Układ nerwowy - podział
Podział układu nerwowego:
I.Somatyczny układ nerwowy:
1. centralny układ nerwowy(osrodkowy)- pełni nadrzędną funkcję wobec pozostałych układów, kontroluje czynnosi wszystkich organów człowieka---> mózgowie, rzdeń kręgowy
2. obwodowy układ nerwowy- utrzymuje łącznosć ustroju ze srodowiskiem zewnętrznym przez nerwy czuciowe, a czynnosciami aparatu ruchowego kieruje za pomocą nerwów ruchowych--->12par nerwów czaszkowych, 31rdzeniowych
II.Autonomiczny układ nerwowy(wegetatywny): steruje czynnościami narządów trzewnych, przemianą materii i homeostazą organizmu--->część przywspółczulna (sympatyczna),
część współczulna (parasympatyczna),
NEURON(komórka nerwowa-ok.30bilionów)- podstawowa jednostka morfologiczno-czynnościowa układu nerwowego.
DENDRYTY- są to liczne krótkie wypustki tworzące drzewkowate rozgałęzienie.
ODRUCH- podstawowa czynność układu nerwowego.
ŁUK ODRUCHOWY- podstawa anatomiczna odruchu.
KOMÓRKI UKŁADU NERWOWEGO:
#NEURONY-przyjmują podniety ze środowiska zewnętrznego lub z wnętrza organizmu, analizują je, przetwarzają oraz wysyłają dyspozycje do odpowiednich narządów;pod względem czynnościowym dzielą się na: czuciowe, ruchowe, pośrednie;
#KOMÓRKI GLEJOWE- stanowią zrąb dla neuronów pełniąc funkcje podporowe, odżywcze, a także wyścielają komory i kanały mózgowia oraz rdzenia kręgowego.
SKLEPISKA CZYNNOŚCIOWE NEURONÓW:
%SUBSTANCJA SZARA-ZBIÓR CIAŁ KOMÓRKOWYCH.
Analizuje ona, przetwarza otrzymane informacje oraz wysyła impulsy będące reakcją na pobudzenia. Występuje ona w:
- układzie ośrodkowym w postaci kory mózgu, móżdżku i
jąder nerwowych,
- układzie obwodowym i w autonomicznym w postaci zwojów
nerwowych;
SUBSTANCJA BIAŁA-ZBIÓR YPUSTEK ERWOWYCH.
Przewodzi ona impulsy do poszczególnych ośrodków
nerwowych lub do narządów wykonawczych. Występuje ona:
- OUN - w postaci dróg nerwowych,
- w układzie obwodowym i autonomicznym - jako nerwy;
SYNAPSA- miejsce styku dwóch układów nerwowych;
NERWY-wypustki komórek nerwowych wychodzące poza OUN,
są one związane z nerwami czaszkowymi, rdzeniowymi i wchodzą w skład układu autonomicznego.
RODZAJE NEURONÓW ZE WZGLĘDU NA LICZBĘ I DŁUGOŚĆ WYPUSTEK: A JEDNOBIEGUNOWE: posiadają jedną wypustkę (np. w siatkówce oka), i pozornie jednobiegunowe, w których wypustka rozdziela się na dwie gałęzie, np. w zwojach międzykręgowych.
B DWUBIEGUNOWE: neuryt i dendryt odchodzą w różnych miejscach od ciała komórkowego, np. występują w błonie śluzowej nosa. CWIELOBIEGUNOWE: są to neurony z krótkim lub długimk neurytem.
PODZIAŁ NEURONÓW POD WZGLĘDEM CZYNNOŚCIOWYM: A CZUCIOWE: (informacyjne, receptorowe, czuciowe): przewodzą one impulsy dośrodkowo, czyli z obwodu do OUN; B RUCHOWE: (odśrodkowe, eferentalne, efektorowe): przewodzą impulsy z OUN na obwód;
C POŚREDNIE: łączą one dwa poprzednie rodzaje neuronów w czynnościową całość.
CELE UKŁADU NERWOWEGO:
1. Utrzymuje łączność ze światem zewnętrznym,
2. Integruje czynność narządów i układów narządów tworząc z nich jedną całość - organizm.