Plan Balcerowicza, prywatyzacja, reprywatyzacja

Od 1 stycznia 1990 rozpoczal się „plan Balcerowicza”.
Głównym celem programu stabilizacji było opanowanie hiperinflacji i przywrócenie równowagi rynkowej. Aby cel tan zrealizowac, wprowadzono ograniczenia:
-rygorystyczna polityke budzetowa – wzmocniono dyscypline egzekwowania dochodow i oszczędne administrowanie wydatkami oraz ograniczono ulgi podatkowe i dopłaty do eksportu
-wysokie oprocentowanie kredytow bankowych oraz czesciowa tylko rewaloryzacje oszczędności bankowych
-niską stope indeksacji płac, która nie rekompensowala inflacji
-wewnetrzna wymienialność dolara i stabilizacje kursy dolara w stosunku do złotego
-w przedsiębiorstwach państwowych podatek od wzrostu płac tzw. „popiwek”
-uwolnienie cen większości towarow
Program zmian systemowych zapowiadał:
-przekształcenia własnościowe, czyli prywatyzację i reprywatyzację w celu zmiany struktury własności w ospodarce
-zorganizowanie rynku papierów wartościowych (otwarcie giełdy) i reformę systemu bankowego
-wprowadzenie mechanizmów rynkowych, a zwłaszcza swobodę stanowienia cen oraz zniesienie reglamentacji niektórych produktow (np żywności)
-otworzenie gospodarki na świat, liceryzacje ceł itp.
-utworzenie rynku pracy – o poziomie zatrudnienia i wysokości płac będzie decydował popyt na sile robocza
Dzięki realizacji obu programów – stabilizacji i zmian systemowych – dosc szybko osiągnięto:
-rownowage na rynku towarow (zapełniły się polki sklepowe)
-zrownowazenie budżetu panstwa (osiągnięto nawet nadwyżkę w pierwszym roku)
-rozwoj prywatnej przedsiębiorczości
-zahamowano wzrost inflacji, ale nie osiągnięto jednak planowanego poziomu.

Prywatyzacja – polega na sprzedazy majatku państwowego prywatnym właścicielom. Sposób przeprowadzenia prywatyzacji określają ustawy. Zgodnie z tymi ustawami SA następujące metody prywatyzowania przedsiębiorstw:
-posrednia-kapitalowa
-bezposrednia
Prywatyzacja kapitałowa – oznacza ze przedsiębiorstwo państwowe zostaje przekształcone w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa, w której jedynym właścicielem pakietu akcji (spolka akcyjna) lub udziałowców (spolka z o.o.) jest panstwo. Jest to etap pierwszy prywatyzacji, tzw. komercjalizacja. Nastepnie Skarb Panstwa emituje [wydaje] akcje i sprzedaje je roznym nabywcom. [etap II]
Prywatyzacja bezposrednia – polega na sprzedazy czesci lub całego majatku przedsiębiorstwa państwowego na wniesieniu do spolki jako wkładu lub na przekazaniu w odplatne uzytkowanie pracownikow [leasing pracowniczy]. Pracownicy mogą przejac przedsiębiorstwo w odplatne uzytkowanie jeśli zgromadza fundusz gwarancyjny w wysokości 20% wartości przedsiębiorstwa.
Reprywatyzacja – polega na zwrocie byłym właścicielom majatku, który zostal przejety przez panstwo na zasadzie wywłaszczenia.
Podatki:
1)bezpsrednie:
a)dochodowe podatki:
-od osob fizycznych (PIT)
-od osob prawnych (CIT)
b)majatkowe podatki:
-od spadkow i darowizn
-od nieruchomości
-rolny i lesny
-od środków transportu
-od posiadanie psa
2)pośrednie:
a)konsumpcyjne podatki:
-od towarow i usług (VAT)
-akcyza
-cło
Rodzaje rynku pracy:
-pieniezny
-towarowy
-rolny
Bezrobocie – wystepuje w gospodarce wtedy gdy liczba miejsc pracy jest mniejsza niż liczba osob zdolnych do pracy i poszukujących zatrudnienia.:
Bezrobocie strukturalne – jest związane ze zmianami w strukturze gospodarki – np. niektóre galezie gospodarki są likwidowane jako nienowoczesne, często przy-noszące straty, ludzie są zwal. Przyczyna b. s. może być modernizacja produkcji. potrzebni SA wtedy ludzie o wys kwalifikacjach.

Bezrobocie koniunkturalne – spowodowane jest ogolnym spadkiem produkcji i zmniejszonym popytem na towary i usługi; skutkiem takiej sytuacji sa zwolnienia zbędnych pracownikow.
Bezrobocie sezonowe – jest uwarunkowane zmianami klimatycznymi i wystepuje w zakładach pracy sezonowej np. w budownictwie, cukrowniach, rolnictwie, turystyce itp.
Bezrobocie frykcyjne (przejściowe) – polega na niedopasowaniu wolnych miejsc pracy do wolnej sily roboczej np. miejsca pracy [wolne] i ludzie poszukujący pracy znajduja się w roznych odległych rejonach kraju; albo niektórzy pracownicy poszukuja pracy ciekawszej itp.
Przyczyny rosnącego bezrob:
-wyz demograficzny
-zwolnienia pracownikow
-inwestycje w nowoczesne technologie i urzadzenia zastępujące czlowika w pracy
-wysokie koszty pracy [ZUS, Fundusz Pracy]