Tłuszcze, lipidy i kwasy tłuszczowe.

LIPIDY:
- są głównym źródłem energii dla organizmu ludzkiego
- wytwarzają hydrofobowe struktury błonowe odgraniczające komórkę od macierzy pozakomórkowej i dzielące
wnętrze komórki na szereg przedziałów
- są witaminami i koenzymami
- regulują homeostazę ustrojowa (hormony steroidowe i prostaglandyny)
1. BUDOWA KWASÓW TŁUSZCZOWYCH NASYCONYCH (np. kwas stearynowy):
- 1 część- łańcuch węglowodorowy (część hydrofobowa)
- 2 część- grupa karboksylowa (część hydrofilowa)
- Węgle numerujemy od reszty karboksylowej zaczynając od węgla w grupie karboksylowej 1,2,3,
2. BUDOWA KWASÓW TŁUSZCZOWYCH NIENASYCONYCH omega-3 ω-3 (np. kwas linolenowy)
- posiadają w niektórych miejscach wiązania podwójne
- 1 część - łańcuch węglowodorowy
- 2 część - hydrofilowa reszta karboksylowa
TRAWIENIE TŁUSZCZY:
1. W jelicie cienkim są odpowiednie enzymy, które trawią tłuszcze: lipaza trzustkowa, fosfolipaza A2 i esteraza
cholesterolowa.
2. W trawieniu tłuszczy biorą jeszcze udział kwasy tłuszczowe żółci, w dwunastnicy powodują emulgację tłuszczu- z 1
dużej kropli tworzy się wiele małych kropel tłuszczu. Produkty degradacji tłuszczu: 2-monoacyloglicerole,
cholesterol i wolne kwasy tłuszczowe (-R)
3. Tworzą się mieszane micelle (głowy to reszty karboksylowe, a ogony to łańcuchy węglowodorowe). Są wchłaniane
w jelicie cienkim.
4. W jelicie cienkim są enterocyty przez które wchłaniają się produkty trawienia lipidów -układ limfatyczny tworzą -chylomikrony (dostarczają tłuszcze do tkanek obwodowych).
β -OKSYDACJA KWASÓW TŁUSZCZOWYCH:
- proces zachodzi w mitochondrium
- aby kwas tłuszczowy ulegał β-oksydacji musi być w postaci aktywnej (do aktywacji zużywa się 2ATP )
- W tkankach wolne kwasy tłuszczowe ulegają β-oksydacji- proces utleniania tłuszczy. Jako produkt końcowy tego
procesu otrzymujemy acetylo-CoA, który może wejść do cyklu Krebsa.
- W wątrobie też powstaje glicerol i wolne kwasy tłuszczowe - w wątrobie zachodzi β-oksydacja - powstaje acetylo-
CoA - przekształcenie do ciał ketonowych (acetooctan, beta-hydroksymaślan, aceton)
SYNTEZA TRIACYLOGLICEROLI: ( wątroba, tkanka tłuszczowa)
Z acetylo-CoA powstaje malanylo-CoA-6,8,10,12,14 fragment-reszty acetylo-CoA przyłączają się do glicerolu i powstają triacyloglicerole-do nich przyłączają się białka, lipidy, cholesterol-powstają kompleksy VLDL(lipopreotiny o bardzo niskiej gęstości)-VLDL z krwią są transportowane do tkanki tłuszczowej i do mięśni-tam powstają frakcje VLDL lipoprotein