Referat - Wojny Polski w XII wieku.
Referat
Pierwszą wojną Rzeczypospolitej Polskiej była Wojna z Szwecją (1600-1635) i (1655-1660)
Przyczyny I Wojny między Polską a Szwedami. W 1587 r. Zygmunt III Waza zostaje Królem Polski. Pięć lat później czyli w 1592 r. Umiera Jan Waza, król Szwecji, na tron zasiada Zygmunt III Waza lecz pozostaje w Polsce. W tym czasie władze obejmuje stryj Zygmunta III, Karol Sudermański. W 1594 r. Zygmunt III koronuje się w Szwecji. Styj Zygmunta III, Karol Sudermański nie chciał jednak oddać władzy. Zygmunt III wysłał wojska do Szwecji lecz one zdradzają go i wtrącają do lochów. Po pewnym czasie Zygmunt zostaje wypuszczony z "Wilczym biletem". Karol Sumański detronizuje Zugmunta III. Przebieg I Wojny między Polską a Szwedami. W 1600 r. Karol Sudemański atakuje Estonię. Rok później Szwecja zajmuje polskie Inflanty, aż po Dźwinę. W 1605 r. odbyła się Bitwa pod Kircholmem, Rzeczpospolita Wygrywa ocalamy Rygę, następuje zawieszenie broni lecz tak czy tak tracimy Inflanty. W 1611 r. Umiera Karol Sudermański, królem Szwecji zostaje Gustaw Adolf który potwierdza utrzymanie rozejmu. W 1621 r. Szwedzi nas atakują gdy prowadzimy wojne z Turcją. Szwedzi zdobywają jeden z najważniejszych portów, Rygę. W 1622 r. prowadzimy do kolejnego Rozejmu między Szwecją a Rzeczypospolitą, czego skutkami było podzielenie inflantów na Państwa: - Część szwecka na północ od rzeki Dźiwny - Część polska na południe od rzeki Dźiwny oraz Kurlandia. W 1626 r. dochodzi do Bitwy Pod Gniewem. Szwecja wygrywa i zajmuje: Elbląg, Malbork i Puck.Rozpoczynają się działania podjazdowe Rzeczypospolitej, prowadzone przez hetmana Stanisława. W 1627 r. rozpoczyna się Bitwa pod Oliwą, Rzeczypospolita wygrywa jednak bez ważniejszych skutków. W 1629 r. dochodzi do Bitwy pod Trzcianą w 1629 r. Wygrywa Rzeczypospolita i Austria, dochodzi do rozejmu w Starym Targu. Rozejm w Starym Targu obejmował Polskę oraz Szwecje. Szecja po rozejmie zaczymała wiekszość Inflant i i porty Prus Królewskich oraz Książęcych, z wyjątkiem Gdańska, Królewca i Pucka. Gdańsk i Płuck musiały płacić podatek od ceł Szwedom. W 1632 r. umiera Zygmunt III Waza, Nowym królem zostaje jego syn - Władysław IV. Nowy król zreformował armię, stworzył flotę, rozpoczął budowę portu we Władysławowie. Po czym przerażona Szwecja zgodziła się przedłużyć rozejm o 26 lat. Rozejm nastąpił w Sztumskiej Wsi w 1635 r. Szwedzi zrezygnowali z ceł gdańskich oraz wycowali się z miast pruskich jednak utrzymali swoje Inflanty. Polska została z Kurlandią i Inflantami polskimi oraz portami pomorskimi. Umiera król Szwecji Gustaw Adolf, nowym władcą zostaje Karol X Gustaw.
Przyczyny II Wojny między Polską a Szwedami.
Jan Kazimierz chciał opanować Finlandię. Hieronim Radziejowski (zdrajca) powiedział Karolowi X Gustawowi o problemach Polski czyli, że szlachta i magnaci nie ufają królowi Polski. Karol X Gustaw chciał umocnić swoje panowanie zajmując Pomorze Gdańskie, ponieważ bał się wzrostu znaczenia Rosji nad Bałtykiem. Zaś pretekstem do rozpoczęcia działań wojennych było tytułowanie się Jana Kazimierza królem Szwecji.
