Środki dopingujące
Środki dopingujące
Środki dopingujące są to substancje zaliczane do leków psychotonicznych, pobudzających komórki mózgowe. Ułatwiają procesy myślowe, eliminują uczucie zmęczenia, zwiększają wytrzymałość organizmu na wysiłek fizyczny, oraz ból. Eliminują one także działanie ochronne organizmu polegające na hamowaniu intensywności niektórych procesów, rozbijają działanie ochronne mechanizmów wegetatywnych, prowadzą do reakcji niekontrolowanych, a pozbawiając organizm wewnętrznej kontroli dopuszczają do zmiany warunków ustroju, które mogą okazać się niebezpieczne dla życia. W praktyce granica między dopingiem i treningiem jest często bardzo trudna do ustalenia. Ogólnie za doping uważa się metody medyczne, potencjalnie szkodliwe dla zdrowia, które zostały oficjalnie zabronione.
Doping jest często szkodliwy dla zdrowia, czasami może wywołać kalectwo lub śmierć, szczególnie jeśli jest stosowany nieostrożnie, bez naukowych podstaw. Niektóre, współczesne metody dopingu stosowane pod ścisłą kontrolą specjalisty są niezwykle trudne do wykrycia, a umiejętnie stosowane wcale nie muszą powodować ujemnych efektów zdrowotnych, przynajmniej w okresie aktywności sportowej. Ich efekty uboczne mogą się jednak ujawnić już po zakończeniu kariery sportowej, gdyż bezpieczeństwo większości stosowanych metod i środków dopingowych nie jest tak dobrze przebadane jak dostępne na rynku legalne środki farmakologiczne.
W zawodniczym sporcie amatorskim oraz w większości dyscyplin uprawianych zawodowo stosowanie dopingu karane jest dyskwalifikacją, odebraniem medalu lub zakazem udziału w zawodach sportowych na pewien czas liczony w miesiącach lub latach. Istnieją jednak zawodowe dyscypliny sportowe, w których nie istnieje kontrola antydopingowa (np. Formuła 1, zawodowy boks amerykański, zawodowa kulturystyka). Doping stosowany do własnych, prywatnych celów, np. przez osoby uprawiające sport rekreacyjnie nie jest w większości krajów świata zabroniony, aczkolwiek zabroniony jest handel określonymi grupami związków chemicznych. Inne z kolei są legalnie dostępne jako preparaty z grupy paraleków. Zwalczaniem dopingu zajmuje się Światowa Agencja Antydopingowa (World Anti-Doping Agency, WADA) oraz kilka innych, mniejszych organizacji.
Ustalając listę zakazanych klas środków dopingowych Komisja Medyczna MKOL przyjęła, że należy do nich zaliczyć te, które:
1.Umożliwiają wzrost dyspozycji do wysiłku fizycznego.
2.Te które zwiększają intensywność obciążenia treningowego przy jednoczesnym czasie odnowy i zmniejszenie przemęczenia.
3.Które maskują lub utrudniają wykrycie zakazanych związków.
4.I na końcu wyróżnimy te które powodują ostre lub przewlekłe następstwa chorobowe u stosujących je sportowców.
Wprowadzenie badań antydopingowych wynika z przeświadczenia, że stosujący doping uzyskują nieuczciwą przewagę w rywalizacji sportowej oraz, że środki te mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia zawodnika, a także stanowią destrukcyjny wzór dla młodzieży.
Ze względu na główny cel dopingu można go podzielić na:
* doping siłowy ? którego celem jest osiągnięcie jak największego przyrostu masy mięśniowej zawodnika
* doping wytrzymałościowy ? którego celem jest trwałe zwiększenie zdolności organizmu do znoszenia długotrwałego, intensywnego wysiłku fizycznego.
* doping stymulujący ? którego celem jest czasowe zwiększenie odporności na ból i wysiłek poprzez stosowanie technik zapobiegających odczuwanie bólu i zmęczenia.
