Pedagogika
• Pedagogika-nauka o wychowaniu-jej przedmiotem jest dzialalnosc wychowawcza majaca na celu wyposazenie calego spoleczenstwa a przedewszystkim mlodego pokolenia w wiedze, sprawnosci ogolne, zawodowe, systemy wartosci,podstawy i przekoanania oraz przysposobienie do odzialywania na wlasny rozwoj
Pedagogika w systemie nauk społecznych-pedagogika ogolna-dyscypilna naukowa zajmujaca się podstawami wychowania,jego struktura i celami oraz metodologia badan i filozoficznymi podstawami – edukacji jak również analiza doktryn pedagogicznych.
Pedagogika należy do nauk społecznych, rozwinęła się w wiele odrębnych nauk pedagogicznych do których zalicza się m.in. ped. Ogolna, pracy, specjalna, spoleczna, szkoly wyższej, systemow oświatowych, porownawcza, historia wychowania i oswaity.
• Nauki współpracujące z pedagogika- antropologia, biol, socjol, hist, kultura, psych, teologia, fil. Dzialy pedagogiki to: estetyka, demografia,etyka, higiena,cybernetyka,logika,ekonomia.
• Problemy tożsamości pedagogiki-edukacja-ogol oddziaływań służących formowanu się zdolności życiowych człowieka.ogol oddziaływań oznacza-instytucjonalne , indywidualne, swiadome i nieswiadome.odzialywania te mogą być systematyczne, niesystematyczne, przygodne, zaplanowane.systematyczne i zaplanowane np. w szkole.zmienianie może zachodzic w jakims konkretnym kierunku przyjętym wg kryterium zew wobec jednostki lub uprzednio obranego celu..zdolnosci życiowe człowieka mogą dotyczyc wielu obszarow jego funkcjonowania intelektualnego, emocjonalnego, interpersonalnego, fizycznego.ksztalcenie-system działań zmierzających do tego aby uczącej się jednostce umożliwić poznanie swiata i ukształtowania wlasnej osobowości.uczenie się-proces nabywania względnie stalych zmian w szeroko rozumianym zachowaniu w toku bezpośredniego i pośredniego poznawania rzeczywistości.wychowanie-swiadome i celowe dzialanie pedagogiczne zmierzające do osiagnieca względnie stalych skutkow w osobowości wychowanka.nauczanie-proces kierowania uczenie się ucznoiw w toku planowej pracy nauczyciela.
• Proces nauczania-charakterystyczne elementy.nauczanie-proces uczenie się uczniow w toku planowanej pracy nauczyciela.elementy-cele nauczania, tresci, zasady, metody, formy organizowania nauczania, srodki nauczania, proramy szkolne, jednostka metodyczna
• Klasyfikacja metod nauczania- metoda podajaca- uczenie się przez przyswajanie, met.problemowa-nauczanie się przez odkrywanie .pkt wyjscia badan ped jest powstanie syt. Problemowej- sformułowanie problemu-hipotez badawczych-wykonanie ich weryfikacji.problem-zadanie wymagające jakiejs trudności o charakterze praktycznym i teoretycznym przy udziale aktywności badawczej.metoda waloryzujaca-ucznie się przez przezywanie,metoda praktyczna-uczenie się przez dzialanie.metoda nauczania-systematyczny stosowany sposób pracy nauczyciela z uczniami umożliwiający osiagniecie celow kształcenia – jest to wyprobowany układ czynności nauczycieli i uczniow realizowanych świadomie w celu spowodowania złożonych zmian w ososbowosci ucznia.
• Klasyfikacja na slowie- dyskusja- w dydaktyce jest to metoda nauczania gdy uczniowie prezentuja znaczy poziom samodzielności w formulownaiu zagadnien w jasnym przdstawieniu wlasnych poglądów i argumentow.pogadanka-metoda nauczania bedaca swoistym rodzjame rozmowy nauczyciela z uczniami.jej celem może być:wytworzenie u uczniow gotowości do pracy, stworzenie sytuacji problemowej, podanie nowych wiadomości.wyklad-metoda nauczania w szkolach wyższych zawodowych ogólnokształcących. Polega na ustnym przekazaniu wiadomości przez nauczyciela oraz ich pecepcji uczących się.moze być konwencjonalny i problemowy.
