Spółki , ich charakterystyka
Spółka jest umownym związkiem osób i ich kapitałów stworzonym w celu prowadzenia działalności gospodarczej . W zależności od przepisów prawnych , jakim podlegają ,wyróżnia się spółki cywilne i handlowe .
Spółki cywilne podlegają postanowieniom kodeksu cywilnego i nie mają osobowości prawnej. Do założenia wystarczy zawarcie pisemnej umowy między wspólnikami . Kodeks nie określa wysokości kapitału własnego spółki. Od 1 stycznia 2001 roku spółka cywilna nie może istnieć jako samodzielne przedsiębiorstwo , można jednak zawiązywać spółki cywilne dla realizowania celów gospodarczych. Poszczególni wspólnicy spółki muszą wtedy zarejestrować się jako osoby samodzielnie prowadzące działalność gospodarczą , zaznaczając we wniosku , że działalność prowadzić będą w formie spółki cywilnej. W nazwie spółki musza być ujawnione nazwiska wszystkich wspólników i wszyscy musza zarejestrować taką sama nazwę spółki . Każdy ze wspólników jest odrębnym przedsiębiorcą, zawiera umowy z kontrahentami i odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki . Każdy wspólnik jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia spraw spółki , chyba że umowa stanowi inaczej . Spółka cywilna musi być według przepisów prawa przekształcona w spółkę jawną, jeżeli przez dwa kolejne lata osiągnie przychody w wysokości będącej równowartością co najmniej 400 000 euro
Spółka handlowe podlegają przepisom uchwalonego 15 września 2000 roku Kodeksu spółek handlowych . Reguluje on tworzenie , organizację, funkcjonowanie , rozwiązywanie , łączenie , podział i przekształcanie spółek. Podpisując umowę spółki handlowej, wspólnicy albo akcjonariusze zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez wniesienie wkładów finansowych oraz , jeżeli umowa lub statut spółki tak stanowi , przez współdziałanie w inny określony sposób .
Spółki osobowe mogą we własnym imieniu prowadzić przedsiębiorstwo , nabywać prawa , zaciągać zobowiązania, pozywać do sadu i być do niego pozwane. Podstawą ich istnienia jest wspólne działanie osób uczestniczących w spółce. Opłaty przy zakładaniu spółek osobowych są stałe i wynoszą one:
Kapitał założycielski (zł) Wysokość opłaty notarialnej
<10.000 3%
10.000-20.000 300zł + 2%
20.000-50.000 500zł + 1%
>50.000 800zł + 0.5%
Kapitał założycielskie (zł) Podatek
<20.000 1%
20.000-30.000 200zł + 0.5%
>30.000 250zł + 0.1%
Najprostszą formę spółki osobowej stanowi spółka jawna . Do jej założenia nie ma wymaganego przez prawo limitu kapitału , wystarczy pisemna umowa wspólników. Ciekawą odmianą spółki osobowej jest spółka partnerska, tworzona przez wspólników w celu wykonywania wolnego zawodu . Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne uprawnione do wykonywania wolnego zawodu , na przykład adwokaci, architekci, doradcy podatkowi, lekarze, radcy prawni. Katalog wszystkich zawodów, których wykonawcy mogą zakładać spółki partnerskie, podaje Kodeks spółek handlowych . Aby taka spółka zaistniała partnerzy muszą zawrzeć umowę oraz wpisać ją do rejestru sądowego. Do zgłoszenia spółki partnerskiej do sądu rejestrowego należy dołączyć dokumenty potwierdzające uprawnienia każdego partnera do wykonywania wolnego zawodu. W takiej spółce każdy partner odpowiada samodzielnie za swoje błędy, chyba że umowa mówi inaczej
Spółka komandytowa jest spółką , w której wspólnicy ponoszą różna odpowiedzialność . Wspólnik zwany komplementariuszem ponosi nieograniczona odpowiedzialność za zobowiązania spółki, natomiast odpowiedzialność komandytariuszy ogranicza się do wysokości sumy komandytowej , ustalonej w umowie spółki . Dla spółki komandytowo-akcyjnej , jako jednej ze spółek osobowych, określono minimalny kapitał założycielski musi on wynosić co najmniej 50.000zł.. Wspólnikami w tej spółce są komplementariusze, którzy odpowiadają za zobowiązania jak w spółkach komandytowych , oraz akcjonariusze, którzy są właścicielami akcji spółki . Podobnie jak przy spółkach komandytowych do założenia takiej spółki potrzebny jest akt notarialny, zawierający te same dane oraz dodatkowo ilość i wartość akcji. Spółkę za spółkę komandytowo akcyjną uznać może jedynie sąd rejestracyjny po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku, który musi zawierać to samo co wniosek o założenie spółki komandytowej + dane o ilości i wartości akcji.
Spółki kapitałowe maja osobowość prawną , którą uzyskują z chwilą wpisania do rejestru przedsiębiorców. Spółkę kapitałową może założyć jedna lub więcej osób w każdym celu prawie dopuszczalnym . Podstawą jej działania jest zgromadzony przez wspólników lub akcjonariuszy kapitał . Członkowie spółki kapitałowej muszą powoływać odpowiednie organy ,które nią zarządzają i ja reprezentują. Prawo wymienia dwa rodzaje spółek kapitałowych : spółkę z ograniczona odpowiedzialnością i spółkę akcyjną
Spółka z ograniczona odpowiedzialnością
Tworzy się ją w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Udziałowcy tej spółki nie odpowiadają swoim majątkiem w razie jej bankructwa. Aby utworzyć taką spółkę należy zebrać tzw. Kapitał zakładowy, który musi wynosić 50.000zł, wartość jednego udziału musi wynosić co najmniej 500zł. Udziałowcy zawierają umowę lub sporządzają akt założycielski (w formie aktu notarialnego). Spółkę taką reprezentuje zarząd, który jest powoływany/odwoływany uchwałą wspólników. Na czele zarządu stoi prezes zarządu. Członkowie mogą też powołać rade nadzorczą, powinni to zrobić w przypadku kiedy kapitał jest większy niż 500.000zł oraz jest co najmniej 25 udziałowców. Spółka musi być zarejestrowana w rejestrze sądowym w przeciągu 6 miesięcy od daty spisania umowy.
Spółka akcyjna
Kapitał początkowy musi wynosić co najmniej 500.000zł a wartość akcji nie może być niższa niż 1zł, wartości wszystkich akcji są równe. Udziałowcy takiej spółki nie odpowiadają majątkiem własnym. Akcje dzielą się na akcje imienne i na okaziciela. Spółka taka musi posiadać statut sporządzony w formie aktu notarialnego. Powinien on określać między innymi czym będzie się zajmować spółka, nazwiska i imiona założycieli, liczbę członków zarządu i rady nadzorczej oraz liczbę i wartość akcji. Zawiązanie spółki akcyjnej następuje z chwilą objęcia wszystkich akcji przez jej akcjonariuszy.
Poniższa tabela przedstawia najważniejsze informacje na temat wszystkich spółek handlowych :