Choroby i higiena układu oddechowego

Angina, zapalenie migdałków podniebiennych, choroba wywoływana najczęściej przez bakterie. Objawia się bólem gardła, wysoką gorączką (ponad 39C), utrudnionym połykaniem, zaczerwienieniem i powiększeniem migdałków, pokrytych białymi nalotami. Leczona angina nie powoduje z reguły żadnych groźnych następstw, natomiast nie leczona może być powikłana różnymi, poważnymi chorobami, najczęściej kłębkowym zapaleniem nerek, gorączką reumatyczną, zapaleniem stawów, ropniem okołomigdałkowym.

· Astma jest częstą chorobą o podłożu alergicznym. Polega na nadwrażliwości oskrzeli na działanie szkodliwych czynników zewnętrznych. Oskrzela reagują na nie zwężeniem się, co powoduje zatrzymanie powietrza wewnątrz pęcherzyków płucnych.

· Bąblowiec Torbiel, czyli cysta, jest strukturą patologiczną o kształcie worka zawierającego płyn, a czasem cząsteczki upostaciowane. Niekiedy nasz ustrój tworzy torbiel dla obrony i izolowania pasożyta. Typowym przykładem może być bąblowiec, gatunek tasiemca psiego, który w stadium larwalnym powoduj w wątrobie, płucu lub mózgu zwierzęcia powstanie torbieli, niekiedy dużych rozmiarów. Dojrzały pasożyt żyje w jelitach różnych zwierząt, przeważnie jednak psów.

· Błonica, choroba zakaźna wieku dziecięcego wywołana przez maczugowca błonicy. Zarazek umiejscowiony jest we wrotach zakażenia, a wytworzona przez niego ektotoksyna dostaje się do krwi i wywołuje ciężkie zmiany w wielu ważnych dla życia narządach - sercu, nadnerczach, nerkach, wątrobie, mięśniach.
Główne wrota zakażenia to błona śluzowa okolicy migdałków, należy jednak pamiętać o możliwości innego umiejscowienia - nos u małych dzieci, srom u małych dziewczynek oraz rany wszelkiego rodzaju. Rozpoznanie opiera się na wynikach badania bakteriologicznego.

· Czkawka, powtarzające się mimowolne skurcze przepony powodujące gwałtowne wciąganie powietrza z równoczesnym zamknięciem głośni i strun głosowych, przerywające wdech i dające efekt dźwiękowy.
Czkawka jest odruchem spowodowanym podrażnieniem nerwu przeponowego bodźcami z narządów jamy brzusznej lub bezpośrednio z ośrodkowego układu nerwowego.

· Gorączka sienna ,Jest chorobą alergiczną, atakującą nos, oczy i gardło, a także zatoki oboczne nosa; występuje w określonej porze roku.

· Gruźlica ,czyniła spustoszenia aż do początku naszego stulecia. Po początkowym cofnięciu się w latach 1920-1940, co było związane z poprawą warunków higieny, gruźlica powróciła podczas wojny z powodu niedożywienia. Odkrycie leków przeciwgruźliczych i upowszechnienie szczepień, które stały się obowiązkowe, pozwoliły w latach 50. żywić nadzieję na ostateczne zwycięstwo nad tą chorobą. Niestety nie udało się to i obecnie stwierdza się prawdziwe zaostrzenie choroby, która nadal pozostaje plagą. Każdego roku na świecie notuje się 10 mln przypadków nowych zachorowań, w tym 3 mln przypadków śmiertelnych, przede wszystkim w środowiskach uboższych oraz wśród chorych na AIDS, z powodu większej podatności na zakażenia. W Polsce każdego roku notuje się kilka tysięcy nowych przypadków tej choroby.

· Prawdziwa grypa ,jest schorzeniem bardzo zakaźnym, które pojawia się od listopada do lutego w postaci epidemii atakujących rodziny, a nawet całe społeczności. Objawy są dobrze znane: grypa zaczyna się gwałtownie silnymi dreszczami, znacznym odrętwieniem, temperaturą dochodzącą do 400C, ciężkimi bólami głowy, a niekiedy bólu gardła, którego się nie dostrzega. Kaszel występuje tego samego dnia lub nazajutrz. Chorzy na grypę są całkowicie "rozbici" i "wszystko ich boli". Kaszlą, odkrztuszają, przy czym kaszel jest bolesny; odczuwają "pieczenie" w piersiach.


