Metody badań pedagogicznych - wykłady.

z sem III, prof. Pielki, EUHE

METODOLOGIA - to nauka, która mówi nam jak mamy prowadzić badanie naukowe. W skrócie są to metody badań.
Niezależnie od celu jakiemu maja one służyć skuteczność swą zawdzięczają istniejącym zgodnościom ze stanawianymi im wymaganiami metodologicznymi. Wymagania te na gruncie pedagogiki ustala się w metodologii badań naukowych.
Istnieje metodologia ogólna oraz metodologie innych nauk.

Pierwszym samodzielnym pedagogiem był Mysłakowski następnie Smaczyński i Pielka

Najogólniej mówiąc METODOLOGIA BADAŃ PEDAGOGICZNYCH jest nauką o zasadach i sposobach postępowania badawczego zalecanych i stosowanych w pedagogice przez zasady, czyli reguły lub normy takiego postępowania ( dyrektywy postępowania- to co przyjmuje się bez udowodnienia) ustala się to postępowanie.

METODOLOGIA UPRAWIANA- w sposób opisowy zajmuje się faktycznie stosowanymi sposobami w postępowaniu badawczym.
Metodologia uprawiana w sposób normatywny podejmuje się próby znalezienia zasad i sposobów postępowania badawczego w oparciu głównie o znaczeniu postulatywnym.


CECHY I SPOSOBY POSTĘPOWANIA NAUKOWEGO:
Poznanie naukowe odbywa się przy okazji odpowiednich metod naukowych.
• jest ono usystematyzowane
• podejmowane czynności poznawcze są regulowane określonymi rygorami, konsekwencji czasowej i treściowej
• jest obiektywne
• jest sprawdzalne
• powinno dać porównywalne wyniki

1) badanie jest utylitarne
• rozwiązywanie trudności
• wykonywanie czynności
• wyjaśnianie określonego zjawiska
• naprawianie fragmentu rzeczywistości

2) jest twórcze tzn. nowatorskie lub destrukcyjne wobec zbioru twierdzeń tworzącyh teorię danej nauki
• może utwierdzić i rozwiązać, bądź podważyć i negować

3) może weryfikować i sprawdzać, objaśniać określoną rzeczywistość.

4) ważne jest:
• ostrożność
• krytycyzm, który powinien cechować każdego badacza

5) jasność myśli, oszczędność słów to atruybut dobrych wyników ( opisu) badań.

6) Ważna jest:
• systematyczność
• ścisłość
• precyzja
• wszechstronność i bezstronność
polega na tym, że po przyjęciu metody badań- im więcej technik zastosujemy tym bardziej precyzyjne uzyskujemy wyniki.
W badanich wywiad potocznie nazywany jest „brzytwą”.
Im więcej stosujemy narzędzi badawczych, tym lepszy i bardziej obiektywny jest wynik badań.

Badania maja przyczynić się do:
• pogłębienia naszej wiedzy o przedmiocie badań- ta cecha rząda od nas byśmy znali to co chcemy poznać jeżeli np. badamy to do tej pory.(????  )
• nalaże poznać rozległa wiedzę o przedmiocie badań!

7) Wg. Wilsona 6 godzin spedzonych w bibliotece może oszczędzić 6 miesięcy pracy w laboratorium. Zasięg czytania i poznania uprzednich dokonań ratuje nas często przed wyważeniem otwartych drzwi.

9) orientalność badań
* osobowośc badacza
* przygotowanie badacza
* predyspozycje badacza
* rola jaka spełnia badacz

CELE BADAŃ:

W naukach humanistycznych, szczególnie w pedagogice powinniśmy zadać pytanie: „Czy badamy fakty, czy sądy o faktach?”
To niepozorny problem lecz zasadnicza sprawa dla wartości teorii. Badanie faktów nakłada na nas konieczność oceny integracji w pewnym układzie subiektywnym.
*Poznanie sądów o faktach zasłania ich naturę orazrządzące nimi prawidłowości.
* Przy poznaniu faktów ważną role odgrywa organizacja dnia np. dziecko na kolonii.