• Nauki światopoglądowe w ped.- nauki majace szczególne znaczenie dla budowy prawdziwego pogladu na swiat. Naleza do nich:humanistyczne,filozoficzne,ekologiczne.nauki humanistyczne- o zyciu i czynach czlwieka, sluza pomoca w kształtowaniu światopoglądu młodzieży i dorosłych ale nie rozstrzygaja normatywnie, które z tych postaw powinny być zrealizowane w wych.nauki filozoficzne- logika,etyka,estetyka. Nauki na podstawie fil i ogolnej metafizyki, ustalaja normatywne kryteria tego co jest prawdziwe, dobre,moralne,piekne,i godne rozumnego człowieka.nauki teologiczne- o bogu żywym i stosunku człowieka do boga, konkretyzujaca ideal człowieka.wszystkie wiec wymienione nauki przyczyniaja się swoim skaldem do rozbudowy prawdziwego wiatopogladu.
• Jezyk naukowy pedagogiki-obserwacja-metoda badanie a naukowego,polegajaca na planowaniu i systematycznym spostrzeganiu faktow.kryteria obserwacji:tresc obserwacji, liczba obserwowanych osob, liczba obserwatorow i typ ich ontaktow z osobami obserwowanymi, czas prowadzonej obserwacji, i stopien standaryzacji, zapisu danych obserwacyjnych.wywiad-ukierunkowana rozmowa której celem jest zebranie informacji od dobranych odpowiednio osob. Wywiad jako metoda badawcza aspektuja do subiektywnych doznan , osobistych wypowiedzi osob badanych często poddanych krytyce.typy wywadow:skategoryzowany i nieskategoryzowany,ze wzgeldu na sposób prowadzenia wywiadu: jako jawny, ukryty, jawny nieformalny.wywiad jawny-rozmowa w której badany wie o celach charakterze i przedmiocie badania.wywiady jednostkowe i zbiorowe-daje materialy poznawcze tam gdzie pragniemy poznac podstawy, motywacje, zależności kiedy zalezy nam na poznaniu głębszym środowiska wychowawczego.ankieta-metoda gromadzenia informacji polegajaca na wypelnianiu specjalnych kwestionariuszy na ogol o wysokim stopiniu standaryzacji. Wypelniana w nieobescnosci lub obecności ankieta może być bezimienna, imienna, jednorazowa lub okresowa. Ankieta jest niezastapiona w badaniach pedagogicznych jako narzedzie poznania cech zbiorowości, faktow, opinii o zdarzeniach , danych liczbowych.test-test dydaktyczny(test osiągnięć szkolnych)obejmuje zbior zadan zróżnicowanych ze względu na przedmiot nauczania.test pedagogiczny-sprawdza wpływ zmian w celach, treściach metoach i organizacji procesu dydaktyczno-wychowawczego na wprost tyh osiągnięć.test inteligencji(iq)- winieta-termana,rolena,wechstera.test nauczycielski-test osiągnięć szkolnych wytwarzany przez nauczyciela dla jego potrzeb szkolnych.metoda przypadku-sposób badania którego przedmiotem jest jakis jeden przypadek, przdmiot, osoba grupa, wydarzenia.spsob nauczania oparty na gruntownej analizie wybranego przedmiotu przy aktualnym uczestnictwie ogolu iczniow lub studentow.klasyfikacja metod wychowania-naroda-forma jednostkowej lub zbiorowej aprobaty czy jakiegos zachowania sprawującego osobie nagrodzonej satysfakcje i zadowolenia.w pedagogice nie zaleca się nadużywania nagrody,zwłaszcza niewlasciewe jest nagradzanie materialne uczniow za dobre oceny gdyz dobra ocena jest już nagoda.kara-w pedagogice sprawdza się do wywolania przykrych konsekwencji w związku wykonaniem, niewykonaniem lub zlym wykonaniem przez dana osobe pewnych czynności w pewnych warunkach.
• Klasyfikacja na slowie: lekcja- metoda polega na ustym przekazaniu informacji przez nauczyciela oraz jego recepcji przez uczących się.dyskusja-metoda która uczy głębszego rozumienia problemow zajmowania stanowiska, operownia argumentami a jednoczesnie liczenia się ze zdaniem innych i uznania ich argumentow jeżeli wydaja się trafne, lepszego rozumienie innych oraz stabilizowaniu wlasnych pzekonan i wlasnego pogladu na swiat.