Doping siłowy i wytrzymałościowy stoją z sobą w pewnej sprzeczności. Za szybki wzrost masy mięśniowej powoduje zwykle obniżenie wytrzymałości na długotrwały wysiłek, z kolei wzrost wytrzymałości można osiągnąć przez ogólne zmniejszanie masy zawodnika. Doping stymulujący jest skuteczny na bardzo krótką metę, gdyż szybko powoduje nadmierne wycieńczenie organizmu zawodnika.
Ze względu na stosowane metody doping wydolnościowy można podzielić ogólnie na:
* farmakologiczny, polegający na podawaniu biologicznie czynnych związków chemicznych, których użycie nie jest uzasadnione leczeniem zawodnika
* fizjologiczny ? polegający na wymianie płynów ustrojowych, zwłaszcza krwi, przeszczepach tkanek (mięśni i ścięgien), stosowanie szkodliwych dla zdrowia zabiegów takich jak zbijanie masy poprzez chirurgiczne usuwanie tkanki tłuszczowej
* genetyczny ? polegający na modyfikacji kodu genetycznego zawodnika, np. poprzez stosowanie wirusów; obecnie jest on niemożliwy do wykrycia, ale rzadko stosowany ze względu na wysokie koszty.
Doping farmakologiczny jest jednocześnie najłatwiejszy do zastosowania i najłatwiejszy do wykrycia. Najczęściej stosowanym związkami chemicznymi są:
* sterydy anaboliczne ? działające głównie poprzez zwiększanie masy mięśniowej, takie jak testosteron i Tetrahydrogestrinon
* hormony pobudzające wzrost czerwonych krwinek takie jak np EPO
* związki pobudzające, okresowo zwiększające wydolność lub zapobiegające odczuwaniu bólu przy nadmiernym wysiłku fizycznym, tzw. stymulanty ? takie jak np.: amfetamina, ecstasy, modafinil, THC i ich pochodne.
Sportowcy muszę bardzo uważać jakie leki stosują, ponieważ zwykły syrop na kaszel może zawierać efedrynę lub jej pochodne, substancję pobudzającą zakazaną na zawodach powyżej stężenia 10 mikrogram/ml i zawodnik może zaliczyć wpadkę całkiem niechcący.
Czasami za doping farmakologiczny jest także uważane stosowanie tzw. suplementów ? skoncentrowanych preparatów zawierających aminokwasy, a także tzw. "końskich" dawek witamin (zwłaszcza z grupy B), oraz regulowanie równowagi elektrolitycznej organizmu, poprzez stosowanie płynów zawierających duże stężenie soli fizjologicznych. Tego typu doping był już stosowany w starożytności. Tego typu środki nie są jak dotąd oficjalnie zabronione.
W pewnych szczególnych sytuacjach dozwolone jest też stosowanie maści i innych preparatów zewnętrznych, zawierających substancje przeciwbólowe i rozluźniające. Nie jest też zabronione stosowanie tradycyjnych substancji pobudzających takich jak np.: kawa, czy Coca Cola, choć jeszcze niedawno kofeina znajdująca się w tych produktach była zabroniona w stężeniu przekraczającym 12 mikrogram/ml
Doping fizjologiczny polega na stosowaniu rozmaitych technik medycznych, czasowo zwiększających wydolność organizmu. Jest on ? zwłasza autotransfuzje krwi ? dość trudny do wykrycia.