· Kaszel , może pojawiać się rano, wieczorem lub nocą, w czasie odpoczynku lub wysiłku, a także w chwili połykania pokarmów, być rozciągnięty w czasie lub pojawiać się w postaci napadów. Może wystąpić nagle i trwać przez kilka godzin i dni lub też bardzo stopniowo przez kilka tygodni. Tym właśnie różni się kaszel ostry od kaszlu przewlekłego. Kaszel może być suchy lub nie, tzn. pod wpływem kaszlu powstaje lub nie powstaje wydzielina. Kaszlowi mogą również towarzyszyć zmiany brzmienia głosu, który staje się zachrypnięty, oraz bezdech i gorączka.

· Mukowiscydoza , jest chorobą genetyczną, która zwiększa lepkość śluzu. Śluz jest wytwarzany przez gruczoły znajdujące się w oskrzelach, jelitach i trzustce. Zwiększenie gęstości śluzu uniemożliwia jego prawidłowe wydalanie i powoduje zaczopowanie oraz upośledzenie czynności.

· Płuco farmera , choroba zaczyna się od gorączki z dreszczami, kaszlem z obfitą plwociną i duszności, po upływie 4-8 godzin od chwili dostania się pyłów organicznych do dróg oddechowych, na które wrażliwa jest dana osoba.

· Przeziębienie , to łagodne zakażenie górnych dróg oddechowych.

· Pylica płuc , cząsteczki minerałów mogą spowodować rozedmę lub włóknienie płuc.

· Rak płuc , jest chorobą polegającą na zezłośliwieniu pewnych komórek w płucach.


· Ropień płuca, jest kieszonką ropy wewnątrz tkanki płucnej; często tworzy się na skutek przedostania się do dróg oddechowych skażonych substancji i atakuje przede wszystkim alkoholików, osoby obłożnie chore oraz osoby zmniejszonej odporności lub cierpiące na którąś z chorób neurologicznych.

· Rozedma polega na zniszczeniu pęcherzyków płucnych w następstwie powtarzających się zakażeń błony śluzowej oskrzeli. U chorego obserwuje się przewlekłą niedrożność oskrzeli; oddychanie jest utrudnione.

· Zapalenie gardła , jest to proces zapalny obejmujące gardło, czyli tę część ciała, która łączy jamę ustną i jamę nosową z krtanią.Zapalenie gardła należy do najczęstszych chorób.Okres jej trwania jest krótki, najwyżej kilka dni, ale istnieją postacie przewlekłego zapalenia gardła.


· Zapalenie krtanie , jest to proces zapalny obejmujący krtań, a dokładnie jej błonę śluzową. Znane są dwa rodzaje zapalenia krtani: ostre i przewlekłe.

· Zapalenie opłucnej , jest to ostre lub przewlekłe zapalenie błony łącznotkankowej wyścielającej wnętrze jamy opłucnej i pokrywającej płuca. Część wyścielającą nazywamy opłucną ścienną, czyli boczną, część pokrywającą płuca określamy jako opłucną płucną, czyli trzewną. Między tymi dwoma błonami znajduje się przestrzeń, normalnie bardzo wąska i wypełniona niewielką ilością płynu ułatwiającego przesuwanie się opłucnej płucnej na opłucnej ściennej. Zapalenie opłucnej bywa suche, jeżeli ilość płynu w tej przestrzeni, nazywanej jamą opłucnej, nie zwiększa się, albo bywa wysiękowe, j eśli pojawi się tam płyn w ilości większej.

· Zapalenie oskrzeli , pierwsze objawy są podobne do objawów przy przeziębieniu; wyciek z nosa, ogólne złe samopoczucie, podwyższona temperatura i dreszcze. Mogą pojawić się bóle pleców, bóle zamostkowe i bóle mięśni. Występuje suchy i wyczerpujący kaszel, który nasila się w nocy; świadczy to o podrażnieniu gardła. Podczas kaszlu następuje odkrztuszanie plwociny, która najpierw jest biała, a następnie żółtawa, a ponadto jest ropna i obfita. Temperatura ciała wzrasta.

· Zapalenie oskrzelików u noworodków , noworodek często jest narażony a choroby wirusowe, zwłaszcza jesienią lub zimą. To, ze wzrasta w otoczeniu innych dzieci, wystawia je na działanie ogromnej liczby wirusów. Ostre zapalenie oskrzelików u niemowlęcia bywa konsekwencją kataru, który początkowo wygląda niegroźnie.
Chorują najczęściej bardzo małe dzieci, które nie ukończyły 3. roku życia., i to właśnie dla nich choroba jest najbardziej niebezpieczna. Dziecko płacze, jest pobudzone i marudne, odmawia przyjmowania butelki lub piersi, bardzo szybko oddycha, słyszalny jest świszczący oddech i często ma podwyższoną temperaturę. Jego wargi stają się sine, żebra i doły nadobojczykowe podnoszą się, co oznacza, że płuca za wszelką cenę starają się zdobyć powietrze. Niemowlę może wymiotować, a wtedy istnieje niebezpieczeństwo odwodnienia.