Jak jeszcze powinniśmy szukać odpowiedzi na to pytanie?:
• Jak jest? Odpowiedź: stwierdzenie faktów
• Dlaczego tak jest? Odpowiedź: wyjaśnienie faktów

Zasadniczym celem poznania naukowego jest zdobycie wiedzy :
• maksymalnie ścisłej,
• maksymalnie prostej
• maksymalnie pewnej
• maksymalnie ogólnej
• maksymalnie prostej
• o maksymalnej zawartości informacji
Takie poznanie prowadzi do wyższych funkcjonowania wiedzy, a są nimi prawa i prawidłowości nauki.


PRAWA NAUKI:

Są to należycie uzasadnione i dostatecznie sprecyzowane twierdzenia nauki mające postać zadań ogólnych lub w przybliżeniu ogólnych.

1) Istnieje prawo zasady akcji i reakcji- jest to II prawao Newtona…( koza????)
pierwsze prawa powinny być prawami ogólnymi i powinny oznaczać stały związek pewnych zjawisk np. woda, która jest cieczą może stać się ciałem stałym- co zalezy od temperatury.

2) Drugim prawem jest prawo statystyczne, które stwierdza istnienie pewnej prawidłowości w szczególności krzywa Gausa (kloszowa)


POJĘCIA:

1) sfera faktów
kim jest człowiek w pedagogice? jest podmiotem badań!

2) sfera wartości
Idee wychowania okreś określony ustrój, władza.
Człowiek powinien być wychowaany według:
• wychowania umysłowego
• wychowanie zdrowotnego
• wychowanie estetycznego
• wychowanie fizycznego
• wychowanie politechnicznego
Człowiek powinien być wychowany w duchy humanizmu i sprawiedliwości społecznej.

3) sfera pedagogicznego działania- Kim staje się człowiek?
Odpowiedzią na to pytanie jest; Człowiek staje się od urodzenia przechodzi różne fazy i podlega oddziaływaniom pedagogicznym przez całe życie.

Pedagogika empiryczna- bada ona środowisko, skutek tych badań odpowiadających jak być powinno?
Pedagogika filozoficzna- nie bada, tylko wysuwa postulaty, że ma tak być- założenia te jedanak mogą być błędne.

4) sfera badań………..( empiryczna)
By przeprowadzic badanie empiryczne nalaże się do nich dokładnie przygotować:
• określić przedmiot badań w teorii i „nasz”
• kiedy badania maja być zrobione, a więc czas
• jaki jest czas na zrobienie, przeprowadzenie tego badania
• wybrać odpowiednie miejsce do badań
• badania powinny być reprezentaywne


Cele badań- po zapoznaniu się z literaturą na dany temat, oraz z własnej wiedzy i spostrzeżeń(?????)

Cele powinny być:
• poznawcze ( co mamy poznać)
• praktyczne
Niektóre wzajemnie się zazębiają; cele ujmujemy w 2 rozdziałach w pracy licencjackiej i dodajemy do wstępu w pracy empirycznej.

Gdy określimy cele poznawcze i praktyczne należy sformułować:
1) Temat pracy ( powinien przedstawić promotor)
2) Zagadnienia, problemy badawcze- problemy to trudności, przeszkody, które w danej pracy mamy rozwiązać. Problem może być:* ogólny * szczegółowy.
3) Hipotezy – przypuszczenie jak ma być. Hipoteza powinna być trzyczłonowa (zakłada, że stwierdzamy fakt, jak ma być zrobiona, końcowy wynik)
4) Dokonujemy wyboru terenu ( np. osiedle) badań i doboru próby- to zależy od matody jaka przyjmujemy w badaniu.
5) Opracowujemy techniki badawcze:
• metoda sondażu- techniki wywiadu
• metoda indywidualnych przypadków- technika………
• metody monograficzne-. technika…………

Kiedy określimy składowe musimy przygotować narzędzia badawcze. Narzędzia te powinniśmy zweryfikować w czasie badań pilotażowych, które to pozwalają na stwierdzenie tego czy przygotowane materiały będą wiarygodne i dadzą nam określone materiały do opisu. Jeżeli stwierdzimy braki wtedy poprawiamy narzędzia badawcze.

6) przystępujemy do przeprowadzenia badan właściwych- pierwsza część empiryczna i do tego należy się przygotować oraz zebrać, opracować i nanosić dane na arkusz lub na komputer.
7) Metoda opracowania zebranych materiałów.
Wyniki opracowujemy np. na podstawie tabel, które muszą być czytelne, w których to także ujmujemy wiek i płeć.