Najczęściej spotykaną formą dopingu fizjlogicznego są właśnie transfuzje krwi. Stosowane są zarówno autotransfuzje krwi własnej, uprzednio zmagazynowanej, jak i transfuzje krwi pochodzącej od wyselekcjonowanych dawców. Można stosować transfuzję całej krwi, jak i wybranych jej składników, np plazmaferezę. Zazwyczaj celem tego zabiegu jest zwiększenie do maksimum liczby czerwonych krwinek w organizmie, gdyż to one odpowiadają za szybki transport tlenu do mięśni. Większa liczba czerwonych ciałek we krwi oznacza wzrost wytrzymałości a także zwiększoną zdolność do krótkotrwałego wysiłku fizycznego. Drugim, mniej ważnym efektem transfuzji jest szybkie pozbycie się z organizmu toksyn powstających w czasie wysiłku, a także śladów stosowania dopingu farmakologicznego. Wzrost liczby czerwonych krwinek powoduje jednak także wzrost lepkości krwi, wzrost obciążenia mięśnia sercowego i generalnie całego układu krążenia, które w skrajnych przypadkach mogą powodować wylewy i zawały serca.
Doping poprzez transfuzję krwi był szczególnie popularny w zawodowym kolarstwie szosowym. Został jednak ograniczony przez wprowadzenie maksymalnej dopuszczalnej liczby czerwonych krwinek a także niezapowiedziane naloty na hotele i ośrodki treningowe, w których przebywają sportowcy. Legalną, wciąż stosowaną techniką na wzrost liczby czerwonych krwinek jest trening wysokościowy, polegający na odbywaniu długotrwałych obozów kondycyjnych przeprowadzanych na wysokościach pow. 2500 m. n.p.m. bezpośrednio przed ważnymi zawodami.
Inne, rzadziej spotykane formy dopingu fizjologicznego to operacyjne usuwanie tkanki tłuszczowej, przeszczepy mięśni i ścięgien, przeszczepy szpiku kostnego, podskórne zastrzyki powietrza. Wszystkie te metody są w dużym stopniu zarzucone, gdyż są łatwe do wykrycia i obarczone są dużym ryzykiem szybkiego i nieodwracalnego zrujnowania zdrowia zawodnika.
Doping genetyczny to najnowsza technika dopingowa polegająca na dokonywaniu manipulacji na kodzie genetycznym zawodnika lub kontroli ekspresji genów. Istnieją generalnie trzy możliwe techniki dopingu genetycznego:
* ingerencje w kod genetyczny zawodnika, modyfikujące wzrost liczby komórek tkanek szczególnie potrzebnych do uprawiania sportu (głównie mięśni oraz szpiku kostnego)
* dokonywanie wszczepu obcych tkanek, wcześniej zmodyfikowanych genetycznie, które namnażają się w organizmie
* podawanie preparatów zawierających zmodyfikowane genetycznie mikroorganizmy ? np.: bakterie produkujące hormony.
Jak dotąd doping genetyczny jest praktycznie niewykrywalny i trudno jest powiedzieć, czy jest on stosowany. Najbardziej prawdopodobne jest, że zastosowanie dopingowe znalazła już terapia genowa o nazwie Repoxygen, firmy Oxford Biomedica, która prowadzi do stałego syntezowana przez komórki tkanki mięśniowej EPO. Światowa Agencja Antydopingowa (WADA) w 2001 r. wprowadziła oficjalną definicję dopingu genetycznego, zaś w 2004 r. wszelkie jego formy zostały oficjalnie dopisane do listy zakazanych praktyk dopingowych tej agencji. Jak dotąd jednak nikogo nie przyłapano na tym dopingu.Należy również dodać, iż transfuzje krwi są jednym z bardziej niebezpiecznych sposobów wspomagania naturalnej wydolności organizmu.
Wyróżniamy Klasy środków dopingujących są nimi:
A. Środki pobudzające (stymulanty), np. amfetamina, kokaina, efedryna i inne podobne związki,
B. Narkotyczne środki przeciwbólowe (narkotyki), np. morfina, itp.
C. Środki anaboliczne: Steroidy anaboliczno ? androgenne, np. nandrolon, stanazolol, testosteron,itp.
D. Środki moczopędne
E. Hormony peptydowe
Środki pobudzające- ?stymulanty? działają pobudzająco na ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy. Działanie ich jest krótko trwałe, lecz ich stosowanie nawet w małych ilościach może prowadzić do:
? Wzrostu ciśnienia krwi i przyspieszonej akcji serca.