Przebieg II Wojny między Polską a Szwedami. (tzw. Potopu Szweckiego)
W 1655 r. Wojska szweckie wkroczyły na tereny Rzeczypospolitej z Pomoża Szczecińskiego oraz Inflant. Wielkopolskie pospolite ruszenie szybko skapitulowało bez walki pod Ujściem. Litwa i Wielkopolska niestety te tereny zostały zajęte przez Szwedów. Dzięki Augustynowi Kordeciemu nie opanowano Jasnej Góry. Obroniła się też Twierdza w Gdańsku i Zamościu. Polska pełna wrogów wtedy rozpoczeła się wojna podjazdowo-partyzancka. Przywódcą armii przeciwko Szwedom i ogólno narodowego powstania był Stefan Czarnecki. W 1656 r. odbyła się konfederacja w Łańcucie, mająca na celu wypędzenie Szwedów z Rzeczypospolitej Polskiej. W bitwie pod Warką została wyzwolona Małopolska. Karol X Gustaw nie potrafił sobie poradzić z Małopolską więc próbował atakować Pomoże Gdańskie. W ostateczności ucieka z terenów Rzeczypospolitej Polskiej. W 1656 r. Odbyło się Porozumienie w Wilnie, Jan Kazimierz obiecał carowi, że zostanie królem Polski po śmierci jego śmierci, jeśli Rosja zaprzestanie jakich kolwiek działań wojennych. W praktyce to orzeczenie nic nie znaczyło. Swecja nadal panuję władze nad Pomorzem Gdańskim, Kujawami i częścią Mazowsza. Brandenburgia posiada część Wielkopolski i Warmię. Kozacy zatrzymują Ukrainę i Ziemie Rosyjskie. Litwa zatrzymuje wojewódzctwo nowogródzkie, a Siedmiogród południową część Korony z Warszawą. Po kródkim nastąpi atak na rzeczypospolitą, ale dzięki dowództwu Stefana Czarnieckiego i Jerzego Lubomirskiego da się go odeprzeć. W 1658 r. Szwedom zagraża Koalicja, do której prócz Rzeczypospolitej i Brandenburgii zaczełą należeć także Dania i dwór austriacki. 3 maja 1660 r. W Oliwie Szwecja i Rzeczpospolita zawarła pokój, RP utrzymała stan posiadania nad Bałtykiem sprzed wojny. Potwierdzono traktaty Welawsko-bydgoskie. Jan Kazimierz zrzekł się tronu szwedzkiego. Szwecja zatrzymała większość Inflant.
Wojny Polski z Rosją (1609-1619) i (1632-1634)
Przyczyny I Wojny z Rosją
W 1584 r. umiera car Rosji Iwan IV Groźny, przed śmiercią zabił syna Dymitra. Carem zostaje drugi syn Iwana, cierpiący na chorobę psychiczną Fiodor, ale władzę w Rosji sprawuje Borys Godunow. Niedługo po tym Fiodor umiera więc carem zostaje Borys Godunow. W ok. 1600 r. w RP pojawia się młodzieniec zwany Dymitrem Samozwańcem, rzekomo ocalały syn Iwana Groźnego. Który zaczoł upominać się o tron moskiewski mimo iż jego historia była wyssana z palca miał on wielu sojuszków. W 1604 r. Dymitr Samozwaniec zbiera małą armie i wyrusza do Moskwy. W 1605 r. Umiera Borys Godunow. A tron obejmuje Dymitr Samozwaniec. W 1606 r. Wasyl Szujski organizuje powstanie przeciwko Dymitrowi Samozwaniecowi. Skutkiem czego Wasyl Szujski zostaje carem a Dymitr Samozwaniec ginie w pojedynku.
Przebieg I Wojny z Rosją
Oficjalny początek wojny z Rosją to 1609 r. W lipcu 1610 r. doszło do Bitwy pod Kłuszynem, Polska wygrywa.Skutkami bitwy są dwa wydarzenia Armia polsko-litewska dociera do Moskwy oraz dochodzi do spotkania przeciwko Polakom w Rosji. W 1605-1613 r. Prowadzono Wielką Smute w Rosji, czyli wojne domową
Przebieg II Wojny z Rosją
W 1632 r. Rosja próbuje wykorzystać bezkrólewie w RP i odzyskać Smoleńsk. Władzcą RP zostaje Władysław IV. W 1634 r. Wojska Władysława IV rozbijają siły Rosji. W 1656 r. przypieczętowano Porozumienie W Wilnie i podpisano Traktat rozbiorowy Polski.
Wojny Polski z Turcją (1620-1621), (1672-1672) i (1673-1676)
Przyczyny I Wojny z Turcją
Polscy magnaci wtrącali się w sprawy Mołdawii i Wołoszczyzny, które były tyreckimi lennami. Kozacy najeżdżali na Turcje, zaś Tatarzy na RP.
Przebieg I Wojny z Turcją
W 1620 r. Polskie wojska wkraczają do mołdawi, na ich czele stoi Stanisław Żółkiewski. W 1620 r. dochodzi do Bitwy pod Cecorą, między RP a Turcją i Tatarami.
Wygrały siły turecko-tatarskie, Skutkami czego było zniszczenie sił RP oraz śmierć Stanisława Żółkiewskiego. W 1621 r. odbyła się Bitwa w obozie warwnym pod Chocimiem, między RP i Litwą a Turcją i Tatarami. Wygrały wojska polsko-litewskie. W 1621 r. podpisaliśmy długo oczekiwany pokój w Choimiu między
RP a Turcją.
