Działania wojenne na pacyfiku.
Pearl Harbor - bitwa Działania wojenne na PacyfikuDziałania wojenne na Pacyfiku(1941), atak powietrzny Japonii na bazę marynarki wojennej USA na wyspie Oahu na Hawajach, co zapoczątkowało wojnę japońsko-amerykańską.
Plan akcji opracowany został przez sztab admirała I. Yamamoto i polegał na ataku bez wypowiedzenia wojny. Jego realizację przewidziano na dzień 7 XII 1941, a sygnałem było hasło Tora-Tora-Tora (po japońsku - tygrys).
Do operacji wyznaczono siły pod dowództwem wiceadmirała Ch. Nagumo. Wyszły one w morze 26 XI 1941 i pozycję 275 mil na północ od wyspy Oahu zajęły o świcie 7 grudnia. Do ataku ruszyło 40 samolotów torpedowych, 104 bombowce, 45 myśliwców. 50 myśliwców krążyło nad ugrupowaniem jako osłona przed atakiem lotnictwa amerykańskiego. W sumie na pokładzie lotniskowców znajdowało się ok. 350 samolotów.
W porcie Pearl Harbor na stosunkowo niewielkiej przestrzeni znajdowało się 70 okrętów, nie było lotniskowców, które wyszły z portu 9 dni wcześniej z transportem samolotów na wyspę Wake i Midway. Na Oahu znajdowało się także 387 samolotów. Dowódcą amerykańskich sił na Pacyfiku był admirał H.E. Kimmel.
Japońskie samoloty w pierwszej fazie dotarły nad cel ok. godziny ósmej i wykonały zadanie, drugie uderzenie nastąpiło nieco później. Cała akcja zakończyła się o dziesiątej rano. W wyniku ataku straty amerykańskie wyniosły: 7 pancerników, zatopionych lub poważnie uszkodzonych, oraz 11 mniejszych jednostek i 188 samolotów. Zabitych i rannych zostało 3581 żołnierzy. Japończycy stracili 29 samolotów, 6 łodzi podwodnych (w tym 5 miniaturowych) oraz 50 ludzi.
Przyczyną klęski i zaskoczenia był m.in. termin operacji (niedziela). Amerykanie nie dopełnili podstawowych wymogów bezpieczeństwa: nie istniała sieć posterunków obserwacyjnych, nie działało rozpoznanie radiolokacyjne, okręty były pozbawione sieci przeciwtorpedowych. W chwili ataku żadne działo przeciwlotnicze nie było gotowe do użycia.
Zaskoczenie jest dziwne tym bardziej, że Amerykanie złamali słynny japoński "purpurowy kod" jeszcze w 1940 (kryptolog W. Friedman). Klęska okazała się chwilowym, choć dotkliwym niepowodzeniem. Pozwoliła Japończykom zachować inicjatywę strategiczną przez następne pół roku.
Wojna na Pacyfiku Działania wojenne na PacyfikuDziałania wojenne na PacyfikuNa Pacyfiku wojna rozpoczęła się 7 grudnia 1941 japońskim atakiem na bazę morską USA Pearl Harbor, który spowodował przystąpienie Stanów Zjednoczonych do wojny z państwami Osi (11 grudnia 1941). Do połowy 1942 Japonia zajęła m.in. Hongkong, Filipiny, Malaje, Holenderskie Indie Wschodnie, Birmę, część wysp Melanezji i Mikronezji oraz Aleuty.
Klęska w bitwie pod Midway (3-5 czerwca 1942) zahamowała dalszą japońską ekspansję i zakończyła okres przewagi cesarskiej armii w wojnie na Pacyfiku. Japonia przeszła do defensywy, próbując ustabilizować swoją pozycję na okupowanych terenach.
Po bitwach o Guadalcanal (7 sierpnia 1942-8 lutego 1943), alianci przeszli do działań kontrofensywnych. W latach 1942-1944 odebrali Japonii większość zdobyczy z poprzedniego okresu walk na Oceanie Spokojnym. Od 10 października 1944 do 15 sierpnia 1945 trwały walki o Filipiny. Klęska Japonii w bitwie morsko-powietrznej koło Leyte (23-26 października 1944) wyłączyła całkowicie cesarską flotę z działań bojowych. W pobliżu wyspy Leyte miała miejsce największa bitwa morska II wojny światowej, stoczona w dniach 23-26 X 1944 pomiędzy flotą amerykańską i japońską. 18 X 1944 flota japońska otrzymała rozkaz zniszczenia floty amerykańskiej oraz amerykańskich sił desantowych.
Czterodniowa bitwa stoczona w trzech rejonach zakończyła się klęską Japończyków, którzy stracili m.in. 4 lotniskowce, 3 okręty liniowe, 10 krążowników i 9 niszczycieli. Amerykanie stracili 3 lekkie lotniskowce i 3 niszczyciele. Klęska ta oznaczała praktycznie kres japońskiej floty wojennej. Główną przyczyną porażki była zdecydowana przewaga Amerykanów w powietrzu. Inwazja przebiegła później bez większych przeszkód, a wyspa Leyte została zdobyta w grudniu 1944.
Do sierpnia 1945 zakończyła się aliancka ofensywa w Birmie. Po zdobyciu wysp Iwo-jima (9 lutego-17 marca 1945) i Okinawy (1-22 kwietnia 1945) Amerykanie rozpoczęli ofensywę powietrzną przeciwko strategicznym punktom Wysp Japońskich, której apogeum było zrzucenie bomb atomowych na Hiroszimę (6 sierpnia 1945) i Nagasaki (9 sierpnia 1945).
Od 8 sierpnia do wojny przeciwko cesarskiej Japonii przystąpił ZSRR. Do 20 sierpnia Armia Czerwona rozbiła japońską armię kwantuńską, opanowała Mandżurię, Koreę, południowy Sachalin i Kuryle.
Akt kapitulacji
Po zrzuceniu bomby atomowej na Hiroszimę i Nagasaki władze japońskie podjęły decyzję o kapitulacji. 8 VIII 1945 rząd radziecki wypowiedział wojnę Japonii. Zajął Mandżurię, Sachalin, Kuryle i północną Koreę. 2 IX w Zatoce Tokijskiej na okręcie Missouri przedstawiciele Japonii podpisali akt bezwarunkowej kapitulacji.