? Agresywności i braku kontroli zachowań
? Uzależnienia
? Zaburzenia termoregulacji i udar cieplny (może doprowadzić do zapaści i śmierci)
? Bezsenność i brak apetytu
? Zaburzenia psychiczne
Narkotyczne środki przeciwbólowe- n.p. morfina, petydyna, metadon, pentazocyna, dihydrokodeina.
Zmniejszają one ból różnego pochodzenia. Jednak bardzo często mogą powodować:
? Uzależnienie prowadzące do degradacji psychicznej
? Osłabienie czynności oddechowych
? Zaburzenia koncentracji i koordynacji ruchów
? Obniżenie ciśnienia krwi
? Nudności i wymioty
Środki anaboliczne- Steroidy anaboliczno-androgenne- są syntetycznym środkiem pochodnym męskiego hormonu testosteronu produkowanego w nadnerczach oraz jądrach organizmu mężczyzny. Wspomagają one syntezę białek w tkankach mięśniowych, co powoduje przyśpieszenie wzrostu masy mięśniowej (jest to działanie anaboliczne).Powoduje także maskulinizację, czyli wyolbrzymienie cech męskich.
Anaboliki mają bardzo niekorzystne następstwa zdrowotne:
? Zaburzenia psychiczne- napady agresji, wściekłości, stany podniecenia i depresji, stany paniki i urojeń, zaburzenia osobowości, próby samobójcze.
? Choroby wątroby
? Choroby sercowo-naczyniowe ? zawał, nadciśnienie, udar mózgu
? Zmiany skórne
? Słabość włókien mięśniowych prowadząca do częstych kontuzji mięśni i zerwania ścięgien.
? Przewlekłe choroby kostno-stawowe (zwyrodnienia)
? Nowotwory wątroby i płuc
? Zmiany zakrzepowe żył
? Przerost gruczołu krokowego
? Zanik jąder
? Bezpłodność
? Impotencja
Środki moczopędne- diuretyki są to środki powodujące szybsze wydalanie płynów z organizmu. Mają jednak wiele efektów ubocznych:
? Nagły spadek ciśnienia tętniczego krwi
? Zaburzenia rytmu serca
? Zawrotu głowy i omdlenia
? Bóle głowy i nudności
? Zaburzona równowaga elektrolityczna krwi- w wyniku nadmiernego wydalenia potasu, magnezu i sodu.
? Zmniejszona objętość krwi w obiegu
? Nagły zgon
Hormony peptydowe- m.in. hormon wzrostu (HGH),
Jest to hormon naturalny, wytwarzany przez przysadkę mózgową. Jego zadaniem jest utrzymanie rozwoju organizmu w równowadze. Hormon ten ma działanie anaboliczne zwiększa przyswajanie aminokwasów i syntezę białka, oraz nasila liolizę czyli zmniejszenie tkanki tłuszczowej. Stosuje się go w leczeniu zaburzeń wzrostu. Hormony peptydowe mają też jednak skutki uboczne:
? U osób niedojrzałych fizycznie może powodować nadmierny wzrost organizmu- gigantyzm
? U osób dorosłych przerośnięcie niektórych części ciała n.p. stóp czy rąk
? Zmiany chorobowe mięśni
? Nadciśnienie tętnicze
? Zapalenie nerwów
? Przerost witalnych narządów takich jak serce, wątroba czy nerki
? Choroby serca
? Cukrzyca
Erytropoetyna-?EPO?-Jest to hormon wytwarzany przez ludzkie nerki. Stymuluje on wytwarzanie erytrocytów w szpiku kostnym. Stosowany jest w przypadkach ciężkich niedokrwistości i w niewydolności nerek.