Badacz musi być:
• obiektywny
• sprawiedliwy
• idealistyczny

Etykieta badacza:
1) Planowanie badania- musi kreślić dopuszczalność z punktu widzenia etyki.
2) Powinien określić nieszkodliwości wobec badanego.
Badacz powinien w miarę możliwości maskować pewne odpowiedzi, a także nie powinien się nikomu chwalić oraz zwierzać z wyników badania.

TEMAT: NARZEDZIA BADAWCZE

Narzędzia badawcze w pracach empirycznych odgrywają podstawowe znaczenie. Należą do nich:
1) KWESTIONARIUSZ wg S. Nowaka
Którym nazywamy wszelki uprzednio pprzygotowany, podporządkowany celom badania zbiór pytań bez względu na to czy pytania są mniej lub bardziej sprecyzowane, czy oczekuje się na dlugie i wyczerpujące odpowiedzi czy tez tylko podkreśla się jeddną odpowiedź, uprzednio przygotowaną …………….. czy odpowiedź wpisaną przez badanego czy tez przez osobę prowadzącą wywiad.

Do badań służy:
• kartka papieru
• to czym piszemy ( długopis, ołówek itd.)
• magnetofon
• itp., itd.

Każde badanie powinno zawierać instrukcję zawierająca informacje dotyczące celów dla jakich zbieramy materiał, podaje się instytucję dla jakiej przeprowadzana jest badanie.

RODZAJE KWESTIONARIUSZA:
• kwestionariusz ankiety
• kwestionariusz wywiadu

Aby dobrze zrobić narzędzia badawcze należy:
- zapoznać się z literaturą przedmiotu i tematu
- zapoznać się z innymi wzorami ankiety lub wywiadu i dostosować je do naszego tematu

NARZEDZIA POMOCNICZE DO BADAŃ:

I KARTA INDYWIDUALNA DZIECKA
• zakodowane dane
• w instrukcji powinno być wyjaśnione, że do badania będzie miała dostęp tylko osoba badająca
• rozpoczęcie od stanu zdrowia dziecka ( jego masa ciala, wzrost, itd.)
• postępy w nauce
• iloraz inteligencji; wskazany jest stan emocjonalny i inteligencja emocjonalna, ocena ze sprawowania i inne dane, które uchwyciliśmy.

II SERIA NIEDOKOŃCZONYCH ZADAŃ
• „ moja mama i ja …”
• „gdyby tata ……”
• „dzieciom byłoby lepiej gdyby ich rodzice….”

III INWENTARZ POSTAW
• dajemy dziecku kwestionariusz pytań ale skategoryzowany, zdania opisujące postawy, zachowania wobec rodziców; określonymi znakami opisujemy postawę rodzica

IV WYWIAD Z WYCHOWAWCĄ KLASY O UCZNIU
• daje nam informacje o uczniu
• powinno się go stosować!!

V ARKUSZ ZBIORCZY
• nanosimy dane z badań ale najczęściej skategoryzowane po to, by ułatwić nam obliczenia.

VI TWORZENIE TABELI
• powinna być krótka, przejrzysta, ponumerowana
• my podajemy liczby i podajemy ich procenty
• jest to zajęcie czasochłonne


Metoda podstawową w badaniach eksperymentu jest OBSERWACJA = świadome celowe postrzeganie zjawisk, faktów ;
Może być:
• osobna technika badań
• pomocnicza technika badań

Postrzegamy otaczający świat w każdym momencie naszego życia, w sposób mniej lub bardziej świadomy.
Receptory czł. chłoną masę impulsów , które do nas dochodzą tj. do obiektywnej rzeczywistości , ale tylko na niektóre zwracamy uwagę. Kiedy patrzymy na dany przedmiot to obserwujemy i poznajemy.
Obserwacja jest najbardziej elementarną techniką poznania empirycznego jaka wchodzi w skład innych technik. Obserwacja nie tylko jest oddziaływaniem świata zew. Na narządy zmysłowe człowieka i powstającego w jego umyśle odbicia tego co widać. Jest to znacznie bardziej złożony proces, w którym dochodzi do głosu także intelekt człowieka. Otóż intelekt nie tylko steruje narządami zmysłowymi człowieka ale również narzuca jemu określony sposób postrzegania świata, w którym dany człowiek żyje tzn. skłania go do podejmowania tego świata w strukturze pojęciowej , odpowiadającej jego poziomowi intelektualnego rozwoju a nawet w kategoriach pozostających w zgodzie z jego uczuciami i pragnieniami.
Obserwujemy poszczególne przedmioty tak jak pozwalają nam na to nasze zmysły.

