Diagnostyka
1. Diagnostyka niezawodnościowa jest to rozpoznawanie i przewidywanie przyczyn oraz ocena poprawności działania urządzenia. Obejmuje ona, między innymi, obserwację i rejestrację, zewnętrznych objawów towarzyszących procesom fizycznym, analizę i ocenę rejestrowanych danych oraz stawanie diagnozy.
2. Diagnostyka samochodowa:
a) diagnostyka silnika:
Stan techniczny silnika, bez jego demontażu, ocenia się na podstawie osiągów, to znaczy:
· zużycia paliwa i oleju,
· ciśnienia sprężania w cylindrach.
Pomiar ciśnienia służy do sprawdzenia stopnia zużycia elementów silnika, które mają wpływ na szczelność cylindra.
Przyrządami do diagnostyki silnika są między innymi urządzenia do pomiaru ciśnienia sprężania.
b) diagnostyka układu zasilania:
Najprostszym sposobem oceny działania układu zasilania jest określenie ilości paliwa zużytego podczas eksploatacji. Pomiar ten jest pomiarem średniego zużycia paliwa w warunkach normalnego używania samochodu.
Przyrządami do diagnostyki układu zasilania są urządzenia do pomiaru przepływu paliwa w przewodach doprowadzających paliwo do silnika.
c) diagnostyka układu zapłonowego:
Poszukiwanie usterek w układzie zapłonowym, które powoduje zakłócenia w pracy silnika wymaga w pierwszej kolejności sprawdzenie ciągłości obwodu niskiego napięcia oraz przepływu prądu w tym obwodzie. Do obwodu niskiego napięcia w układzie zapłonowym nalezą:
· akumulator;
· rozrusznik;
· stacyjna;
· cewka, aparat zapłonowy, moduł, oraz duża ilość urządzeń wspomagających.
Obecnie w nowoczesnych samochodach diagnostyce podlegają również obwód wysokiego napięcia, do którego należą:
· cewka;
· aparat zapłonowy, lub moduł
· przerywacz (układ klasyczny);
· przewody wysokiego napięcia;
· kondesatory (układ klasyczny);
· regulator odśrodkowy i pod ciśnieniowy wyprzedzenia zapłonu;
· świec zapłonowych;
Sprawne działanie układu zapłonowego polega na wzajemnym współdziałaniu (odpowiednim ustawieniu i uregulowaniu) wszystkich elementów obwodu zarówno niskiego jak i wysokiego napięcia.
Przyrządy do kontrolowania układu zapłonowego to:
· szczelinomierz
· urządzenia do sprawdzania iskry pod ciśnieniem;
· urządzenia do poprawnego ustawienia poprawności momentu iskry np.: lampa stroboskopowa;
· zespoły urządzeń diagnostycznych zbierających wszystkie parametry silnika;
d) diagnostyka układu hamulcowego:
Wstępna ocena układu hamulcowego ma na celu określanie stopnia zużycia elementów układu oraz przyczyn jego niesprawności.
W zakres stacjonarnego badania układu hamulcowego wchodzą:
· ocena jałowego i czynnego skoku hamulca;
· ocena szczelności układu;
· ocena stopnia zużycia hamulca bębnowego lub tarczowego;
· sprawdzenie urządzeń wspomagających hamulce;
· ocena przydatności płynu hamulcowego;
Kolejnym krokiem w diagnostyce układu jest sprawdzenie skuteczności działania hamulców podczas próby drogowej.
Pomiar drogi hamowania jest najprostszym sposobem sprawdzenia skuteczności działania hamulców. Długość drogi hamowania stanowi jednoznaczne o kryteriach oceny stanu technicznego układu hamulcowego.
Przyrządami do badania układu hamulcowego są:
· specjalistyczne urządzenia do badania siły hamowania.
· urządzenia do sprawdzenia ciśnienia wytwarzanego przez pompę hamulcową.
e) diagnostyka układu jezdnego.
Zawieszenie kół w samochodzie, niezależnie od rozwiązań konstrukcyjnych spełnia kilka podstawowych zadań:
· zapewnia kierowanie kół i ich kierowalność.
· przenosi na nadwozie samochodu siły wywołane w czasie jazdy reakcjami nawierzchni drogi na koła.
· zapewnia odpowiedni komfort jazdy poprzez ograniczenie przechyłów nadwozia i tłumienia drgań.
Diagnostyka zawieszenia kół polega na wykrywaniu w układzie niesprawnych elementów, które uniemożliwiają spełnienie powyższych zadań. Pierwsze informacje o stanie zawieszenia kół dostarczają jego oględziny zewnętrzne oraz obserwacja zachowania się samochodu podczas jazdy w różnych warunkach drogowych.
Następnym etapem badania, z użyciem narzędzi i przyrządów pomiarowych, jest określenie luzów w poszczególnych elementach zawieszenia i sprawdzenie poprawności działania amortyzatorów.
Przyrządami do badania układu jezdnego są specjalne urządzenia kontrolne do badania sprawności amortyzatorów.
f) diagnostyka układu kierowniczego.
Reakcje przednich kół na ruch kierownicą maleją stosownie wraz ze wzrastaniem zużycia elementów układu kierowniczego. Po osiągnięciu zbyt dużych luzów w układzie, podatność samochodu na kierowanie zmniejsza się na, tyle, że dalsza eksploatacja pojazdu zagraża bezpieczeństwu jazdy.
Sprawdzenie sprawności układu kierowniczego polega głównie na sprawdzeniu luzów na poszczególnych elementach układu takich jak:
· kolumna kierownicza,
· przekładnia kierownicza,
· drążki,
· zwrotnice,
· itp.
Diagnostyka układu polega również na wzajemnym ustawieniu, kół, czyli ustawieniu: zbieżności, kąta wychylenia, i pochylenia kół.
Głównym przyrządem do diagnostyki układu kierowniczego jest specjalistyczny sprzęt do badania zbieżności czy kąta pochylenia kół itp.
g) diagnostyka układu elektrycznego.
W diagnostyce wyposażenia elektrycznego bierzemy pod uwagę
sprawność działania zarówno głównych elementów jak i elementów mających mniejszy wpływ na poprawną eksploatację pojazdu. Do podstawowych elementów układu elektrycznego zaliczamy:
· źródło prądu, jakim jest akumulator,
· alternator,
· rozrusznik,
· reflektory,
· itp.
Właściwe ustawienie i stan układu elektrycznego ma znaczny wpływ na komfort jazdy. Niewłaściwe ustawienie np. świateł lub ich niesprawność jest niebezpieczne również dla innych użytkowników drogi.
Głównymi przyrządami wykorzystywanymi do badania układu elektrycznego są:
· woltomierz,
· omomierz,
· amperomierz,
· i inne,
h) diagnostyka nadwozia.
Badanie stanu nadwozia pod względem stopnia zużycia ma na celu przede wszystkim określenie skutków korozji. Określa się je przede wszystkim przez wizualne oględziny samochodu, jego nadwozia i podwozia, stanu blach i elementów konstrukcyjnych.
3. Diagnostyka techniczna.
Jest to określenie stanu technicznego maszyny lub urządzenia wraz z lokalizacją ewentualnych niedomagań bez demontażu zespołów.