Może powodować:
? Zagęszczenie krwi i wzrost jej lepkości
? Powstawanie zakrzepów wewnątrznaczyniowych
? Zawały serca i mózgu
? Nagłe zgony
Problem powszechnego stosowania środków anabolicznych nie ogranicza się obecnie do dopingu w sporcie w celu zwiększenia osiągnięć w zawodach. Chociaż steroidy stanowią nadal znaczną przewagę wśród wszystkich wykrytych niedozwolonych związków u sportowców (70 ? 80%), to wiadomo również, że środki te są bardzo często stosowane przez osoby nie uprawiające wyczynowo sportu. Dotyczy to młodych chłopców uczęszczających do siłowni, którzy biorą te środki , aby ?dobrze wyglądać?, a także ludzi, którzy ze względów zawodowych powinni być silni i utrzymywać dobrą formę fizyczną (np. ochroniarze, ratownicy). Młodzież zwłaszcza stanowi grupę zwiększonego ryzyka nadużywania steroidów. Problem ten budzi szczególny niepokój ze względu na konsekwencje tak społeczne, jak i zdrowotne.
Na uwagę zasługują coraz powszechniejsze zjawiska, np:
1. Znacznie obniżył się wiek stosujących anaboliki
2. Zmienił się sposób stosowania i dawkowania steroidów.(bez przerw,zwiększone dawki).
3. Coraz częściej używane są preparaty kupowane na tzw. ? czarnym rynku?, a więc o nie znanej czystości i sile działania
Konsekwencjami nadużywania steroidów są nie tylko zmiany wyglądu zewnętrznego (tak mężczyzn, jak kobiet), ale również następstwa chorobowe, np. zaburzenia psychiczne, nasilenie agresywnego zachowania i braku poczytalności w postępowaniu. Stwierdza się ponadto silne działanie uzależniające tych środków, zmuszające do ciągłego ich przyjmowania lub szukania innych preparatów zastępczych, jak alkohol lub narkotyki.
Stosowanie anabolików przez młodzież:
Anaboliki stosowane przez młodzież, działają znacznie silniej na ich organizm, niż to występuje u dorosłych, nawet gdy dawki stosowane są w leczniczo. Steroidy anaboliczne działają silnie na psychikę młodych ludzi, powodując labilność zachowań, stany podniecenia, agresywności, a nawet napady ?wściekłości? i depresję oraz próby samobójcze, gdy przerywa się podawanie tych środków. Należy również pamiętać, że anaboliki stosowane w młodym wieku mogą powodować przedwczesne zarastanie nasad kości długich, co prowadzi do zahamowania wzrostu i karłowatości. Są to zmiany nieodwracalne. Są jeszcze inne zaburzenie oto one: wzrost ciśnienia tętniczego krwi, bóle głowy, krwawienie z nosa, bóle brzucha, zaburzenia funkcji wątroby, trądzik steroidowi, częstsze kontuzje (zerwania ścięgien w szczególności) Zaburzenia psychiczne: wzrost rozdrażnienia, impulsywność, pobudzenie psychiczne, bezsenność, stany paniki, podejrzeń i urojeń. Zaburzenia przewlekłe. Do zaburzeń tych zaliczamy: choroby sercowo ? naczyniowe (zawał, nadciśnienie, udary mózgu), nowotwory, zaburzenia psychiczne, przewlekłe choroby kostno ? stawowe (zwyrodnienia), zmiany zakrzepowe, zwiększenie zachorowań. Sport i wysiłek fizyczny przeciwdziałają rozwojowi miażdżycy, występowaniu zawałów serca, nadciśnienia tętniczego.
Opis działań ubocznych nie oznacza, że i Tobie się one przydarzą. Aby ustrzec się przed nimi należy przestrzegać dawkowania leku oraz dokładnie wybrać preparat. Należy się liczyć z tym, że efekty uboczne mogą wystąpić po paru latach od momentu przerwania stosowania sterydów anabolicznych androgennych.