Z obserwacją mamy odczynienia w sposób obiektywny, z czego zdajemy sobie sprawę. Oprócz faktów możemy obserwować zjawiska społeczne z tym, że badający powinien posiadać umiejętności odczytywania subiektywnych znaczeń obserwowanych zachowań badanych osób dla nich samych i ukazywanie obiektywnych funkcji jakie z danymi zachowaniami łączą się w danym społeczeństwie.

Pożądana jest zatem zarówno wnikliwość obserwującego w poznaniu tego jaki sens mają dla danych określone fakty społeczne jak znajomość przypisywanych im funkcji w życiu społ. badanych ludzi. Jeżeli badającemu zabraknie wspomnianych umiejętności i wiedzy to wówczas będzie on skłonny interpretować wspomniane fakty w oparciu o własne odczucia i doświadczenia, które mogą różnić się zasadniczo od sensu jaki przypisują im badani i społeczności, w jakich żyją, a wówczas też wiarygodność poznawcza poczynionych obserwacji i wartości poznawczych może budzić wątpliwości.


Kiedy nie posiadamy określonej wiedzy to nie wychwytujemy .................... i kierujemy się własnymi odczuciami a obserwacja która stosujemy powinna być
• obiektywna
• wierna

Obserwacja jest źródłem informacji o przebiegu danego zjawiska.

Powinna charakteryzować się :

• premedytacją- wyrażającą się tym, że obserwacja jest przeprowadzona w celu rozwiązania ściśle i w pełni określonego zadania sformułowanego dokładnie, szczegółowo
• planowością – polegającą na tym, aby technika była stosowana wg planu, odpowiadającemu celowi obserwacji. Planowość pozwala wykluczyć luki obserwacji i pozwala skoncentrować się na tym co najważniejsze i najbardziej istotne w zamierzonych badaniach
• celowością – dzięki, której uwaga obserwatora skupia się tylko na interesujących go z punktu widzenia rezultatów poznania zjawiska.
Pełną inf. o przedmiocie poznania daje połączenie obserwacji detali z obserwacją całości przedmiotu
• aktywnością – polega na tym, że obserwator nie rejestruje wszystkich spostrzeżeń jakie docierają do niego od przedmiotu poznania lecz dokonuje ich selekcji tzn poszukuje interesujących go cech przedmiotu wykorzystuje do tego cały zapis posiadanej wiedzy i doświadczenia
• systematycznością – będącą bardzo ważnym postulatem stawianym, omawianej technice. Obserwacja nie może bowiem być postrzeganiem przypadkowych dokonywujących się jednorazowo w jednym okresie czynności poznawczych, ale powinna ona trwać ciągle i być przeprowadzona wg określonego systemu poznawczego spostrzegać obiektywnie wielokrotnie w różnorodnych warunkach jego istnienia. Nauka rozpoczyna się od obserwacji i musi ostatecznie powrócić do obserwacji dla potwierdzenia swoich wyników. Badacz więc musi uczyć się starannego obserwowania a kiedy stanie się dobrym obserwatorem będzie osiągał w podjętych badaniach większe ilości danych.


Rodzaje obserwacji
• ze względu ma sposób dokonywania obserwacji możemy wyróżnić:
a) bezpośrednią i pośrednią
b) kontrolowaną i niekontrolowaną
c) jawną i ukrytą

