusy są tak potężne iż Polska powinna się ich obawiać ze względu na swoje tereny, bo może pozbyć się swoich prowincji.
VI.Na podstawie źródła B i E:
15.Przedstaw powody zrywania sejmów.
Powody do zrywania sejmów były błache podstwione osoby, winą obarczały króla, utyskując na kraj, iż nie ma żadnego rządu, że
król na niczym sie nie zna i oddał rząd ministrowi sasowi.
VII.Na podstawie źródła F:
16.Nazwij organy państwa, które przyjęły w Rzeczpospolitej funkcje organów centralnych, i wymień, na czym polegało ich
działanie.
Znaczną część kompetencji organów centralną przyjęły sejmiki powiatowe ziemskie otwierając drogę do rządów sejmikowych.
Sejmiki przyjęły pełnię zarządu terytorialnego, uchwały ściągały podatki wybierały komisarzy do trybunału, powołały żołnierzy,
ale coraz częściej do władzy dochodzili magnaci i ich rodziny dla umocnienia swojej pozycji mąjatkowej.
VIII.Na podstawie źródeł E i F:
17.Porównaj źródła E i F i oceń rolę magnaterii w państwie.
Sejmiki funkcjonowały coraz gorzej brak regulaminu, interesy prywatne przekładane były na dobro publiczne.
Magnaci obsadzili stanowiska swoimi rodzinami nie mysleli o interesach swojej ojczyzny o niebezpieczeństwie w jakim się znajdują.
IX.Na podstawie źródła H i wiedzy pozaźródłowej:
18.Przedstaw jakie poglady miała szlachta
a) na ustrój Polski,
b) na ustroje państw europejskich.
Pomimo kryzysu w społeczeństwie szlacheckim utarł się pogląd, że Rzeczpospolita jest państwem doskonałym i posiada wyższość
szlachty nad pozostałymi klasami społecznymi, doskonałość ujmowana jako rezultat zwycięstwa szlachty nad innymi stanami, a także
ustrój w Rzeczpospolitej bije na głowę organizację aparatu władzy w innych państwach.
X.Na podstawie źródeł B,C,D,E,F,G oraz wiedzy pozaźródłowej:
19.Podaj przyczyny kryzysu państwa.
Kryzys państwa narastał i pogłębił się, ponieważ szlachta nie dbała o dobro i interesy kraju nie zajmowali się tym co dzieje się w kraju
i za prawicą tylko pragnęli się wzbogacić i stanowiska obsadzić swoimi rodzinami. Była zła organizacja.