Korzyści wynikające z brania sterydów anabolicznych:
- Zwiększenie siły
Kurczliwe elementy tkanki mięśniowej zwiększają się przy ciężkim i długotrwałym treningu, jak i przy odpowiednim odżywianiu. Anabolika, która powoduje zwiększoną syntezę białka może przy zwiększeniu tych struktur białkowych działać. Zwiększenie siły może być także osiągnięte przez magazynowanie wody w tkance jak i wokół niej. Po odstawieniu sterydów siła maleje, co jest zrozumiałe.
- Zwiększenie masy mięśniowej
Zwiększenie włókien mięśniowych i przyrost objętości wody w tkance powodują, że następuje przyrost masy mięśniowej. Oczywiście branie sterydów należy połączyć z ciężkim treningiem i optymalnym odżywianiem.
- Zmniejszenie bólu wywołanego przez zapalenie stawów i zapalenie ścięgien.
Wielu kulturystów stwierdza, że ich bóle, które odczuwają przy ciężkim i po części złym treningu, zmniejszają się lub całkowicie znikają przy kuracji sterydowej. Sterydy jak Metanabol oraz Deca-Durabolin pomagają w w/w dolegliwościach. Takie właściwości to pozytywna strona sterydów, która jest wykorzystywana w medycynie, odnowie biologicznej, rekonwalescencji.
- Redukcja tkanki tłuszczowej
Wprawdzie odpowiednia dieta pomaga w spalaniu tkanki tłuszczowej, ale przy zażywaniu sterydów spalanie tłuszczu jest dużo szybsze. Wytłumaczeniem tego jest fakt, że przemiana materii podczas brania sterydów jest znacznie szybsza. Optymalnym aspektem przy spalaniu tłuszczu są ćwiczenia aerobowe trwające od 30 do 60 minut.
- Zwiększenie wytrzymałości
Pod wpływem sterydów stan kortyzolu we krwi jest podwyższony. Kortyzol jest hormonem stresu, który pozwala kulturystom trenować z większą wytrzymałością.
- Poprawa zarysu żylnego u kulturystów (waskularyzacja)
Fenomen ten jest jeszcze dokładnie niewytłumaczony, ale przyjmuje się, że właśnie te objawy występują z powodu podwyższonego ciśnienia krwi. Wyraźne zarysy żylne są właściwością top-kulturystów.
- Skrócony czas wypoczynku po ciężkim treningu i po kontuzjach.
Dzięki zwiększonej syntezie białka czas wypoczynku po kontuzjach lub operacjach jest znacznie skrócony. To samo odnosi się dla stanu wyczerpania po ciężkim treningu. I tak organizm może być po krótkiej przerwie znowu ciężko obciążany, co przyśpiesza przyrost masy mięśniowej.
- Zwiększona możliwość zrobienia cięższych i częstszych powtórzeń oraz serii.
Stan ten tłumaczy się zwiększoną syntezą fosforokreatyny. Fosforokreatyna to związek wysokoenergetyczny występujący w mięśniach. Jest on głównym dawcą energii dla eksplozywnych i krótkich ciężkich aktywności. Bez wystarczającego zasobu tego związku w mięśniach, osiąga się szybciej granice możliwości i wytrzymałości.
- Większa agresywność.
Ta cecha została już wymieniona przy działaniach ubocznych. Szczególnie trójboiści są zadowoleni z tego stanu rzeczy. Pomaga to im dłużej i ciężej trenować. Niektórzy są z tego zadowoleni, ponieważ wola pokonania siebie i innych są najważniejsze przez to osiąga się lepsze rezultaty.