Różnica między tym rodzajem obserwacji polega na tym, że przy obserwacji bezpośredniej badający nie tylko zbiera dane ale ma także możliwość sprawdzenia wiarygodności tych danych odwołując się do innych technik badawczych np. wywiadu. Szczególnym przykładem obserwacji bezpośredniej jest obserwacja uczestnicząca (najlepiej jeżeli my wchodzimy do jakiejś grupy i jesteśmy jej uczestnikami)
Obserwacja pośrednia – badający nie uczestniczy w zbieraniu danych i nie ma wpływu na ich powstawanie. Ogranicza się ona do tego aby wykorzystać do swoich celów badawczych wcześniej zgromadzone dane jakie zawarte są w sprawozdaniach, dokumentach.
W obserwacji bezpośredniej wykorzystuje się wszystkie źródła inf. z jakich korzystają np. historycy.
Obserwacja kontrolowana jest przeprowadzana w oparciu o określone narzędzia systematyzujące jak np. kwestionariusze, schematy.
Obserwacja niekontrolowana – czyli nieskategoryzowana to z kolei obserwacja prowadzona bez narzędzi systematyzujących których nie należy jednak utożsamiać z obserwacją żywiołową, bowiem jest również obs. planowa ale przeprowadzona swobodnie w sposób taki jaki przeprowadzający badanie uzna za właściwy w każdym konkretnym przypadku na skutek możliwości względnie swobodnego postępowania badającego. Trudno byłoby jednak innemu badanemu powtórzyć tak przeprowadzoną obserwację lub skontrolować jej wyniki. Można w tym upatrzyć pewnych niedoskonałości obs niekontrolowanej.
Obserwacja jest jawna jeżeli w badaniu wiedza o tym, że są przedmiotem zainteresowań obserwatora chociaż nie są dokładnie poinformowani o celach badań, lub o ich przedmiocie.
Jeżeli jednak ludzie są świadomi tego, że są przedmiotem badań wówczas ich zachowanie staje się nieautentyczne czyli nabiera cech sztuczności. Zachowuje się np. tak jak im się wydaje że powinni się zachowywać ze względu na ich społeczny status tzn. ..................
Obserwator może wówczas uzyskać fałszywe dane o zachowaniu badanej tzn. inne niż zaobserwowałby wtedy, gdy ich zachowanie było autentyczne czyli po prostu zwyczajnie.
Obs. może być ................. tzn. powierzchniowa i niesystematyczna przyczyniająca się do powtarzania hipotez , które tworzymy sobie z wyniku tej obserwacji w oparciu o znane nam teorie. Podejmując z kolei weryfikacje danych hipotez przechodzimy do obserwacji systematycznej czyli naukowej
Obserwacja naukowa może być skategoryzowana tzn. kontrolowana albo też nieskategoryzowana czyli niekontrolowana. Obie mogą być prowadzone z wysokim albo z ograniczonym stopniem uczestnictwa obserwatora przy czym każda z nich może być jawna lub ukryta.
Celem obserwacji skategoryzowanej są dane o charakterze ilościowym
Celem obserwacji nieskategoryzowanej są dane głównie o charakterze jakościowym.

Zalety obserwacji i trudności związane ze stosowaniem tej techniki badawczej.

Zalety
Umożliwia niewątpliwie bezpośredni kontakt z badaną rzeczywistością społeczną a tym samym stwarza okazję do wnikliwego poznania danych zjawisk.
Badacz, który uczestniczy w życiu badanych ludzi ma większe szanse poznania nie tylko ich warunków życia czy sposobów zachowania w rożnych sytuacjach.

Wady
Jedną z poważniejszych jest brak możliwości bezpośredniego rejestrowania tego co się obserwuje.

TEMAT; METODY BADAŃ EMPIRYCZNYCH.

Często błędnie utożsamia się metodologię z metodami badań!!!

Metoda – jest to droga prowadzenia do celu i jest nadrzędna.

Metody badań wg Kamińskiego
Jest to zespół teoretycznie uzasadnionych zabiegów koncepcyjnych i instrumentalnych obejmujących najogólniej całość postępowania badawczego zmierzającego do rozwiązania określonego problemu naukowego. ( metoda. Dot. Badania środowiska)

Wg Kamińskiego
Przyjmuje się, że mamy 4 metody klasyczne:
1) monograficzna
2) indywidualnych przypadków
3) sondażu diagnostycznego
4) eksperymentu

wg. Kotarbińskiego
metoda- to sposób systematycznie stosowany w danym przypadku z intencją zastosowania go także przy ewentualnym powtórzeniu analogicznego działania

wg. Okonia
metoda- jest to sposób postępowania, na który składaja się czynności myślowe i praktyczne odpowiednio dobrane i realizowane w ustalonej kolejności.

Wg. Sztumskiego
metoda- jest to system zadań i reguł odnoszących się do praktycznej i teoretycznej działalności człowieka, wypracowanych przez podmiot badający na podstawie prawidłowości sądzących danym obiektem.

