Istota i etapy planowania, istota i rodzaje celów, istota i rodzaje planów.

Witam. Jest to moja własna notatka na wyżej wymienione zagadnienia. Polecam studentom do nauki :-) Zastrzegam sobie prawa autorskie (zakaz kopiowania i publikowania na innych stronach internetowych bądź blogach).

ISTOTA I ETAPY PLANOWANIA

Planowanie – to wytyczanie celów organizacji i określanie sposobu ich najlepszej realizacji.

Etapy planowania:

● etap 1: Ustalenie celu lub zbioru celów. Jasne określenie czego organizacja lub jej część chce lub potrzebuje.
● etap 2: Określenie istniejącej sytuacji. Analiza obecnego stanu rzeczy w organizacji, czy jej części i

jakie są zasoby do jej realizacji.
● etap 3: Ustalenie co sprzyja, a co przeszkadza w realizacji celów. Ustalenie jakie czynniki środowiska wewnętrznego (wewnątrz organizacji) i zewnętrznego (otoczenie) mogą ułatwiać a które utrudnić osiągnięcie założonych celów.
● etap 4: Opracowanie planu lub zbioru działań prowadzących do osiągnięcia celu.
Opracowanie różnych wariantów działań prowadzących do osiągnięcia pożądanego celu lub celów, ocena tych wariantów i wybór najodpowiedniejszego z nich. W tym etapie podejmowane są decyzje dotyczące przyszłych działań.


ISTOTA I RODZAJE CELÓW

Cel stanowi zasadniczy przedmiot działania organizacji i jest określony w procesie planowania.

FUNKCJE CELÓW:

Cele w działalności organizacji spełniają cztery ważne funkcje:
- stanowią wskazówkę i nadają jednolity kierunek działania ludzi pracujących w organizacji. Wytyczone cele pozwalają wszystkim zrozumieć dokąd organizacja zmienia i dlaczego osiągnięcie pewnego docelowego stanu jest tak ważne.
- skuteczne wytyczenie celów sprzyja dobremu planowaniu, a ono z kolei ułatwia ustalanie celów w przyszłości.
- cele mogą być źródłem motywacji dla pracowników organizacji. Konkretnie sformułowane, o umiarkowanym stopniu trudności mogą motywować ludzi do cięższej pracy, zwłaszcza jeśli osiągnięcie tych celów będzie nagrodzone.
- cele dają skuteczny mechanizm oceny i kontroli. Oznacza to, że przyszłe wyniki będzie można ocenić na podstawie stopnia realizacji wytyczonych dziś celów.

RODZAJE CELÓW:

1. Powołanie (misja) organizacji jest to sformułowanie jej podstawowego, niepowtarzalnego celu.
2. Cele strategiczne. Cele ustalone na najwyższym szczeblu i dla najwyższego kierownictwa organizacji. Koncentrują się one na szerokich, ogólnych problemach.
3. Cele taktyczne. Cele ustalone na średnim szczeblu i dla menedżerów średniego szczebla organizacji. Koncentrują się one na sposobie operacjonalizacji działań niezbędnych do osiągnięcia celów strategicznych.
4. Cele operacyjne. Cele ustalone na niższym szczeblu i dla menedżerów niższego szczebla organizacji. Dotyczą krótkookresowych problemów związanych z celami taktycznymi.


ISTOTA I RODZAJE PLANÓW:

Plany wyznaczają cele i kierunki działania organizacji, wskazują, co trzeba zrobić, kiedy i jak należy to zrobić oraz kto to ma zrobić.

► Rodzaje planów:

I. Plan strategiczny – jest to ogólny plan zawierający decyzje dotyczące alokacji zasobów, priorytetów i działań niezbędnych do osiągnięcia celów strategicznych. Plany te są ustalane przez zarząd i najwyższe kierownictwo. Mają dłuższy horyzont czasowy i odnoszą się do kwestii zasięgu, dystrybucji zasobów i przewagi konkurencyjnej.
II. Plan taktyczny – plan skierowany na osiągnięcie celów taktycznych, opracowany dla realizacji elementów planu strategicznego.
Plan taktyczny na ogół angażuje wyższy i średni szczebel zarządzania, ma horyzont czasowy nieco krótszy niż plan strategiczny i zajmuje się bardziej realizacją konkretnych zadań niż ich stawianiem.
III. Plan operacyjny – plan nastawiony na wykonanie planów taktycznych dla osiągnięcia celów operacyjnych. Opracowuje go kadra średniego i niższego szczebla kierowniczego. Koncentruje się na krótkim okresie i ma stosunkowo wąski zasięg.

Plany operacyjne można podzielić na:

- plany jednorazowe – plan przygotowany dla realizacji zadań, które zapewne w przyszłości nie będą powtarzane.

formy planów jednorazowych to:
a) program – czyli jednorazowy plan dla szerszego zestawu działań
b) projekt – czyli plan jednorazowy o węższym zakresie i mniejszej złożoności niż program.

- plany ciągłe – plany trwałe obowiązujące, opracowywane dla działań, które się regularnie powtarzają w pewnym okresie. Wyróżniamy wśród nich:
a) wytyczne polityki – jest to plan ciągły, który określa ogólną reakcję organizacji na pewien problem lub sytuację.
b) standardowe procedury działania – jest to plan ciągły określający kroki, jakie należy podjąć w określonych okolicznościach.
c) przepisy i reguły postępowania – opisują dokładnie sposób wykonania określonych czynności.

► Ze względu na ramy czasowe planowania wyróżniamy:

1. Plany długookresowe – jest to plan obejmujący okres wieloletni, być może
nawet okres kilku dziesięcioleci; najbardziej rozpowszechnione plany długookresowe obejmują okres pięcioletni lub dłuższy.
2. Plan średniookresowy – jest to plan obejmujący na ogół okres od roku do pięciu lat.
3. Plan krótkookresowy – obejmujący na ogół okres jednoroczny lub krótszy. Może występować w dwóch formach:
- plan działania – używany do uruchomienia jakiegoś innego planu
- plan reakcji – opracowany w celu zareagowania na nieprzewidziane okoliczności.

5. Ograniczenie planowania – rolę barier w procesie skutecznego ustalania celów i planowania mogą spełniać takie okoliczności, jak:

- niewłaściwe cele
np. nieosiągalne lub w przyszłości działające na niekorzyść organizacji (np. wypłacania akcjonariuszom zbyt wysokiej dywidendy kosztem badań i prac rozwojowych).
- niewłaściwy system nagradzania
(np. nagradzanie za mało sprawne wyznaczanie celów)
- dynamiczne i złożone otoczenie
szybkie zmiany, techniczne innowacje oraz intensywna konkurencja mogą utrudniać organizacji właściwą ocenę przyszłych możliwości i zagrożeń.
- niechęć do ustalania celów
u niektórych menedżerów występuje niechęć do ustalania dla siebie i podległych pracowników celów. Przyczyną może być brak wiary w sukces albo obawa przed niepowodzeniem.
- opór wobec zmian
planowanie oznacza jakieś zmiany w organizacji, a ludzie na ogół stawiają opór zmianom.
- ograniczenia swobody działania
np. niedobór zasobów, restrykcje polityki rządu i silna konkurencja.

ŻYCZĘ UDANEJ NAUKI :-)
[email protected]