Prawo antydopingowe jest w różnych krajach różne. Sam doping jako taki jest karalny tylko w nielicznych krajach (np. we Włoszech), stosowanie niedozwolonych związków chemicznych i technik medycznych jest w wielu krajach ścigane na podstawie innych przepisów. np.: lekarz stosujący nie dozwolne zabiegi medyczne, a także klub sportowy i trenerzy przyzwalający na nie, mogą być pociągnięci do odpowiedzialności karnej za dokonanie uszczerbku na zdrowiu zawodnika. Stosowanie, dystrybucja i produkcja niedozwolonych środków farmaceutycznych może być ścigane w oparciu o te same przepisy co rozprowadzanie i używanie narkotyków.
W wielu krajach jednak wiele substancji i technik stosowanych w dopingu nie jest jednak zabroniona i dlatego korzystanie z nich nie jest nielegalne w świetle ogólnego prawa danego państwa. Osoby uprawiające sport w celach rekreacyjnych lub uprawiające sport zawodowo w dyscyplinach, w których nie obowiązuje zakaz dopingu mogą z niego korzystać, a sprawa dokonywania uszczerbku na własnym zdrowiu jest w tej sytuacji ich prywatną sprawą.
Z każdym dniem pojawiają się jakieś nowe substancje, wabiące ułudnym mirażem sukcesu. Mnożą się wymyślne metody, usiłujące skrócić drogę do rekordu. Przekonanie, że środki dopingujące pozwolą zwiększyć szansę zwycięstwa, coraz częściej okazuje się silniejsze niż poczucie wierności zasadom czystej walki, a także zdrowy rozsądek.W obecnej dobie zatarcia naczelnych interesów populacji ludzkiej, doping został włączony do haniebnych praktyk degradacji naszego gatunku. Jest on przede wszystkim oszustwem, zaprzeczającym idei szlachetnej rywalizacji, odrzuceniem zasad moralnych i łamaniem norm etycznych. Inny złowrogi cień dopingu, to oszukiwanie własnego organizmu. Zakłócanie naturalnego metabolizmu poprzez przyjmowanie różnych substancji, a w szczególności hormonów i anabolików, sprzeczne jest z naturalnym rozwojem organizmu. Doraźne, zafałszowane sukcesy niosą za sobą trwałe, ujemne skutki zdrowotne. Doping jako zjawisko podlega ustawicznym zmianom. Przede wszystkim rozszerza się, obejmując swym wpływem, już nie tylko czołowych sportowców, ale coraz szersze kręgi młodzieży. Żywiołowym zmianom ulegają regulacje prawne, zasady kontroli i inne przepisy proceduralne. Przybywa substancji zakazanych. Doping stał się problemem społecznym. Wiedzę o nim należy więc głosić powszechnie, wiarygodnie i rzetelnie, bowiem właśnie przez edukację można oczekiwać postępu w jego zwalczaniu. Tak więc o dopingu należy mówić głośno i często. Należy tworzyć programy edukacyjne ukierunkowane na różne grupy odbiorców. Niezaprzeczalnie jedną z większych grup wśród narażonych na zetknięcie się z dopingiem są trenerzy, nauczyciele, instruktorzy sportu. To właśnie oni powinni być przekonani do końca, że doping to proceder nieuczciwy i zdrowotnie szkodliwy. Za doping uznaje się nie tylko stosowanie przez sportowców zakazanych środków, ale również wszystkie rodzaje manipulacji i wszelkie metody utrudniające ich identyfikację oraz ich ilościowe określenie. Nie ma znaczenia czy stosowany środek miał, czy też nie miał wpływu na wynik osiągnięć sportowych. Nieistotne są też motywy użycia zabronionego leku. Zazwyczaj sportowcy tłumaczą się, że zażyli lek ze względów zdrowotnych lub nie byli poinformowani o zakazie jego stosowania, albo przyjęli go przez pomyłkę zamiast innego niedozwolonego preparatu. Sam fakt stwierdzenia obecności w moczu niedozwolonego związku jest wykroczeniem.