• Zasady wychowania-z pkt widzenia pedagogiki ogolnej zasady wychowania to normy postepownaia pedagogicznego które umożliwiają realizacje celow ksztaklcenia.zasady te to-systematycznosc,poglądowość, samodzilelnosc, związki teorii z praktyka, efektywność, stopniowanie trudności, związki socjalizacji z indywidualnością.sposoby wychowania-dzial pedagogiki ogólnej zajmujący się organizacja procesu dydaktycznego przez optymalizacje czynności nauczycieli i ucznoiw oraz szerokie korzystanie ze środków dydaktycznych jak rozniez z środków pedagogicznych jak i skaldnikow środowiska pedagogicznego.
• Wychownie fizyczne-podtawowe zadania badania fizycznego to wszechstronny rozwoj fizyczny wychowankow także przyzwyczajenie ich do uprawiania gimnastyi i sportu przez cale zycie.tresci wychowania fizycznego-gimnastyka-jedna z podst. form wych.fiz. polegajaca na cw ruchowych.rozroznia się gimnastyke-podstawowa,pomocnic,sportowa,atystyczna.sport szkolny- wazny dzial wych. fiz. polegający na zaprawie sportowej oraz na uprawianiu takich sportow jak:lekkoatletyka,plywanie,narty,łyżwy,hokej,gry portowe.wychowanie fizyczne z psychologicznego pkt widzenia jest tym bardziej wrtosciowe im w większym stopniu podejmuje wychowania oraz tym mniej wartościowe gdy ogranicza się do realizacji wlasnego programu i akceptuje swa specyfike.
• Wychowanie estetyczne-jeden ze skaldnikow wychowania,którego celem jest pogłębienie zycia uczuciowego, rozwoju aktywności twórczej i samoakceptacji wychowanka oraz umożliwiania mu kontaktu z roznymi dziedzinami sztuki.z pedagogicznego pkt widzenia wychowaniem estetycznym jest realizacja różnorodnych form działalności muzycznej ich wykonaniu i wlasnej twórczości muzycznej.
• Wychowanie moralno-spoleczne –to ogol swiadomych odzialywan i działań wlasnych wychowanka, których celem jest ukształtowanie pozycji psychicznych warunkujących zachowanie moralne i jednostki jako członka zbiorowości ludzkiej.nouka o moralności jest etyka.podmiotem etyki teoria dobra-co dobre a co zle?etka dzieli się na aksjologie-teoria dobra moralnego,dentologia-nauka o powinnscaich.
• Metoda wychowania-systematycznie sposób postepowania wychowawcy zmierzający do wywolania u wychowankow takiej działalności wlasnej jaka jest w stanie doprowadzic do pozadanych zmian ich osoowosci.dobor sposobow zalezy wiec od idealu wychowawczego i celow wychowania i sytuacji w których dokonuje się procesow wychowawcy.cztery grupy def wychowania-prakseologia-odzialywan wychowawcow, edukacyjna-procesu rozwojowego jednostki, sytuacyjna-bodzcow srosowiska wychowawczego, adaptacyjna- dot stosunkow i wytworow wychownia.
• Określenie wychowania-wprowadzenie wychowankow do aktualnego zycia-okreslenie wychowania-prakseologiczna-oddzialywan wychowankow,ewolucyjna- procesu rozwojowego jednostki,sytuacyjna- bodźców środowiska wychowawczego , adaptacyjna- dotyczy skutkow wychowania.wprowadzenie wychowankow do aktualnego zycia-socjalizacja wychowankow- wprowadzenie wychowankow do swiata kultury narodowej i ogólnoludzkiej przez kształcenie ogolne., wynikiem czego nastepuje dyscyplina kulturowa wychowanka, do wspólnoty społecznej i upodoanie się psychiczne.wprowadzenie do aktualnego zcyia społecznego przez kształcenie grupowe wg plci lub ksztalenie zawodowe-> przygotowanie do zycia praktycznego i produkcyjnego oraz zroznciowanie się społeczne zaleznie od wybranego zawodu.
• Osobowość nauczyciela – wychowawcy a wspolczesna rzeczywistość szkolna.- każdy nauczyciel wychowuje i uczy młodzież. Nauczyciel jest zobowiązany : realizowac program nauczania i wychowania, poznac wszechstronie uczniow i studentow, stwarazac warunki do rozwijania samodzielności myslenia,kształtować aktywny stosunek ucznoiw do kultury i sztuki.wspolpracowac ze środowiskiem społecznym, dbac o godność i przygodna postawe moralna wychowawcy młodego pokolenia.zdolnosci pedagogiczne-komunikacja,empatia,dynamizm,humanizm pracy,emocja, twórczość pedagogiczna.
