Chrzest Polski – czynniki i znaczenie jego przyjęcia
Zgodnie z definicja encyklopedyczną chrzest Polski, proces chrystianizacji społeczeństwa zajmującego ziemie pol., trwający do XII–XIII w.; chrzest Polski w ścisłym sensie oznacza chrzest ks. Mieszka I i jego otoczenia 966; towarzyszył mu sojusz polityczny z cesarzem Ottonem I i podległymi mu Czechami, przypieczętowany 965 małżeństwem Mieszka z księżniczką czes. Dobrawą; warunkiem sojuszu było przyjęcie chrztu i w konsekwencji wejście do grona państw chrześcijańskich.
Należy jednak przede wszystkim rozpatrzyć czynniki, które skłoniły pierwszego
władcę Polski do podjęcia takiego kroku.
Aspekty te można podzielić na zewnętrzne i wewnętrzne. Zacznę od tych pierwszych.
*Mieszko dążył do wzrostu prestiżu i umocnienia pozycji międzynarodowej państwa polskiego wśród państw chrześcijańskich (Niemcy, Czechy, Węgry) Do pierwszej połowy X w. państwo Polan nie sąsiadowało bezpośrednio z silnymi ośrodkami państwowymi. Dopiero w latach 60tych X w. przyszło mu stanąć oko w oko z groźnymi, dążącymi do ekspansji krajami. Na zachodzie margrabiowie sascy, na południu Przemyślidzi, wschód kijowscy Rurykowicze, którzy po opanowaniu ziemi Drewlan zaczęli interesować się coraz bardziej ziemią Dulebów. Zarówno Sasi jak i Czesi byli chrześcijanami, a Ruś czyniła w tej sprawie starania w Niemczech Niemczech Bizancjum.
*Książe polski obawiał się ekspansji Niemiec i przymusowej chrystianizacji. A miał ku temu powody. W 962 r. cesarz Otton I rozpoczął budowę arcybiskupstwa w Magdeburgu, miało objąć on swym terenem także ziemie słowiańskie.
*Przyjęcie chrztu dałoby Polsce możliwość do przeprowadzania w przyszłości akcji chrystianizacyjnych, co wiązałoby się z dużym zyskiem.
*Kolejnym czynnikiem jest groźba izolacji politycznej, ze względu na pogańską wiarę
*Oraz czynnik bardzo naglący, czyli nieuregulowane stosunki z południowym sąsiadem
Teraz trzeba wspomnieć o przyczynach wewnętrznych
*umocnienie w państwie pozycji księcia – kościół głosił przecież ideologię feudalną
*walka przecież ideom decentralistycznym, których filarem byli kapłani pogańscy. Wprowadzenie wary w jednego Boga umocniłoby jedność ziem polskich.
* Wyższe władze, posiadające duże aspiracje intelektualne. Chcieli oni przy wykorzystaniu kościoła uzyskać dostęp do zdobyczy kultury śródziemnomorskiej i frankońskiej.
* Okazja do usprawnienia administracji państwa przy udziale wykształconych duchownych katolickich.
*Możliwość wykorzystania duchownych w dyplomacji jako łączników między państwami chrześcijańskimi
Chrzest, który przyjęliśmy miał ogromne znaczenie zarówno polityczne jak i społeczno-kulturalne.
Znaczenie polityczne:
*Chrześcijaństwo stało się dla dynastii Piastów ideologią władzy. Uprawomocniło się panowanie księcia w oczach poddanych, albowiem był on teraz uważany za pomazańca Bożego. Wprowadzona je z całą bezwzględnością. Przyjmowało nawet tak skrajne formy jak wybijanie zębów tym, którzy złamali przykazania boże.
*Dzięki doświadczeniu duchownych rozpoczęto w państwie polskim wprowadzanie systemu feudalnego i organizacji państwa wzorowanej na zachodniej.
*Nastąpiła integracja państwa, dzięki likwidacji rozbieżności dzielnicowych, które powodowały odmienne kulty plemienne. Pogański politeizm został zastąpiony monoteizmem chrześcijańskim.
*Utworzono aparat kościelny, związany z władzą centralna w Polsce.
*Zabezpieczenie kraju przed przymusową chrystianizacją ze strony Niemiec
*Umocniła się pozycja międzynarodowa Polski oraz nastąpił wzrost wiarygodności w kontaktach międzynarodowych.
Znaczenie społeczno-kulturowe
*Polska została włączona w przesądzający do dziś o naszej tożsamości kulturowej w krąg cywilizacji zachodniej i śródziemnomorskiej a co za tym idzie, mogła korzystać z osiągnięć tych cywilizacji za pośrednictwem kościoła.
* dzięki tym kontaktom, kultura polska wzbogaciła się o pierwiastki zachodnie i odwrotnie
*W Polsce pojawił się język narodowy – łacina, a także umiejętność pisania i czytania, co usprawniło znacznie administrację.
*Dzięki pojawieniu się nowego prawa opartego na dekalogu ukształtowały się nowe stosunki społeczne i zasady moralne.
*Do Polski przybyły zakony (cystersi, benedyktyni, dominikanie), które podniosły poziom kultury rolnej oraz stały się ośrodkami oświaty i rzemiosła.
Chrzest Polski był przełomowym wydarzeniem w historii naszego kraju, od tamtego czasu Polacy słyną jako wierni wyznawcy Boga. Było to wydarzenie mające wpływ nie tylko na życie religijne, ale też na każda jego inną dziedzinę np. prawo czy też kulturę. Data 966r.spowodowała, że dziś jesteśmy, tacy, jacy jesteśmy