Religia Rzymu
Rzym
Najważniejsi bogowie
Mity starożytnych Rzymian nie powstały tak, jak mity Greków. Nie były prośbą wyjaśnienia postępowania bogów i ich wpływów na ludzkie losy. Religia Rzymian nie wytworzyła, tak jak grecka, własnej teologii czy mitologii. Mity rzymskie to jedyna w swoim rodzaju opowieść o sukcesie. Opowieści fikcyjne i na pół wymyślone miały pokrzepia Rzymian. Przedstawiać im ideały, do których należy dążyć. Jak bez wahania iść na śmierć i wypełniać swoją role w społeczeństwie. Te historyczne opowieści miały kształtować charakter kolejnych pokoleń.
DIANA
Diana - bogini italska identyfikowana z grecką Artemidą. Czczona w Kapui jako Diana Tifatina i w Aricji koło Rzymu jako Diana Nemorensis, o której kult troszczył się kapłan, rex nemorensis.
JOWISZ
Jowisz - bóg nieba, światła, grzmotów, piorunów, pogody i opiekun całego państwa rzymskiego. Zsyłał wojskom zwycięstwa, wspierał je w walce. Największy i najlepszy z bogów doznawał szczególnego kultu na Kapitolu w Rzymie.
Z czasem Rzymianie utożsamili Jowisza z greckim bogiem Zeusem i złączyli z jego postacią wszystkie mity otaczające boga greckiego.
JUNONA
Królowa niebios i małżonka Jowisza, utożsamiana z Herą, żoną Zeusa. Łączono ją również z grecką boginią narodzin Eiletyją; przez Rzymian nazywana była „tą, która pozwala dziecku ujrzeć tło dnia”. Poprzez dotknięcie magicznego ziela, wyhodowanego w tym celu
Specjalnie przez boginię wiosny i kwiatów, Florę, w łonie Junony począł się bóg wojny Mars. Wojenny aspekt bogini widoczny jest również w jej ubiorze. Często ukazywano ją z bronią, w płaszczu z koziej skóry, który był okryciem preferowanym przez rzymskich żołnierzy w trakcie kampanii. W Rzymie oddawano jej cześć na Kapitolu wraz z Jowiszem
i Minerwą, boginią mądrości i rzemiosł. Junonie poświęcone było święto Matronalia, obchodzone 1 marca.
MARS
Pierwotnie italski bóg płodności i wegetacji, u Rzymian łączony z wojną, syn Junony i czarodziejskiego kwiatu. Jako bóg wiosny (o tej porze roku odbywały się najważniejsze święta ku jego czci) Mars był równocześnie opiekunem rolnictwa. Jako bogu wojny, Marsowi składano ofiary przed bitwą. Pojawiał się on także na polu walki w towarzystwie bogini wojny Bellony, która według różnych wersji uchodziła za jego żonę, siostrę lub córkę. W przeciwieństwie do swego greckiego odpowiednika Aresa Mars był czczony bodaj najpowszechniej spośród wszystkich rzymskich bogów, być może dlatego, że jego synowie Remus i Romulus uważani byli za założycieli Rzymu.
MINERWA
( której imię mogło pierwotnie znaczyć „Myśl”), bogini mądrości, sztuk i rzemiosł, odpowiadająca greckiej Atenie. Oddawano jej cześć w całej Italii, ale tylko w Rzymie uzyskała ona także aspekt bogini wojny. Zazwyczaj przedstawiano ją w pancerzu i w hełmie, uzbrojoną w włócznię. Rzymianie ofiarowali jej wojenną zdobycz.
NEPTUN
Staroitalski bóg, przez Rzymian utożsamiany z Posejdonem. W porównaniu jednak z greckim bogiem mórz Neptun nie odgrywał istotnej roli w mitologii.
WENUS
Bogini utożsamiona z grecką boginią miłości Afrodytą. Pierwotnie Wenus była związana z rolnictwem. Jednak po identyfikacji z Afrodytą zaczęła odgrywać bardziej aktywną rolę w mitologii. Jednym z najważniejszych jej czynów było podanie Eneaszowi włóczni, która utkwiła w pniu drzewa w czasie jego walki z italskim bohaterem Turnusem. W niektórych wersjach mitu Eneasz uchodzi za syna Wenus.
Wygląd świątyń
Rzymianie swą sztukę i architekturę w większości wzorowali na sztuce i architekturze greckiej, więc ich świątynie także były budowane na wzór greckich. Przykładem rzymskiej świątyni jest przedstawiony niżej Panteon, należący do nielicznych budowli, które przetrwały w stanie nienaruszonym do dziś. W starożytności w Panteonie oddawano cześć siedmiu bogom. Byli to: Jowisz, Apollo, Diana, Wenus, Merkury, Mars i Saturn. Obecnie Panteon służy jako kościół katolicki. W Rzymie podobnie jak i w Grecji obrzędy religijne odprawiano poza świątynią, dlatego w większości były one zamknięte.
Rola kapłanów
Kapłani czuwali nad kultami poszczególnych bogów, dbali o kalendarz i ustalali dni świąteczne. Cieszyli się ogromnym poważaniem w społeczeństwie, przyznawano im nawet miejsca honorowe w teatrze i na igrzyskach. Kapłani utrzymywali się z dochodów, otrzymanych z skarbu państwa mimo, że nie mieli wobec tego państwa żadnych obowiązków. Swoje funkcje pełnili dożywotnio. Często ich głos miał decydujące znaczenie w sprawach polityki i państwa, a każdy akt państwowy był poprzedzany przez ceremoniał religijny (podpisywanie umów międzypaństwowych, ogłoszenie wojny i pokoju). W czasie obrzędów religijnych kapłani wdziewali togę obramowaną, nazywaną togą praetexta i specjalną, spiczasta czapkę – apex.