Demografia
Demografia-jest to nauka zajmują się stanem liczebnym ludności, przyrostem naturalnym, migracjami oraz strukturą wieku, płci, strukturą zawodową, narodowościową i wyznaniową. Zajmuje się również opisem zmian zachodzących w stanie liczebnym ludności, w jej strukturze i w rozmieszczeniu na Ziemi, zarówno w ujęciu historycznym, jak i prognostycznym.
Obszar zamieszkany przez człowieka zajmuje około 136 mln km2, co stanowi 90% powierzchni lądów. Ustalenie liczby mieszkańców jest bardzo trudne i nawet współcześnie uzyskiwane dane nie są tu w 100% prawdziwe. Liczbę ludności zaczęto ustalać w miarę rozwoju potrzeb społecznych- początkowo na podstawie rejestru urodzeń zgonów, małżeństw i innych, które prowadzili właściciele niewolników, właściciele ziemscy, kościoły, wojsko i administracje państwowe.
Dopiero w drugiej połowie XVIII w. , po opracowaniu technik spisywania ludności świata, można było myśleć o dokładniejszym ustaleniu jej liczby. Obecnie przy ustalaniu liczby ludności stosuje się następujące metody:
-rejestr ludności (prowadzony przez Urzędy Stanu Cywilnego, kościoły i inne instytucje)
-spis powszechny co 5 lub 10 lat
-szacunek ludności oparty na rachunku prawdopodobieństwa.
Eksperci z ONZ zakładają, że wynik spisu powszechnego ludności świata jest obciążony, wynoszącym ok. 10% błędem polegającym na zawężeniu faktycznym stanu liczebnego.
Liczba ludności świata zaczęła się wyraźnie zwiększać aż do połowy XVII wieku. Jej gwałtowny przyrost nastąpił w połowie XX wieku. W latach 1980-1990 wyniósł on 1,7%, a w latach 1990-1994 uległ zmniejszeniu do 1,5%.
W ciągu ostatnich 200 lat od 1800 do 1997 roku różnie kształtowała się liczba ludności poszczególnych kontynentów. NA początku XIX wieku najludniejszym kontynentem była Azja i tak jest do dzisiaj. Do kontynentów wykazujących dynamikę wzrostu liczby ludności należała w tym okresie Ameryka Północna, która była zasiedlana przez ludność emigrującą z innych krajów. Europa w tym czasie charakteryzowała się mniejszą dynamiką wzrostu liczby ludności, co spowodowało, że obecnie jej procentowy udział w liczbie ludności świata zmalał z 20,7% do 13%. W Afryce jest widoczny dość szybki przyrost ludności. W latach 1980-1997 najludniejszy kraj świata, Chiny zmniejszył w ciągu 17 lat swój liczebny udział. Za tym zmniejszeniem stoi polityka państw ograniczających liczbę urodzeń. Drugi z najludniejszych krajów świata , Indie, zwiększył w tym czasie swój liczebny udział, co świadczy o istniejącym tu nadal dużym wzroście liczby urodzeń i o systematycznie przedłużającym się wielu życia ludności.
Swój procentowy udział zmniejszyły także Stany Zjednoczone, pomimo wyraźnego wzrostu liczby ludności. Zjawisko to dotyczy również innych krajów, np. Japonii i Rosji. Spadek udziału tych krajów w ogólnej liczbie ludności świata jest wynikiem bardzo szybkiego wzrostu liczby ludności we wszystkich krajach rozwijających się. Opanowanie w tych krajach chorób zakaźnych, powszechne stosowanie szczepień ochronnych, objęcie opieką lekarską matki i dzieci, prowadzenie badań profilaktycznych oraz wzrost poziomu higieny życia i pracy ludzi wpłynęło na znaczne ograniczenie śmiertelności niemowląt i dzieci oraz na przedłużanie życia dorosłych.
Ten wzrost ludności został nazwany eksplozją demograficzną XX wieku. W krajach rozwijających się średni wiek życia człowieka w latach sześćdziesiątych wynosił 40 lat, a w roku 1997- 56 lat. Na 197 krajów świata dziesięć z nich obejmowało łącznie 59,7% ludności, zajmując 38,1% powierzchni Ziemi.
Prognozy demograficzne przewidują następujący wzrost liczby ludności świata:
-2010- 7 mld
-2020- 8 mld
-2025- 8,4 mld