reformacja- rzeczpospolita obojga narodów oraz kontrreformacja
Reformacja - Rzeczpospolita Obojga Narodów
Mianem reformacji określa się ruch religijno-społeczny XVI w. W Europie , który doprowadził do trwałego rozłamu w chrześcijaństwie i powstania protestantyzmu. Od 1517 r. , czyli od ogłoszenia przez Marcina Lutra 95 tez o nadużyciach w kościele w Wittenberdze, stała się ona ruchem ogólnoeuropejskim. Reformacja obięła takie kraje jak: Niemcy, Francje, Polskę, Anglie, Węgry, Szwajcarie, kraje skandynawskie i Czechy. Walke z reformacja podjęli władcy świeccy, cesarz, Habsburgowie oraz Kościół. W związku z tym doszło do wybuchu wielu wojen religijnych w Europie. W państwach ogarniętych tym procesem powstały niezależne od Rzymu organizacje kościelne lub też kościoły narodowe z królami jako zwierzchnikami na czele. W 1555 r. w Niemczech został zawarty pokój augsburdzki, który przyniósł prawne uznanie luteranizmu, przyjmując zasadę "Czyja władza, tego religia" i zakończyło to etap wojen. Innymi postanowieniami pokoju w Augsburgu było:
prawne uznanie wyznania protestanckiego
zlikwidowanie sądownictwa biskupów katolickich wobec protestantów
przyznanie książętom protestanckim dóbr kościelnych
zakaz przejmowania w przyszłości majątków kościelnych przez protestantów
W 1598 r. we Francji król Henryk IV wydał Edykt nantejski, który dał wolność religijna hugenotom, co zakończyła walki w tym kraju. Luteranizm jest to prąd reformacyjny związany z wystąpieniem niemieckiego teologa Marcina Lutra. Najważniejsze punkty jego programu to :
prymat władzy świeckiej nad władzą kościelna
Biblia to jedyna źródło wiary
walka z demoralizacja i przekupstwem duchowieństwa
walka o zniesienie celibatu
uznanie dwóch sakramentów chrztu i komunii pod dwiema postaciami
postulat sekularyzacji dóbr kościelnych
uważał, że zbawienie można uzyskać tylko dzięki wierze , łasce i pokucie
wprowadzenie języka narodowego w liturgii
Kalwinizm jest to prąd związany z Janem Kalwinem, który po wyjeździe z Francji w szwajcarskiej Genewie głosił swoje nauki .A oto najważniejsze cechy kalwinizmu:
Biblia była głównym źródłem wiary
Nauka o predestynacji
Odrzucenie kultu Marii i Świętych
Liturgia w języku narodowym
Odrzucenie mszy
Wiara w przeznaczenie
Praca to służba dla chwały Boga, a bogactwo przez nią uzyskane to znak od Boga
Skutki reformacji to :
- wojny religijne w Niemczech, Francji i Niderlandach
- podział polityczny i religijny Niemiec
- nietolerancja religijna w obydwu obozach
- podział Europy na kraje katolickie i protestanckie
- upadek uniwersalizmu religijnego i kulturowego
- kontrreformacje, jako reakcja na reformację
Kontrreformacja była ruchem religijnym, politycznym i kulturalnym, którego celem było przeciwstawianie się reformacji , odnowa kościoła katolickiego i przywrócenie mu dominującej pozycji w społeczeństwie. Ruchowi temu jednakże nie udało się zahamowac postępów reformacji. W celu zwalczania reformacji zwołano sobór trydencki, który uchwalił:
uznano role tradycji przy objaśnianiu Pisma Świętego
zachowano wszytskie sakramenty
uznano, że do zbawienia nie wystarczy tylko wiara, potrzebne są dobre uczynki
potępiono doktryny reformistów o predestynacji
potwierdzono doktryny o przeistoczeniu i istnieniu czyśćca
obowiązek wizytacji parafii należących do diecezji
obowiązek rezydencji czyli przebywania biskupów w diecezjach, a proboszczów w parafiach
utworzenie seminariów duchownych
wprowadzenie rejestracji wiernych w parafiach
zakaz łączenia wielu diecezji w jednym roku
nieomylność papieża w sprawach wiary
ujednolicenie liturgii katolickiej
uznano papieża za głowę kościoła katolickiego