Techniki badawcze- są podrzędne.
Są to czynności praktyczne regulowane poprzez starannie dobrane dyrektywy pozwalające na uzyskanie optymalnie sprawdzalnych informacji, opinii, faktów.

Metoda ma charakter rzeczownikowy, natomiast technika czasownikowy!!

METODY BADAWCZE

I sondaż diagnostyczny

• grupa badawcza powinna być próbą reprezentowanej populacji generalnej
• badający musi dążyć do wybrania takiej grupy, która stanowiłaby możliwie najwierniejsze odbicie struktury wszystkich cech badanej populacji
• jest to metoda, która jest sposobem gromadzenia wiedzy o atrybutach strukturalnych, funkcjonalnych oraz dynamicznych społeczeństwa, a także opiniach i poglądach wybranych zbiorowości, nasilania się określonych zjawisk i innych zjawisk instytucjonalnie niezlokalizowanych posiadających znaczenie wychowawcze w oparciu o specyficznie dobrana grupę reprezentująca populację generalną, w której to badane zjawiska występuje
• techniki podstawowe:
1) technika komunikowania- wywiad, ankieta, rozmowa,
• techniki pomocnicze:
1) obserwacja, dokument, testy
• metoda ta aby przystąpić „nią” do badań musi mieć co najmniej 100 osób badanych do jej zastosowania
• metoda ta powinna nam dac diagnozę danego stanu.

II metoda indywidualnych przypadków

• wizyta u lekarza; lekarz przeprowadza wywiad, stawia diagnoze i następnie zastosowywuje terapię.
• Metodę tą inaczej zwaną studium indywidualnych przypadków wywodzi się z metod pracy socjalnej rozwijającyh się w pedagogice opiekuńczej.
• Jest sposobem badań polegającym na analizie jednostkowych losów ludzkich uwikłanych w określne sytuacje wychowawcze z nastawieniem na opracowanie diagnozy przypadku lub zjawiska w celu działań terapeutycznych.
• Jest to metoda bardzo rzadko stosowana w Polsce. Po raz pierwszy zastosowana została przez „Panią Pielka” u dzieci nadpobudliwych psychoruchowo(ADHD). Metoda ta przyniosła nieprawdopodobne wyniki (pozytywne) - dzieci te przestały być nadpobudliwe psychoruchowo.
• Badania takie są bardzo czasochłonne i także długo trwają- należy:
-przebadać
-ułożyć plan postępowania
-ustalić diagnozę
• do przeprowadzenia badania potrzebny jest odpowiedni zespół badaczy, specjalistów,:
- pedagogów
- psychologów
- metodyków ( neurolog, psychiatra),
którzy to tą samą osobę przebadają różnymi sposobami.
Dzieci nadpobudliwe psychoruchowo potrzebują pomocy, a także konsekwencji swojeo zachowania, swoich działań

• podstawową techniką tej metody badawczej jest wywiad:
• wywiad przeprowadza się z rodzicami, a także nauczycielami, którzy to dziecko najczęściej uczą .
• do zebranego materiału należy opracować plan działania z dzieckiem- to od niego własnie zalezy powodzenie w pracy.

• sprawa zastosowania metody indywidualnych przypadków jest sprawa trwają od roku do dwóch. Bada się środowisko oddziaływujące na jednostkę (dziecko)- rodzice itd.
• Po zakończeniu badanie, które po jakimś czasie będzie trzeba powtórzyć lekarz wydaje na piśmie wytyczne, które mówią jak ma postępować z takim dzieckiem wychowawczyni i całe grono pedagogiczne działanie to nazywane jest działaniem terapeutycznym .
• Po zakończeniu działan musimy rozpoznać, powtórzyć badanie i sprawdzić czy dziecko jest wyleczone.

Dzieci zahamowane psychoruchowo
• dziecko siedzi spokojnie
• nie ma z ni problemów dopóki nie zmusi się go do np. odpowiedzi na środku klasy.


• metodami pomocniczymi w metodzie indywidualnych przypadków może być
- obserwacja
- rozmowa
- analiza dokumentów

• jeżeli chcemy pomóc danemu dziecku można stworzyć jednolita grupę ( o tych samych dewiacjach) – metoda ta jest trudna do badania ale dobra. Metodę ta można także zastosować u dzieci nadużywającyh alkoholu.