• Nauki wychowawcze w pedagogice-nauki historyczne-zadaniem tych nauk jest badanie początków czyli genezy jak tez rozwoj zagadnien praktycznych i teoretycznych wychowania od czasow najdawniej=szych do współczesnych.wszytskie nauki historyczne w pedagogice sprowadzaja się do dwóch dziedzin:historii szkolnictwa i wychowania,oraz historii mysli i doktryn pedagogicznych.nauki empiryczne-wychowawczy rozwoj człowieka wiaze się zyciemjego organizmu z zyciem wewnętrznym psychiki oraz społecznym w środowisku ludzkim.wymienione zjawiska życiowe uwikłane w wychowanie SA opisane i badane glownie w sposób empiryczny , obserwacyjny, eksperymentalny przez trzy nauki pedagogiczne:-biologie wychowania, psychologie wych., socjologie wych.biologia wychowania-mowi o biologicznych podstawach zycia organizmu, przekazywanie zycia i rozrodu oraz zaznajamia z organicznymi procesami wzrostu ciala,rozwoju miesni.psychologia wychowania-obejmuj ona szereg dyscyplin pokrewnych i graniczących ze soba jak: psychologia rozwojowa o rozwoju psychicznym u dzieci młodzieży dorosłych.psychologia wychowawcza-o uwarunkowaniach psychiki dziecka w rodzinie jako ucznia w szkole, widza w kinie, czytelnika książek.itp.socjologia wychowania-zajmuje się badaniem zależności wychowania i jego wynikow od środków społecznych w którym rozwoj człowieka się odbywa.
• Klasyfikacja działalności wychowawczej- wych. Umysłowe- kształtowanie pozytywnej motywaci i postaw wobec nauki jako wytworu umysłu ludzkiego. Wychowanie umysłowe opiera się na odzialywaniu na strone poznawcza , emocjonalnam i na aktywność praktyczna.wychowanie moralno społeczne-ogol swiadomych oddziaływań i działań wlasnych wychowanka,których celem jest uksztaltownie pozycji psychicznych warunkujących zachowaie moralne i jednostki jako członka zbiorowości ludzkiej. Wychownie fizyczne-podtawowe zadania badania fizycznego to wszechstronny rozwoj fizyczny wychowankow także przyzwyczajenie ich do uprawiania gimnastyi i sportu przez cale zycie.tresci wychowania fizycznego-gimnastyka-jedna z podst. form wych.fiz. polegajaca na cw ruchowych.rozroznia się gimnastyke-podstawowa,pomocnic,sportowa,atystyczna.sport szkolny- wazny dzial wych. fiz. polegający na zaprawie sportowej oraz na uprawianiu takich sportow jak:lekkoatletyka,plywanie,narty,łyżwy,hokej,gry portowe.wychowanie fizyczne z psychologicznego pkt widzenia jest tym bardziej wrtosciowe im w większym stopniu podejmuje wychowania oraz tym mniej wartościowe gdy ogranicza się do realizacji wlasnego programu i akceptuje swa specyfike. Wychowanie estetyczne-jeden ze skaldnikow wychowania,którego celem jest pogłębienie zycia uczuciowego, rozwoju aktywności twórczej i samoakceptacji wychowanka oraz umożliwiania mu kontaktu z roznymi dziedzinami sztuki.z pedagogicznego pkt widzenia wychowaniem estetycznym jest realizacja różnorodnych form działalności muzycznej ich wykonaniu i wlasnej twórczości muzycznej.
• Wychownie umysłowe->operacja umyslowa->typy umysłu->światopogląd-operacja umyslowa-z pedagogicznego pkt widzenia jest to analiza-myslowe lub fizyczne rozladowniae całości na jednostki-na czesci skaldowe w celach poznawczych.synteza-odwrotnosc analizy,porównanie hierarchiczne- przedstawienie układów i struktur.typy opresji umysłowej- abstrakcja-myslowe wyodrębnienie jakiejs właściwości konkretnego przedmiotu poznania od tych przedmiotow.algorytm,logika,dedukcja,indukcja,dialektyka.Światopogląd-poglad na swiat-we współczesnej pol. Pedagogice poglad na swiat pojmuje się najczesniecej jako system przkonan określających poznawczy i uczuciwy stosunek człowieka do swiata jako pewnej całości wypierającej wpływ na jego zachowanie,postepowanie.indukcja- wychodząc od obserwacji jednostkowych faktow dochodzimy do stwierdzen ogolnych o tych faktach.dedukcja-wychodzac od twierdzen ogolnych do faktow jednostkowych.