· Zapalenie płuc , wywołane przez drobnoustrój zakażający obejmuje oskrzela, oskrzeliki i pęcherzyki płucne.

· zapalenie zatok nosowych , zatoki to 7 naturalnych zagłębień rozmieszczonych w kościach twarzy. Wszystkie są przez wąskie otwory połączone z nosem. Jeżeli otwory zostaną zatkane, do zatok nie ma już odpowiedniego dostępu powietrza; ulegają one wtedy zakażeniu. Przewlekłe zapalenie zatok jest w punkcie wyjścia, ostrym procesem, który będzie się kilkakrotnie powtarzać, żeby w końcu przekształcić się w stan przewlekły. Rozwój choroby trwa na ogół kilka lat.

· Zatrucie tytoniem ,po 20 latach palenia tytoniu mogą wystąpić: niewydolność oddechowa, rozedma, powtarzające się zakażenia płuc.Nowotwór płuca jest na początku trudny do zdiagnozowania, gdyż z jego objawami palacze są oswojeni. Stały kaszel, i krwiopluci powinny skłonić do wizyty u lekarza. Radiografia i tomografia mogą wykazać nowotwór. Badanie włókien oskrzelowych pozwala ocenić umiejscowienie i charakter raka.

HIGIENA UKŁADU ODDECHOWEGO :

· W zamkniętej przestrzeni najczęstszą przyczyną zanieczyszczenia powietrza jest CO , produkt powstały w wyniku procesu spalania i oddychania organizmów żywych. Nadmiar CO powoduje bóle głowy, wymioty i omdlenia. Dlatego bardzo ważne jest abyśmy pamiętali, że po każdej lekcji w czasie przerw powinniśmy wietrzyć sale. Najlepiej zrobić przeciąg, tzn. równocześnie otworzyć okna i drzwi, aby umożliwić wymianę zużytego powietrza na świeże. Na czas wietrzenia uczniowie powinni opuścić klasę.

· Bardzo niebezpieczny jest również czad (CO), który łączy się z hemoglobiną w sposób trwały. Wtedy krwinki tracą zdolność przenoszenia tlenu. Stopień zatrucia czadem zależy od jego stężenia w powietrzu i czasu przebywania w nim człowieka. Jeśli przez płuca przepłynie 1 l, człowiek traci przytomność.

· W powietrzu występuje wiele cząsteczek tworzących pył. Zaliczamy do nich pyłki roślin, sierść zwierząt, złuszczony naskórek, drobiny nawozu, roztocze, przetrwalniki, zarodniki, bakterie. Działanie pyłu na drogi oddechowe jest trojakie:
1. mechaniczne - drażni i uszkadza nabłonek oddechowy
2. chemiczne - wiele pyłów rozpuszcza się w płynach ustrojowych
3. biologiczne – bakterie i pierwotniaki wywołują rozmaite choroby
Ważne jest częste zmywanie ulic i podłóg, aby zmniejszyć unoszenie się pyłu w powietrzu. Walka z dymem
i spalinami przejawia się w tym, że buduje się wysokie kominy fabryczne i umieszcza na nich filtry. Najwięcej zanieczyszczeń znajduje się na wysokości 1 m od ziemi więc najbardziej narażone są na nie małe dzieci. Troska o czyste powietrze należy do zadań służb urbanistycznych. Na osiedlach mieszkaniowych obowiązuje zasada sadzenia drzew i krzewów, które zatrzymują pył oraz wchłaniają CO .

· Zapobieganie nikotynizmowi:
Dym papierosowy zawiera ok. 200 substancji szkodliwych dla zdrowia. Najbardziej szkodliwe z nich to: substancje smołowate – osadzające się w płucach, tlenek węgla – wywołujący niedokrwistość, związki promieniotwórcze – powodujące powstawanie nowotworów różnych narządów, nie tylko płuc (!), nikotyna powodująca uzależnienie w takim stopniu, że dla niektórych palaczy rzucenie nałogu staje się rzeczą niemożliwą.