III monografia pedagogiczna

• jest to praca naukowa poświęcona jednemu zagadnieniu objaśniajaca je dokładni, sumująca całą poprzednią wiedzę o przedmiocie oraz dającą naukowe podstawy do dalszych prac.
• Zdaniem Kamińskiego zakres metody monograficznej należy ograniczyć do badań instytucji społecznych rozumianych jakos organizacje społeczne.
• Metodę ta najczęściej używa kurator i inspektor ośrodka wychowawczego.

• podstawową technika tej metody jest dokument
- dzienniki lekcyjne
- dzienniczki uczniów
- sprawozdanie
- rozkłady materiału
• dokument może być:
- urzędowy
- pobierzny

• monografię można rozumieć jako …………..:
1) ujęcie materialne
2) instytucje społeczną- rozumianą jako grupa społeczna zorganizowana np. samorząd studencki czy drużyna harcerska.
• monografia może być ujeta formalistycznie- są to ustalone i uznane formy ustosunkowanych miedzy ludźmi zwyczaje, obyczaje, ceremonie czy śluby. Itd.
• Instytucja monograficzna- to zasada organizowania małżeństwa ( z małżeństwa dziecko rodzina ma zalegalizowaćmałżeństwo, utrzymywanie stosunków seksualnych)
• Monografia problemowa- na szerokim tle środowiska społecznego opisuje szczegóły jakiegoś zjawiska, procesu czy tez instytucji wychowawczej szukając związku współczesności w środowisku społecznycm, w którym te zjawiska czy procesy tworza naturalną całość.
- badania te główny nacisk kłada nba wybrany problem, a cała społecznośc traktuja jako tło do poszukiwań związków i zależności.
- Charakteryzuje się: wąskim zagadnieniem, małą ilością ziennych i najczęściej zawężona jest do jednej techniki badawczej
- Tego typu badanie analizuje się w oderwaniu od układu społecznego w jakim tkwi, z jakiego wyrasta dany osobnik.
- Najbardziej nadaje się do badań środowiska wychowawczego;

• monografia na szerokim tle środowiska społecznego daje możliwość szerokiego traktowania problamtyki wychowawczej, analizy wszystkich instytucji społecznych,
• opisuje rezultaty wychowania z możliwością dokonania korelacji pomiedzy instytucjami, procesami, zjawiskami społecznymi i wychowaniem.
• Analiza środowiska wychowawczego ma szanse ukazać historyczne uwarunkowanie i przeobrażenia jakie zachodzą w badanej społeczności.
• W badaniach monograficznych można spotkać Si e z różnymi typologiami w zależności od przyjętych kryteriów np. dyscyplina naukowa w ramach, której praca została podjęta.


• różne typy monografii

1) całościowa (właściwa)
Obejmuje całokształt zagadnień zaczynając od infrastruktury szkoły poprzez programy i plany nauczania oraz sprawozdanie rozporządzeń, które zostało wydane.

2) całościowa z problemem wiodącym
np. problem wiodący polega na tym, że wizytator zwraca dużą uwagę na zadawanie i sprawdzanie pracy domowej.

3) problemowa na szerokim tle środowiska społecznego
Jak nauczyciel zachęca dzieci do myslenia; jak zostaja sformułowane pytania i jakie padaja odpowiedzi.

4) problemowa (opisana wyżej)

IV eksperyment pedagogiczny

• jest to metoda naukowego badania określonego wycinka rzeczywistości wychowawczej polegająca na wywoływaniu lub tylko zmienianiu przebiegu procesu przez wprowadzenie do nich jakiegoś nowego czynnika i obserwowania zmian powstałych pod jego wpływem. Czynnikami tymi mogą być: zabieg koncetranyjny, zabieg instrumentalny, czy tez zabieg…………., w których to występuje obserwacja danego dokumentu.
• Celem eksperymentu są zawsze okreslone zmiany nie tylko badanego układu miedzy zmiennymi związanego przyczynowo- skutkowo, ale także elementami badanego układu.
• Rezultatem eksperymentu są zawsze określone zmiany nie tylko badanego układu ale także zasobu naszej wiedzy.

Najdoskonalsze metody wykrywania umiejętności wymienionej zalezności oparte o zasady przyczynowości i rozumowaniu indukcyjnego opracował J.S Mill w postaci 5 kananów.

