Terroryzm, a bezpieczeństwo.
Terroryzm – z łacińskiego terror, strach, przerażenie, stosowanie masowych zbrodni. Stosowany już w starożytności, często jako element utrzymania władzy.
Europa 3 fale:
1) XIX – XX w. rewolucje, rozwój przemysłowy, walka polityczna,
2) XX w. lata 20-30, kształtowanie się komunizmu i faszyzmu,
3) 2 połowa lat 60, lewacki ekstremizm (zachód) do fundamentalizmu islamskiego.
Terroryzm – zaplanowana forma użycia przemocy lub groźba jej użycia, wywołująca strach wśród ludności cywilnej i ma na celu wymuszenie lub zastraszenie rządów, społeczeństw lub jednostek dla osiągnięcia określonych celów (np. Hiszpania, Juszczenko).
Terroryzm określono mianem fenomenu światowego, powstał w 60 latach. Z natury groźny, bardziej wojna psychologiczna: wymuszenia, żądania, sabotaż, morderstwa. Powoduje chaos i działania odwetowe, często prowadzące do eskalacji. Powiązania z działaniami międzypaństwowymi, ugrupowania terrorystyczne niejednokrotnie dysponują dużą siła i pieniędzmi. Szczególnie jeśli chodzi o terroryzm międzynarodowy nie chodzi o samo zabijanie, a w znacznym stopniu celem jest pokazanie się, pokaz siły.
Cechy charakterystyczne:
1) gloryfikacja, pokazanie siły, obejście zabezpieczeń, pokazanie że są w stanie to zrobić,
2) okrucieństwo i brak skrupułów, bez zahamowań,
3) wzbudzenie ciągłego poczucia zagrożenia, zastraszenie społeczeństwa i elit, co może doprowadzić do działań ze strony rządów korzystnych dla terrorystów,
4) uzyskanie rozgłosu,
5) polityczny szantaż,
6) przygotowanie sytuacji rewolucyjnej (anarchia, demoralizacja funkcjonariuszy państwowych).
Klasyfikacja:
1) ze względu kto to jest:
a) polityczny
- argumentalny (są sterowani, finansowani)
- terroryzm ideowy (eksport idei-były ZSRR)
b) niepolityczny
- kryminalny (mafia, gangi)
- terroryzm szaleńców
2) ze względu na cel ataku:
a) ekonomiczny – sabotaż, dywersja, osłabienie ekonomiczne,
b) indywidualny – zamachy, mordy polityczne
c) masowy – skierowany przeciw przypadkowym ofiarom
3. ze względu na taktykę:
a) represywny - stosowany przez władze, głównie w celu zastraszenia własnego lub okupowanego narodu
b) defensywny – aby wstrzymać pewne procesy (np. na terenach okupowanych)
c) ofensywny – celem jest dokonanie zmian
4. ze względu na założenia doktrynalne i ideologiczne:
a) separystyczne (np. odłączenie od państwa)
b) rewolucyjny, zniszczenie państwa
c) nacjonalistyczny (neofaszystowski)
d) islamski, walka z niewiernymi
e) millenarystyczny (sekty religijne)
Rejony: kraje islamskie, Sudan, Turcja, Gruzja, Abchazja, Czeczenia, Iran, Afganistan, Jemen, Algieria.
Zagrożenie dla Polski:
- otwarcie na świat, przypływ obywateli,
- przestępczość zorganizowana,
- powiązania polityczno-gospodarczo-przestepczo-mafijne,
- brak misji władzy (zysk dla siebie nie społeczeństwa),
- globalizacja (powiązania międzynarodowe),
- informatyzacja (szybka łączność),
- terroryzm międzynarodowy (władza, bogactwo, styl życia).
Globalizacja:
Wyzwania globalizacji:
- brak równowagi wewnętrznej, ze strony np. małych grup etnicznych,
- brak równowagi zewnętrznej, potrzeba bezpieczeństwa regionalnego,
- zależność gospodarcza – od światowych zasobów gospodarczych (np. surowce energetyczne),
- integracja społeczeństwa, ekologiczna, techniczna.