Polska Piastów
Polska Piastów - okres kształtowania się państwa Polskiego od ok. X wieku do ok. XII wieku n.e.
Legendarnym przodkiem dynastii Piastów miał być Piast - według relacji Galla Anonima ubogi oracz (przez Wincentego Kadłubka przekształcony w kołodzieja). Wedle ?gallowego? przekazu Piast miał być ojcem Siemowita, który odebrał władzę Popielidom. Jeszcze przed II wojną światową sformułowano hipotezę, według której imię Piast wywodzi się od funkcji piastuna, którą to miał pełnić przodek Siemowita w państwie Popiela. Wedle innej koncepcji Piastowie władając ośrodkiem gnieźnieńskim wyrwali go spod zależności Kruszwicy - centrum władzy Goplan.
Podczas gdy Piasta uważa się powszechnie za postać legendarną, to już kolejni władcy gnieźnieńscy wymienieni przez Galla - Siemowit, Lestek (Lestko) i Siemomysł w wielu opracowaniach uchodzą za postacie autentyczne. Miałoby za tym przemawiać m.in. powszechne w czasach późniejszych nadawanie członkom rodu tychże imion, które przeciwnicy rzeczonej hipotezy uważają za efekt słowotwórstwa, mającego na celu nadać Piastom w tradycji dynastycznej pewne dodatnie cechy, którymi powinni się wyróżniać książęta z rodu. Imiona przodków Mieszka zwykle tłumaczy się następująco: Siemowit - ?Pan wspólnoty? (w podaniu Galla występuje jako budowniczy państwa), Leszek - ?Podstępny? (według Galla poszerzył państwo Polan dzięki sukcesom wojennym. W kronice Kadłubka Leszek zwycięża Juliusza Cezara dzięki wrodzonemu sprytowi), Siemomysł - ?Myślący o rodzie? (miał umocnić państwo i zapewnić dobrobyt jego mieszkańcom). Przeciwnicy tezy o autentyczności tych książąt przywołują jeszcze jeden fakt - na podstawie danych archeologicznych początki ekspansji Polan datuje się na lata dwudzieste X wieku.
Książęta i królowie wczesnopiastowscy:
Mieszko I (960 - 992)
Bolesław Chrobry (992 - 1025)
Mieszko II Lambert (1025 - 1031, 1032 - 1034)
Bezprym (1031 - 1032)
Otto (1032 - 1033)
Dytryk (1032 - 1033)
Kazimierz Odnowiciel (1034 - 1037/1038, 1039 - 1058)
Bolesław Śmiały (Szczodry) (1058 - 1079)
Władysław Herman (1079 - 1102)
Zbigniew (1102 - 1106)
Bolesław Krzywousty (1102 - 1138)