5 kanonów Milla
1) kanon jedynej zgodności
2) kanon jedynej różnicy
3) kanon połączonej różnicy i zgodności
4) kanon zmian towarzyszących
5) kanon resztek

Nie ma metody eksperymentu kiedy nie stosuje się kanonów!!

• metoda polega na tym, że bierzemy 2 grupy identyczne: o podobnym rozwoju umysłowym, o podobnym środowisku i podobnych latach ( jakby lustrzane odbicia). Zdaniem naszym jest wprowadzenie zmiennych np. podręcznik, badamy i porównujemy wyniki

Eksperyment= doświadczenie, obejmuje swoim zakresem przeróżne doświadczenia potoczne czy życiowe jakie są udziałem poszczególnych ludzi oraz dosieczenia naukowe- czyli takie badanie faktu lub procesu, które dają się z regułu przetwarzać.

Eksperyment naukowy jest bardzo istotnym przedsięwzięciem poznawczym, nie tylko w naukach przyrodniczych.
Eksperyment w naukach społecznych pozwala nam w …….. pełne kontrolowanie i kształtowanie uwarunkowań sytuacyjnych, danego zjawiska lub procesu oraz stwierdzanie hipotez w sytuacjach, które są dla nich istotne czyli sytuacjach ekstremalnych. Eksperyment naukowy nie był jednak w naukach przyrodniczych powszechnie uznawany.[ Durham twórca socjologii].
Ważna rzeczą w eksperymencie jest stworzenie takiegoo eksperymentu społecznego na szeroką skalę w sferze społecznej, który byłby zgodny z naturą moralną społeczeństwa; i problemy związane z naturą metodologiczną. (?)

Trudności w badaniach pedagogicznych występują w dużej złożoności w dynamice społeczeństwa.
Przeciwnicy eksperymenty wskazuja również na fakt, że zbirowości, w których dokonuje się eksperymentu nie może być wielka, i że prawidłowości, które występuja odnoszą się do rzeczywistości tylko przebadanej.

RODZAJE EKSPERYMENTU

Ze względu na sposób przeprowadzenia eksperymentu można wyróżnic kilka rodzajów eksperymentu z jakimi spotykamy się w naukach społecznych.:
1) eksperyment projektowane w terenie
2) eksperymenty jednoczesne
3) eksperymenty sukcesywne
4) eksperymenty laboratoryjne

Eksperyment projektowany w terenie jest najbardziej zbliżony do tego rodzaju eksperymentu jaki spotykamy w naukach przyrodniczych. Jego istotą jest to, że badany zespół ludzi nie jest wydobywany ze swojego środowiska naturalnego. Przy przeprowadzaniu eksperymentu omawianego rodzaju posługujemy się z reguły2 zbiorami ludzi:
1) grupa eksperymentalna
2) grupa kontrolna
Zbiory te dobiera się tak aby były ze sobą porównywalne na zasadzie podobieństwa chesz społecznych, demograficznych i właściwości ważnych dla badającego. Cechy te czyli zmienne powinny być ściśle określone i ujęte w mierzalne kategorie.
Przed przeprowadzeniem zamierzonego eksperymentu wybrane zbiory poddaje się badaniom dla ustalenia porównywalnych cech i wspólnych właściwości każdego z nich, które sa ważne na dany rodzaj doświadczenia. Po dodaniu powyższych ustaleń dla zbiorów grupa eksperymentalna. Oddziaływuje się w sposób………………………………………………………………………………………………………………………… stosuje się określone bodźce, przewiduje odpowiednie informacje ( środki).
Po zakończeniu eksperymentu oba zbiory bada się ponownie dla uzyskania wyników porównuje się z tymi jakie uzyskano, zebrano przed przeprowadzeniem eksperymentu porównanie to pozwala stwierdzić czy i w jakim stopniu różnice występujące między grupą eksperymentalną a grupą kontrolna zostały spowodowane właśnie przez eksperyment tzn. ściślej mówiąc są następstwem zmiennej lub zmiennych modyfikowanych w czasie eksperymentu. Zasadniczą sprawą w ……………… rodzaju eksperymentu jest objęcie kontrolą istotnych zmiennych dla badanych zbiorowości oraz takie zapewnienie izolacji pomiędzy wybranymi grupami czyli badanymi zbiorami aby bodźce stosowane przez eksperymentatora na zbiór eksperymentalny nie przenikały do zbioru kontrolnego.