Przyczyny II Wojny z Turcją
Władzcą Polski jest Michał Korybut Wiśniowiecki. Władzcą Turcji jest Mehemed IV. Uznanie zwierzchnictwa lennego przez Piotra Doroszenkę. Przebieg II Wojny z Turcją W 1672 r. Armia Turecka zajeła Kamieniec Podolski, czyli kluczową twierdzę na południowym-wschodzie. RP brakowało armii, więc rozpoczęto rokowania pokojowe. W 1672 r. doprowadziliśmy do Pokoju między RP a Turcją. Polacy zrzekli się Podola i Bracławszczyzny wraz z ziemią kijowską. Zobowiązaliśmy się także do płacenia corocznego podatku dla Turcji. Przyczyny III Wojny z Turcją Postanowienia pokojowe w Buczaczu wywyłały ostrą reakcje szlachty i Jana Sobieskiego, który zaczął dążyć do kolejnych działań wojennych. Przebieg III Wojny z Turcją W 1673 r. Sejm unieważnia pokój w Buczaczu. RP zbiera armie. W 1674 r. Dochodzi do Bitwy pod Chocimiem, między RP a Turcją. RP wygrała jednak zwycięstwo nie zostało wykorzystane. Niedługo po tym wydarzeniu umiera Michał Korybut Wiśniowiecki. W 1676 r. doszło do rozejmu w Żurawinie, między RP a Turcją. Ukraina i Kamieniec Podolski zostają przy Turcji, lecz RP nie musi już płacić corocznego podatku.
Wojny Polski z Kozakami
Kozacy Zamieszkiwali południowo-wschodnie granice RP. Utrzymywali się z hodowli i z kupiectwa lecz przede wszystkim utrzymywali się z najazdów na Turcję.
Przyczyny Powstania Chmielnickiego
Władysław IV, planując wyprawę przeciwko Turcji, obiecał Kozakom utworzenie im niezależnego terytorium. Jednak Sejm Rzeczypospolitej nie wyraził zgody na tą decyzje. Wywołało to bunt i tą sytuacje wykorzystał Bohdan Chmielnicki, inicjując powstanie
Przebieg Powstania Chmielnickiego (1648-1654 r.)
W 1648 r. Bohdan Chmielnicki zawuera sojusz z chanem tatarskim. W tym samym roku dochodzi do Bitwy nad Żółtymi Wodami i Korsuniem, między Tatarami a Rzeczypospolitą, niestety Wygrywają Tatarzy. W sierpniu 1649 r. otoczono siły kozackie pod Zborowem/ W 1651 r. rozpoczęto Bitwe pod Beresteczkiem, Wojska Polskie Wygrały. W tym samym roku podpisano Ugode w Białej Cerkwi, między Polakami a Kozakami. W 1652 r. doszło do Bitwy między RP ,a wojskami Kozaków, niestety wygrali Kozacy. W 1653 r. przywrócono warunki ugody spod Zborowa które ustalono w 1649r. Tatarzy zdradzają Chmielickiego, ten zaś za swojego nowego sojusznika uznaje Rosje, która szybko się wmieszała w wojne polsko-kozacką, chcąc zdobyć wpływy na Ukrainie.
Przebieg Wojny z Rosją (1654-1667 r.)
W 1654 r. Rosja atakuje RP zajmuąc Smoleńsk, Białoruś z Mińskiem, część Litwy z Wilnem i Grodem. Hetmanem litewskim jest wtedy Janusz Radziwiłł.
W 1655 r. Postępy Rosji wstrzymuje Potop szwedzki. Rosja obawia się rozszerzenia wpływu Szwecji. W tym samym roku dochodzi do rozejmu w Niemierzy, między państwem polsko-litewskim a Rosją. Wkrótce Chmielnicki umiera, a jego miejsce zajmuje polski szlachcic Jan Iwan Wyhowski, który zawarł ugodę z Rzeczypospolitą. W 1658 r. W Hadziaczu podpisano ugode między Kozakami a Polakami. W tym czasie walkę o Ukrainę wznowiła Rosja W 1660 r. Doszło do starć pod Połonką i Cudowem, między RP a Rosją na korzyść RP. Rozejm podpisaliśmy dopiero 7 lat później w 1667 r. między Rosją a RP. Pokój wieczysty podpisano w Moskwie w 1686 r. między Rosją a RP.
Notatka: Pracę stworzyłem na materiałach znalezionych w internecie głównie na Ściąga.pl jeśli napiszecie źródło, wstęp oraz zakończenie każdy Referat będzie na ważny dla nauczyciela.
Wszelkie Prawa Zastrzeżone.